Articles by "Ελλάδα"

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ελλάδα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

H ελληνική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά κοινή ομολογία από τις χειρότερες στην ελληνική ιστορία (*), θριαμβολογεί τώρα ότι κατήγαγε μεγάλη επιτυχία καθιστώντας την Ελλάδα «κόμβο» αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG.

Στο παρελθόν, ξεκινώντας από τον Σπύρο Μαρκεζίνη στη δεκαετία του 1950 και συνεχίζοντας με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κώστα Καραμανλή οι ελληνικές κυβερνήσεις, ασφυκτιώντας στο περιβάλλον της ολόπλευρης αμερικανικής εξάρτησης, επεχείρησαν ή και κατάφεραν να συνάψουν επωφελείς συμφωνίες με την ΕΣΣΔ και αργότερα με τη Ρωσία. Μεταξύ αυτών και η διοχέτευση φυσικού αερίου από την ΕΣΣΔ στην Ελλάδα, που συμφωνήθηκε, παρά τις αμερικανικές διαμαρτυρίες, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου.

Οι συμφωνίες αυτές και ο αγωγός που έφερε στην Ελλάδα το αέριο ήταν συμφωνίες που είχαν μεγάλο οικονομικό όφελος για τη χώρα και αύξαιναν τον βαθμό ανεξαρτησίας της Ελλάδας και τους βαθμούς ελευθερίας της από τη «συλλογική Δύση» στην οποία ανήκε μετά τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, αλλά και από την οποία προήλθαν όλες οι οικονομικές, γεωπολιτικές και στρατιωτικές απειλές εναντίον της. Η Ελλάδα δεν απειλήθηκε και δεν επλήγη ποτέ στο πρόσφατο παρελθόν από τους «αντιπάλους» της συλλογικής Δύσης. Απειλήθηκε και επλήγη από το εσωτερικό των συνασπισμών στους οποίους συμμετέχει!

Αντίθετα, οι συμφωνίες που υπέγραψε ο Μητσοτάκης με τους Ουκρανούς και τους Αμερικανούς για το αέριο, όπως και αυτές για τις βάσεις και για τα όπλα, δεσμεύουν ακόμα περισσότερο την Ελλάδα, την εξαρτούν από μια «συλλογική Δύση» και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, μια Δύση που, αν υπήρξε σε ορισμένα ζητήματα δάσκαλος, υπήρξε όμως και φοβερός εχθρός της Ελλάδας. ΟΙ αγωγοί του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κώστα Καραμανλή ήταν «αγωγοί ανεξαρτησίας», οι αγωγοί Μητσοτάκη είναι «αγωγοί εξάρτησης και υποτέλειας». Να θυμίσουμε άλλωστε στο σημείο αυτό ότι μια από τις «κρυμμένες» επιδιώξεις του bail out που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και του bail in που εφαρμόστηκε στην Κύπρο ήταν η καταστροφή κάθε οικονομικού, πολιτικού και αμυντικού δεσμού ανάμεσα στον ελληνικό και στον ρωσικό χώρο (**). Αλλά αυτοί οι δεσμοί, όπως και οι δεσμοί της Αθήνας με άλλες δυνάμεις εκτός αμερικανικής επιρροής, ήταν η προϋπόθεση για να μπορεί η Αθήνα να κάνει μια στοιχειωδώς ανεξάρτητη πολιτική.

Η καταστροφή των ελληνορωσικών, κυπρορωσικών και ευρωσικών σχέσεων υπήρξε κεντρική επιδίωξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής πολύ πριν ξεσπάσει η ουκρανική κρίση, υπήρξε μάλιστα και ένας από τους βασικούς λόγους που η Δύση ακολούθησε την επιθετική, τυχοδιωκτική πολιτική της που κατέληξε στο πραξικόπημα του Μαϊντάν στο Κίεβο και τον σημερινό πόλεμο.

Σε όλη την περίοδο μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι καλές σχέσεις με τη Ρωσία υπήρξαν προϋπόθεση για οποιαδήποτε ευρωπαϊκή ανεξαρτησία, κάτι που απέδειξε η Γαλλία του ντε Γκωλ, η Ελλάδα του Ανδρέα Παπανδρέου, η Κύπρος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του Βάσου Λυσσαρίδη. Ο μακαρίτης Πέτρος Μολυβιάτης μου είπε κάποτε ότι, όταν ο πρόεδρος τότε Κωνσταντίνος Καραμανλής αποχαιρετούσε στο αεροδρόμιο τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, ο πρώην σοβιετικός ηγέτης τον ρώτησε τι δώρο ήθελε να του φέρει την επόμενη φορά. «Τη Ρωσία πίσω» τούπε ο Καραμανλής και ο Γκορμπατσώφ δάκρυσε. Οι ενεργειακές συμφωνίες και η ύφεση στις διεθνείς σχέσεις υπήρξαν επίσης και το θεμέλιο της ευρωπαϊκής ευημερίας, που στηρίχτηκε στην απουσία μεγάλων στρατιωτικών δαπανών και στο φτηνό φυσικό αέριο.

Μετά το 1991, μια από τις κεντρικές και ρητές επιδιώξεις του προγράμματος για ένα «Νέο Αμερικανικό Αιώνα» που συνέταξαν οι Αμερικανο-Ισραηλινοί Νεοσυντηρητικοί, ήταν να αποφευχθεί πάση θυσία η σύμπηξη ενός συνασπισμού Ευρώπης – Ρωσίας, Ευρώπης – Κίνας ή Ρωσίας – Κίνας, ακριβώς γιατί τέτοιοι συνασπισμοί θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την αμερικανική παντοκρατορία.

Οι Αμερικανοί έβλεπαν πολύ πριν την ουκρανική κρίση με πολύ κακό μάτι κάθε σχέση της Ελλάδας και της Ευρώπης με τη Ρωσία. Αντέδρασαν έντονα στις συμφωνίες του Ανδρέα Παπανδρέου με τη Μόσχα, τη δεκαετία του 1980, χωρίς όμως επιτυχία. Αργότερα συνέβαλαν στην πτώση της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή λόγω των ανοιγμάτων της προς τη Μόσχα.

Θυμάμαι όταν συμμετείχα στη δημοσιογραφική αποστολή που κάλυπτε μια επίσκεψή της στη Μόσχα, νομίζω το 2006, ότι ρώτησα την ακραία φιλοαμερικανή τότε Υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη μήπως θα ήταν σκόπιμο να φτιαχτεί ένας αγωγός αερίου που να συνδέει τη Ρωσία με την Ελλάδα μέσω Μαύρης Θάλασσας και Βουλγαρίας. (Ο αγωγός αυτός σχεδιάστηκε και συμφωνήθηκε αργότερα, υπό την ονομασία South Stream, αλλά δεν κατασκευάστηκε ποτέ λόγω των πιέσεων της Ουάσιγκτων σε Σόφια και Αθήνα). Η Κυρία Μπακογιάννη μου απήντησε ότι «το μέλλον είναι το LNG». Αναλογιζόμενος τώρα την απάντησή της υποθέτω ότι ήταν κοινωνός της μακροχρόνιας αμερικανικής στρατηγικής, πολύ πριν την ουκρανική κρίση, για αντικατάσταση του ρωσικού φτηνού ρωσικού αερίου με το πολύ ακριβότερο (δύο έως τρεις φορές) και πολύ πιο επιβαρυντικό για το περιβάλλον αμερικανικό LNG. Και για να σπάσει η σχέση με τη Μόσχα και για να γίνει η Ευρώπη, αμερικανική οικονομική αποικία.

Ο σχεδιασμός για τη δημιουργία σταθμού για το αμερικανικό LNG στην Αλεξανδρούπολη προηγήθηκε εξάλλου αρκετά χρόνια της ουκρανικής κρίσης και ο σταθμός άρχισε να λειτουργεί ένα μήνα πριν την έναρξη του πολέμου. Προφανώς οι σχεδιαστές υπολόγισαν ότι θα ξεσπάσει πόλεμος στην Ουκρανία (ή και τον σχεδίαζαν) και ετοίμαζαν από τότε τις υποδομές για υποκατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου.

Στις συγκεκριμένες συνθήκες που βρισκόμαστε θα μας αντιτάξουν βέβαια ότι το συμφέρον μιας χώρας μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι να στηρίζει τη δυτική πολιτική απέναντι στην Ουκρανία. Δεν είμαι βέβαιος ότι πρέπει να το κάνει γιατί φοβάμαι ότι είναι μια τυχοδιωκτική πολιτική καταδικασμένη να αποτύχει, που δεν βοηθά σε τίποτα την Ουκρανία και αυξάνει τον πολύ πραγματικό κίνδυνο ευρωπαϊκού και παγκόσμιου ακόμα πυρηνικού ολοκαυτώματος.

Αλλά υπάρχουν τρόποι και τρόποι να τοποθετείται μια χώρα, χωρίς να έρχεται σε πλήρη σύγκρουση με τις ηγέτιδες δυνάμεις του δυτικού κόσμου. Το απέδειξε η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Ισπανία (στο ζήτημα της απαίτησης Τραμπ για 5% σε εξοπλισμούς) και η Τουρκία που ωφελήθηκαν, δεν ζημιώθηκαν, από τις προσεκτικές μεν, αποστάσεις δε που πήραν από τους εξτρεμιστές της Ουάσιγκτων, του Λονδίνου, των Βρυξελλών και του Βερολίνου.

Η περίπτωση της Ελλάδας του Μητσοτάκη δεν είναι αυτή. Ο Πρωθυπουργός και το κυβερνών κόμμα της ΝΔ σπεύδουν να εξυπηρετήσουν κάθε δυτικό (και ισραηλινό) αίτημα, ακόμα και αν είναι ευθέως αντίθετο προς κρίσιμα, ζωτικά εθνικά συμφέροντα. Χωρίς μάλιστα να ζητούν έστω κάτι για ανταπόδοση.

Στην περίπτωση της μεταφοράς LNG στην Ουκρανία η Ελλάδα επωμίζεται μέρος του κόστους κατασκευής των αναγκαίων υποδομών, χωρίς να είναι βέβαιο ότι το Κίεβο διαθέτει τα δύο δις ευρώ που υπολογίζεται να καταναλώσει. Οι υπόλοιπες βαλκανικές χώρες δεν έχουν εξάλλου καμιά διάθεση, τουλάχιστο προς το παρόν, να αυτοκτονήσουν οικονομικά αντικαθιστώντας με αμερικανικό LNG το πολύ φτηνότερο ρωσικό φυσικό αέριο. (Αφήνουμε κατά μέρος το ότι όλες οι εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την Ουκρανία κινδυνεύουν να γίνουν πολεμικός στόχος της Ρωσίας σε περίπτωση γενίκευσης της διένεξης).

Ούτε φυσικά μπορούμε να ξέρουμε πόσο καιρό θα διαρκέσει η σύγκρουση και οι κυρώσεις. Αν για παράδειγμα υπογραφεί τις επόμενες μέρες ειρηνευτική συμφωνία, οι συμφωνίες που υπέγραψε ο Μητσοτάκης, ιδίως για την εισαγωγή αμερικανικού LNG για είκοσι χρόνια (2030-50) θα είναι η ταφόπλακα της Ελλάδας. Απορεί μάλιστα κανείς με το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου στη χώρα. Κανείς δεν τα βλέπει αυτά;

Επιπλέον η ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες τουλάχιστο, δεν διαπραγματεύθηκε υψηλά τέλη διέλευσης ή φτηνότερες και σταθερές τιμές για το LNG που εισάγει, σε αντάλλαγμα της χρήσης του ελληνικού εδάφους για τον εφοδιασμό της Ουκρανίας.

Σα να μην έφταναν αυτά, οι Αμερικανοί πιέζουν τώρα την ελληνική κυβέρνηση να σταματήσει και την εισαγωγή αζερικού φυσικού αερίου από την Τουρκία μέσω του αγωγού ΤΑΡ, ισχυριζόμενοι ότι φέρει ίχνη ρωσικού αερίου! Και φυσικά ο κ. Μητσοτάκης συμφωνεί πάλι με τους Αμερικανούς εναντίον των Ελλήνων.

H άποψη ότι η Ελλάδα γίνεται ένα είδος “κόμβου” φυσικού αερίου είναι παραπλανητική. Οι Αμερικανοί δεν θέλουν τέτοια μεγάλα hug. Θέλουν εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται αποκλειστικά από τους ίδιους και των οποίων ελέγχουν και τις ροές και τις τιμές.

Η πιο σημαντική παραχώρηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη – ΝΔ προς τους Αμερικανούς δεν είναι η συμφωνία με τον Ζελένσκι για τον εφοδιασμό του Κιέβου με αέριο, όσο η συμφωνία για την προμήθεια τουλάχιστο 0.5 εκατομμυρίων τόννων φυσικού αερίου ετησίως από την αμερικανική εταιρεία Venture Global από το 2030 έως το 2050, χωρίς να εξασφαλίσει χαμηλές και σταθερές τιμές σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου.

Φυσικά ουδείς μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει έως το 2050. Το βέβαιο είναι ότι κανένας ‘Ελληνας καταναλωτής και καμία ελληνική βιομηχανία δεν θα μπορούν να πληρώσουν τους διπλάσιους ή τριπλάσιους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας που θα κληθούν να καταβάλουν, εξαιτίας των συμφωνιών Μητσοτάκη.

Σημειωτέον εξάλλου ότι η κυβέρνηση της Αθήνας θεωρούσε έως πριν ένα χρόνο πρώτη προτεραιότητα την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και γι’ αυτό τον λόγο σταμάτησε την εκμετάλλευση των πολύ φθηνότερων αποθεμάτων λιγνίτη. Οι απόψεις όμως της Αθήνας και για το κλίμα, όπως και για τον αριθμό των υπαρχόντων φύλων άλλαξαν απότομα από τη στιγμή που εξελέγη ένας διαφορετικός Πρόεδρος στις ΗΠΑ!

Η σημερινή υποτέλεια των Ελλήνων και Ευρωπαίων ηγετών απέναντι στις ΗΠΑ και το Ισραήλ (ακριβέστερα το παγκόσμιο σιωνιστικό λόμπυ) έχει πολύ λίγα ιστορικά προηγούμενα. Δεν κάνει μόνο ζημιά στην Ευρώπη, αφαιρεί από την παγκόσμια κατάσταση έναν παράγοντα που θα μπορούσε να δράσει υπέρ της ηπιότητας και στις διεθνείς σχέσεις και στη σχέση μας με τη Φύση.





(*) Η ύπαρξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη αντανακλά τις βαριές, διαδοχικές ήττες που υπέστη ο ελληνικός λαός με τα τρία Μνημόνια και τις Δανειακές, μεταξύ 2010 και 2015. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, σε ένα βαθμό και το ίδιο το κράτος, «πολτοποιήθηκαν» εξαιτίας της αδυναμίας ή απροθυμίας όλων των πολιτικών δυνάμεων και του συνόλου της «ελίτ» να αντισταθεί στις επιθέσεις που δέχτηκαν κράτος και κοινωνικός σχηματισμός.

(**) Επειδή κάποιος μπορεί να μας κατηγορήσει για ευφάνταστους θεωρητικούς συνωμοσίας υπενθυμίζουμε ότι το ελληνικό Μνημόνιο δεν ήταν απλά πρόγραμμα νεοφιλελεύθερης διόρθωσης, ήταν πρόγραμμα καταστροφής έθνους – κράτους. Οι Δανειστές αφαίρεσαν από την ελληνική οικονομία τρεις φορές παραπάνω ζήτηση από ότι από τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας προκαλώντας μια ύφεση 27%, όση δηλαδή κατά το Κραχ του 1929 στις ΗΠΑ. Εκτός από τα βαρύτατα προγράμματα λιτότητας, λεηλατήθηκε όλη σχεδόν η δημόσια περιουσία των Ελλήνων και μεγάλο μέρος της ιδιωτικής.

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Πριν από λίγες μέρες ακούσαμε τον Υπουργό Άμυνας Νίκο Δένδια στο Συνέδριο «Athens Security Forum 2025» [https://dendias.gr/athens-security-forum/] να λέει -απευθυνόμενος προφανώς προς τους Ευρωπαίους- ότι «Το πρώτο προαπαιτούμενο είναι η αλλαγή κουλτούρας των ευρωπαϊκών κοινωνιών και η επιστροφή σε πνεύμα αυτοθυσίας που ο Ευρωπαίος θα έχει μέσα στη συνείδησή του, ότι μπορεί να χρειάζεται να θυσιαστεί για να υπερασπίσει τα δικαιώματα τα οποία απολαμβάνει. Σήμερα η Ευρώπη δεν αντέχει να δει φέρετρα με σημαία πάνω, ούτε καν με την ευρωπαϊκή σημαία. Οι ΗΠΑ είναι εθισμένες σε αυτό το θέαμα. Πρέπει λοιπόν να κάνουμε μια σοβαρή και ειλικρινή συζήτηση στο πλαίσιο της Ευρώπης, μέχρι πού είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε...» Είπε επίσης πως «Η Ελλάδα των 220 δισεκατομμυρίων ευρώ (ΑΕΠ) έχει περισσότερα βαρέα τεθωρακισμένα από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τη Δανία μαζί»

Ο Υπουργός Άμυνας ζητάει ουσιαστικά από τους Ευρωπαίους «αλλαγή κουλτούρας» και «επιστροφή στο πνεύμα της αυτοθυσίας». Να συνηθίσουμε, λέει, την εικόνα των φερέτρων με σημαία. Να είμαστε έτοιμοι. Και μέσα σε όλα αυτά, ουσιαστικά μας λέει -ότι αισθανόμαστε περήφανοι που- η Ελλάδα των 220 δισ. έχει περισσότερα βαριά τεθωρακισμένα από… τη μισή Ευρώπη.

Στην ιστορία πάντα οι ηγεσίες μιλούν για θυσίες. Πάντα οι λαοί καλούνται να αντέξουν αυτά που οι κυβερνήσεις σχεδιάζουν. Κι εδώ, ο Ντάλτον Τράμπο στο βιβλίο του «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του» μοιάζει πιο επίκαιρος από ποτέ: «Πάντα βρίσκεις ανθρώπους πρόθυμους να θυσιάσουν τη ζωή των άλλων. Μιλούν ακατάπαυστα και μιλούν πολύ δυνατά. Τους βρίσκεις στις εκκλησίες και στα σχολεία και στις εφημερίδες και στα νομοθετικά σώματα και στα συνέδρια. Αυτή είναι η δουλειά τους. Ωραιότατα λόγια. Καλύτερα θάνατος παρά ατίμωση. Η γη ετούτη που καθαγιάστηκε από το αίμα. Οι άνδρες ετούτοι που σκοτώθηκαν τόσο ένδοξα. Δεν ήταν μάταιος ο θάνατός τους. Οι ευγενείς νεκροί μας. Χμμμ. Τι λένε όμως οι νεκροί; Μήπως επέστρεψε ποτέ κανείς από τους νεκρούς;»

Οι νεκροί δεν μιλούν. Μιλούν μόνο οι ζωντανοί. Κι αυτοί που μιλούν συνήθως ποτέ δεν βρίσκονται ή δεν βρέθηκαν στα χαρακώματα. Οι νεκροί δεν γυρίζουν να εξηγήσουν αν πέθαναν «ένδοξα». Δεν μπορούν να διαψεύσουν κανέναν από όσους χτίζουν καριέρες πάνω σε πατριωτικές ρητορείες και στρατηγικά φόρα.

Αυτό που ζούμε σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι «αλλαγή κουλτούρας». Είναι επικίνδυνη κανονικοποίηση της ιδέας ότι ο πόλεμος πλησιάζει∙ και πρέπει απλώς να το αποδεχτούμε. Είναι η επιστροφή μιας γλώσσας που παλαιότερα προετοίμαζε λαούς να πέσουν σε χαρακώματα για συμφέροντα που δεν ήταν δικά τους. Τα σύννεφα του πολέμου σκοτεινιάζουν και, όσο σκοτεινιάζουν, τόσο περισσότερο κάποιοι μιλούν για «αναγκαίες θυσίες», για «προστασία του τρόπου ζωής μας», για «ετοιμότητα». Ποιοι όμως θα πληρώσουν τον λογαριασμό; Ποιοι θα μπουν στα άρματα; Ποιοι θα γίνουν «ευγενείς νεκροί»;

Σε μια εποχή που ο πλανήτης εξοπλίζεται μανιασμένα, η πιο ριζοσπαστική πράξη δεν είναι να φωνάζεις για πόλεμο. Η πιο ριζοσπαστική πράξη είναι να υπερασπίζεσαι την Ειρήνη. Όχι από φόβο, αλλά από ευθύνη. Γιατί αν δεν υψώσουμε τώρα τη φωνή μας, αύριο ίσως μας ζητήσουν να υψώσουμε τη σημαία πάνω από φέρετρα. Κι αυτό δεν είναι «κουλτούρα». Είναι αποτυχία της ανθρωπότητας. Η ιστορία μας έχει δείξει ότι τα τύμπανα του πολέμου χτυπούν πάντα πιο δυνατά όταν οι κοινωνίες σιωπούν, όταν συνηθίζουν τη γλώσσα της «αναγκαίας θυσίας», όταν ο φόβος κυριαρχεί και γίνεται κρίση.

Το κίνημα της Ειρήνης δεν είναι ρομαντισμός. Είναι επιβίωση, είναι λογική, είναι ανθρωπιά.
Και σήμερα, όσο ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες, η φωνή του οφείλει να ακουστεί ξανά δυνατά.

Στέφανος Σταμέλλος





Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Καρντάσια τα έχουμε παίξει.
Πλέον δεν ξέρουμε τι να περιμένουμε από στιγμή σε στιγμή.
Η μεγαλύτερη αρπαχτή, η μεγαλύτερη μ@λ@κία, η μεγαλύτερη τρέλα, η μεγαλύτερη εγκληματικότητα μπορεί να συμβεί αμέσως τώρα, έτσι χωρίς ιδιαίτερο λόγο και χωρίς αφορμή.

Βεντέτα στην Κρήτη που κρατάει από το '52 στέλνει στον τάφο 2, στο νοσοκομείο 7, παιδοψυχολόγους στο χωριό και όλους μας στην απορία για την ψυχική μας υγεία.

35άρης ξυλοκοπάει 72χρονο και τον στέλνει στο νοσοκομείο, επειδή τον παρατήρησε που δεν φρόντισε να πάρει έγκαιρα το αυτοκίνητό του. Ο υπεύθυνος λιμενάρχης (σε πλοίο στην Κρήτη το συμβάν) θάβει την υπόθεση. Ο αρμόδιος υπουργός παραπέμπει σε ΕΔΕ τον λιμενάρχη και η Μπακογιάννη αλλά και σύσσωμοι οι βουλευτές Χανίων πάνε να βγάλουν λάδι τον νταή και στον αφρό τον λιμενάρχη που δεν έκανε τη δουλειά του.

Ξαφνικά με μια απόφαση κλείνουν τα καταστήματα των ΕΛΤΑ. Γιατί; Για να δώσουν αβάντα στα ιδιωτικές εταιρείες courier. 50.000.000 € είναι μόνο η σύμβαση των ΕΛΤΑ με το δημόσιο για την ετήσια υπηρεσία τους προς το κράτος.

55χρονος χθες ενοχλήθηκε από παρέα παιδιών, που βρίσκονταν σε γήπεδο κοντά στο σπίτι του, έβγαλε την καραμπίνα και πυροβόλησε με αποτέλεσμα τον τραυματισμό ενός δεκαπεντάχρονου, στο χέρι, στα δυο του πόδια και στον θώρακα.

Οι μεγάλες χώρες αναγγέλλουν νέα οπλικά συστήματα, ανακοινώνουν νέες δοκιμές πυρηνικών δοκιμών, εκμηδενίζουν λαούς, σκοτώνουν παιδιά, συντηρούν εμφυλίους, αφήνουν λαούς να λιμοκτονούν. Νοιάζονται για την κυριαρχία του διατήματος και αδιαφορούν για την φτώχεια και την εξαθλίωση της πλειονότητας των ανθρώπων.

Ζούμε στην εποχή της παράνοιας.
Οι σκέψεις τρέχουν γρηγορότερα από την πραγματικότητα,
οι φόβοι μας εκπέμπουν δυνατότερα από την αλήθεια.
Μπλεγμένοι σε ένα αδιάκοπο στροβίλισμα πληροφοριών,
χαμένοι ανάμεσα σε οθόνες και κραυγές,
προσπαθούμε να ξεχωρίσουμε το πραγματικό από το ψευδαίσθητο.
Κι όσο η λογική μας ξεθωριάζει,
η ψυχή παραμένει ο τελευταίος θύλακας ελπίδας.



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


Ο μισός πληθυσμός της χώρας δηλώνει ότι έχει βιώσει ή έχει γίνει μάρτυρας κάποιου περιστατικού διαφθοράς το τελευταίο έτος ● Ισχυρό είναι επίσης το αίσθημα ανισότητας, με τους πολίτες να θεωρούν ότι η Πολιτεία δεν μπορεί (ή δεν θέλει) να διασφαλίσει ισότιμες ευκαιρίες για όλους ● Η δε εμπιστοσύνη στους θεσμούς μειώνεται με... κατεύθυνση το ναδίρ.
Καθολική η άποψη των Ελλήνων και των Ελληνίδων ότι η διαφθορά έχει μετατραπεί σε καθεστώς. Μάλιστα, ο μισός πληθυσμός της χώρας δηλώνει ότι έχει βιώσει ή έχει γίνει μάρτυρας κάποιου περιστατικού διαφθοράς το τελευταίο έτος. Ο φόβος, η απογοήτευση, η οργή, το αίσθημα αδικίας –που γεννάται ακόμα και από την υφιστάμενη φορολογική πολιτική– επικρατούν έναντι της ελπίδας και της αισιοδοξίας. Ισχυρό είναι επίσης το αίσθημα ανισότητας, με τους πολίτες να θεωρούν ότι η Πολιτεία δεν μπορεί (ή δεν θέλει) να διασφαλίσει ισότιμες ευκαιρίες για όλους. Η δε εμπιστοσύνη στους θεσμούς μειώνεται με… κατεύθυνση το ναδίρ.

Αυτά είναι ορισμένα από τα συμπεράσματα που εξάγει ο αναγνώστης της πανελλαδικής δημοσκόπησης της Κάπα Research που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Ιδρύματος «Χάινριχ Μπελ» (Heinrich Böll Foundation). Μια έρευνα κοινής γνώμης που αποτυπώνει σε αριθμητικά δεδομένα το πώς βιώνουν οι κάτοικοι αυτής της χώρας την πολιτική, οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, με ευρήματα που προβληματίζουν ή ακόμα και τρομάζουν.

Πόσο διαδεδομένη θεωρείται η διαφθορά στην Ελλάδα; Σε ανάλογο ερώτημα, το 97% των συμμετεχόντων στην έρευνα απάντησε ότι η διαφθορά είναι πολύ (72%) ή αρκετά (25%) διαδεδομένη. «Λίγο», απάντησε μόλις το 2%. Ουδείς πιστεύει ότι η διαφθορά δεν είναι διαδεδομένη στη χώρα μας («Δεν γνωρίζω/Δεν απαντώ»: 1%). Το 24% απάντησε ότι τους τελευταίους 12 μήνες έχει βιώσει ο/η ίδιος/α κάποια περίπτωση διαφθοράς και το 21% ότι έχει γίνει μάρτυρας κάποιου ανάλογου περιστατικού. Προκύπτει, λοιπόν, ένα άθροισμα 43%.

Σε ποιον τομέα εντοπίζουν οι πολίτες το πιο σοβαρό πρόβλημα διαφθοράς στην Ελλάδα σήμερα; Πρώτη απάντηση με διαφορά είναι η εκμετάλλευση πόρων, εθνικών ή ευρωπαϊκών, για προσωπικό όφελος (59%), κάτι που επιβεβαιώνει την επίδραση που έχει στην κοινή γνώμη το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, μεταξύ άλλων υποθέσεων που έχουν τεθεί στο «μικροσκόπιο» της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Στη «δεύτερη θέση» των απαντήσεων ισοβαθμούν (39%) η διαφθορά στη Δικαιοσύνη και η δωροδοκία σε δημόσιες υπηρεσίες (π.χ. «γρηγορόσημο», οικοδομικές άδειες). Ακολουθούν η δωροδοκία σε πολιτικούς (37%), η διαφθορά στα ΜΜΕ (35%) και οι πολιτικές παρεμβάσεις για ευνοϊκή μεταχείριση (31%).


Κρίση εμπιστοσύνης


Με τους πολίτες να θεωρούν ότι η διαφθορά είναι ευρύτατη, μοιάζει αναμενόμενη η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς της ελληνικής Πολιτείας. Η πλειονότητα των Ελλήνων/ίδων δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τον θεσμό της κυβέρνησης, ούτε αυτόν της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ τα μεγαλύτερα ποσοστά δυσπιστίας καταγράφονται στις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τα πολιτικά κόμματα, το τραπεζικό σύστημα, το Κοινοβούλιο, το σύστημα Δικαιοσύνης, τις Ανεξάρτητες Αρχές, βεβαίως και τα ΜΜΕ. Σημειώνεται ότι σε άλλη ερώτηση αναφορικά με τα συναισθήματα που νιώθουν οι πολίτες (αναλυτικότερα παρακάτω), μόλις το 3% απαντά ότι αισθάνεται Δικαιοσύνη…

Ομως, εντυπωσιακό –αν όχι τρομακτικό– είναι το στοιχείο που αποκαλύπτουν Κάπα Research και Ιδρυμα «Χάινριχ Μπελ» ότι μόνο ο στρατός συγκεντρώνει ποσοστό εμπιστοσύνης μεγαλύτερο από το 50%. «Πολύ» δηλώνει ότι τον εμπιστεύεται το 26% των συμμετεχόντων στην έρευνα και «αρκετά» το 38% (άθροισμα 64%). Σε αντίθεση, όμως, με την (πάνδημη) άποψη περί διαφθοράς, στο συγκεκριμένο εύρημα υπάρχουν διαφορές ανάλογα με την πολιτική τοποθέτηση των συμμετεχόντων.

Ειδικότερα, όσοι δηλώνουν αριστεροί και κομμουνιστές είναι δύσπιστοι απέναντι στον στρατό: όσοι τοποθετούνται στην Αριστερά δηλώνουν ότι τον εμπιστεύονται «πολύ» ή «αρκετά» σε ποσοστό μόλις 27%, το οποίο μειώνεται στο 22% σε όσους δηλώνουν ότι ψήφισαν ΚΚΕ στις ευρωεκλογές του 2024. Το αντίστοιχο ποσοστό καταγράφεται στο 48% σε όσους τοποθετούνται στην Κεντροαριστερά, για να εκτιναχθεί στο 91% σε όσους τοποθετούνται στην Κεντροδεξιά και στο 86% σε όσους τοποθετούνται στη Δεξιά. Μικρότερο ποσοστό εμπιστοσύνης συγκριτικά με τον μέσο όρο καταγράφει ο στρατός σε όσους δηλώνουν ότι ανήκουν στην εργατική/αγροτική τάξη (50%). Οσοι δηλώνουν μέλη της μεσαίας και μεσαίας/ανώτερης τάξης εμπιστεύονται τον στρατό σε ποσοστά 77% και 74% αντίστοιχα.

Μόλις το 5% απαντά ότι το κυρίαρχο συναίσθημα που νιώθει είναι η ευτυχία. Για την πλειονότητα επικρατούν συναισθήματα όπως η απογοήτευση, η ανησυχία, ο φόβος και η απαισιοδοξία (που συγκεντρώνουν ποσοστό 54%), αλλά και ο θυμός (46%) και η αδικία (37%).


Ριζώνει το αίσθημα αδικίας


Τα παραπάνω αρνητικά συναισθήματα είναι ισχυρότερα από τον μέσο όρο στα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα και στις χαμηλότερες τάξεις. Σε όσους δηλώνουν ότι «δυσκολεύονται/δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα», η απογοήτευση εκτινάσσεται στο 63%, ο φόβος στο 59%, ο θυμός στο 56% και η αδικία στο 48%. Σε όσους ανήκουν στην εργατική/αγροτική τάξη, η απογοήτευση καταγράφεται στο 65%, ο φόβος στο 57%, ο θυμός στο 55% και η αδικία στο 46%.

Αδικία νιώθουν οι πολίτες και για την ασκούμενη φορολογική πολιτική. Το αίσθημα αδικίας για τη φορολογία φτάνει το 78%, με το 49% να χαρακτηρίζει «σίγουρα άδικη» τη φορολογία που πληρώνει και το 29% «μάλλον άδικη». Και σε αυτήν την περίπτωση, η ένταση του αισθήματος αυξάνεται ανάλογα με την οικονομική κατάσταση και την κοινωνική τάξη: το 89% όσων δηλώνουν ότι δεν τα βγάζουν πέρα και το 87% της εργατικής/αγροτικής τάξης χαρακτηρίζουν άδικη τη σημερινή φορολογική πολιτική.


Ανισότητες


Σχεδόν ένας στους δύο (46%) θεωρεί ότι, συγκριτικά με τον μέσο όρο των πολιτών, έχει λιγότερες ευκαιρίες και προσβάσεις στην προσωπική του οικονομική πρόοδο. Το παραπάνω ποσοστό αυξάνεται με βάση ορισμένα κριτήρια:

● Οσο χαμηλότερο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης. Λιγότερες ευκαιρίες συγκριτικά με τον μέσο όρο νιώθει ότι έχει το 52% όσων έχουν τελειώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και 51% όσων έχουν τελειώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

● Οσο απομακρυνόμαστε από τα αστικά κέντρα. Το αίσθημα μειωμένων ευκαιριών οικονομικής προόδου, από το 43% στα αστικά κέντρα, αυξάνεται σταδιακά στις επαρχιακές πόλεις (44%), στις ημιαστικές περιοχές (45%) και στις αγροτικές περιοχές (53%)

● Την κοινωνική τάξη: 65% είναι το προαναφερθέν αίσθημα στην εργατική/αγροτική τάξη.

Με λίγα λόγια, φαίνεται ότι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού νιώθει ότι έχει χάσει κάθε προοπτική «ισότητας στην ευκαιρία», έχοντας παράλληλα «διαγράψει» όποια προοπτική να του διασφαλίσει η Πολιτεία αυτήν την ισότητα. Και αυτό το αίσθημα ανισότητας και αποκλεισμού ενισχύεται στους κατοίκους της περιφερειακής Ελλάδας.

Το 40% των συμμετεχόντων στην έρευνα θεωρεί ότι ο τόπος κατοικίας του (είτε είναι πόλη, είτε κοινότητα, είτε νησί, σύμφωνα με τη διατύπωση της σχετικής ερώτησης) του προσφέρει λιγότερες ευκαιρίες συγκριτικά με τον μέσο ελληνικό όρο. Από το 18% στα αστικά κέντρα, ο δείκτης αυτός εκτινάσσεται στο 61% στις επαρχιακές πόλεις, στο 64% στις ημιαστικές περιοχές και στο 69% στις αγροτικές περιοχές, δείχνοντας το τεράστιο χάσμα μεταξύ πόλεων και υπαίθρου.

Ακόμα, το 33% θεωρεί ότι έχει μειωμένη πρόσβαση στη στέγαση, το 24% ότι έχει μειωμένη πρόσβαση στην ενέργεια και το 27% μειωμένη πρόσβαση σε υποδομές (π.χ. οδικό δίκτυο, συγκοινωνίες). Από τις απαντήσεις των πολιτών προκύπτει ότι το οικονομικό κόστος είναι μακράν ο βασικός παράγοντας που καθιστά τα παραπάνω αγαθά απρόσιτα.

Επίσης, το 32% των πολιτών θεωρεί ότι έχει μειωμένες, συγκριτικά με τον μέσο όρο πάντα, δυνατότητες δημιουργίας οικογένειας. Το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 45% στις ηλικίες 17-34.


Απρόσιτο πολιτικό σύστημα


Ακόμα, σχεδόν ένας στους τρεις συμμετέχοντες στην έρευνα (30%) θεωρεί ότι έχει λιγότερες προσβάσεις συμμετοχής στα κοινά και στο πολιτικό σύστημα, συγκριτικά με τον μέσο πολίτη της χώρας. Εξ αυτών, το 64% προβάλλει ως αιτία την έλλειψη διαφάνειας στο πολιτικό σύστημα. Το 47% της προαναφερθείσας βάσης του 30% πιστεύει ότι το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να τον/την αντιπροσωπεύσει και το 40% θεωρεί ότι η οικονομική και κοινωνική του/της θέση αποτελεί παράγοντα που του/της στερεί δυνατότητες πιο ενεργού συμμετοχής στα κοινά.

Τι θα ενεργοποιούσε τους πολίτες να ασχοληθούν πιο ενεργά με την πολιτικά και τα κοινά; Ενα νέο κόμμα «που θα εκπροσωπούσε καλύτερα ανθρώπους σαν κι εμένα» απαντά το 47%. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στην ηλικιακή κατηγορία των 35-54 (58%), στους κατοίκους των επαρχιακών πόλεων (54%), σε όσους δηλώνουν ότι δυσκολεύονται οικονομικά ή αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα (53%), όσους τοποθετούνται στη μικρομεσαία τάξη (50%) και εκτινάσσεται σε όσους τοποθετούνται στην Κεντροαριστερά (64%) και όσους δήλωσαν ότι στις ευρωεκλογές του 2024 ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ (66%) ή άλλο κόμμα –πέραν των Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, Ελλ. Λύση– όπου καταγράφεται ποσοστό 65%. Πρόκειται για εύρημα που δείχνει ότι ο κόσμος δεν έχει απαξιώσει την πολιτική, αλλά απαιτεί να αναδειχθεί κάτι νέο στην πολιτική σκηνή.


πηγή: efsyn.gr




Αν σου έλεγε κάποιος ότι τον 19ο αιώνα υπήρξε ένας Έλληνας που:
- Πήρε τρία διδακτορικά διπλώματα στην Ιταλία!
- Έφτιαξε το Σύνταγμα της τότε Επτανησιακής Πολιτείας (και έγινε κυβερνήτης της σε ηλικία 26 χρονών!)
- Έφτιαξε το επιτυχημένο Ελβετικό Σύνταγμα (που ισχύει μέχρι σήμερα)
- Έσωσε από διαμελισμό και από πτώχευση την ηττημένη το 1815 Γαλλία.
- Έγινε Υπουργός Εξωτερικών (1816) της μεγαλύτερης (τότε) Ευρωπαϊκής δύναμης (της Ρωσίας)
- Έσωσε την Ελληνική επανάσταση.
Ομολογώ ότι κατά καιρούς άκουγα για κάποιον Καποδίστρια με τόσα απίθανα κατορθώματα που μου φαινόντουσαν το λιγότερο, υπερβολές!
Τέτοια κατορθώματα είμαστε συνηθισμένοι μόνο στα μυθικά χρονιά. Ποιός να ήταν αυτός ο Έλληνας του 19ου αιώνα που, τουλάχιστον σε πολιτικούς άθλους, φάνηκε αντάξιος του Ηρακλή; Είναι όλα αυτά αλήθεια;
Το όνομα του: Ιωάννης Καποδίστριας.
Στην αποκαλυπτική του ομιλία ο κ. Κορνιλάκης παρουσιάζει τον «Άγιο της πολιτικής», την σπουδαία βιογραφία του σε όλη την Ευρώπη, τα επιτεύγματά του, τις θυσίες του για την Ελλάδα μέχρι και την ύστατη θυσία του να προσφέρει την ίδια του την ζωή για την ενότητα της πατρίδας μας.
Ιωάννης Καποδίστριας:
• Γενετικές Ρίζες: από Κέρκυρα (πατέρας) και Κύπρο (μητέρα)
• Σπουδές: Ιατρική , Νομική και Φιλοσοφία (Ιταλία)
• Ιονική Επτανησιακή Πολιτεία: Δημιουργός του Συντάγματός της και Κυβερνήτης (σε ηλικία 26 χρονών)
• Δημιουργός του Ελβετικού πολιτειακού συστήματος: Στην Ελβετία (όταν υπάλληλος στην Ρωσική πρεσβεία) ανέλαβε και έφτιαξε ένα νέο πολιτειακό ομοσπονδιακό σύστημα που ένωσε με επιτυχία τα διάφορα καντόνια. Έφτιαξε το Ελβετικό Σύνταγμα πάνω στις αρχές της άμεσης Αρχαιο - Ελληνικής Δημοκρατίας (η χρησιμοποίηση δημοψηφισμάτων για αποδοχή των Νόμων). Θεωρείται ακόμη ο «πρώτος επίτιμος πολίτης της Ελβετίας».
• Ελληνική νεολαία: Με δικά του λεφτά σπούδαζε 300 Ελληνόπουλα στην Ευρώπη (Ο ένας από τους δυο δολοφόνους του είχε σπουδάσει με τα λεφτά του.)
• Σώζει την Γαλλία το 1815: Μετά το Βατερλώ, επηρέασε τον Τσάρο για να μην διαμελισθεί η Γαλλία (σαν ηττημένη χώρα) και οι πολεμικές αποζημιώσεις μειώθηκαν κατά 99%! (με το επιχείρημα ότι «ο λαός της δεν ευθυνόταν»)
• Υπ. Εξωτερικών της Ρωσίας: Το 1816 ο Ρώσσος Τσάρος του ζήτησε (λόγω ικανότητας και προσωπικότητας) να γίνει Υπ. Εξωτερικών της Ρωσίας!
Ο Καποδίστριας δέχτηκε, αλλά επειδή ήθελε να μείνει Έλληνας με διακαή Ελληνική πιστότητα, είπε στον Τσάρο:
- «Μεγαλειότατε δέχομαι, με τον όρο να μην γίνω υπήκοος αλλά να είμαι υπάλληλός σας».
Το 1821 παραιτήθηκε από την Ρωσική κυβέρνηση και πήγε στην Ελβετία (1821- 1827). Έδωσε τα πάντα για την Πατρίδα.
Η επανάσταση δεν θα πετύχαινε χωρίς την συμβολή του Καποδίστρια.
Έδωσε πολιτική μάχη με Ευρωπαίους δικτάτορες φιλικά προσκείμενους με την Οθωμανική Αυτοκρατορία (π.χ. Μέττερνιχ). Ξεσήκωσε το φιλελληνικό κίνημα στην Ευρώπη.
Έστελνε λεφτά, οπλισμό και τόνους παξιμάδι στην Ελλάδα.
Το 1827, στην συνεδρίαση της Τριζίνας, ο Κολοκοτρώνης προτείνει τον Καποδίστρια σαν τον «Ηγέτη του Έθνους».
• Οργάνωσε το Πολεμικό ναυτικό και γενικά την ναυτιλία (οικονομικό θέμα)
• Ακολούθησε τον δρόμο της θυσίας για το Έθνος. Δεν δέχτηκε αμοιβή σαν Κυβερνήτης: «Όταν βεβαιωθώ ότι ουδέν Ελληνόπουλο πεινά, τότε ίσως θα δεχτώ έναν οβολό».
• Έβαλε υποθήκη τα χτήματα του στην Κέρκυρα σε Έλληνα εφοπλιστή προκειμένου να φέρει δυο καραβιές τροφή για τον πεινασμένο λαό.
• Το 1831 δολοφονήθηκε από «ελληνικά» χέρια στα σκαλοπάτια του Αγίου Σπυρίδωνα (Κυπριακής καταγωγής Άγιος) στο Ναύπλιο.
Ο Κολοκοτρώνης τον ονόμασε «Πατέρα του Έθνους».
(Από τότε δεν έχουμε καθορίσει στον Κυβερνήτη Καποδίστρια αυτήν την τιμή).
Ο Κανάρης σε γράμμα του μίλησε για Πατροκτονία.
• Ο Καποδίστριας ήταν μια οικουμενική προσωπικότητα. Ακόμη τον τιμούν στην Ρωσία, στην Γαλλία, στην Ελβετία, στην Σλοβενία. Στην Ελλάδα μάλλον συνεχίζουμε να τον αγνοούμε..
Σαν σήμερα δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας 192 χρόνια μετά εξακολουθεί να δολοφονείται η Ελευθερία και όχι μόνο.
"Ως ψάρι εις το δίχτυ σπαράζει εις πολλούς κινδύνους ακόμη η ελληνική ελευθερία. Μου εδώσατε τους χαλινούς του κράτους. Τίνος κράτους; Μετρούμε εις τα δάκτυλα την επικράτειάν μας"
(σε συνομιλία με τον Γεωργάκη Μαυρομιχάλη, λίγο μετά τον ερχομό του)
Είχε πει ακόμα...
"Εφ’ όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν"
(αρνούμενος τον μισθό του Κυβερνήτου)
Εβ. Δασκαλάκη
Σαν σήμερα δολοφονείται ο Ιωάννης Καποδίστριας.
11Φεβρουαρίου 1776 - 27 Σεπτεμβρίου 1831


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


του Στέφανου Σταμέλλου

Δεν λέω κάτι καινούργιο∙ και μάλλον «κομίζω γλαύκας», που λένε. Αλλά μου "βγαίνει" αυτή η επανάληψη για την ά δ ι κ η   α ν α δ ι α ν ο μ ή του πλούτου και τους μηχανισμούς, ποιοι κερδίζουν και ποιοι πληρώνουν. Είναι πολλές οι αιτίες, καθημερινές, που με σπρώχνουν στην επανάληψη…

Στην Ελλάδα -και όχι μόνο- ρέουν τεράστια ποσά κάθε χρόνο από όλους μας -τους πολίτες- μέσα από: τις Τράπεζες (προμήθειες, δάνεια, τόκοι), την Ενέργεια (λογαριασμοί ρεύματος, καύσιμα), τα Διόδια και τις Μεταφορές, την Ιδιωτική Υγεία, τα Ενοίκια και το Real Estate, τις Τηλεπικοινωνίες και το Internet, τα Τρόφιμα και το Λιανεμπόριο. Αυτά είναι χρήματα που βγαίνουν από τις τσέπες όλων μας.

Και πού καταλήγουν αυτά τα χρήματα; Με πλήρη π ο λ ι τ ι κ ή    κ ά λ υ ψ η -και το τονίζω αυτό, για να ξέρουμε τι λέμε- μέσω συμβάσεων, νομοθετικών ρυθμίσεων ή ελλιπούς ελέγχου, καταλήγουν σε λίγους, πολύ συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους, σε περιορισμένο κύκλο μετόχων, ιδιοκτητών, funds που ελέγχουν την αγορά και καρπώνονται το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου, που παράγουμε όλοι μαζί.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι υψηλές τιμές και η άδικη αναδιανομή του πλούτου. Είναι ότι το χρήμα συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων, αντί να ε π ι σ τ ρ έ φ ε ι στην κοινωνία, στην υγεία, στην παιδεία, στις υποδομές, στην τοπική ανάπτυξη.

Όσο δε δεν μιλάμε για την αναδιανομή του πλούτου, τόσο θα κυνηγάμε τα συμπτώματα, την ακρίβεια και τη φτώχεια, και όχι την αιτία. Διαφορετικά δεν πρόκειται να βάλουμε μυαλό ή να αλλάξει κάτι…




Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


του Ρούντι Ρινάλντι

Η πρόσφατη κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή (επίθεση του Ισραήλ κατά του Ιράν με πλήρη ανοχή των ΗΠΑ και της Δύσης) δεν είναι ακριβώς κεραυνός εν αιθρία. Αποτελεί συνέχεια ενός σχεδιασμού, και υλοποίησης επί του πεδίου, αλλαγής του χάρτη, των συνόρων, των συσχετισμών στην περιοχή αλλά και γενικότερα στον πλανήτη. Και η Ελλάδα είναι πολύ, πάρα πολύ κοντά. Βρίσκεται ανάμεσα σε δύο θερμά επίκεντρα πολέμου (Ουκρανία – Μέση Ανατολή). Και αυτοπροσφέρεται ως κόμβος, ως σύμμαχος-κολαούζος σε ό,τι ζητηθεί από ΗΠΑ, Ε.Ε., ΝΑΤΟ και Ισραήλ.

Ταυτόχρονα είναι πρόθυμη να αποδεχθεί τη βαλκανοποίηση των Βαλκανίων και τις επεκτατικές απαιτήσεις της αναβαθμισμένης σε περιφερειακή μεγάλη δύναμη Τουρκίας.

Στην πράξη καταγράφεται έτσι μια εντυπωσιακή υποβάθμιση της Ελλάδας, και αυξάνονται αλματικά οι υπαρξιακοί κίνδυνοι σε πολλούς τομείς. Τα όσα γίνονται στη Λιβύη, στο Σινά, στο Κυπριακό, στο Αιγαίο είναι έντονα εκδηλωτικά σημάδια της υποβάθμισης. 

Μέσα σε αυτό το ταραγμένο γεωπολιτικά πλαίσιο σημειώνεται και μια έντονη διεργασία ανακύκλωσης του πολιτικού συστήματος, αφού τα «τέρμινα» της διακυβέρνησης Μητσοτάκη πλησιάζουν προς το τέλος τους. Υπάρχουν εντούτοις πολλά ζητήματα που χρήζουν εξέτασης για να δούμε τι προσφέρει σαν «κάλυψη» το υπάρχον πολιτικό σύστημα, όπως και τι επαγγέλλονται όσοι θέλουν να εμφανιστούν ως σωτήρες από το σημερινό Μαξίμου και τον Μητσοτάκη. Στο τέλος θα εξετάσουμε ποια θα ήταν μια ουσιαστική στάση της Ελλάδας μέσα στις κρίσιμες συνθήκες.

Η κυβέρνηση του «ό,τι πείτε» και το άρμα Γεραπετρίτης

Η ΝΑΤΟφροσύνη και η αίσθηση ότι η καλύτερη επιλογή είναι η εχθρότητα προς τη Ρωσία και τα «ήρεμα νερά» με την Τουρκία, δεν μπορεί να κρύψει πως υπάρχουν συγκεκριμένες υποχωρήσεις και παραχωρήσεις σε επίπεδο κυριαρχίας. Το να αναγγέλλονται δύο θαλάσσια πάρκα σε Ιόνιο και Κυκλάδες, τίποτα στα Δωδεκάνησα, κανένα καλώδιο να μην ποντίζεται πέρα από 6 μίλια, είναι γεγονότα που δείχνουν την πλήρη συμμόρφωση στις απαιτήσεις της Τουρκίας. Η μη απάντηση σε προκλήσεις όπως στην Κύπρο και τα κατεχόμενα, όπως και η αδράνεια και απόκρυψη στοιχείων για την Ιερά Μονή Σινά, δείχνουν ορισμένα πράγματα.
Αλλά και χθες το πρωί, όταν πήραν είδηση την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, ο Γεραπετρίτης (που κοψομεσιάζεται σε υποκλίσεις) εξέφρασε με παρρησία την πραγματική άποψη της κυβέρνησης, των δύο οικογενειών και των οικονομικών ελίτ που εκπροσωπεί: Δεν καταδίκασε την επίθεση, αντίθετα υπενθύμισε ότι είμαστε «στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ», και επιπλέον χαρακτήρισε το Ιράν «παράγοντα αποσταθεροποίησης»! Κι έπειτα συνέστησε «αυτοσυγκράτηση», και ευχήθηκε να υπάρξει παρέμβαση από χώρες που «ασκούν ουσιαστική επιρροή να περιορίσουν τη ζημιά»… Σαν να μην καταλαβαίνει ότι εδώ πρόκειται για πόλεμο και όχι για «ζημιά που πρέπει να περιοριστεί».

Στη συνέχεια προχώρησε δε στην ακόλουθη ανεκδιήγητη δήλωση: «Αισθάνομαι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια τάση να υπερεκτιμούμε τα εθνικά συμφέροντα και να αγνοούμε τους ενδεχόμενους κινδύνους για την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας». Δηλαδή ίσως να είναι η ώρα να κάνουμε κάθε τι που θα μας ζητήσουν «οι σύμμαχοι», ώστε Δύση-Ισραήλ να καθαρίσουν τους «αποσταθεροποιητικούς παράγοντες» όπως το Ιράν…

Την ίδια ώρα ο Μητσοτάκης ταξιδεύει από την έδρα του ΟΗΕ, όπου ανακοίνωσε πως θα φτιάξει δύο πάρκα στην Οδησσό, απευθείας προς Στοκχόλμη, όπου συνεδριάζει η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ (πάει για τρίτη φορά). Αλήθεια, ποια ανάγκη τον ωθεί στη Λέσχη αυτή; Επαφές και ζυμώσεις, λένε οι κακές γλώσσες, για μια προσεχή θέση σε πόστα της Ε.Ε. ή του ΝΑΤΟ. Πρέπει κι αυτός να φροντίσει το μέλλον του… Έκανε μια απόπειρα να ερμηνεύσει ότι υπάρχει πλειοψηφία με 149 ψήφους αφού έμειναν κενές (έξω από κάθε διαδικασία) 3 θέσεις βουλευτών που δεν αναπληρώνονται· αμέσως ήρθαν κατραπακιές από φιλοκαραμανλικούς πολιτικούς (Παυλόπουλος, Κακλαμάνης κ.ά.). Άλλωστε την επόμενη εβδομάδα θα έχουμε τις διαδικασίες της προανακριτικής και ψηφοφορίες σε 14 κάλπες (που πιθανόν να κρύβουν εκπλήξεις).

Ένας περιφερειακός πόλεμος θα αλλάξει όμως πολλά δεδομένα, και θα δημιουργήσει εξελίξεις και άλλη ατμόσφαιρα, όπου πολλοί θα τρέξουν να προσαρμοστούν ή να επωφεληθούν. Σκεφθείτε τι χρήση θα κάνει για αυτά ο ίδιος ο Μητσοτάκης. Μπορεί να αλλάξει και συνολικά η ατζέντα.

Τι θα πουν (και κυρίως τι θα κάνουν) Σαμαράς και Καραμανλής

Οι διεργασίες στα πλευρά της Ν.Δ. κορυφώνονται γύρω από το πρόσωπο του κ. Σαμαρά. Όπως γράψαμε και στο προηγούμενο φύλλο, λέγεται ότι η διακήρυξη είναι έτοιμη, και υπάρχει κάποιος προβληματισμός για το πότε θα γίνει η κίνηση δημόσια. Αφήνεται να διαρρέει ότι και πολλοί από τους ολιγάρχες βλέπουν με καλό μάτι μια κίνηση απομάκρυνσης του Μητσοτάκη με όρους που να τους ευνοούν. Ορισμένοι μάλιστα καταφέρονται ιδιαίτερα κατά του Γεραπετρίτη και του περιβάλλοντός του (ΤΕΡΝΑ κ.λπ.). Την επόμενη εβδομάδα θα γίνει κοινή εμφάνιση των Σαμαρά και Καραμανλή σε παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σταύρου Λυγερού για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Είναι προφανές ότι η εμφάνιση αυτή σχετίζεται με όλες τις διεργασίες γύρω από την κίνηση Σαμαρά.

Πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε ότι αυτό που τόνισε ο Γεραπετρίτης, πως «υπάρχει μια τάση να υπερεκτιμούμε τα εθνικά θέματα», μοιάζει και ως σπόντα προς την κριτική που ήδη ασκείται από Σαμαρά (ανοικτά) και από Καραμανλή (πιο προσεκτικά). Να δούμε τι θα πουν και οι δύο για τις πρόσφατες εξελίξεις. Θα θίξουν έστω το ΝΑΤΟϊκό και φιλοϊσραηλινό πλαίσιο, ή θα παραμείνουν σε γενικολογίες για υποχωρήσεις απέναντι στην Τουρκία και για λάθος χειρισμούς στο Ουκρανικό; Εδώ πρόκειται για ένα θέμα ουσίας. Ναι, την Τουρκία τη στηρίζουν όλοι οι «μεγάλοι», ατλαντιστές και ευρωπαϊκές δυνάμεις. Όπως όμως στηρίζουν και το Ισραήλ, όπως και τον επανεξοπλισμό ΝΑΤΟ και Ευρώπης.

Άρα οι δύο μάλλον θα πουν για την αποτυχία στη Λιβύη, για την υπόθεση του Σινά, για τις πιθανές ήττες σε Αιγαίο και για τη «συνεκμετάλλευση». Δεν θα θίξουν όμως καθόλου τις ΝΑΤΟϊκές δομές και υποχρεώσεις, ούτε θα θέσουν ζήτημα επαναπροσανατολισμού εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα απέναντι στο Ισραήλ. Έτσι ο κ. Σαμαράς καλείται να παίξει έναν ρόλο στο «γκρέμισμα» του Μητσοτάκη και μόνον, χωρίς άλλες παρακαταθήκες ή άλλο προσανατολισμό. Φυσιολογικό βέβαια, αλλά πολλοί έχουν καταπιεί την καραμέλα περί «μοναδικής λύσης» απέναντι στον Μητσοτάκη.

Αυτό που δεν μπορεί να παρακαμφθεί είναι πως το γεγονός του πολέμου και της αναδιανομής στην περιοχή που βρισκόμαστε απαιτεί πολύ περισσότερα πράγματα. Γιατί; Βασικά τμήματα των ελίτ (εφοπλιστές και ολιγάρχες κάθε είδους) είναι ήδη μπλεγμένοι σε deals ή ενδιαφέρονται για συμφωνίες μέσα στο Δυτικό πλαίσιο. Ξέρουν ότι τώρα είναι πλέον η ώρα όχι της «πράσινης μετάβασης», αλλά της στρατιωτικής πολεμικής οικονομίας. Σπεύδουν να δηλώσουν πρόθυμοι να πάρουν μερίδια από τα εξοπλιστικά προγράμματα, να διαθέσουν τους στόλους τους στις διάφορες ανάγκες των νέων εφοδιαστικών και εμπορικών αλυσίδων, ή ακόμα και στη μεταφορά πληθυσμών από τη μία περιοχή στην άλλη. Δεν περιμένουν πότε το πολιτικό σύστημα θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Προτρέχουν, ξέρουν να πλασάρονται σε τέτοιες καταστάσεις.

Το αν θα βγει ή όχι από τη μέση το περιβάλλον Μητσοτάκη, και πόσο γρήγορα, μπορεί να ενδιαφέρει για ανακατατάξεις εντός ΝΑΤΟϊκού Δυτικού πλαισίου: δηλαδή δεν αφορά μια βαθιά και ουσιαστική αλλαγή προσανατολισμού, που να συνοδεύεται από ανάγκες ενός σχεδίου εθνικής κυριαρχίας της χώρας και μιας κοινωνικής αλλαγής η οποία θα βάλει τέλος στο καθεστώς κατάλυσης της Δημοκρατίας, παρανομίας, ακαταδίωκτου, αισχροκέρδειας, ξεπουλήματος και αποικιοποίησης.

Και να ’σου ξεπετάγεται κι ο Τσίπρας

Μετά από δύο χρόνια απουσίας από την κεντρική σκηνή, κι αφού πραγματοποίησε ταξίδια στις ΗΠΑ και διεργασίες με κύκλους των ολιγαρχών, εμφανίζεται ξανά ο Αλέξης Τσίπρας με κύριο φορέα το Ινστιτούτο που φέρει σεμνά το λαμπρό του όνομα, ανταποκρινόμενος πλήρως στην τεράστια εμπιστοσύνη που του επιδεικνύει ο ελληνικός λαός. Δύο χρόνια νομίζει ότι είναι αρκετά για να ξεπλύνει το στίγμα της αναξιοπιστίας και της αχρηστίας που τον κυνηγά μετά από όσα έκανε το 2015-2019, όπως και ό,τι έκανε το 2019-2023, όταν άνοιξε διάπλατα το δρόμο στην αυτοδυναμία και παντοκρατορία του Μητσοτάκη. Μάλιστα θέλει να αποσείσει από πάνω του την ευθύνη για επιλογές (ποιος έφερε π.χ. τον Κασσελάκη, ποιος μετά θέλησε να τον γκρεμίσει, ποιος «γέννησε» 2 και 3 ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια, ποια η σχέση του με Γεροβασίλη και Φάμελλο κ.ο.κ.). Τώρα λοιπόν κάνει ένα «come back» που θέλει να εμφανίσει ως εγχείρημα υπερβατικό τον ΣΥΡΙΖΑ, και σφυγμομετρά διαθέσεις και δυνατότητες.
Δεν μπορεί όμως να ξεπεράσει τον παλιό εαυτό του (μη κατατοπισμένος πολιτικά, με βασικές ελλείψεις γνώσεων, δηλαδή αμορφωσιά). Ίσως ακούει τι του λένε πάλι εντελώς ακατάλληλοι άνθρωποι γύρω του. Σε δύο δημόσιες ομιλίες του έκανε έτσι λόγο για «βαλκανοποίηση» της χώρας και για «νέο πατριωτισμό». Η ρηχότητά του έγκειται στο ότι τις έννοιες αυτές δεν τις θέτει σε κανένα γεωπολιτικό πλαίσιο: τις αντιμετωπίζει απλά από την οικονομική πλευρά και για να παραστήσει ότι λέει κάτι σοβαρό και σπουδαίο, ή ακόμα από οπορτουνισμό (στην περίπτωση του «νέου πατριωτισμού»).

Αν άνοιγε ένα βιβλίο ή έστω αν γκουγκλάριζε τον όρο «βαλκανοποίηση» θα μάθαινε ότι αυτός δεν περιγράφει την οικονομική υποβάθμιση μιας χώρας, π.χ. της Ελλάδας, στο επίπεδο άλλων Βαλκανικών χωρών, π.χ. Βουλγαρία, Αλβανία κ.λπ. Θα μάθαινε πως ο όρος αυτός καθιερώθηκε για να δείξει περιπτώσεις σχεδιασμού και επανασχεδιασμού συνόρων και χωρών από τις Μεγάλες Δυνάμεις, έτσι ώστε να κληροδοτούνται σε κάθε μία από αυτές εθνικές μειονότητες και πληθυσμοί. Που στη συνέχεια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να μοχλεύουν καλύτερα τις επιδιώξεις τους οι Μεγάλες Δυνάμεις – οι οποίες εύκολα μπορούν να «υιοθετήσουν» τέτοιες μειονότητες. Αλλά κάτι τέτοιο –δηλαδή να ξέρει τι λέει και τι όρους χρησιμοποιεί– θα σήμαινε να μην αποδεχθεί τους ρόλους που έπαιξε στο παρελθόν (π.χ. συμφωνία Πρεσπών), ή τώρα, που έχει… υπεύθυνη θέση στα Δυτικά Βαλκάνια.

Όσον αφορά τον «νέο πατριωτισμό», αυτός έχει νέο, τσιπρικό νόημα: Τον ορίζει κυρίως οικονομικά: «νέο ηθικό, κοινωνικό και οικονομικό πατριωτισμό», «Ένας νέος πατριωτισμός απέναντι στην ολιγαρχία και την κλεπτοκρατία. Από τη μια η πατρίδα μας, από την άλλη τα πλούτη τους. Αυτή είναι η σύγχρονη διαχωριστική γραμμή». Δηλαδή τσιπρικός κολοβός «πατριωτισμός». Δεν έχει καμία γεωπολιτική διάσταση, δεν αφορά διόλου την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας και τις απειλές που υπάρχουν. Δεν λέει κουβέντα για την αποικιοποίηση της χώρας, που άλλωστε την υπηρέτησε σθεναρά από το 2015 και δώθε.

Τέτοια άγνοια –εθνικών– κινδύνων είναι εντυπωσιακή, έως βάζει κι άλλες σκέψεις… Οπωσδήποτε δηλώνει προκαταβολική συμμόρφωση σε ό,τι σχεδιάζεται για την περιοχή. Απλά το ανακυκλωμένο πολιτικό σύστημα χρειάζεται και μια κεντροαριστερή πτέρυγα λίγο πιο σοβαρή από την εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα ΠΑΣΟΚ και τρίμματα του παλιού ΣΥΡΙΖΑ. Οπότε ο Τσίπρας ρίχνεται στο σκηνικό για να περιμαζέψει την κατάσταση. Μόνο που αυτή την φορά μοιάζει περισσότερο με την εισβολή του Κασσελάκη… Προτείνει λοιπόν την εξής πολιτική:

– «να υποστηρίζει νόμιμες οδούς μετανάστευσης, τη συμπερίληψη των χιλιάδων εργαζομένων που χρειάζεται η Ευρώπη τα επόμενα χρόνια»·

– «να σταθούμε πιο σθεναρά ενάντια στις ισραηλινές επιχειρήσεις που σκοτώνουν δεκάδες χιλιάδες αμάχους στη Γάζα και να ζητήσουμε την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στο Ισραήλ όσο δεν τις τερματίζει»·

– «να συνεχίσουμε την αντίθεσή μας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, χωρίς όμως να παρασυρόμαστε από το πολεμικό κλίμα που διατρέχει την Ευρώπη»·

– «προτάσσουμε το αίτημα για άμεσο τερματισμό του αιματηρού πολέμου με σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και ένα ευρωπαϊκό αλλά όχι ΝΑΤΟϊκό μέλλον για αυτή τη χώρα»·

– «να υποστηρίζουμε ενεργά τη διεύρυνση της Ε.Ε. προς τα Δυτικά Βαλκάνια».

Πουθενά δεν θα βρείτε κάτι για την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα απέναντι στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, πουθενά κάτι για την εμπλοκή της χώρας στους πολέμους σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.


Η συμπεριφορά της ελληνικής κεντροαριστεράς (σε καθεστώς ανικανότητας ακόμη) μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: Ναι στο κυρίαρχο Δυτικό πλαίσιο· περισσότερο προσανατολισμένη στην υποστήριξη του μπλοκ της παγκοσμιοποίησης, εξ ου και οι αναφορές στην ακροδεξιά· ναι στη συμφωνία των Πρεσπών, και αυτή να αποτελέσει μοντέλο για άλλα ανοικτά ζητήματα· ολίγη Παλαιστίνη για «ξεκάρφωμα», χωρίς καμία νύξη για γενοκτονία και σιωνιστικό Ισραήλ. Αυτά σημαίνουν πλήρη σεβασμό του ευρωδυτικού και φιλοϊσραηλινού πλαισίου και αποδοχή της νέας πραγματικότητας που φέρνει η ενδυνάμωση της Τουρκίας.

Σύνοψη: Για μια άλλη στάση και προσανατολισμό της Ελλάδας, με γνώμονα την εθνική της υπόσταση και την ειρήνη

Βάσεις, λιμάνια, φιλοξενία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων, συνεργασία υπηρεσιών και, όπου χρειάζεται, άμεση εμπλοκή των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων σε πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς. Ελλάδα και Κύπρος στη μέγγενη της μηχανής του πολέμου ΗΠΑ-Ευρώπης-Ισραήλ. Ελλάδα και Κύπρος υπό την επικυριαρχία Τουρκίας και Ισραήλ σε εκτεταμένες περιοχές και τομείς. Αυτή είναι η πραγματικότητα, και με αυτούς τους όρους εισερχόμαστε στον κυκλώνα του γεωπολιτικού αναδασμού. Ιδιαίτερα σε ταραγμένες στιγμές πολέμου ή αποτροπής εμπλοκής σε πόλεμο, το αίτημα και ο στόχος της Ουδετερότητας της χώρας και της μη εμπλοκής της είναι κεντρικό.

Ουδετερότητα εν καιρώ πολέμου σημαίνει ειδικές σχέσεις και επιμονή στο να μην εκτεθεί η χώρα σε τεράστιους κινδύνους. Να μην γίνει στόχος σε πολέμους που δεν προκάλεσε και με «εχθρούς» που της υποδείχθηκαν από τη συμμαχία του πολέμου.
Ούτε η Ρωσία, ούτε το Ιράν μας απειλούν ή είναι εχθροί της χώρας. Αντίθετα, μας εκθέτουν οι «σύμμαχοί» μας, και μας θέλουν σαν ορμητήριο και πιόνια στους πολέμους που εξαπολύουν. Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει βάση και ορμητήριο. Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει μετόπισθεν του Ισραήλ. Ελλάδα και Κύπρος κινδυνεύουν να τους καταπιεί το δίδυμο Τουρκία-Ισραήλ υπό τις επευφημίες ολόκληρης της Δύσης.

Η Ελλάδα οφείλει να μάθει και να τολμήσει να βάλει βέτο (κι όχι να συναινεί στην κατάργησή του) σε όλους τους οργανισμούς που μετέχει όταν θίγονται ή τίθενται σε κίνδυνο εθνικά δικαιώματα και συμφέροντα. Η Ελλάδα οφείλει να αποκτήσει φωνή. Σε καιρό πολέμου μπορούν και πρέπει να ανασταλούν οι λειτουργίες των βάσεων δυνάμεων εμπλεκόμενων στους πολέμους. Η Ελλάδα οφείλει να αποκτήσει φωνή ειρήνης. Και άμυνα αποτροπής, με κύριο φορέα το φρόνημα και την ενημέρωση και ενεργοποίηση του ελληνικού λαού.

Η ύπνωση που επιβάλλει το πολιτικό σύστημα βλάπτει την εθνική κυριαρχία, αποδυναμώνει την Ελλάδα, την εκθέτει σε ανυπολόγιστους κινδύνους μέσα στο ταραγμένο και πολεμικό πλαίσιο που έχει ξετυλιχθεί και θα ενταθεί. Σε τέτοιες συνθήκες, τι να σου κάνει και η «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού…


ΥΓ: Δεν ασχολήθηκα με την αριστερά σε διάφορες εκδοχές της (ΚΚΕ, εξωκοινοβουλευτική κ.λπ.). Ισχύει πάντως ότι κι αυτός ο χώρος είναι αποπροσανατολισμένος, πετά συνεχώς την μπάλα στην εξέδρα, σκέπτεται με όρους «φαίνεσθαι» και ποσοστών.

(Δρόμος, φύλλο 735, 14/6/25)

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


Άκουγα στο ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ της ΕΡΤ, σε μια από τις πολλές συζητήσεις για το ρεύμα, ότι εμείς οι Έλληνες είμαστε αδρανείς γενικά και δεν ψάχνουμε, ανάμεσα στις δεκάδες εταιρείες – παρόχους και τα διάφορα πράσινα, γαλάζια, κίτρινα τιμολόγια, την πιο συμφέρουσα λύση. Κι εγώ που παραμένω στη ΔΕΗ με ένα σταθερό 12μηνο τιμολόγιο, ένιωσα άσχημα και λίγο βλάκας. Και είπα να ψάξω περισσότερο, τι ακριβώς συμβαίνει και πώς διαμορφώνεται η τιμή της KWh στη χώρα μας. Προέκυψε το παρακάτω κείμενο των δέκα κεφαλαίων, που μπορεί να έχει αρκετές αδυναμίες και ελλείψεις, αλλά πιστεύω φωτίζει κάποιες πλευρές που αναφέρονται στην παραγωγή και την εμπορία της ηλεκτρικής ενέργειας σε μια ολιγοπωλιακή αγορά του καρτέλ. Στο μεταξύ όλο και διαβάζουμε δημοσιεύματα όπως το «Η ανησυχία για μια νέα θερινή ενεργειακή κρίση στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης επανέρχεται καθώς στις χονδρεμπορικές αγορές ρεύματος οι τιμές αυξάνονται» https://www.energia.gr/article/230766/epanerhontai-oi-anhsyhies-gia-mia-nea-energeiakh-krish-to-kalokairi


Το κείμενο ακολουθεί την παρακάτω σειρά των κεφαλαίων, όπως αναρτήθηκαν:

1. Οι πηγές παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας και η διαμόρφωση της τιμής της KWh

2. Πώς καθορίζεται η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς -ΤΕΑ (χονδρική τιμή) της KWh

3. Τι συμβαίνει ακόμα και αν έχουμε 90% ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα;

4. Τα δεδομένα της 19η Μαΐου για τη διαμόρφωση της χονδρικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας

5. Οι εξαγωγές και εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας - το Ισοζύγιο Διασυνδέσεων

6. Αντί το "νίπτουμε τας χείρας μας" μπροστά στην «αγορά»: ριζική επαναθεμελίωση της ενεργειακής πολιτικής!

7. Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ): ανάγκη ή βαρίδι στην τιμή του ρεύματος;

8. Ποιος πληρώνει την... αδιαφάνεια στην αγορά ενέργειας;

9. Υπάρχει κόστος λειτουργείας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στην τιμή της KWh;

10. Το 2024 μια χρονιά σημαντικής κερδοφορίας για τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας



1. Οι πηγές παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας και η διαμόρφωση της τιμής της KWh

Οι πηγές παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας

Οι πηγές από τις οποίες παράγεται η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είναι το Φυσικό Αέριο, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και τα Υδροηλεκτρικά. Σ’ αυτές προστίθενται οι εισαγωγές από τις διασυνδεδεμένες πέντε χώρες: Τουρκία, Βουλγαρία, Β. Μακεδονία, Αλβανία και Ιταλία. Ο λιγνίτης βγήκε από τη μέση από τις 15 Μαΐου, αφού η ΔΕΗ έκλεισε την πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της χώρας, την «Πτολεμαΐδας 5», παρά την αντίθετη άποψη του ΤΕΕ, του επίσημου τεχνικού συμβούλου του κράτους. [https://www.capital.gr/epixeiriseis/3918518/tee-biastiki-apofasi-i-apolignitopoiisi-lathos-to-kleisimo-tis-ptolemaidas-5/] Υποθέτω ότι δεν ρωτήθηκε ποτέ.


Πώς διαμορφώνεται η τιμή της KWh

Οι παραγωγοί πουλάνε την ενέργεια στη χονδρική αγορά μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (HEnEx). Η τιμή χονδρικής, Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), προκύπτει από τον ημερήσιο διαγωνισμό (day-ahead market) του Χρηματιστηρίου. Κάθε μέρα οι παραγωγοί δηλώνουν πόση ενέργεια μπορούν να προσφέρουν και σε ποια τιμή. Η τελική τιμή για κάθε ώρα της επόμενης ημέρας καθορίζεται από την ακριβότερη μονάδα, που απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση.

Οι πάροχοι -ΔΕΗ, Protergia, Elpedison, NRG, ΗΡΩΝ κλπ- αγοράζουν την ενέργεια στη χονδρική και την πουλούν στη λιανική στον καταναλωτή. Η τιμή λιανικής περιλαμβάνει: την τιμή της kWh βασισμένη στη χονδρική, την προσαύξηση για το κόστος λειτουργίας, το περιθώριο κέρδους κ.λπ, την ρήτρα αναπροσαρμογής (αν ισχύει) και τις εκπτώσεις ή σταθερές χρεώσεις, ανάλογα με το πρόγραμμα. Από το 2022, λόγω της ενεργειακής κρίσης, η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει καταργηθεί προσωρινά, και οι πάροχοι ανακοινώνουν εκ των προτέρων τις τιμές kWh κάθε μήνα.

Στην τελική τιμή του λογαριασμού περιλαμβάνονται και μη ανταγωνιστικές χρεώσεις. Είναι οι λεγόμενες Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις για το Δίκτυο Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ), για το Δίκτυο Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) και οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), και το ΕΤΜΕΑΡ το Ειδικό Τέλος για τις ΑΠΕ. Επίσης ο ΦΠΑ (6%) και τα Δημοτικά τέλη, ΕΡΤ κ.λπ. Το κράτος, μέσω του ΤΕΜ – Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, επιδοτεί την kWh για τα νοικοκυριά και τους ευάλωτους καταναλωτές. Οι επιδοτήσεις αφαιρούνται από τη συνολική τιμή πριν εκδοθεί ο λογαριασμός. Με λίγα λόγια η τελική τιμή της kWh στον καταναλωτή είναι: Τιμή Χονδρικής + Περιθώριο Πάροχου + Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις + ΦΠΑ – Επιδότηση.



2. Πώς καθορίζεται η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς -ΤΕΑ (χονδρική τιμή) της KWh


Πρέπει να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι δεν συμφωνώ με τη διαχείριση αυτή του κοινωνικού αγαθού της ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του Target Model. Το Target Model είναι το ευρωπαϊκό μοντέλο ενοποιημένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που θεσπίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να διασφαλίσει τον ανταγωνισμό, να ενοποιήσει τις εθνικές αγορές ενέργειας και να επιτρέψει τις διασυνοριακές εμπορικές συναλλαγές με στόχο χαμηλότερες τιμές και αποδοτικότερη κατανομή πόρων. Ουσιαστικά μετατρέπει την ενέργεια σε χρηματιστηριακό προϊόν και την αντιμετωπίζει ως εμπορεύσιμο προϊόν και όχι ως κοινωνικό αγαθό, με αποτέλεσμα στρεβλώσεις, αδικίες και ενεργειακή ανασφάλεια για τους πολίτες. Ευνοεί μονάδες με υψηλά περιθώρια κέρδους, π.χ. φυσικό αέριο, επειδή η τελική τιμή καθορίζεται από την ακριβότερη μονάδα και δεν προβλέπει εξαιρέσεις για χώρες με περιορισμένες δυνατότητες αποθήκευσης ή δίκτυα με μικρές διασυνδέσεις.


Η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς -ΤΕΑ (πρώην Οριακή Τιμή Συστήματος - ΟΤΣ), δηλαδή η τιμή χονδρικής, προκύπτει από το Χρηματιστήριο Ενέργειας (HEnEx) στο day-ahead market (αγορά επόμενης ημέρας). Εκεί, για κάθε ώρα της επόμενης μέρας, επιλέγονται μονάδες παραγωγής ώστε να καλυφθεί η προβλεπόμενη ζήτηση. Τρεις είναι οι βασικοί εξωτερικοί παράγοντες:

1. Το Χρηματιστήριο Φυσικού Αερίου στο Άμστερνταμ (TTF). Οι μονάδες φυσικού αερίου είναι οι πιο συχνές, και συχνά οι ακριβότερες, που καλύπτουν την αιχμή της ζήτησης. Η τιμή του TTF επηρεάζει άμεσα το κόστος παραγωγής των μονάδων αερίου και, αν αυτές είναι οι τελευταίες που “μπαίνουν” στο σύστημα, τότε καθορίζουν την ΤΕΑ. Άρα το χρηματιστήριο φυσικού αερίου είναι αυτό που επηρεάζει καθοριστικά την ΤΕΑ.

2. Το Χρηματιστήριο Ρύπων (ETS – Emissions Trading System). Οι μονάδες φυσικού αερίου (και παλιότερα λιγνίτη) πληρώνουν για τα δικαιώματα εκπομπής CO₂. Αυτά τα κόστη (π.χ. 80–100 €/τόνο CO₂ παλιότερα, 60 €/τ σήμερα περίπου) μετακυλίονται στο κόστος παραγωγής, άρα και στην ΤΕΑ. Με την απόσυρση του λιγνίτη (που είχε υψηλό αποτύπωμα CO₂), το κόστος ρύπων στη συνολική ΤΕΑ μειώνεται, αλλά συνεχίζει να επηρεάζει τις μονάδες φυσικού αερίου.

3. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας (HEnEx). Είναι ο «μηχανισμός» στον οποίο συγκρούονται οι παραπάνω παράγοντες. Η τελική ΤΕΑ βγαίνει από την πιο ακριβή μονάδα που χρειάζεται κάθε ώρα. Τις περισσότερες φορές είναι μονάδα φυσικού αερίου, οπότε η τιμή φυσικού αερίου + ρύποι είναι ο καθοριστικός παράγοντας.

Με την ουσιαστικά οριστική παύση των λιγνιτικών μονάδων, χάνεται ένας -συχνά φτηνότερος- παίκτης στην αγορά, ιδίως όταν δεν είχε υψηλό CO₂ κόστος (παλιότερα).Το σύστημα εξαρτάται ακόμη περισσότερο από το φυσικό αέριο και τις ΑΠΕ και, όταν οι ΑΠΕ δεν επαρκούν (π.χ. βράδυ ή άπνοια), τότε οι μονάδες αερίου «δίνουν τον τόνο» και έτσι το TTF γίνεται ο βασικός οδηγός της χονδρικής τιμής.

Με λίγα λόγια, η χονδρική τιμή (ΤΕΑ) καθορίζεται κυρίως από το φυσικό αέριο και την τιμή του στο χρηματιστήριο (TTF). Το χρηματιστήριο ρύπων (ETS) συνεχίζει να επηρεάζει σημαντικά το κόστος των μονάδων φυσικού αερίου, αλλά λιγότερο συνολικά επειδή αποχώρησε ο λιγνίτης (ο πιο «βρώμικος» παίκτης). Οι δε ΑΠΕ πιέζουν την τιμή προς τα κάτω, αλλά δεν καλύπτουν πάντα τη ζήτηση, οπότε το φυσικό αέριο παραμένει ο «τιμοθέτης».



3. Τι συμβαίνει ακόμα και αν έχουμε 90% ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα;

Σ’ αυτό το μοντέλο ενοποιημένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το Target Model, ισχύει η οριακή τιμολόγηση: Η τιμή για όλη την αγορά είπαμε και παραπάνω ορίζεται από την τελευταία και ακριβότερη μονάδα που απαιτείται για να καλυφθεί η ζήτηση. Αυτή είναι, σχεδόν πάντα, μονάδα φυσικού αερίου.


Τι συμβαίνει αν έχουμε ακόμα και 90% ΑΠΕ;

Οι ΑΠΕ μπαίνουν πρώτες, γιατί έχουν σχεδόν μηδενικό οριακό κόστος. Όμως δεν μπορούν να εγγυηθούν σταθερότητα. Δεν ξέρεις πόση ενέργεια θα δώσουν ακριβώς και πότε, ειδικά τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά. Άρα οι μονάδες φυσικού αερίου μπαίνουν στο τέλος για να συμπληρώσουν τη ζήτηση, να σταθεροποιήσουν το δίκτυο και να καλύψουν αιχμές και διακυμάνσεις. Αφού μπαίνουν τελευταίες, αυτές καθορίζουν και την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς – ΤΕΑ, την τιμή χονδρικής, ακόμα κι αν καλύπτουν μόνο το 10% της συνολικής κατανάλωσης! Άρα, μπορεί η παραγωγή από ΑΠΕ να φτάσει στο 90%, αλλά η τιμή της αγοράς να καθοριστεί από το ακριβότερο 10% του φυσικού αερίου!


Γιατί δεν "πέφτει" η τιμή, αφού έχουμε μεγάλο ποσοστό ΑΠΕ;

Το πρόβλημα είναι συστημικό, όχι μόνο τεχνικό. Η ενέργεια των ΑΠΕ, αν δεν αποθηκευτεί, χάνεται και δεν μπορεί να ρίξει την τιμή περισσότερο. Σήμερα δεν υπάρχει αποθήκευση ενέργειας (μπαταρίες, αντλησιοταμίευση κλπ) ικανή να εκμεταλλευτεί την πλεονάζουσα ποσότητα των ΑΠΕ. Η δε συμμετοχή του φυσικού αερίου, έστω και για λίγες ώρες, διατηρεί την τιμή σε υψηλά επίπεδα. Κι αυτό γιατί οι μονάδες αερίου θέλουν να πληρώνονται όχι μόνο όση ώρα δουλεύουν, αλλά θέλουν κάλυψη και του κόστους γιατί κρατούνται «ζεστές», σε ετοιμότητα.

Το φυσικό αέριο μπαίνει πάντα τελευταίο στην ημερήσια αγορά γιατί έχει υψηλό μεταβλητό κόστος (καύσιμο, CO₂ ρύποι), χρησιμοποιείται ως εφεδρεία και ισορροπία φορτίου (ρυθμιστική ευελιξία) και μπορεί να ανταποκρίνεται γρήγορα σε μεταβολές ζήτησης, κάτι που δεν κάνουν οι ΑΠΕ.


Πρέπει να αλλάξει το μοντέλο τιμολόγησης;

Καταλήγουμε στην κρίσιμη συζήτηση που γίνεται πανευρωπαϊκά: Πρέπει να αλλάξει το μοντέλο τιμολόγησης. Η οριακή τιμολόγηση όχι μόνο ευνοεί τις ακριβές μονάδες, αλλά προσφέρει υπερκέρδη και σε μονάδες με μηδενικό κόστος, όπως οι ΑΠΕ. Θα μπορούσε να γίνει αλλαγή της αγοράς, ώστε η τιμή να μην καθορίζεται μόνο από το φυσικό αέριο, και να μπαίνουν και οι περιφερειακές/ευρωπαϊκές αγορές για την εξισορρόπηση, μέσω των διασυνδέσεων. Μακροπρόθεσμα φαίνεται να είναι λύση: η αποθήκευση ενέργειας, για να μπορούν οι ΑΠΕ να “αντικαταστήσουν” το φυσικό αέριο πραγματικά, και το ευφυές δίκτυο, ώστε να ελέγχεται η ζήτηση-παραγωγή real-time.

Άρα τι γίνεται στην πράξη; Ακόμα κι αν έχουμε 90% παραγωγή από ΑΠΕ, χαμηλή ζήτηση και φθηνές εισαγωγές, αν χρειαστεί έστω και μια MWh από φυσικό αέριο για να ισορροπήσει το σύστημα, τότε ΟΛΗ η αγορά θα πληρωθεί στην τιμή του φυσικού αερίου (π.χ. €130/MWh). Και αυτό συμβαίνει συνέχεια, γιατί δεν υπάρχει επαρκής αποθήκευση (μπαταρίες, αντλησιοταμίευση), οι ΑΠΕ είναι στοχαστικές (δεν έχει πάντα ήλιο/αέρα) και το φυσικό αέριο είναι μονόδρομος και απαραίτητο για την ισορροπία συστήματος. Γι' αυτό βλέπουμε φαινόμενα όπου έχουμε 70–80% παραγωγή από ΑΠΕ και την ΤΕΑ = €120/MWh, διότι η τιμή καθορίζεται από την τελευταία μονάδα, το φυσικό αέριο.



4. Τα δεδομένα της 19η Μαΐου για τη διαμόρφωση της χονδρικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας


Ας εξετάσουμε τα δεδομένα για την 19η Μαΐου 2025, ώστε να κατανοήσουμε πώς διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς - ΤΕΑ, η χονδρική τιμή Ηλεκτρικής Ενέργειας, εκείνη την ημέρα, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμετοχή των ΑΠΕ, του φυσικού αερίου και των ρύπων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για την 19η Μαΐου 2025 κατανέμεται ως εξής:Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ): 47.3%, Φυσικό Αέριο: 31.2%, Υδροηλεκτρικά: 12.5% και Εισαγωγές: 9.0%. Ο Λιγνίτης: 0% γιατί φαίνεται έχει αποσυρθεί από τις 15 Μαΐου 2025. [Πηγή: ΑΔΜΗΕ]

Η μέση Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) για την 19η Μαΐου 2025 ήταν 128.81 € ανά MWh. [Πηγή: EnergyinEU - Μέσες Τιμές Ημερήσιας Αγοράς]. Η τιμή του Φυσικού Αερίου (TTF) στο ολλανδικό χρηματιστήριο TTF για την ημέρα αυτή ήταν 35.23 € ανά MWh. [Πηγή: MarketWatch - Dutch TTF Gas Futures]

Άρα παρόλο που οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) κάλυψαν σχεδόν το 47.3% της ημερήσιας παραγωγής, η χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας παρέμεινε υψηλή στα €128.81/MWh. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το φυσικό αέριο, παρότι κάλυψε το 31.2% της παραγωγής, καθόρισε την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) λόγω του μοντέλου οριακής τιμολόγησης, που εφαρμόζεται στην αγορά. Το Target Model λέει ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας καθορίζεται από την τελευταία και ακριβότερη μονάδα παραγωγής που απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης, πάντοτε σχεδόν το φυσικό αέριο, επηρεάζοντας έτσι ολόκληρη την αγορά, ανεξαρτήτως της υψηλής συμμετοχής των ΑΠΕ.

Η περίπτωση της 19ης Μαΐου 2025 δείχνει καθαρά ότι το Target Model ευνοεί τους προμηθευτές και δημιουργεί περιθώρια υπερκερδών για όλους όσοι εντάσσονται στην ΤΕΑ, ότι η υψηλή συμμετοχή ΑΠΕ δεν σημαίνει αυτόματα χαμηλές τιμές, αφού η διαμόρφωση της τιμής γίνεται από την πιο ακριβή μονάδα και ότι η πολιτική βιαστικής απολιγνιτοποίησης δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχες επενδύσεις σε αποθήκευση -σκόπιμα λέω εγώ- με αποτέλεσμα το φυσικό αέριο να διατηρεί κρίσιμο ρόλο. Επίσης αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση της αποθήκευσης ενέργειας, που σημαίνει καλύτερη αξιοποίηση της παραγωγής από ΑΠΕ και μείωση της εξάρτησης από μονάδες φυσικού αερίου. Αναδεικνύει την ανάγκη για την αναθεώρηση του μοντέλου τιμολόγησης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο φαίνεται να εξετάζεται η μετάβαση σε μοντέλα που αντικατοπτρίζουν καλύτερα το πραγματικό κόστος παραγωγής, όπως τα Συμβόλαια Διαφοράς (CfD). Και τέλος απαιτούνται επενδύσεις σε ευέλικτες μονάδες και δίκτυα για την αποτελεσματικότερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ και τη διασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος, αυτό που μας έδειξε και η Ισπανία.



Αυτό είναι το διάγραμμα πίτας που δείχνει την κατανομή της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα για τις 19 Μαΐου 2025. Όπως φαίνεται: Οι ΑΠΕ κυριαρχούν με 47.3%, όμως το φυσικό αέριο με 31.2% είναι αυτό που τελικά καθόρισε την τιμή, ενώ τα υδροηλεκτρικά και οι εισαγωγές παίζουν υποστηρικτικό ρόλο.



5. Οι εξαγωγές και εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας - το Ισοζύγιο Διασυνδέσεων

Όποιος παρακολουθεί στην εφαρμογή του ΑΔΜΗΕ ipto ANALYTICS [https://www.admie.gr/en/node/137629] το ενεργειακό μείγμα -έγινε και σε μένα πια συνήθεια- παρατηρεί, εκτός των άλλων, και το Ισοζύγιο Διασυνδέσεων, δηλαδή τις εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας κάθε ώρα.

Οι εισαγωγές προσφέρονται σαν "εικονικές μονάδες παραγωγής" μέσω της ημερήσιας αγοράς στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (HEnEx), από προμηθευτές, όχι από παραγωγούς. Ένας προμηθευτής αγοράζει ρεύμα από τις διασυνδεδεμένες χώρες π.χ. τη Βουλγαρία ή την Ιταλία, Tο προσφέρει στην ελληνική αγορά με τιμή ανά MWh, όπως κάθε άλλη μονάδα παραγωγής και, αν η προσφορά του είναι ανταγωνιστική, συμμετέχει στη διαμόρφωση της χονδρικής τιμής – ΤΕΑ. Στο υφιστάμενο μοντέλο οριακής τιμολόγησης όλες οι αποδεκτές προσφορές πληρώνονται στην ίδια τιμή, την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ), δηλαδή την τιμή της τελευταίας (ακριβότερης) μονάδας, που χρειάζεται για να καλυφθεί η ζήτηση, που είναι σχεδόν πάντα μονάδα φυσικού αερίου. Αν η προσφορά του εισαγωγέα είναι η τελευταία που καλύπτει την ζήτηση -και ακριβότερη- καθορίζει και την ΤΕΑ! Καταλαβαίνετε τι παιχνίδια μπορούν εδώ να παιχθούν.

Το ίδιο και με τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας: Δεν γίνονται από τον παραγωγό, είτε μικρό είτε μεγάλο, αλλά από ενδιάμεσους φορείς, χρηματιστηριακούς επενδυτές ή προμηθευτές, οι οποίοι αγοράζουν την ενέργεια από την αγορά και τη μεταπωλούν στις διασυνδεδεμένες χώρες. Χρειάζονται άδειες, πρόσβαση στους μηχανισμούς δημοπρασιών και τεχνική υποστήριξη για την διαχείριση φορτίων, τις προβλέψεις, τους συμψηφισμούς.

Κύριοι προμηθευτές που δραστηριοποιούνται στις εισαγωγές και στις εξαγωγές με τις πέντε διασυνδεδεμένες χώρες Τουρκία, Βουλγαρία, Ιταλία, Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία, είναι: ΔΕΗ Α.Ε., Protergia (Όμιλος Μυτιληναίος), Elpedison, NRG (Όμιλος Motor Oil), ΗΡΩΝ (Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), ZeniΘ (Όμιλος Enel), Watt+Volt, Volton, Volterra, We Energy, Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας, ELIN, ΕΛΤΑ Ενέργεια, Solar Energy. Όλοι τους σχεδόν είναι και παραγωγοί και προμηθευτές και πάροχοι... Είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, Το πρώτο τετράμηνο του 2025, η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο στο ισοζύγιο διασυνδέσεων, μετατρεπόμενη σε καθαρό εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αυξημένη παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και στη βελτίωση των διασυνδέσεων με τις γειτονικές χώρες. [https://www.greeceinfigures.com/data-insights/e-ellada-apo-eisagogeas-se-exagogeas-elektrikes-energeias-arnetike-kathare-roe-gia-prote-phora-to-2025/?utm]

Τελικά το ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό ή εμπόρευμα για εξαγωγή; Την ώρα που το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει δυσβάσταχτο για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις, μεγάλες ποσότητες ρεύματος εξάγονται καθημερινά από τη χώρα μας, επειδή… συμφέρει στο χρηματιστήριο ενέργειας. Κι όμως, η παραγωγή αυτή έχει ήδη πληρωθεί, είτε με κρατικές ενισχύσεις, είτε μέσω επιδοτήσεων, είτε από την ίδια την κοινωνία και με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον. Πρόκειται για μια αγορά-καζίνο, όπου οι κανόνες του target model έχουν παραδώσει την ενέργεια σε εμπορικά συμφέροντα, χωρίς κοινωνικό έλεγχο και χωρίς καν τη διασφάλιση της εσωτερικής επάρκειας σε σταθερές και προσιτές τιμές.

Απαιτείται ριζική αναθεώρηση του πλαισίου. Η ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως οποιοδήποτε χρηματιστηριακό προϊόν. Χρειαζόμαστε κοινωνική τιμολόγηση, διαφάνεια στη διαχείριση, και στρατηγική επάρκεια για τον πληθυσμό. Ο ενεργειακός σχεδιασμός πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι τις ορέξεις των επενδυτών του χρηματιστηρίου (traders). Η ενέργεια είναι δικαίωμα, όχι εμπόρευμα!



6. Αντί το "νίπτουμε τας χείρας μας" μπροστά στην «αγορά»: ριζική επαναθεμελίωση της ενεργειακής πολιτικής!


Ναι, λέμε ότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορεί να είναι απλώς εμπόρευμα. Ότι είναι καθολικό κοινωνικό αγαθό και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται, και στην παραγωγή και στη διάθεση. Το σημερινό μοντέλο, το λεγόμενο Target Model και το Χρηματιστήριο Ενέργειας, μετατρέπει την ενέργεια σε χρηματιστηριακό προϊόν, οδηγώντας σε στρεβλώσεις, ενεργειακή ανασφάλεια και κοινωνική αδικία.

Ως εναλλακτικό εργαλείο πολιτικής προβάλλονται τα Συμβόλαια Διαφοράς (Contracts for Difference - CfD). Ένα μοντέλο που θεσπίζει τιμή αναφοράς ανάμεσα στο Δημόσιο και τον παραγωγό. Αν η χονδρική τιμή (ΤΕΑ) είναι χαμηλότερη, το κράτος πληρώνει τη διαφορά. Αν είναι υψηλότερη, ο παραγωγός επιστρέφει τη διαφορά. Φαίνεται δίκαιο. Και πράγματι, τα CfD προσφέρουν σταθερότητα σε επενδυτές ΑΠΕ και ενισχύουν τη μετάβαση σε καθαρή ενέργεια.

Αλλά… ωφελείται ο καταναλωτής; Δυστυχώς, όχι άμεσα. Η τιμή της KWh συνεχίζει να καθορίζεται από την ακριβότερη μονάδα στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, κι έτσι τα CfD δεν ρίχνουν την τελική τιμή ρεύματος. Απλώς σταθεροποιούν τα έσοδα των παραγωγών. Οι πολίτες δεν προστατεύονται, εκτός αν ο μηχανισμός αυτός ενταχθεί σε ένα συνολικό πλαίσιο κοινωνικής τιμολόγησης και δημόσιου ελέγχου των τιμών.

Γι’ αυτό λέμε: Αντί να συνεχίζουμε να «νίπτουμε τας χείρας μας» μπροστά στην «αγορά», χρειάζεται ριζική επαναθεμελίωση της ενεργειακής πολιτικής με βάση τις κοινωνικές ανάγκες. Και αυτό ξεκινά από την παραδοχή ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αντανακλά το κοινωνικό της βάρος, όχι τις χρηματιστηριακές της διακυμάνσεις.

Αν δεν ελεγχθεί η αγορά, αν δεν αλλάξει ο τρόπος διαμόρφωσης της τελικής τιμής, τα Συμβόλαια Διαφοράς δεν είναι κοινωνική ενεργειακή πολιτική. Είναι λογιστική διευκόλυνση των παραγωγών. Αντί λοιπόν για τεχνικές παρεμβάσεις που διατηρούν τη χρηματιστηριακή λογική, χρειαζόμαστε πολιτική απόφαση:

Η ενέργεια ως συλλογική υποδομή, όχι ως αντικείμενο καθαρής εμπορικής συναλλαγής.


7. Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ): ανάγκη ή βαρίδι στην τιμή του ρεύματος;


Οι Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ δημιουργήθηκαν ως τεχνική λύση στην αδυναμία των μικρών παραγωγών να συμμετάσχουν στην αγορά της επόμενης ημέρας και γενικά στο χρηματιστήριο ενέργειας. Αποτελούν θεσμική απάντηση σε ένα πρόβλημα: ότι οι μικροί παραγωγοί (κυρίως από ΑΠΕ) δεν μπορούν μόνοι τους να συμμετάσχουν στο πολύπλοκο και δυναμικό σύστημα προσφορών και εκκαθάρισης, που απαιτεί η αγορά. Όμως, αντί να ενισχύουν τη διαφάνεια και την ενεργειακή δικαιοσύνη, λειτουργούν ως ενδιάμεσοι, έχοντας και δικό τους κόστος, ενώ η συμμετοχή των ΑΠΕ στην αγορά παραμένει εικονική. Ήρθε η ώρα για απευθείας Συμβόλαια Διαφοράς (CfD) υπό δημόσιο φορέα, με σταθερές τιμές, κοινωνικό έλεγχο και ουσιαστική μείωση του κόστους KWh.


Ο ΦοΣΕ συγκεντρώνει την παραγωγή πολλών μικρών μονάδων ΑΠΕ, καταρτίζει ενιαία προσφορά για πώληση στο Χρηματιστήριο και αναλαμβάνει την οικονομική και τεχνική εκπροσώπηση των παραγωγών. Ο μικρός παραγωγός με την υπογραφή της σύμβασης εκπροσώπησης, δεν κάνει προσφορές και δεν διαπραγματεύεται. Όλη αυτή η διαχείριση έχει κόστη και αντιφάσεις. Ο ΦοΣΕ αμείβεται με προμήθεια (0,5–1,5%). Δεν μεταβιβάζει απαραίτητα τα κέρδη από αποκλίσεις στους παραγωγούς. Οι παραγωγοί πληρώνονται βάσει της ΤΕΑ, όχι με βάση το κόστος, ούτε ελέγχουν την τιμή. Και τελικά το κόστος μετακυλίεται στον καταναλωτή. Σήμερα Φο.Σ.Ε είναι: ΔΑΠΕΕΠ (κρατικός – εκπροσωπεί κυρίως παλιές ΑΠΕ με σταθερές τιμές), ΗΡΩΝ, Protergia (Μυτιληναίος), Watt & Volt, Volton, NRG και άλλες ιδιωτικές εταιρείες που έχουν άδεια Φο.Σ.Ε.


Το κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει είναι: γιατί όχι Συμβόλαια Διαφοράς για όλους; Η ύπαρξη των ΦοΣΕ βασίζεται στην υπόθεση ότι οι μικροί πρέπει να συμμετέχουν στο target model. Αλλά αν δεν επηρεάζουν την τιμή, γιατί να μην προστατεύονται με σταθερή τιμή και Συμβόλαια Διαφοράς, υπό δημόσιο φορέα; Αυτό θα καταργήσει το ενδιάμεσο κόστος εκπροσώπησης, θα αποσυνδέσει την ΑΠΕ από τις στρεβλώσεις του target model και, το σημαντικό, θα προστατεύσει και τους παραγωγούς και τους καταναλωτές.


Η διεθνής εμπειρία λέει ότι πολλές χώρες εφαρμόζουν ευέλικτες πρακτικές. Η Ισπανία: εφαρμόζει Συμβόλαια Διαφοράς με σταθερές τιμές και οι ΑΠΕ δεν διαμορφώνουν οριακή τιμή. Η Γαλλία: εφαρμόζει Συμβόλαια Διαφοράς σε ΑΠΕ και πυρηνικά και προγραμματίζει την επέκταση. Άλλες χώρες διαχωρίζουν τις ΑΠΕ από τις ανταγωνιστικές αγορές. Ενώ σε μας στην Ελλάδα, όλοι στο target model∙ και οι ΦοΣΕ, ως ρυθμιστικοί ενδιάμεσοι, αυξάνουν την πολυπλοκότητα χωρίς να μειώνουν την τιμή της KWh


Οι ΦοΣΕ είναι διαχειριστικό εργαλείο, όχι μεταρρύθμιση. Αντί για συμμετοχή σε μια στρεβλή αγορά, χρειάζεται πολιτική απόφαση: Καθολικά Συμβόλαια Διαφοράς, δημόσιος έλεγχος, σταθερότητα τιμών, διαφάνεια και προστασία του κοινωνικού συμφέροντος.



8. Ποιος πληρώνει την... αδιαφάνεια στην αγορά ενέργειας;


Είναι κοινή διαπίστωση πως η διαφάνεια στην αγορά ενέργειας είναι ζητούμενο∙ όχι πραγματικότητα. Το ίδιο το Χρηματιστήριο Ενέργειας, το οποίο υποτίθεται ότι θα εξασφάλιζε ανταγωνισμό και δικαιοσύνη στην τιμολόγηση, καταλήγει να λειτουργεί σε ένα καθεστώς που απέχει πολύ από την ουδετερότητα και τον πραγματικό έλεγχο.

Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά: ποιος διοικεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ); Η απάντηση δεν είναι το Δημόσιο. Πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία, με μετόχους τράπεζες και μεγάλους ενεργειακούς ομίλους, οι οποίοι παίζουν και στην αγορά, που το ίδιο το Χρηματιστήριο διαχειρίζεται. Με άλλα λόγια, οι ίδιοι που προσφέρουν και διαμορφώνουν τιμές, ελέγχουν και τον μηχανισμό αποτύπωσης αυτών των τιμών.

Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) [https://www.raaey.gr/], που τυπικά εποπτεύει το σύστημα, δεν έχει δυνατότητα προληπτικού ελέγχου, δεν επιβάλλει διαφάνεια στο πραγματικό κόστος παραγωγής των μονάδων, ούτε έχει θεσμοθετήσει πλαφόν κερδοφορίας. Ο ρόλος της είναι συχνά περιορισμένος σε μεταγενέστερες διαπιστώσεις, που δεν ανατρέπουν τα κεκτημένα του μηχανισμού. Δεν είναι ότι δεν θέλει. Απλώς δεν μπορεί, δεν της επιτρέπεται.

Έτσι, διαμορφώνεται μια πολλαπλή αδιαφάνεια που μεταφράζεται απευθείας στην τιμή που πληρώνει ο τελικός καταναλωτής. Δεν ξέρει πόσο κοστίζει πραγματικά η MWh από κάθε μονάδα, ποιο είναι το περιθώριο κέρδους ανά τεχνολογία, ποιοι καθορίζουν την "τελευταία" και ακριβότερη προσφορά που ανεβάζει την χονδρική τιμή, την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς - ΤΕΑ, πώς διαμορφώνονται οι χρεώσεις για την εκπροσώπηση των μικρών παραγωγών (μέσω Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης - ΦοΣΕ), ποιος τελικά ωφελείται από τα κέρδη των «ισχυρών» στο Χρηματιστήριο και ποιος τα πληρώνει.

Ο μικρός παραγωγός, αντί να εντάσσεται σε ένα εθνικό σχέδιο συμβολαίων σταθερής τιμής με κοινωνικό πρόσημο, αναγκάζεται να συμμετέχει σε μια "αγορά" που του χρεώνει την... είσοδο, μέσω του ΦοΣΕ, την εκπροσώπηση, τα τέλη συμμετοχής, τις εξισώσεις, και όλα αυτά για να πάρει τελικά μια τιμή που δεν μπορεί να επηρεάσει. Και αυτό το "παιχνίδι", που το λένε αγορά, στηρίζεται στη νομιμοποιημένη αδιαφάνεια: στις μη ανακοινώσιμες τιμές προμήθειας, στα απόρρητα κόστη λειτουργίας των παραγωγών, στα συμβόλαια προμήθειας που δεν φτάνουν ποτέ στη ΡΑΑΕΥ, στην έλλειψη δημόσιας πρόσβασης στις αληθινές ροές χρήματος.

Αντί λοιπόν να μιλάμε για "αγορά", καλύτερα να μιλάμε για δίκτυο επιρροής και ισχύος. Και όταν αυτό το δίκτυο επιδοτείται από το κράτος, προστατεύεται από την αδιαφάνεια, και ταυτόχρονα παράγει κέρδη που δεν ελέγχονται, η κοινωνία, ο πολίτης, καλείται να πληρώσει όχι τη διαφάνεια, αλλά το τίμημα της αδιαφάνειας.

Η ενεργειακή πολιτική δεν μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται σε μηχανισμούς που δεν ελέγχονται ουσιαστικά και που εμπορευματοποιούν την ανάγκη, αντί να τη διαχειρίζονται ως υποχρέωση. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η τιμή της KWh σήμερα δεν αντανακλά το κόστος της ενέργειας, αλλά το κόστος της αδιαφάνειας.


9. Υπάρχει κόστος λειτουργείας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στην τιμή της KWh;


Η ύπαρξη του Χρηματιστηρίου Ενέργειας παρουσιάζεται ως δήθεν εγγύηση διαφάνειας και ανταγωνισμού. Όμως πίσω απ’ αυτό το «διαφανές πέπλο» κρύβεται μια πολλαπλά στρεβλή και πανάκριβη δομή, που τελικά επιβαρύνει τον καταναλωτή και εκτροχιάζει την έννοια του κοινωνικού αγαθού της ενέργειας.

Στο σημερινό Target Model, κάθε μεγαβατώρα που παράγεται και διοχετεύεται στο σύστημα πρέπει να περάσει μέσα από ένα δίκτυο διαπραγματεύσεων, πλατφορμών, μεσαζόντων και διαχειριστικών δομών, που όλες έχουν κόστος. Τα κόστη αυτά δεν είναι αόρατα. Μετακυλίονται στην τελική τιμή της KWh που πληρώνει ο καταναλωτής. Πού πάνε αυτά τα χρήματα;

- Κόστη συμμετοχής και λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας: Τεχνική υποδομή, λογισμικά, προσωπικό, επιτροπές εποπτείας, διαχειριστές (ΕΧΕ, ΔΑΠΕΕΠ, ΑΔΜΗΕ, ΡΑΑΕΥ κ.λπ.)

- Αμοιβές Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ): Ο μικρός παραγωγός, που δεν έχει δυνατότητα άμεσης συμμετοχής στην αγορά, «εκπροσωπείται» από έναν φορέα που, φυσικά, κρατά ποσοστό της αξίας της ενέργειας που διαπραγματεύεται.

- Αμοιβές συμβούλων, μεσιτών ενέργειας, δικτύων «συντονισμού»: Μια αγορά στημένη έτσι ώστε να απαιτεί διαμεσολάβηση από εξειδικευμένους «παίκτες», οι οποίοι λειτουργούν εν τέλει ως νέοι μεσάζοντες.

- Εκκαθαρίσεις, εξισορροπήσεις, μηχανισμοί ευστάθειας που προστίθενται στη χονδρική τιμή, χωρίς σαφή σύνδεση με το πραγματικό κόστος παραγωγής.


Και εδώ προκύπτει η μεγάλη αντίφαση: Αντί να έχουμε έναν δημόσιο φορέα που να λειτουργεί με βάση τα σταθερά Συμβόλαια Διαφοράς (CfD) για όλους τους παραγωγούς –μικρούς και μεγάλους– διασφαλίζοντας έτσι προβλεψιμότητα και τιμές βάσει κόστους, επιλέγουμε να εντάξουμε όλη την ενέργεια σε ένα πολύπλοκο, ανελαστικό, δαπανηρό σύστημα, που τελικά δεν ωφελεί ούτε τον καταναλωτή, ούτε την ενεργειακή αυτονομία της χώρας. Αντί η πολιτεία να αναλαμβάνει ρόλο εγγυητή με κοινωνικά κριτήρια και πολιτικές προτεραιότητες, μεταβιβάζει την ευθύνη στις “αγορές” και τους ΦοΣΕ, καθιστώντας ακόμα και τους μικρούς παραγωγούς απλούς παίκτες σε ένα παιχνίδι που δεν ορίζουν.

Και μερικά αθώα ερωτήματα: √ Aν η αγορά είναι "ανταγωνιστική", γιατί χρειάζονται αντισταθμιστικά μέτρα στήριξης; √ Αν ο Φορέας Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ) υπάρχει για να εκπροσωπεί "ορθά" τον μικρό παραγωγό, τότε γιατί δεν επιλέγεται ένα δημόσιο σύστημα συλλογικής εκπροσώπησης με διαφανή κόστη; √ Γιατί δεν προσφέρεται σε όλους τους παραγωγούς η δυνατότητα απευθείας ένταξης σε ένα δίκαιο και σαφές πλαίσιο Συμβολαίων Διαφοράς, εκτός Χρηματιστηρίου;

Η απάντηση είναι απλή και πολιτική: Επειδή έτσι αναπαράγεται ένα σύστημα συμφερόντων, το οποίο απομακρύνει την ηλεκτρική ενέργεια από τον χαρακτήρα της ως καθολικό κοινωνικό δικαίωμα και την καθηλώνει σε ρόλο κερδοσκοπικού εμπορεύματος.



10. Το 2024 μια χρονιά σημαντικής κερδοφορίας για τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας

Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες που αναφέρονται στο κοινωνικό αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας, έγινε μα προσπάθεια να προσεγγίσουμε το τεράστιο αυτό κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα που απασχολεί ολόκληρη την κοινωνία. Κλείνοντας την κριτική αφήγηση της ενεργειακής αγοράς και πολιτικής με το δέκατο κεφάλαιο, δείτε πώς το ελληνικό χρηματιστήριο Ενέργειας και το Target Model οδηγούν στα «ουρανοκατέβατα» κέρδη των εταιρειών, σε ένα ολιγοπωλιακό περιβάλλον. Ένας μικρός αριθμός ισχυρών παραγωγών και παρόχων κυριαρχούν στην καθετοποιημένη αγορά καθορίζοντας τις τιμές και τα διαδικαστικά –αδειοδοτήσεις, τράπεζες, επιδοτήσεις, και όλα τα συναφή- εκβιάζοντας την κοινωνία με την εμπορευματοποίηση ενός καθαρά κοινωνικού αγαθού. Σημεία των καιρών θα μου πείτε και αποτελέσματα του παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου κοινωνικοοικονομικού συστήματος. Ναι!

Το 2024 ήταν επίσης μια χρονιά σημαντικής κερδοφορίας για τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Παρακάτω παρατίθενται τα οικονομικά αποτελέσματα ορισμένων βασικών παικτών της αγοράς:


ΔΕΗ Καθαρά κέρδη: 426 εκατ. ευρώ, υπερδιπλασιασμένα από τα 206 εκατ. ευρώ του 2023. https://www.efsyn.gr/oikonomia/elliniki-oikonomia/472904_stin-plati-ton-katanaloton-ta-hromatista-yperkerdi? https://www.economistas.gr/energeia/70039_omilos-dei-ishyra-oikonomika-apotelesmata-2024-me-prosarmosmeno-ebitda-sta-eu18-dis? https://www.efsyn.gr/oikonomia/elliniki-oikonomia/467356_apogeiothikan-sto-18-dis-eyro-ta-kerdi-tis-dei? Προβλεπόμενο EBITDA 2025 (κέρδη πριν από την αφαίρεση των τόκων, των φόρων, των αποσβέσεων και των απομειώσεων): 2 δισ. € και καθαρά κέρδη > 400 εκατ. € https://ads.bankingnews.gr/epixeiriseis/articles/793939/dei-isxyra-kathara-kerdi-to-2024-107-sta-426-ekat-evro-esoda-6-6-dis-ebitda-2-dis-to-2025?. Η ΔΕΗ πανηγυρίζει υψηλές αποδόσεις


ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ / Mytilineos (Metlen Energy & Metals) Καθαρά κέρδη 2024: 615 εκατ. € https://www.protothema.gr/economy/article/1603828/metlen-ebitda-1080-dis-kathara-kerdi-615-ekat-kai-kuklos-ergasion-568-dis-to-2024/? Η Protergia είναι αναπόσπαστο κομμάτι της METLEN Energy & Metals και δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με μερίδιο αγοράς: 16–18 %, με στόχο 20–30 % για 2026 https://www.metlengroup.com/news/company-news/press-release-flash-note-financial-results-2024/? Ο όμιλος – παραγωγός & πάροχος σε πλήρη ισχύ.


HELLENiQ ENERGY (πρώην ΕΛΠΕ) Καθαρά κέρδη: 401 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία παρουσίασε ισχυρή λειτουργική απόδοση, με την παραγωγή να φθάνει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. https://www.helleniqenergy.gr/media/regulatory-announcements/apotelesmata-d-triminoy-etoys-2024? Η ELPEDISON είναι ανεξάρτητος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας με δύο ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο και ένας από τους πιο ισχυρούς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Η Elpedison ελέγχεται πια 100% από την Helleniq Energy. https://www.helleniqenergy.gr/en/media/regulatory-announcements/fourth-quarter-full-year-2024-financial-results?


ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Καθαρά κέρδη: 70,5 εκατ. ευρώ (αύξηση 23,5% σε σχέση με το 2023). https://businessdaily.gr/epiheiriseis/139882_terna-energeiaki-ayxisi-235-sta-kathara-kerdi-sta-705-ekat-2024 https://www.terna-energy.com/financial-press-release/terna-energy-fy-2024-financial-results/? Η TERNA Energy διατηρεί ισχυρή κερδοφορία, ενισχύοντας την επεκτατική στρατηγική της σε ΑΠΕ και νέα έργα. Η ΗΡΩΝ είναι θυγατρική της ΤΕΡΝΑ και είναι καθετοποιημένος παραγωγός και προμηθευτής, διαθέτοντας δύο ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες με συνολική ισχύ 582MW


Αυτά τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν την τάση υπερκερδών - τα είπαν ουρανοκατέβατα τάχα. Συνολικά, οι μεγάλοι παραγωγοί και πάροχοι απολαμβάνουν σημαντικά κέρδη, ευνοούμενοι από τη διαμόρφωση τιμής στο Χρηματιστήριο, τα Συμβόλαια Διαφοράς και τον ρόλο των Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης. Αντίθετα, οι πολίτες και οι μικρές μονάδες ΑΠΕ χάνουν, ενώ το Δημόσιο χάνει τη δυνατότητα εθνικής ενεργειακής στρατηγικής και κοινωνικής προστασίας.


Με λίγα λόγια «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει» ή «Γιάννης παράγει, Γιάννης κερδίζει», οι λίγοι κερδίζουν, οι πολλοί πληρώνουν και ματώνουν!


Λαμία, 11.6.2025

Στέφανος Σταμέλλος





Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου