του ΜΠΕΤΣΗ ΟΡΦΕΑ
Η περιοχή λόγω της ιστορικής σχέσης και πολλαπλής επιρροής της Ρωσίας στους λαούς της, φαίνεται να σχετίζεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η Κίνα διατηρεί επίσης τα δικά της ερείσματα έχοντας λάβει σαφή θέση στο ζήτημα του Κοσόβου υπέρ της Σερβίας. Η παρουσία μουσουλμανικών πληθυσμών σε όλες σχεδόν τις χώρες των Βαλκανίων τις καθιστά άμεσα σχετιζόμενες και με το δεύτερο πεδίο σύγκρουσης, της Μέσης Ανατολής. Πριν από τρεις δεκαετίες σε Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κόσοβο και Αλβανία, υπήρξε παρουσία τζιχαντιστών σε συγκρούσεις που έλαβαν χώρα μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, ενώ στην Αλβανία έχουν βρει καταφύγιο οι Ιρανοί μουτζαχεντίν. Υπάρχει, λοιπόν, ενδιαφέρον για τον αρχηγό της CIA.
Ενώ για το περιεχόμενο των συνομιλιών του αξιωματούχου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας υπάρχουν δημοσιογραφικές αναφορές, για τα όσα διεμήνυσε ο διευθυντής της CIA μπορούν να γίνουν μόνο εικασίες, λαμβάνοντας υπόψη τις εστίες έντασης στην περιοχή και το πρόγραμμα επαφών του. Ο κ. Μπερνς είχε πρώτο του σταθμό το Σαράγεβο και δεύτερο τη Μπάνια Λούκα (πρωτεύουσα του σερβοβοσνιακού κρατιδίου), με επόμενους σταθμούς το Βελιγράδι και την Πρίστινα.
Οι εν εξελίξει εντάσεις στην περιοχή αφορούν στην αποφασιστικότητα του προέδρου των Σερβοβοσνίων, ο οποίος διατηρεί σχέσεις με το Κρεμλίνο, να προχωρήσει σε απόσχιση από την ενιαία κρατική οντότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης όπως αυτή κατοχυρώνεται από τη Συμφωνία του Ντέιτον της δεκαετίας του 1990. Η Σερβία είναι πάλι σε εσωτερική αναστάτωση, αυτή τη φορά με αφορμή κινητοποιήσεις της αντιπολίτευσης κατά της πρόθεση των κρατικών αρχών να προχωρήσουν σε εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιθίου. Η κυβέρνηση χαρακτηρίζει τις αντιπολιτευτικές αντιδράσεις “έγχρωμη επανάσταση” που –όπως λέει– έχουν στόχο την πολιτική αποσταθεροποίηση.
Μπελάδες και στο Κόσοβο
Στο Κόσοβο, η αλβανική κυβέρνηση του Αλμπίν Κούρτι εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει σε οριστικό άνοιγμα της γέφυρας επί του ποταμού Ίμπαρ στη Μιτρόβιτσα. Ωστόσο, η σερβική κοινότητα της περιοχής θεωρεί “κόκκινη γραμμή” μία τέτοια κίνηση και ζητάει εγγύηση για την προστασία της γέφυρας από ενδεχόμενη βίαιη προσβολή της από την αλβανική πλευρά. Τα Μίντια και πολιτικοί αναλυτές στην περιοχή υποθέτουν ότι αυτά ήταν τα θέματα στα οποία ο Αμερικανός αξιωματούχος εστίασε το ενδιαφέρον του, με σκοπό να υπογραμμίσει ότι τα Δυτικά Βαλκάνια βρίσκεται παρακολουθούνται προσεκτικά από τις ΗΠΑ, με σκοπό να αναχαιτιστεί κάθε προσπάθεια παρέμβασης της Μόσχας και του Πεκίνου για αύξηση της πολιτικής επιρροής τους.
