του ακτιβιστή
Βρισκόμαστε στις αρχές του Αυγούστου, δέκα μήνες πριν από τις ανακοινωθείσες ήδη επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές και όλα δείχνουν πως και ο προεκλογικός πυρετός άρχισε να απλώνεται στις ανοιχτές και κλειστές συζητήσεις, όπως και στο διαδίκτυο.
Χωρίς να έχουν υπάρξει επίσημες ανακοινώσεις, υποψηφίων και παρατάξεων (πλην μιας ανακοινωθείσας και δύο βεβαίων σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες μας), έχει αρχίζει να διαμορφώνεται ο χάρτης των φιλόδοξων διεκδικητών του δημαρχιακού θώκου στον δήμο Θερμαϊκού για τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 26 Μαΐου 2019.
Πριν φτάσουμε στην απαρίθμηση και πρώτη περιγραφή των δυνητικών υποψηφιοτήτων πιστεύουμε πως χρειάζεται να σταθούμε στις ιδιαιτερότητες και πρωτοτυπίες την προεκλογικής περιόδου όπως και στον τρόπο των εκλογών, που καθορίζει ο νέος νόμος.
Είναι γνωστό πως οι εκλογές θα διεξαχθούν με το νέο εκλογικό σύστημα που καθόρισε ο Κλεισθένης 1 (Ν.4555/19-7-18) και είναι μια αναμέτρηση που αλλάζει πλήρως τα δεδομένα, αφού για πρώτη φορά θα εφαρμοστεί το σύστημα της απλής αναλογικής.
Τι ίσχυε μέχρι χθες
Σύμφωνα με όσα ίσχυαν ως πριν την εφαρμογή του νέου νόμου, με βάση τον «Καλλικράτη», οι έδρες στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια κατανέμονταν ως εξής, το ψηφοδέλτιο που συγκέντρωνε τις περισσότερες ψήφους στον 1ο γύρο έπαιρνε τα 3/5 των εδρών των συμβούλων και οι υπόλοιπες παρατάξεις μοιράζονταν τα υπόλοιπα 2/5. Ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης εκλέγονταν στον 2ο γύρο εφόσον κανένας συνδυασμός δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία (50%+1) στον 1ο γύρο.
Το «πλειοψηφικό» αυτό σύστημα είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα πραγματικά ποσοστά κάθε ψηφοδελτίου και στις έδρες που τελικά καταλάμβανε στο Συμβούλιο. Για παράδειγμα στο Δήμο Θερμαϊκού, η παράταξη του δημάρχου Γιάννη Μαυρομάτη που έλαβε στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2014 ποσοστό 47,24% κατέλαβε 20 από τις 33 έδρες του δημοτικού συμβουλίου δηλαδή το 60% (!) των εδρών ενώ αν ίσχυε η απλή αναλογική θα είχε καταλάβει 16 έδρες, δηλαδή το 48,4% των εδρών.
Τι ίσχυε μέχρι χθες
Σύμφωνα με όσα ίσχυαν ως πριν την εφαρμογή του νέου νόμου, με βάση τον «Καλλικράτη», οι έδρες στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια κατανέμονταν ως εξής, το ψηφοδέλτιο που συγκέντρωνε τις περισσότερες ψήφους στον 1ο γύρο έπαιρνε τα 3/5 των εδρών των συμβούλων και οι υπόλοιπες παρατάξεις μοιράζονταν τα υπόλοιπα 2/5. Ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης εκλέγονταν στον 2ο γύρο εφόσον κανένας συνδυασμός δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία (50%+1) στον 1ο γύρο.
Το «πλειοψηφικό» αυτό σύστημα είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα πραγματικά ποσοστά κάθε ψηφοδελτίου και στις έδρες που τελικά καταλάμβανε στο Συμβούλιο. Για παράδειγμα στο Δήμο Θερμαϊκού, η παράταξη του δημάρχου Γιάννη Μαυρομάτη που έλαβε στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2014 ποσοστό 47,24% κατέλαβε 20 από τις 33 έδρες του δημοτικού συμβουλίου δηλαδή το 60% (!) των εδρών ενώ αν ίσχυε η απλή αναλογική θα είχε καταλάβει 16 έδρες, δηλαδή το 48,4% των εδρών.
Η απλή αναλογική
Σύμφωνα με την απλή αναλογική, που προβλέπει ο «Κλεισθένης1», οι έδρες θα κατανέμονται με βάση τον πραγματικό αριθμό ψήφων που συγκέντρωσε κάθε ψηφοδέλτιο στον 1ο γύρο, χωρίς να ενισχύεται η πλειοψηφούσα παράταξη.
Επίσης σύμφωνα με την αρχή του εκλογικού μέτρου (έγκυρα ψηφοδέλτια/ αριθμό εδρών συμβουλίου) και την αρχή της β’ κατανομής (δηλαδή τα υπόλοιπα που περισσεύουν από τη διαίρεση των ψήφων κάθε παράταξης με το εκλογικό μέτρο) δίνεται η δυνατότητα να εκπροσωπηθούν στο Δημοτικό ή το Περιφερειακό Συμβούλιο και μικρές παρατάξεις.
Αν κανένα ψηφοδέλτιο δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία στον 1ο γύρο (δηλ. το 50% + 1) τότε πραγματοποιείται και 2ος γύρος (την επόμενη Κυριακή) ανάμεσα στους επικεφαλής των δυο πρώτων συνδυασμών. Η ψηφοφορία τη δεύτερη Κυριακή αφορά μόνο τη θέση του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη και όχι την κατανομή των εδρών στο Συμβούλιο.
Με βάση λοιπόν την απλή αναλογική είναι πολύ πιθανόν να εκλεγούν Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες που δεν θα έχουν την απόλυτη πλειοψηφία μέσα στο Συμβούλιο. Και αυτό είναι μια από τις αδυναμίες του νέου συστήματος, που αφήνει ανοιχτούς τους δρόμους τόσο της συνεργασίας (ή και συναλλαγής) αλλά και ενδεχόμενα το σπάσιμο συνδυασμών σε μικρότερα ψηφοδέλτια ώστε να συνενωθούν ή και να ασκούν πίεση στον δήμαρχο που θα εκλεγεί αλλά δεν θα έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο.
Δήμος Θερμαϊκού - Υποψηφιότητες
Όπως και παραπάνω αναφερθήκαμε τρεις είναι οι υποψηφιότητες που κατά πάσα πιθανότητα θεωρούνται ως δεδομένες σήμερα. Αυτή του σημερινού δημάρχου Γιάννη Μαυρομάτη, εκείνη του Γιώργου Τσαμασλή καθώς και η αυτο ανακοινωθείσα του Συμεών Καψάλα. Σ' αυτές θα πρέπει να προστεθούν και οι δύο σχεδόν βέβαιες που θα εκπροσωπήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ και που δεν είναι ακόμα γνωστά τα ονόματα. Εικάζουμε πως στο ψηφοδέλτιο της Λαϊκής Συσπείρωσης, μάλλον θα ηγηθεί για άλλη μια φορά η Ντίνα Μόραλη ενώ γνωρίζουμε πως αναζητείται επικεφαλής για το ψηφοδέλτιο της Συμπολιτείας μετά την από καιρού επιθυμία του Σπύρου Κουζινόπουλου να μην θέσει εκ νέου υποψηφιότητα. Οι της Συμπολιτείας (ή επι το ορθότερον ο Συριζέϊκος καθοδηγητικός πυρήνας της) γνωρίζουμε πως έχουν κάνει κρούσεις σε περισσότερους των τριών να αναλάβουν τον τίτλο του υποψηφίου δημάρχου, χωρίς όμως ακόμα να έχουν θετική απάντηση από κανέναν).
Δύο άλλες δειλές και μη εισέτι ανακοινωθείσες υποψηφιότητες μπορούν να χαρακτηριστούν αυτές του Νίκου Παράσχου και του Κωστή Κούτουκα.
Η πρώτη, αυτή του Παράσχου, μένει προς στιγμή αδιευκρίνιστη, παρότι μια από τις δημοσκοπήσεις που "έπαιξαν" τον τελευταίο καιρό εκπορεύτηκε από κύκλους του.
Η διστακτικότητα στην ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Κούτουκα (που μπορεί να μείνει έτσι στο διηνεκές), οφείλεται κατά την εκτίμησή μας στην επιδιωκόμενη από τον ίδιο υποστήριξη του από τη Νέα Δημοκρατία, που είναι δύσκολο να επιτευχθεί με δεδομένη την ενεργή συμμετοχή στις εκλογές του Γιώργου Τσαμασλή και επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο. Αυτή είναι ίσως η τροχοπέδη που κρατάει μετέωρη την επιθυμία του.
Ένα ακόμα ερωτηματικό για τη εμβέλεια των παρατάξεων ενόψει των επομένων εκλογών του Μαΐου φέρονται να είναι οι "αποστρατεύσεις", για διαφόρους προσωπικούς λόγους, στελεχών του ψηφοδελτίου Μαυρομάτη, όπως και οι τρομαγμένες "δήθεν" αποσκιρτήσεις που παραμένουν ανολοκλήρωτες αφού οι γνωστοί πρωταγωνιστές τους δεν γνωρίζουν τον επόμενο και σίγουρο πολιτικοαυτοδιοικητικό χάρτη της περιοχής.
Μια ακόμη παράμετρος που θα πρέπει να εκτιμηθεί για την παραταξιογεωγραφία της επόμενης αναμέτρησης θα πρέπει να είναι και ο μαγικός αριθμός των 700 περίπου ψήφων που πιθανολογείται πως θα είναι το εκλογικό μέτρο που θα δίνει έδρα στο δημοτικό συμβούλιο. Και ίσως αυτό θα είναι ένα από τα κίνητρα σε συνδυασμό με την συνδιαλλαγή με τον νέο δήμαρχο για να κατεβάσει κάποιος φέρελπις συνδυασμό στις εκλογές του Μαΐου.
Προφανώς είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις και εκτιμήσεις και γι' αυτό το λόγο δεν θεωρήσαμε σκόπιμο να αναρτήσουμε ή και να συμμετάσχουμε σε δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητος στα social media της περιοχής.
Και με την ευκαιρία να προβλέψουμε (στανταράκι πλέον), πως για πρώτη φορά (ήδη έχει ξεκινήσει το γαϊτανάκι) σημαντικό μέρος της προεκλογικής μάχης θα δοθεί στο διαδίκτυο. Κι αυτό θα γίνει με κρίσεις, σχολιασμούς, απόψεις και προσωπικά φωτορεπορτάζ, στις πολλές είναι αλήθεια ομάδες που καλώς δημιουργήθηκαν στο facebook και αφορούν τον Θερμαϊκό.
