Διαμαντής Καραναστάσης σε Καταλειφό για την "συγνώμη προς τη νέα γενιά" - Ας μην είμαστε άλλο αυτή η χώρα που σε κάθε συνθήκη όλα τα “χωνεύει”

Μεγάλη συζήτηση άνοιξε (ευτυχώς) για τις ανάρμοστες συμπεριφορές κακοποίησης που καταγγέλθηκαν τις τελευταίες μέρες στο χώρο του θεάτρου (και όχι μόνο).

Πολλοί άνθρωποι της τέχνης πήραν θέση, άλλοι ξεκάθαρη κι άλλοι στρογγυλεύοντας τις γωνίες.

Δημοσιεύουμε ένα κείμενο - απάντηση, κατά τη γνώμη μας απόλυτα πολιτικό, του Διαμαντή Καραναστάση, στην προσπάθεια ενός άλλου ηθοποιού, του Δημήτρη Καταλειφού, που επιχείρησε - καλή τη προθέση - να ρίξει βάλσαμο στην ανοιχτή πληγή της (θεατρικής μόνο ; ) κοινωνίας μας.

Ευτυχώς δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να βάλουν τα πράγματα κάτω απ´το χαλί! Η απάντηση του Διαμαντή Καραναστάση εκφράζει πιστεύω κάθε άνθρωπο που θέλει επιτέλους να αλλάξουν τα πράγματα σε αυτή τη χώρα....

“Τα “σάπια μήλα” ας τα διώξουμε. Ας μην είμαστε άλλο αυτή η χώρα που σε κάθε συνθήκη όλα τα “χωνεύει”.”


Αγαπητέ κύριε Καταλειφέ,
Σέβομαι και εκτιμώ τη σπουδαία καλλιτεχνική σας διαδρομή και τη σεμνή σας στάση.
Προσωπικά, κράτησα ουδέτερη στάση σε όλα αυτά τα “οδυνηρά” όπως λέτε, που συμβαίνουν στο θέατρο, όχι τώρα αλλά εδώ και πολύ-πολύ καιρό.
Ούτε μισό like, που λέει και η… γενιά μου.
Με όλο αυτό το σεβασμό, σας λέω ότι διαφωνώ με το περιεχόμενο του κειμένου σας. Κάθετα. Η ουσία του είναι μεγάλη κουβέντα. Όπως -όμως - και οι εντυπώσεις που αυτό δημιουργεί.
Για αυτές τις εντυπώσεις λοιπόν:
-Διαφωνώ, με το να αποδέχεστε, για μια ολόκληρη γενιά, τη γενιά σας, την ακραία συμπεριφορά ως εγκαθιδρυμένη συνθήκη καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Είναι λάθος.
-Διαφωνώ, κυρίως γιατί δεν είναι θέμα γενιάς. Είναι θέμα ανθρώπων, σε κάθε γενιά.
-Διαφωνώ, γιατί φιμώνετε στόματα με το κείμενό σας.
-Διαφωνώ, γιατί τσουβαλιάζετε τη γενιά σας. Μπορώ να σας γράψω δεκάδες ονόματα ανθρώπων της γενιάς σας που δεν έχουν να ζητήσουν συγνώμη ούτε απ’ τη μάνα τους.
Αν τα γράψω θα αδικήσω δεκάδες άλλους εργάτες της τέχνης. Πρωταγωνιστές και μη.
-Διαφωνώ γιατί το κείμενό σας, δεν είναι ενωτικό όπως φαίνεται. Είναι διχαστικό. Σκέφτομαι πολλούς -της γενιάς σας- που έχουν οργιστεί με αυτό. Όσο συμβολικά και να γράψατε για τη συγνώμη.
Οι εντυπώσεις όμως μένουν.
-Διαφωνώ και οργίζομαι γιατί σκέφτομαι το ίδιο κείμενο, να το γράφει -αυτούσιο- και λέξη-λέξη (κρατήθηκα να μην το κάνω είναι η αλήθεια) ένας κάποιος οποιοσδήποτε παρελθών πολιτικός, αλλάζοντας το ρητό που αναφέρετε και αντικαθιστώντας τη λέξη “θέατρο” με την “πολιτική”. Και να ζητάει συγχώρεση από την επόμενη γενιά για ό,τι έκανε στη χώρα… μέχρι να έρθει και η επόμενη γενιά και να κάνει τα ίδια όταν έρθει η σειρά της.
Γιατί έτσι γίνεται σ’ αυτόν τον τόπο…ανέκαθεν.
Το κείμενό σας είναι πολιτικό και όχι καλλιτεχνικό. Ελπίζω να το καταλαβαίνετε.
Οι φωνές πρέπει να ακουστούν κύριε Καταλειφέ.
ελεύθερα
Όχι άλλα πράματα σε αυτόν τον τόπο κάτω από το χαλί…
Σ’ αυτόν τον γερασμένο τόπο. Ας τον ξανανιώσουμε, αν μπορούμε.
Να μη συνεχίσουμε μέχρι να έρθει η επόμενη “γενιά”. Οι φωνές για να ακουστούν χρειάζονται ιστορικά τη συνθήκη τους. Και τώρα είναι (άλλη) μια συνθήκη που μπορούν να ακουστούν.
Και οι φωνές ακούγονται.
Μην τις φιμώνουμε.
Σίγουρα θέλει προσοχή.
Στη δουλειά μας υπάρχουν εντάσεις, τσακωμοί και συγκρούσεις. Έντονες πολλές φορές. Παίζουμε με τη σκέψη μας, το μυαλό, το ένστικτο και την ψυχή μας και την έκθεσή της.
Ό,τι μπει στο ίδιο καζάνι και δεν έχει μαρτυρία, παρά προσωπικό παράπονο και εμπάθεια, θα το ξεβράσουμε.
Η μαρτυρία είναι το ζητούμενο.
Εγώ περιμένω. Εσείς -και να με συγχωρείτε- βιαστήκατε.
Τα “σάπια μήλα” ας τα διώξουμε. Ας μην είμαστε άλλο αυτή η χώρα που σε κάθε συνθήκη όλα τα “χωνεύει”.
Όταν ο άλλος βασανίζεται κύριε Καταλειφέ, το βλέπεις μπροστά σου.
Κλαίει και πονάει και σε κοιτάει. Με τα μάτια του.
Και πιο σημαντικό, το νιώθεις.
Ας μιλήσουμε, ας βοηθήσουμε, ας νιώσουμε
χωρίς φόβο και χωρίς πλαίσια

Με σεβασμό
Διαμαντής Καραναστάσης

Αναδημοσιεύουμε και την ανάρτηση του Δημήτρη Καταλειφού:

«Με αφορμή όλα αυτά τα οδυνηρά πράγματα που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στο θέατρο, θυμήθηκα μια φράση που λέει ο Σκηνοθέτης στην αριστουργηματική ταινία του Μπέργκμαν «Μετά την πρόβα»: Το θέατρο είναι ιδρώτας, σπέρμα και σκατά». Ανήκω στην ίδια γενιά με τον Γιώργο Κιμούλη. Αυτή η γενιά παρέλαβε μια ολόκληρη μυθολογία για τις σκληρές πρόβες, τις απαιτήσεις σκηνοθετών που συχνά γίνονταν ακραίες, για ομηρικούς καυγάδες μεταξύ των συντελεστών μιας παράστασης και άλλα πολλά. Η δική μας γενιά συνέχισε σε μεγάλο βαθμό κάπως στα ίδια- ίσως και σε χειρότερα- ακόμα χνάρια, γιατί η όλη εποχή εξελίχθηκε γενικά χειρότερα. Εδώ και μια τουλάχιστον δεκαετία τα πράγματα αλλάζουν σε τρομακτικό βαθμό. Το θέατρο φυσικά δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστο. Αν τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα ή χειρότερα θα το δείξει η ιστορία. Η νέα εποχή μάς επιτρέπει να μιλάμε. Αυτό ίσως πραγματικά να είναι καλύτερο και υγιέστερο. Και σίγουρα θα είναι υγιέστερο να μιλάμε τη στιγμή που υφιστάμεθα την οποιαδήποτε αδικία ή παραβίαση των αυτονόητων δικαιωμάτων μας. Αυτό σε μεγάλο βαθμό δεν γινόταν για πολλούς λόγους τα προηγούμενα χρόνια. Ας το δούμε με ψυχραιμία και κατανόηση. Ας πάψουμε να κατηγορούμε με ευκολία θύτες και θύματα. Κάθε γενιά χρειάζεται ένα «μπράβο», έναν έπαινο, για ό,τι προσέφερε, και οφείλει ένα συγγνώμη για τα λάθη που σίγουρα διέπραξε, γιατί είναι αδύνατον να μην κάνει λάθη. Ας θεσπίσουμε από την αρχή κάποιους καινούργιους κανόνες για το θέατρο. Και για τη θεατρική εκπαίδευση και για το επάγγελμα. Το απαιτεί η νέα εποχή. Μέχρι τώρα ήταν μια συγκεχυμένη κατάσταση, μέσα στην οποία έβρισκε έδαφος και η κατάχρηση εξουσίας και η σιωπηλή και οδυνηρή υποταγή. Κι αυτά πολλές φορές τα εκλαμβάναμε μέσα στη γενική μας σύγχυση σαν απαραίτητα για να κάνουμε τέχνη. Ας θέσουμε καινούργια πλαίσια για μια δημιουργική συνύπαρξη στον μικρό μεγάλο κόσμο του θεάτρου. Το απαιτούν οι καιροί. Κατά συνέπεια προτείνω όχι μόνο ο Γιώργος Κιμούλης αλλά όλη η γενιά μας να πει ένα μεγάλο συγγνώμη στους νεότερους για λάθη που κι εμείς παραλάβαμε ή συνεχίσαμε, και οι νεότεροι να δώσουν αυτή τη συγγνώμη και να προχωρήσουμε ξανά όλοι μαζί. Το θέατρο με αφορμή την πανδημία έχει δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα που θα μπορούσε να δεχτεί. Ας μη το τραυματίζουμε κι εμείς με τα ίδια μας τα χέρια».