Αυτά τα μηνύματα ενδεχομένως να μεταφέρονται και με άλλους τρόπους. Προ ημερών, άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν αφήσει να εννοηθεί για τον ηγέτη των Σερβοβοσνίων Μίλοραντ Ντόντικ ότι γνωρίζουν που έχει τα περιουσιακά του στοιχεία και ότι θα τα δεσμεύσουν. Παράλληλα, ο αναπληρωτής γραμματέας του ΝΑΤΟ διαμήνυσε στον Πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι η Συμμαχία αναμένει έμπρακτες αποδείξεις σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των νατοϊκών δυνάμεων στο Κόσοβο. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε ότι στις Βρυξέλλες αναμένουν επιπρόσθετα στοιχεία και ανάλογες ενέργειες για πρόσωπα που είχαν αναμιχθεί σε ένοπλο επεισόδιο την περασμένη άνοιξη στη Μονή της Μπάντσκα, στη διοικητική μεθοριακή γραμμή Σερβίας-Κοσόβου.
Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες στην Πρίστινα αλλά και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχουν διαμηνύσει στον πρωθυπουργό του Κοσόβου ότι δεν συναινούν με την απόφασή του για άνοιγμα της γέφυρας του Ίμπαρ και κατά συνέπεια με την επέκταση του ελέγχου της κυβέρνησής του στη Βόρεια Μιτρόβιτσα. Ο Κούρτι προσήλθε στη συνάντηση με τον διευθυντή της CIA Μπερνς, επιστρέφοντας από το συνέδριο των Δημοκρατών στις ΗΠΑ, όπου είχε συνάντηση με την αντιπρόεδρο και υποψήφια πρόεδρο Κάμαλα Χάρις. Εάν άλλαξε άποψη για τη γέφυρα θα φανεί προσεχώς.
Στο μενού και η ισλαμική τρομοκρατία
Ενώ τα Μίντια της περιοχής συνδέουν την περιοδεία Μπέρνς με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ρωσική επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια, ορισμένοι δεν αποκλείουν η περιοδεία του να αφορά παραλλήλως και στην ισλαμική τρομοκρατία, αλλά και σε ενδεχόμενες ενέργειες της Τεχεράνης. Ας αναφερθεί ότι πρόσφατα αναβλήθηκε προγραμματισμένη συναυλία της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη μετά από σήμα των υπηρεσιών ασφάλειας για επίθεση που θα πραγματοποιούσε νεαρός Αλβανός από το Γκοστιβάρ των Σκοπίων που είχε ασπασθεί απόψεις του ISIS. Είχε μάλιστα συνεργούς ομοεθνείς του που αναζητούνται.
Οι γερμανικές αρχές, εξάλλου, έχουν επικηρύξει ιμάμη από την Πρίστινα –πολιτογραφημένο Γερμανό– ο οποίος συνεχάρη στο πρόσφατο παρελθόν τον αφγανικής καταγωγής δράστη της δολοφονίας Γερμανού αστυνομικού, και παρότρυνε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους νέους να τον μιμηθούν! Οι αρχές της Σερβίας, μάλιστα, προειδοποιούν για αυξημένη δραστηριότητα ακραίων ισλαμιστών. Σε δύο περιπτώσεις αναφέρθηκαν αστυνομικές επιχειρήσεις κατά ατόμων που προετοίμαζαν τρομοκρατικά πλήγματα. Περιττό να αναφερθεί ότι στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αποτελεί κοινό μυστικό το γεγονός ότι μουσουλμανικές οργανώσεις έχουν ρόλο στα πράγματα και απολαμβάνουν ειδικό καθεστώς.
Ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς και ο πρόεδρος της Γαλλίας Μακρόν έχουν αναφερθεί δημοσίως στο θέμα των Βαλκανίων και έχουν προειδοποιήσει εμμέσως για τον ρόλο του τουρκικού Ισλάμ που με κρατική μέριμνα και χρηματοδότηση, χειραγωγεί μουσουλμανικές κοινότητες στις βαλκανικές χώρες. Αυτό γίνεται με πολιτικές στοχεύσεις, οι οποίες απέχουν πολύ από τις διακηρύξεις της Άγκυρας για περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα.