Ο κοσμοπολιτισμός δεν είναι κακό πράγμα, είναι αγωγή ειρηνικής, δημοκρατικής, φιλελεύθερης και δημιουργικής συνύπαρξης, χωρίς ο ανταγωνισμός να λαμβάνει την μορφή ενός παιχνιδιού «όλα ή τίποτε». Είναι μια διανοητική κατασκευή που βασίζεται στη διαβούλευση και στη διπλωματία, υπηρετώντας την ιδέα της κοινωνικής προόδου χωρίς επανάσταση ή πόλεμο και εξολόθρευση κάποιου εχθρού.
Αντίθετα, ο νεοφιλελεύθερος κοσμοπολιτισμός - ο οποίος πέτυχε να ορίσει ιδεολογικά και ως κοσμοαντίληψη τη σύγχρονη έννοια του κοσμοπολιτισμού – είναι μια υπόθεση παρακμής. Αποτελεί τον λαϊκισμό των ελίτ κόντρα στον λαϊκισμό του πόπολου. Ο νεοφιλελεύθερος κοσμοπολιτισμός κεντροδεξιών και κεντροαριστερών αποτελεί διαφθορά του κοσμοπολιτισμού, αφαιρώντας από αυτόν τη κοινωνική του θεωρία και αντικαθιστώντας τη κοινωνική του πρακτική με την έννοια της επιχειρηματικότητας. Εδώ πλέον καταλύεται η ιστορία, ενώ η ανάπτυξη της κοινωνικότητας του ανθρώπου υποκαθίσταται από την ανάπτυξη της επιχειρηματικής του προσωπικότητας. Όλα είναι μπίζνες και μάρκετινγκ.
Στο πλαίσιο αυτό εξελίσσεται μια μορφή «παιδαγωγικής της απάτης» όπου όλοι εμφανιζόμαστε ως ιδιαίτερες / μοναδικές προσωπικότητες που πρέπει να είναι διατεθειμένες να θέλουν να μάθουν και ανοικτές στην άποψη του άλλου και στην αλλαγή γνώμης. Από ποιον να μάθουμε; Όχι από τον παράγοντα επιρροής ή κάποιον δάσκαλο, αλλά από το ηγεμονικό περιβάλλον που συγκυριακά κυριαρχεί. Το περιβάλλον είναι παιδαγωγός, ισχυρίζονται οι νεοφιλελεύθεροι κοσμοπολίτες και έτσι φυσιολογικά ο Βαρουφάκης για να έκανε σωστά τη δουλειά του - με πολιτικώς ορθό τρόπο και ασφαλώς χωρίς λαϊκισμό - θα έπρεπε να συμμορφωθεί στο Eurogroup, ως περιβάλλον με τη μορφή του παιδαγωγού. Ο Βαρουφάκης - στο παράδειγμά μας - λοιπόν, θα έπρεπε να εμφανίζεται διατεθειμένος να θέλει να μάθει και ανοικτός στην άποψη του άλλου και στην αλλαγή της γνώμης του και όχι ασφαλώς ο πολιτικός παράγων Σόϊμπλε που δομούσε ηγεμονικά γύρω του το περιβάλλον του Eurogroup ως παιδαγωγικό περιβάλλον.
Εδώ κρύβεται η απάτη: Ως πολιτικός παράγων, φορέας ισχύος (power) εμφανίζεται η απρόσωπη, δήθεν ουδέτερη και αντικειμενική δομή (: περιβάλλον) και όχι ο πραγματικός, ατομικός παράγων της δράσης σε ένα περιβάλλον αλληλόδρασης και αλληλεπίδρασης. Με αυτή την έννοια ο πολιτικός παράγων Σόϊμπλε δεν θα είχε να μάθει κάτι από τον Βαρουφάκη στο πλαίσιο λειτουργίας του Eurogroup – εκτός ίσως από την αποκρουστική προς αυτόν τακτική του δεύτερου.
Η δημοκρατικοφανής αυτή απάτη είναι κοινή μορφή παιδαγωγικής σε όλα τα ολοκληρωτικά συστήματα. Έτσι λειτουργεί ο ολοκληρωτισμός καί από αριστερά καί από δεξιά. Ως προς αυτό ο νεοφιλελευθέρος κοσμοπολιτισμός μιμείται τον σταλινικό διεθνισμό. Και ακριβώς σε αυτό το σημείο παρεμβαίνουν σήμερα αντισυστημικοί παράγοντες σαν αρκετούς ακροδεξιούς ηγέτες στην Ευρώπη και σαν τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι μέχρι να πετύχουν να στήσουν το δικό τους καθεστώς - και έτσι τότε να εμφανίζουν καί αυτοί με τη σειρά τους το περιβάλλον (τους) ως αντικειμενικό παιδαγωγό - παριστάνουν τους επαναστάτες υπέρ του πόπολου και κατά του παγκοσμιοποιημένου σε μεγάλο βαθμό παιδαγωγικού περιβάλλοντος των ελίτ – αν και οι περισσότεροι από αυτούς δύσκολα θα μπορούσαν να εκληφθούν ως αυθεντικοί ποπολάροι!
Ουσιαστικά η άνοδος των αμφισβητιών των θεσμών και πρακτικών του παιδαγωγικού περιβάλλοντος των ελίτ στις χώρες του ώριμου καπιταλισμού φέρνει μια νέα μόδα στην έκφραση του πολιτικού ύφους, καθιστώντας τον νεοφιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό ντεμοντέ. Τώρα μόδα είναι το μαύρο ζιβάγκο! Όπως κατά το παρελθόν οι Αμερικανοί Μπίτνικ δανείστηκαν το ζιβάγκο από τους Γάλλους υπαρξιστές και το λάνσαραν σε μαύρο χρώμα, χρησιμοποιώντας το ως μέσο έκφρασης εναντίον του καθωσπρεπισμού του πολιτικώς ορθού της εποχής τους και του ροζ «αμερικάνικου ονείρου», ανάλογα θα πράξει σήμερα και ο Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτός, ως εκδικητής του θιγμένου από τον νεοφιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό ροζ «αμερικάνικου ονείρου», θα επιστρέψει υφολογικώς εκεί από που ξεκίνησε, αντικαθιστώντας το ροζ που τον έφερε στην εξουσία με το μαύρο, παραπέμποντας στο όραμα αναφοράς του ιδρυτή της Apple, Στιβ Τζομπς. «Κλέβοντας» ουσιαστικά την εναλλακτική υφολογικώς «ψυχή» του σύγχρονου αμερικανισμού από τους Δημοκρατικούς. Οι τελευταίοι έχασαν το momentum της ιστορίας υιοθετώντας την ροζ και μοβ φόρμα με «ανοιχτό» λαιμό, την οποία ο καλός μαθητής του Jörg Haider, Ντόναλντ Τραμπ εξέθεσε σε τέτοιο βαθμό ώστε να την ακυρώσει προεκλογικώς. Τώρα οι ΗΠΑ θα επαναδομηθούν υφολογικώς στο κινηματογραφικό πρότυπο του ζιβαγκοφόρου Στιβ Μακ Κουίν - και δεν αστειεύομαι. Έτσι θα αμφισβητηθεί ενδυματολογικά το ελιτιστικό σύστημα που ήρθαν οι λαϊκιστές του πόπολου να ανατρέψουν.
Βλέπεις πόσο πίσω έμειναν οι δικοί μας του ΣΥΡΙΖΑ! Με το που ξεκίνησαν την ενδυματολογική τους προσαρμογή, ανακαλύπτοντας τα σφικτά κοστουμάκια και τη γραβάτα, και με το που δρομολογήθηκε η πλήρης υφολογική τους αφομοίωση, μιλώντας ουσιαστικά τη γλώσσα Σόϊμπλε, τον οποίον κατά τα άλλα «καταριούνται», αλλάζει η μόδα! Τώρα η γλώσσα της απελευθέρωσης του λαού από τις απομακρυσμένες και μουχλιασμένες ελίτ, θέλει το μαύρο ζιβάγκο της για να φαίνεσαι πως είσαι το σύμβολο του πατριωτικού υπαρξισμού και έτσι να επικοινωνείς με τους άλλους (ξένους) εθνικιστές πατριώτες.
Στο μεταξύ και μέχρι να επικρατήσει το μαύρο ζιβάγκο ως μόδα διεθνώς, καλό θα ήταν να προσέξουμε ιδιαίτερα (: στην ελληνική κυβέρνηση αναφέρομαι) τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Το διάστημα από την επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων της νέας διοίκησης υπό τον Τραμπ είναι η πιο επικίνδυνη περίοδος για πρόκληση μείζονος ελληνοτουρκικής κρίσης μετά τα «Ίμια»! * Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Μιχαήλ Στυλιανού
