Ακτιβιστής: Αφιερώματα

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αφιερώματα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Μιλά ο Καραϊσκάκης! "Γνωρίζω τον αίτιον..."

Ακτιβιστής στις 24.4.23 0

Στις 23 Απρίλη 1827, ανήμερα της ονομαστικής του γιορτής, αφήνει την τελευταία του πνοή ο αρχιστράτηγος της επανάστασης, o παλιός συμμαχητής του Κατσαντώνη και πρώην οπλαρχηγός Αγράφων Γιώργης Καραϊσκάκης, μετά από θανατηφόρο τραύμα που δέχθηκε στη βουβωνική χώρα καθώς προσπαθούσε να ελέγξει μία ανούσια μεμονωμένη συμπλοκή μεταξύ Κρητικών και Τούρκων στο Φάληρο.

Το βόλι βρήκε τον καπετάνιο τη στιγμή που "βρισκόταν στο κέντρο της καβαλαρίας μας και ενώ ήταν περιτριγυρισμένος ολούθε... από δικούς μας" (καταγραφή Δ. Φωτιάδη)! Επιπλέον και η ίδια η φορά της δολοφονικής σφαίρας, από τα πλάγια κι εμπρός και από πάνω προς τα κάτω, μάλλον "μιλάει" και φανερώνει πάρα πολλά!

Οι εμφανώς ύποπτες συνθήκες θανάτου του Γ. Καραϊσκάκη σε συνδυασμό και με τη γνωστή κόντρα του με το μαφιόζικο σύστημα του Μαυροκορδάτου, έθεταν, από παλιά μέχρι σήμερα, ένα επίμονα διαχρονικό και βασανιστικό ερώτημα: από τι χέρι να πήγε άραγε ο "γιος της καλογριάς" και... ποιος το όπλισε;

Σημαίνοντες ιστοριογράφοι ερευνητές, λόγιοι και καταξιωμένοι συγγραφείς (βλ. Φωτιάδης, Βλαχογιάννης, Σταμέλος, Κορδάτος κ.ά) υποστηρίζουν ότι πλήθος στοιχείων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Καραϊσκάκης δεν πρέπει να λαβώθηκε από τον εχθρό αλλά από "προδοτικό βόλι" κάποιου πληρωμένου μπράβου της συνασπισμένης κλίκας του εγγλεζόδουλου Μαυροκορδάτου και των ξένων αφεντικών του, Κόχραν και Τσώρτς.

Εκείνοι επιζητούσαν να εξοντώσουν τον ενοχλητικό Καραϊσκάκη αφενός γιατί είχε έρθει σε ρήξη μαζί τους αντιδρώντας έντονα στα στρατιωτικά βρετανικά σχέδια που αποδείχθηκαν καταστροφικά (όπως φάνηκε στη συνέχεια με την ήττα στη μάχη του Ανάλατου) και αφετέρου διότι θεωρούσαν τον ανυπότακτο αγωνιστή ως "εν δυνάμει κίνδυνο" για το βρόμικο διπλωματικό παιχνίδι τους.

Η Αγγλική πολιτική, με μακρύ της χέρι τον Μαυροκορδάτο, επεδίωκε, σε εκείνη τη χρονική συγκυρία, να τελειώσει η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα, αποβλέποντας σε ένα ισχνό και ημιανεξάρτητο μεσογειακό ναυτικό κρατίδιο, που θα περιορίζονταν μόνο στο Μοριά και στις Κυκλάδες, και το οποίο, κάτω από τον απόλυτο έλεγχό της, θα εξυπηρετούσε μελλοντικά τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα στην περιοχή!

Ο γραμματικός και βιογράφος του Καραϊσκάκη Δ. Αινιάν γράφει ότι ο ετοιμοθάνατος καπετάνιος εμπιστεύτηκε στους Χατζηπέτρο και Γρίβα πως : "...επληγώθη από το μέρος των Ελλήνων, ότι εγνώριζε τον αίτιον και ότι, αν ήθελε ζήση, ήθελε τον κάμει γνωστόν και εις το στρατόπεδον"!

Επίσης, σύμφωνα και με τον αγωνιστή του '21 Νικόλαο Κασομούλη, ο Καραϊσκάκης άφησε να εννοηθεί πως ήξερε τους φονιάδες του. Είναι δε χαρακτηριστικά τα τελευταία λόγια του προς τους συναγωνιστές του λίγο πριν ξεψυχήσει:

"Γνωρίζω τον αίτιον, και αν ζήσω παίρνομεν όλοι το χάκι (σ.σ.εκδίκηση), ειδέ και πεθάνω, ας μου κλάσει τον πούτζον και αυτός".

πηγή: ΕΥΡΙΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ
*****************************
Μελετώντας τον Καραϊσκάκη
1. Ο Κύπριος που είδε τον δολοφόνο του Καραϊσκάκη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1415839028601456
2. Η βιογραφία του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη
Υπό του ιδιαιτέρου γραμματέως του Δ. Αινιάνος.
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1417443561774336
3. ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΠΟΤΣΑΡΗ ΚΑΙ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ - ΓΑΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1416592845192741
4. Η παιδική ηλικία του Καραϊσκάκη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1013815558803807
5. Ο θάνατος του Καραϊσκάκη.
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1041963719322324
6. Δίκη και αφορισμός του Καραϊσκάκη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/799995370185828
7. Ο Καραϊσκάκης και το βρακί της Κατερίνας!
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1022715361247160
8. Ἀπέθανεν ἡ σύζυγός μου
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/915539331964764
9. Ο θάνατος του Καραϊσκάκη - Συμπτωματικό γεγονός ή οργανωμένη δολοφονία; Δημήτρη Σταμέλου
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1023257291192967
10. Ιωάννης Σταυριανός – Ο Κύπριος που είδε τον δολοφόνο του Καραϊσκάκη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1147487792103249
11. Η Δίκη του Καραϊσκάκη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/631739923678041
12. Καραϊσκάκης, του Δημήτρη Αλεξ. Φωτιάδη
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1185791028272925
13. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ ΚΑΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ !
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/487366784782023
14. «Τώρα θα σε δω, Μαυρομάτα»
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/690194641165902
15. Όταν ο Καραϊσκάκης έριξε τους Οθωμανούς στα νερά του Αχελώου
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1545127345672623
16.Kόχραν και Τσωρτς : Ο τρομερός Απρίλης του 1827.
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1611410305710993
17. Ο Καραϊσκάκης και η άγνωστη μάχη της Βράχας.
https://www.facebook.com/fotodoths/posts/1615084418676915

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αρμενία Αφιερώματα Γενοκτονία Διαμαρτυρίες Θεσσαλονίκη Ιστορικά θέματα ΡΟΗ Τουρκία

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: Η 108 επέτειος της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους - Πορεία στη Θεσ/νίκη

Ακτιβιστής στις 24.4.23 0

Στις 24 Απρίλη 1915, Τούρκοι αξιωματούχοι συλλαμβάνουν 250 Αρμένιους ηγέτες και διανοούμενους στην Κωνσταντινούπολη, στήνουν κρεμάλες και τους εκτελούν.

Στις 17:30 το απόγευμα μέλη της Αρμένικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιήσουν πορεία διαμαρτυρίας από την Πλατεία Αριστοτέλους έως το τουρκικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη, για την Γενοκτονία των Αρμενίων.

Το ιστορικό της γενοκτονίας των Αρμενίων

Οι Αρμένιοι, όπως και οι άλλες χριστιανικές μειονότητες (Ελληνες, Ασσύριοι κλπ.) που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, με νομικούς περιορισμούς που τους στερούσαν τις συνήθεις εγγυήσεις των μουσουλμάνων πολιτών. Ούτε η ζωή τους ούτε η περιουσία τους ήταν εξασφαλισμένες. Ιδιαίτερα στα τέλη του 19ου αιώνα κάτω από τη σκιά των ρωσοτουρκικών συγκρούσεων, οι Αρμένιοι θεωρούνταν ύποπτοι για αποσχιστικές τάσεις. Ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ ο Β΄ ξεκίνησε άγριους διωγμούς εναντίον των Αρμενίων, διωγμοί οι οποίοι οδήγησαν στην εξέγερση των Αρμενίων στις 18 Αυγούστου 1894 στο Σασούν, στην ανατολική Τουρκία, επαρχία Μπιτλίς, η οποία πνίγηκε στο αίμα. Ακολούθησαν η καταστροφή 30 αρμενικών χωριών και μαζικές εκτελέσεις, μέχρι το 1896, που στοίχησαν τη ζωή 300.000 Αρμενίων. Η σφαγή του Σασούν διήρκεσε 22 μέρες, ως τις 10 Σεπτέμβρη.

Η επικράτηση του κινήματος των Νεότουρκων το 1908, δεν άλλαξε σε τίποτα την κατάσταση, παρά τις αρχικά φιλελεύθερες επαγγελίες τους που γέννησαν ελπίδες στους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Οι Νεότουρκοι επιχείρησαν να εκτουρκίσουν όλους τους πληθυσμούς. Αντί για τις μεταρρυθμίσεις που είχαν υποσχεθεί και το σεβασμό στις εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες, ξεκίνησαν νέους διωγμούς, όπως εκείνους των Αρμενίων το 1909 στα Αδανα και την Κιλικία, όπου από την 1η Απρίλη μέχρι την 14η σφάχτηκαν 25.000 Αρμένιοι.

Απαγχονισμοί Αρμενίων στα Αδανα. «Οι Αρμένιοι στην Τουρκία πριν από 100 χρόνια» του Orlando Carlo Calumeno

Όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, τον Αύγουστο του 1914, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, στα πλαίσια της «ένοπλης ουδετερότητας» κήρυξε γενική επιστράτευση. Ανάμεσα στους επιστρατευμένους και οι Αρμένιοι.

Τον Σεπτέμβρη οι Αρμένιοι πολιτικοί και οι αρχηγοί των κοινοτήτων μπαίνουν κάτω από επιτήρηση. Στις αρχές Νοέμβρη η Οθωμανική Αυτοκρατορία μπαίνει στον πόλεμο στο πλευρό της Τριπλής Συμμαχίας και κήρυξε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και των δυτικών συμμάχων της, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας.

Τότε ξεκίνησε και η συστηματική γενοκτονία των Αρμενίων. Στις αρχές της Ανοιξης, κάτω από το πρόσχημα ενός «προγράμματος μετεγκατάστασης», στα μέσα του Μάρτη οι τουρκικές δυνάμεις υποχρεώνουν όλους τους Αρμένιους να εγκαταλείψουν το Ζεϊτούν. Μέσα σε λίγες εβδομάδες η ιστορική αρμένικη κοινότητα στο Ζεϊτούν είχε εξαλειφθεί.

Οι πρώτοι ξεριζωμένοι από το Ζεϊτούν (φωτό από το Αρμενικό Εθνικό Ινστιτούτο)

Τα τρομερά γεγονότα στο Ζεϊτούν θα επαναληφθούν σύντομα στις αρμενικές κοινότητες σε ολόκληρη την αυτοκρατορία.

Στις 24 Απρίλη 1915, Τούρκοι αξιωματούχοι συλλαμβάνουν 250 Αρμένιους ηγέτες και διανοούμενους στην Κωνσταντινούπολη, στήνουν κρεμάλες και τους εκτελούν.

24 Απρίλη 1915, οι κρεμάλες στην Κωνσταντινούπολη. Η γενοκτονία των Αρμενίων είχε αρχίσει… (φωτό από το Αρμενικό Εθνικό Ινστιτούτο)

Με διαταγή του Υπουργείου Εσωτερικών στις 24 Απριλίου 1915, συνελήφθησαν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί των Αρμενίων καθώς και οι αρχηγοί των κοινοτήτων τους με εθνικιστικά (αρμενικά) αισθήματα. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη, συνελήφθησαν 2.345 σημαίνοντες Αρμένιοι, οι περισσότεροι απ’ τους οποίους αργότερα εκτελέστηκαν.

Η 24η του Απρίλη έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία και τιμάται κάθε χρόνο από την Αρμενική διασπορά.

Ακολούθησαν περισσότερες συλλήψεις καθώς χιλιάδες Αρμένιοι ηγέτες φυλακίστηκαν, εκτελέστηκαν ή απελάθηκαν. Πρώτα, οι επιστρατευμένοι άνδρες αφοπλίστηκαν, μετά μετακινήθηκαν από τα σπίτια τους και σφαγιάστηκαν.

Μεταφορά Αρμενίων κατοίκων σε άγνωστους και θανατηφόρους προορισμούς. (φωτό από το Αρμενικό Εθνικό Ινστιτούτο)

Μέχρι την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1915, σε όλες τις περιοχές εκτός των πολεμικών ζωνών, ο Αρμενικός πληθυσμός διατάχθηκε να εγκαταλείψει τα σπίτια του και να μεταφερθεί, στα πλαίσια του «προγράμματος μετεγκατάστασης», σε προσφυγικούς καταυλισμούς.

Δεκάδες χιλιάδες οικογένειες Αρμενίων ξεριζωμένοι από τα σπίτια τους βαδίζουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης προσφύγων μέσα στην έρημο της Συρίας. (φωτό από το Αρμενικό Εθνικό Ινστιτούτο)

Η κυβέρνηση δεν είχε προβλέψει τη σίτιση του εκτοπισμένου πληθυσμού. Η πείνα και η εξάντληση θέρισαν τους ηλικιωμένους, τους πιο αδύναμους και τους άρρωστους. Οι ξεριζωμένοι σκόπιμα στερήθηκαν την τροφή και το νερό σε μια σκόπιμη προσπάθεια να επιταχυνθεί ο θάνατος. Οι επιζώντες που έφτασαν στη βόρεια Συρία συγκεντρώθηκαν σε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης από όπου στάλθηκαν πιο νότια για να πεθάνουν κάτω από τον καυτό ήλιο της ερήμου. Μέσω της μεθοδικά οργανωμένης μετεγκατάστασης, της συστηματικής σφαγής, της σκόπιμης πείνας και της δίψας και των βιαιοτήτων, η οθωμανική κυβέρνηση περιόρισε τον αρμενικό πληθυσμό της σε μια φοβισμένη μάζα λίγων ατόμων των οποίων οι οικογένειες και οι κοινότητες είχαν πλέον καταστραφεί.

Προσφυγικός καταυλισμός Αρμενίων στην Αϊντάμπ (σημερινό Γκαζίαντεμπ). φωτό από το Αρμενικό Εθνικό Ινστιτούτο

Αμέσως μετά άρχισαν ομαδικές σφαγές του αρμενικού λαού στην Ανατολική Μικρά Ασία.

Ο Μεχμέτ Ταλαάτ πασάς, μέλος της τριανδρίας του τουρκικού Κομιτάτου «Ενωση και Πρόοδος» των Νεότουρκων Χαρακτηριστικό τηλεγραφεί στους Νομάρχες: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισή τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου».

Ο αρμενικός πληθυσμός του οθωμανικού κράτους, το 1915, υπολογιζόταν σε περίπου δύο εκατομμύρια. Ως το 1918 πάνω από ενάμισυ εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν. Μέχρι το 1923 σχεδόν ολόκληρος ο αρμενικός πληθυσμός της Τουρκίας, με τελευταία την αρμένικη κοινότητα της Σμύρνης, το 1922, είχε εξαφανιστεί. Ενας πολιτισμός 3000 χρόνων είχε καταστραφεί.

Οι επιζώντες πρόσφυγες εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο και τελικά εγκαταστάθηκαν σε περίπου δώδεκα χώρες σε όλες τις ηπείρους του πλανήτη.

Θριαμβεύτρια από την πλήρη εκμηδένιση των Αρμενίων και απαλλαγμένη από οποιεσδήποτε υποχρεώσεις έναντι των θυμάτων και των επιζώντων, η Τουρκική Δημοκρατία υιοθέτησε μια πολιτική απόρριψης της κατηγορίας για γενοκτονία και αρνείται ότι οι απελάσεις και οι φρικαλεότητες αποτελούσαν μέρος ενός σκόπιμου σχεδίου εξόντωσης των Αρμενίων.

ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αφιερώματα Γυναίκα Γυναικοκτονίες Ιστορικά θέματα ΡΟΗ Φιλοσοφία

Υπατία η Αλεξανδρινή

Ακτιβιστής στις 20.4.23 0

Η Υπατία έζησε τον 4ο αι μ.Χ., σε μια πολύ δύσκολη εποχή για τον Ελληνισμό.

Από την εποχή του Κωνσταντίνου, με εξαίρεση τον Ιουλιανό το Φιλόσοφο, υπήρξε μια έντονη προσπάθεια των αυτοκρατόρων να επιβάλουν τον χριστιανισμό ως κυρίαρχη θρησκεία στην Ρωμαϊκή επικράτεια.

Η νέα θρησκεία ήρθε αντιμέτωπη με τις υπόλοιπες θρησκευτικές και φιλοσοφικές τάσεις που υπήρχαν μέσα στο ρωμαϊκό κράτος και περισσότερο με την ελληνική κοσμοθεωρία, σε όλες της τις εκφάνσεις της, όπως διαδόθηκε και επικράτησε στα Ελληνιστικά Βασίλεια.

Έτσι οι αυτοκράτορες με μια σειρά διατάξεων, προσπάθησαν να περιορίσουν τη λατρεία των Εθνικών και στη συνέχεια με μια πληθώρα νομοθετημάτων, να εξαλείψουν την αρχαία ελληνική θρησκεία, απαγορεύοντας τις θυσίες, καταστρέφοντας τους ναούς -κυρίως στην Ανατολή-, εξοντώνοντας τους εθνικούς πληθυσμούς -στον Ελλαδικό χώρο- και –φυσικότατα...- αρπάζοντας και αφαιρώντας τις περιουσίες τους.

Την εποχή αυτή ο αυτοκράτορας Ουάλης (364-378 μ.Χ.), με αφορμή την αποκάλυψη μιας υποτιθέμενης «συνωμοσίας» για την ανατροπή του από τους Εθνικούς, τους κατεδίωξε, στοχεύοντας κυρίως στον αφανισμό των δασκάλων.

Για λόγους αυτοπροστασίας, πολλοί Εθνικοί έκαψαν τα βιβλία και τις βιβλιοθήκες τους, αφού ήταν δυνατό να θεωρηθούν ότι κρύβουν μαγείες και επωδούς.

Τα θύματα των διωγμών ήταν πολλά, ενώ αρκετοί, για να αποφύγουν τυχόν τιμωρία τους, διέφευγαν έξω από τα όρια της αυτοκρατορίας.

Έτσι, το 391 μ.Χ. τερματίσθηκε και η λειτουργία του Αλεξανδρινού Μουσείου, με διάταγμα του Θεοδοσίου, το οποίο επέβαλε και την καταστροφή όλων των Εθνικών ναών της Αλεξάνδρειας.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, στην Αλεξάνδρεια, το 392 μ.Χ. καταστράφηκε το Σεραπείο ένας από τους σημαντικότερους ναούς και βιβλιοθήκη της αυτοκρατορίας, από τον χριστιανικό όχλο, που καθοδηγείτο από τον πατριάρχη Θεόφιλο.

Η καταστροφή του Σεραπείου ήταν σημαντική γιατί κτίστηκε από τον Πτολεμαίο τον Α΄ και συμβόλιζε την συνύπαρξη και τον αλληλοσεβασμό των τριών σημαντικότερων πληθυσμιακών ομάδων της Αλεξάνδρειας, των Ελλήνων, των Αιγυπτίων και των Ιουδαίων.

Ο Βίος της Υπατίας

Η Υπατία γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, την κοιτίδα του κοσμοπολιτισμού, το 370 μ.Χ..

Κόρη του Θέωνα, ενός πολύ σημαντικού λογίου, μαθηματικού και αστρονόμου, ο οποίος προΐστατο του Αλεξανδρινού Μουσείου.

Δίπλα στον πατέρα της, η Υπατία έλαβε εξαιρετική μόρφωση, την οποία ανέπτυξε και καλλιέργησε σε τέτοιο βαθμό, ώστε τελικά τον ξεπέρασε.

Η ίδια, συνέχισε το έργο του πατέρα της, διδάσκοντας φιλοσοφία, μαθηματικά και αστρονομία.

Η φήμη της εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα, έχοντας ως αποτέλεσμα, να γεμίσει η Αλεξάνδρεια σπουδαστές, από όλα τα μέρη της αυτοκρατορίας, που ήλθαν για να σπουδάσουν φιλοσοφία.

Αργότερα μαθήτευσε στην Πλατωνική Ακαδημία στην Αθήνα, υπό τη Δ/νση του Πλούταρχου του Αθηναίου και της κόρης του Ασκληπιγένειας.

Ταξίδεψε και στην Ιταλία και πάντα εντυπωσίαζε όσους συναντούσε, με την ομορφιά της, τις γνώσεις και την εξυπνάδα της.

Την εποχή εκείνη υπήρχε διάκριση μεταξύ των νεοπλατωνικών σχολών της Αλεξάνδρειας και της Αθήνας.

Η απόκρυφη επιστήμη χαρακτήριζε περισσότερο τη Σχολή της Αθήνας, αλλά για τους Χριστιανούς, όλοι οι Πλατωνιστές ήταν επικίνδυνοι μάγοι και αιρετικοί.

Οι νεοπλατωνικοί ήταν ασκητικοί και παρέπεμπαν στον Πυθαγορισμό και η Υπατία τηρούσε πιστά αυτές τις αρχές, αλλά δεν απαιτούσε από τους μαθητές της, που ήταν διαφόρων θρησκειών, ανάλογους περιορισμούς.

Όπως κάθε φιλόσοφος της αρχαιότητας, έτσι και η Υπατία προσπαθούσε να βοηθήσει τους μαθητές της να αντιληφθούν την πραγματική ομορφιά της ζωής και την αληθινή γνώση.

Όταν επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια έγινε δασκάλα της Αστρονομίας, των Μαθηματικών και της Φιλοσοφίας.

Το Μουσείο είχε κλείσει και η Αλεξάνδρεια τώρα είχε χωριστά σχολεία για τους Εθνικούς, τους Εβραίους και τους Χριστιανούς.

Ωστόσο, η Υπατία δίδασκε σε ανθρώπους κάθε θρησκείας και μετά τον πατέρα της, ανέλαβε μια Έδρα Φιλοσοφίας στην πόλη.

Σύμφωνα με το λεξικό Σούδα:

«ήταν επίσημα διορισμένη να ερμηνεύει το δόγμα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και άλλων Ελλήνων φιλοσόφων».

Πολλοί μαθητές, αλλά και διανοούμενοι, ερχόταν στην Αλεξάνδρεια ειδικά για να παρακολουθήσουν τις δικές της διαλέξεις.

Με την πνευματική της κατάρτιση, τη ρητορική της δεινότητα, την πολύπλευρη προσωπικότητά της και την ηθική της οντότητα η Υπατία κέρδισε την εκτίμηση και τον σεβασμό του λαού της Αλεξάνδρειας, καθώς και των αλεξανδρινών πολιτικών, οι οποίοι την επισκέπτονταν όταν αναλάμβαναν τα καθήκοντά τους.

Καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της αποτέλεσε πρότυπο ηθικής, σύνεσης και σοφίας.

Στην ιστορία του πολιτισμού καταγράφτηκε ως η πρώτη γυναίκα που δίδαξε δημόσια και μάλιστα στο επιστημονικό πεδίο της υψηλής θετικής διανόησης, συμβολίζοντας την ελευθερία της σκέψης και του λόγου.

Το έργο της Υπατίας

Τα περισσότερα από τα γραπτά της Υπατίας ξεκίνησαν σαν σημειώσεις για τους μαθητές της.

Κανένα έργο της δεν έχει διασωθεί ολοκληρωμένο, αν και είναι πιθανό τμήματα του έργου της να έχουν ενσωματωθεί στις εκτενείς πραγματείες του Θέωνα.

Μερικές πληροφορίες για τα επιτεύγματά της προέρχονται από γράμματα του μαθητή και φίλου της Συνέσιου του Κυρηναίου, που αργότερα έγινε ο πλούσιος και ισχυρός Επίσκοπος της Πτολεμαϊδας.

Η Υπατία έγραψε σχόλια στην:

«Αριθμητική του Διόφαντου του Αλεξανδρινού», σε 13 βιβλία.

Ο Διόφαντος υπήρξε ο πατέρας της Αριθμητικής.

Τα σχόλια της Υπατίας περιελάμβαναν εναλλακτικές λύσεις και πολλά νέα προβλήματα, που προέκυπταν από τα χειρόγραφα του.
Η Υπατία έγραψε επίσης μια διατριβή:

«Περί των Κωνικών του Απολλώνιου του Περγαίου», σε 8 βιβλία.

Μετά το θάνατό της, οι κωνικές τομές αγνοήθηκαν, μέχρι τις αρχές του 17ου αι. μ.Χ. όταν οι μαθηματικοί και φυσικοί συνειδητοποίησαν ότι πολλά φυσικά φαινόμενα, όπως οι τροχιές πλανητών, περιγραφόταν με τον καλύτερο τρόπο, με τις καμπύλες που προκύπτουν από κωνικές τομές.

Ο Θέωνας, ο πατέρας της Υπατίας, αναθεώρησε και εξέλιξε τα «Στοιχεία της γεωμετρίας» του Ευκλείδη και είναι η δική του έκδοση που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Πιθανότατα η Υπατία εργάσθηκε μαζί του σε αυτή την αναθεώρηση.

Αργότερα έγραψε μαζί του τουλάχιστον μία διατριβή για τον Ευκλείδη, καθώς επίσης και μια εργασία για τον Πτολεμαίο.

Ο Πτολεμαίος είχε συστηματοποιήσει όλη τη σύγχρονη μαθηματική και αστρονομική γνώση σε ένα έργο 13 βιβλίων, το οποίο ονόμασε:

«Μαθηματική Πραγματεία» και το οποίο υιοθέτησαν και διέσωσαν οι Άραβες, ως Αλμαγέστη (Almagest / ‘’Μέγα Βιβλίο").

Οι πίνακες της Υπατίας για τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων, ο Αστρονομικός Κανών, ίσως ήταν μέρος των σχολίων του Θέωνα στον Πτολεμαίο, ή ήταν ξεχωριστό έργο.

Εκτός από τη Φιλοσοφία, τα Μαθηματικά και την Αστρονομία, η Υπατία ενδιαφερόταν για τη μηχανική και την πρακτική τεχνολογία.

Τα γράμματα του Συνέσιου περιέχουν σχέδια για αρκετά επιστημονικά όργανα, περιλαμβάνοντας έναν αστρολάβο (που χρησιμοποιούνταν για τη μέτρηση των θέσεων των άστρων, των πλανητών και του ήλιου και για τον υπολογισμό της ώρας και του ανερχόμενου ζωδίου, του ζωδιακού κύκλου).

Η Υπατία ανέπτυξε ακόμα μια συσκευή για τη διύλιση του νερού, ένα όργανο για τη μέτρηση της στάθμης του νερού και ένα διαβαθμισμένο υδρόμετρο από μπρούτζο, για τη μέτρηση της ειδικής βαρύτητας (πυκνότητας) ενός υγρού.

Για δεκαπέντε αιώνες, η Υπατία θεωρήθηκε ότι υπήρξε η μοναδική γυναίκα επιστήμονας στην ιστορία. Ακόμα και σήμερα, συχνά, είναι η μόνη γυναίκα που αναφέρεται στην ιστορία των Μαθηματικών και της Αστρονομίας.
Υπήρξε ο τελευταίος Έλληνας Εθνικός επιστήμονας του δυτικού κόσμου και ο θάνατός της συνέπεσε με το τέλος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Από τότε δεν υπήρξαν σημαντικές πρόοδοι στα Μαθηματικά, την Αστρονομία και τη Φυσική σε όλη τη Δύση για άλλα 1000 χρόνια, γιατί ακολούθησε ο χριστιανικός μεσαίωνας «πίστευε και μη ερεύνα»...

Ο τραγικός θάνατος – δολοφονία της Υπατίας

Κατά την περίοδο 412-415 μ.Χ, αυτοκρατορικός έπαρχος της Αιγύπτου ήταν ο χριστιανός Ορέστης, ο οποίος όπως και άλλοι πολιτικοί, επισκεπτόταν την Υπατία για να την συμβουλευτεί για θέματα πολιτείας, αλλά και για να παρακολουθήσει τα μαθήματά της.

Μεταξύ τους είχε αναπτυχθεί μια τρυφερή φιλία.

Την ίδια εποχή, στο πατριαρχικό θρόνο της Αλεξάνδρειας, ο Κύριλλος, διαδέχθηκε τον αποβιώσαντα Θεόφιλο, ο οποίος Κύριλλος αμέσως άρχισε έναν φονταμενταλιστικό «αγώνα» μισαλλοδοξίας δήθεν για την «καθαρότητα της πίστης»...

Όμως όπως όλοι σας εύλογα καταλαβαίνετε, το κυρίως και ουσιαστικό κίνητρο του Κύριλλου και των χριστιανών δεν ήταν η «καθαρότητα της πίστης», αλλά ήταν η εποφαλμίαση και η επιβουλευτικότητα επί του πλιάτσικου, της αρπαγής και των δημεύσεων των περιουσιών των Εβραίων και των εθνικών της Αλεξάνδρειας από τους χριστιανούς, - ότι ακριβώς δηλαδή κάνανε οι Έλληνες δωσίλογοι και οι Ταγματασφαλίτες σε συνέργεια και συνεργασία με τους Γερμανούς Ναζί, με τις περιουσίες των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην κατοχή... -, διώκοντας από την πόλη όλους τους «μη χριστιανούς» και αρπάζοντας τις περιουσίες τους.

Πρώτα θύματα αυτής της τακτικής του ήταν οι Νοβατιανοί και κατόπιν η εβραϊκή κοινότητα της Αλεξάνδρειας.

Μεγάλη εχθρότητα αναπτύχθηκε μεταξύ του Κυρίλλου και του Ορέστη, κυρίως όταν ο Κύριλλος έστρεψε την προσοχή του στο να ‘’καθαρίσει’’ την πόλη από τους Πλατωνιστές.

Έτσι, η Υπατία υπήρξε το ‘’επίκεντρο’’ της έντασης μεταξύ χριστιανών και εθνικών (μη χριστιανών), οι οποίες διαμάχες ταλαιπώρησαν αρκετά την Αλεξάνδρεια εκείνη την περίοδο.

Ο Ορέστης αντέδρασε και ορισμένοι μοναχοί υπό την παρότρυνση του Κυρίλλου αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν, τραυματίζοντάς τον στο κεφάλι.

Η σύγχρονη ακαδημαϊκή ιστορική έρευνα είναι ξεκάθαρη στη θέση της, ότι η άγρια δολοφονία της Αλεξανδρινής φιλοσόφου από τον χριστιανικό όχλο ευνοήθηκε από την στάση του πατριάρχη Κυρίλλου Αλεξανδρείας, ο οποίος φέρει ενοχή για την επαίσχυντη αυτή πράξη.

Ο Κύριλλος αποτέλεσε την αιτία του τραγικού θανάτου της Υπατίας, φανατίζοντας το χριστιανικό όχλο εναντίον της και κατηγορώντας την για μαγεία και είναι γεγονός ότι η Υπατία έπεσε θύμα του φονταμενταλισμού, της μισαλλοδοξίας και του θρησκευτικού φανατισμού που καλλιεργούσαν οι περί του Κυρίλλου χριστιανικοί εκκλησιαστικοί κύκλοι της Αλεξάνδρειας.

Άλλωστε, ήταν τελικά οι άνθρωποι του Κυρίλλου αυτοί που διέβαλαν τη νεο-πλατωνική φιλόσοφο στον αμόρφωτο και φανατισμένα μισαλλόδοξο χριστιανικό όχλο, παρουσιάζοντας την ως μια «παγανίστρια μάγισσα», κατηγορώντας την για «άσκηση μαύρης μαγείας» μιας και η Υπατία αποτελούσε σύμβολο της μάθησης και της επιστήμης, οι οποίες την εποχή εκείνη ταυτίζονταν ευρέως από τους Χριστιανούς με την ειδωλολατρία και την μαγεία, δηλαδή προβαίνοντας σε μια πρωταρχική σπίλωση και αυτό που σήμερα θα ονομάζαμε «δολοφονία χαρακτήρων», πριν να τελεσθεί η ουσιαστική της δολοφονία από τον εντεταλμένα μισαλλόδοξα φανατισμένο χριστιανικό όχλο.

Την άνοιξη στις 8 Μαρτίου του 415 μ.Χ., ενώ η Υπατία επέστρεφε στην κατοικία της, μετά από τον συνηθισμένο περίπατό της στην πόλη, μια ομάδα παραβολάνων (ομάδα νεαρών που λειτουργούσαν ως στρατιωτικό σώμα του Πατριάρχη) με επικεφαλής τους τον κληρικό Πέτρο, μαζί με τον φανατισμένο χριστιανικό όχλο της εποχής της, την έσυραν στην εκκλησία Καισάρειον, όπου ξέσχισαν τα ρούχα της, την έγδυσαν, την έγδαραν ζωντανή με κοφτερά όστρακα και κομμάτιασαν το σώμα της.

Έπειτα, αφού έσυραν τα κομμάτια της σε ολόκληρη την πόλη, διαπομπεύοντας τα, τα κάψανε στην πυρά έξω από την Αλεξάνδρεια, στην θέση Κίναρον.

Ο φόνος της Υπατίας περιγράφεται στα γραπτά του ιστορικού του 5ου αι. Σωκράτη του Σχολαστικού και του Φιλοστόργιου:

“Ην τις γυνὴ ἐν τῇ Ἀλεξανδρείᾳ͵ τοὔνομα Ὑπατία• αὕτη Θέωνος μὲν τοῦ φιλοσόφου θυγάτηρ ἦν• ἐπὶ τοσοῦτον δὲ προὔβη παιδείας͵ ὡς ὑπερακοντίσαι τοὺς κατ΄ αὐτὴν φιλοσόφους͵ τὴν δὲ Πλατωνικὴν ἀπὸ Πλωτίνου καταγομένην διατριβὴν διαδέξασθαι͵ καὶ πάντα τὰ φιλόσοφα μαθήματα τοῖς βουλομένοις ἐκτίθεσθαι• διὸ καὶ οἱ πανταχόθεν φιλοσοφεῖν βουλόμενοι κατέτρεχον παρ΄ αὐτήν. Διὰ τὴν προσοῦσαν αὐτῇ ἐκ τῆς παιδεύσεως σεμνὴν παρρησίαν καὶ τοῖς ἄρχουσι σωφρόνως εἰς πρόσωπον ἤρχετο• καὶ οὐκ ἦν τις αἰσχύνη ἐν μέσῳ ἀνδρῶν παρεῖναι αὐτήν• πάντες γὰρ δι΄ ὑπερβάλλουσαν σωφροσύνην πλέον αὐτὴν ᾐδοῦντο καὶ κατεπλήττοντο. Κατὰ δὴ ταύτης τότε ὁ φθόνος ὡπλίσατο• ἐπεὶ γὰρ συνετύγχανε συχνότερον τῷ Ὀρέστῃ͵ διαβολὴν τοῦτ΄ ἐκίνησε κατ΄ αὐτῆς παρὰ τῷ τῆς ἐκκλησίας λαῷ͵ ὡς ἄρα εἴη αὕτη ἡ μὴ συγχωροῦσα τὸν Ὀρέστην εἰς φιλίαν τῷ ἐπισκόπῳ συμβῆναι. Καὶ δὴ συμφρονήσαντες ἄνδρες τὸ φρόνημα ἔνθερμοι͵ ὧν ἡγεῖτο Πέτρος τις ἀναγνώστης͵ ἐπιτηροῦσι τὴν ἄνθρωπον ἐπανιοῦσαν ἐπὶ οἰκίαν ποθέν• καὶ ἐκ τοῦ δίφρου ἐκβαλόντες͵ ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν ᾗ ἐπώνυμον Καισάριον συνέλκουσιν͵ ἀποδύσαντές τε τὴν ἐσθῆτα ὀστράκοις ἀνεῖλον• καὶ μεληδὸν διασπάσαντες͵ ἐπὶ τὸν καλούμενον Κιναρῶνα τὰ μέλη συνάραντες πυρὶ κατηνάλωσαν. Τοῦτο οὐ μικρὸν μῶμον Κυρίλλῳ καὶ τῇ Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίᾳ εἰργάσατο• ἀλλότριον γὰρ παντελῶς τῶν φρονούντων τὰ Χριστοῦ φόνοι καὶ μάχαι καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. Καὶ ταῦτα πέπρακται τῷ τετάρτῳ ἔτει τῆς Κυρίλλου ἐπισκοπῆς͵ ἐν ὑπατείᾳ Ὁνωρίου τὸ δέκατον͵ καὶ Θεοδοσίου τὸ ἕκτον͵ ἐν μηνὶ Μαρτίῳ͵ νηστειῶν οὐσῶν”

(Σωκράτης ο Σχολαστικός “Εκκλησιαστική Ιστορία”, βιβλίο Ζ΄, κεφάλαιο 15).

Το ειδεχθές έγκλημα οδήγησε στη φυγή πολλούς λόγιους και επιστήμονες.

Ήταν η αρχή του τέλους της Αλεξάνδρειας, ως φάρου της γνώσης στον ύστερο αρχαίο κόσμο.

Ο Ορέστης ξεκίνησε αμέσως έρευνες για το θάνατο της αγαπημένης του φίλης, οι οποίες κάθε φορά, μυστηριωδώς σταματούσαν λόγω… ‘’έλλειψης στοιχείων’’.

Αργότερα, παραιτήθηκε και έφυγε από την Αλεξάνδρεια.

Ο Κύριλλος ισχυριζόταν ότι η Υπατία ήταν ζωντανή και μάλιστα ότι ζούσε στην Αθήνα. Ανακηρύχθηκε άγιος από τη Ορθόδοξη και Δυτική χριστιανική εκκλησία.

Αναφορές στην Υπατία

• Πέρα από τη μαρτυρία του Σωκράτη του Σχολαστικού που προαναφέρθηκε, οι διαθέσιμες πηγές που αναφέρονται στην Υπατία είναι:

• Οι (συνολικά 159) επιστολές του μαθητή της Υπατίας Συνέσιου του Κυρηναίου, επτά από τις οποίες απευθύνονται προσωπικά στη φιλόσοφο.
Το υλικό αυτό παρέχει ανεκτίμητες πληροφορίες για τη ζωή, τη σκέψη και το έργο της Υπατίας και του κύκλου των μαθητών της.

• Ο Βίος του Ισιδώρου, που γράφτηκε (μεταξύ του 480 και του 495 μ.Χ.) από τον μαθητή του, τον Δαμάσκιο τον Δαμασκηνό ή Διάδοχο, τελευταίο Σχολάρχη της νεοπλατωνικής σχολής των Αθηνών.

Το έργο, που διασώθηκε χάρη στον πατριάρχη Φώτιο, είναι καταρχήν ευνοϊκά διακείμενο προς την Υπατία (ο Δαμάσκιος την χαρακτηρίζει ως “γεωμέτρη”), πλην όμως θέτει υπό αμφισβήτηση τις ικανότητές της ως φιλοσόφου και όλως παραδόξως, της αποδίδει την ιδιότητα της συζύγου του δασκάλου του, του Ισίδωρου, έστω κι αν, κατά τον Δαμάσκιο, επρόκειτο για “λευκό” γάμο (σε κάθε περίπτωση ο γάμος αυτός θεωρείται απίθανος, μια και ο Ισίδωρος γεννήθηκε μάλλον μετά τον θάνατο της Υπατίας).

• Το Χρονικό του Ιωάννη, επισκόπου Νικίου, στην Αίγυπτο (τέλος 7ου αιώνα μ.Χ.), το οποίο υποστηρίζει σαφώς τον Κύριλλο και επικροτεί τη δολοφονία, χαρακτηρίζοντας την Υπατία ως «μάγισσα», λόγω της ενασχόλησής της με την αστρονομία.

• Το βυζαντινό λεξικό που είναι γνωστό με το όνομα Σούδα ή Σουΐδα (10ος αι.): οι, σαφώς θετικές για τη φιλόσοφο, αναφορές στην Υπατία πρέπει να είχαν ως βασική πηγή το έργο του Δαμάσκιου.

• Στο Βυζάντιο, όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, η εικόνα της Υπατίας είναι αυτή, της γυναίκας που συμβολίζει την ηθική και το μέτρο. Δεν είναι τυχαίο που ο ιστορικός και λόγιος Νικηφόρος Γρηγοράς (1295-1360 μ.Χ.) χαρακτηρίζει την αυτοκράτειρα Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα, σύζυγο του Κωνσταντίνου Ι΄ Δούκα και του Ρωμανού Δ΄ Διογένη, ως «δεύτερη Υπατία», προκειμένου να εξάρει την καλλιέργειά της.

• Όσο για την Αναγέννηση, με το πνεύμα λατρείας προς την ελληνική αρχαιότητα, θα ήταν δύσκολο να ξεχάσει εντελώς την Υπατία.

Στο διάσημο πίνακα: “Η Σχολή των Αθηνών” ο Ραφαήλ απεικόνισε μεταξύ των μεγάλων σοφών της Αρχαιότητας και την Υπατία.

Για πολλούς, όμως, το πρόσωπο που αποδίδεται στην Υπατία είναι ο Φραντσέσκο Μαρία ντέλλε Ρόβερε, ανιψιός του πάπα Ιουλίου Β΄ και μετέπειτα δούκας του Ούρμπινο.

Η παράδοση λέει ότι όταν ο Ραφαήλ παρουσίασε το έργο του και εξηγώντας τα εικονιζόμενα πρόσωπα, έκανε λόγο για την Υπατία, κάποιος από τους παριστάμενους καρδιναλίους παρατήρησε ότι καλό θα ήταν να «σβηστεί» από το έργο ένα πρόσωπο που θα μπορούσε να προκαλέσει δυσάρεστους για την Εκκλησία συνειρμούς.

Οπότε κι ο Ραφαήλ «μεταμόρφωσε» την Υπατία σε παπικό ανιψιό!

• Αργότερα, η ιστορία της Υπατίας έγινε για ακόμα μία φορά, αντικείμενο ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, που άγγιζε το φανατισμό.

Η έκδοση του βιβλίου του Αγγλό-ϊρλανδού John Toland, στο Λονδίνο το 1720, με το λεπτομερή, για το περιεχόμενο, τίτλο:

“Hypatia, or the History of a Most Beautiful, Most Virtuous, Most Learned and in Every Way Accomplished Lady; Who was Torn to Pieces by the Clergy of Alexandria, to Gratify the Pride, Emulation and Cruelty of the Archbishop, Commonly but Undeservedly Titled St. Cyril“, τάραξε τα νερά της Ευρωπαϊκής διανόησης.

Ο Toland ανατράφηκε ως καθολικός, ασπάστηκε στη συνέχεια τον προτεσταντισμό και, κατά τις πνευματικές του αναζητήσεις, προσέγγισε τις ιδέες του ντεϊσμού.

Απάντηση στις ιδέες του Toland θα δώσει, σε εντελώς ανάλογο ύφος, το βιβλίο του Tomas Lewis:

“The History of Hypatia, a Most Impudent School Mistress. In Defense of Saint Cyril and the Alexandrian Clergy from the Aspersions of Mr. Toland” (Λονδίνο 1721).

• Τη σκυτάλη παίρνει στη συνέχεια ο γαλλικός Διαφωτισμός, ο οποίος, του Βολταίρου προεξάρχοντος, παρουσιάζει την Υπατία ως προσωποποίηση της καλλιέργειας, της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας και της ελευθερίας του πνεύματος, σε αντίθεση, φυσικά, με τη στάση της Εκκλησίας.

“Ο Λόγος και η Ελευθερία δολοφονήθηκαν από τους κεκαρμένους μπράβους του Κύριλλου, τους οποίους ακολουθούσε όχλος φανατικών”

(Βολταίρος “Examen important de Milord Bolingbroke ou le tombeau du fanatisme écrit vers la fin de 1736“, Παρίσι 1738, σ. 185).

• Στο βιβλίο του Γάλλου ιστορικού Μωρίς Σαρτρ “Histoires Grecques” (collection L’ Univers Historique, εκδόσεις Seuil, Παρίσι 2006, ιστορία αριθ. 43 – και τελευταία του βιβλίου - ”La mort d’ Hypatie ou Rester païen dans un monde chrétien”, σελ. 437-447, ένα κείμενο που αποτελεί ελαφρώς τροποποιημένη έκδοση άρθρου το οποίο πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό εκλαΐκευσης της Ιστορίας L’ Histoire, αριθ. 306, Φεβρουάριος 2006, σελ. 72-76, στη σελ. 438-439 αναφέρει:

“η ιστορία της Υπατίας ξέφυγε του πεδίου μελέτης των ιστορικών, πριν καν βρεθεί σ’ αυτό, ενώ το ιδεολογικό διακύβευμα, που εδώ και σχεδόν τρεις αιώνες, συνέδεε ο καθένας με το όνομά της, συσκότισε κατά κάποιο τρόπο την πραγματικότητα. Εντούτοις, παρά τις αβεβαιότητες που χαρακτηρίζουν τις πηγές, είναι δυνατό να κατανοήσουμε καλύτερα τόσο το ιστορικό πρόσωπο της Υπατίας όσο και τις συνθήκες του θανάτου της.

Στοιχείο που ουδόλως αναιρεί το ενδιαφέρον που παρουσιάζει το ιστορικό πρόσωπο και το τραγικό τέλος του, μολονότι πρέπει προφανώς να του αποδώσουμε διαφορετική σημασία από αυτήν που φαντάζονταν οι πρώτοι θαυμαστές του”.

Πηγές – Βιβλιογραφία

΄Ιστορικά Θέματα΄, τεύχος 23, Νοέμβριος 2003, σελ. 8
Maria Dzielska «Υπατία η Αλεξανδρινή» εκδόσεις Ενάλιος.

http://www.ellinikoarxeio.com/2010/06/370-415-hypatia-from-alexandria_0…

Paul Κroh ‘Λεξικό αρχαίων συγγραφέων (ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΛΑΤΙΝΩΝ), μετάφραση Δ. Λυπουρλής - Λ. Τρομάρας, UNIVERCITY STUDIO PRESS, 1996

Bryan J. Whitfield, The Beauty of Reasoning: A Reexamination of Hypatia of Alexandra (The Mathematics Educator 6)

Michael A. B. Deakin (Hypatia and Her Mathematics), The American Mathematical Monthly, March 1994, Volume 101, Number 3, pp. 234–243.

Το 2009 κυκλοφόρησε η ταινία ‘’Agora’’ του Alejandro Amenábar, στην οποία ταινία το story tale βασίστηκε στην ιστορία της Αλεξανδρινής φιλοσόφου...

Εικονιζόμενος Πίνακας ζωγραφικής:
Hypatia του Charles William Mitchell, λάδι σε καμβά (1885)

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αφιερώματα Βίντεο ΡΟΗ Τραγωδίες

Ένα τραγούδι για το έγκλημα στα Τέμπη -Μανούλα Μου Θα στείλω - Από Τη Βιολέτα Νταγκάλου (Βίντεο)

Ακτιβιστής στις 29.3.23 0

Η τραγωδία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος που συγκλόνισε την Ελλάδα ευαισθητοποίησε όλους τους ανθρώπους, και βέβαια τους καλλιτέχνες οι οποίοι θέλησαν να εκφραστούν για το γεγονός μέσα από τη μουσική τους.

Η Βιολέτα Νταγκάλου, μια νέα αξιόλογη καλλιτέχνις, παρουσιάζει το νέο της τραγούδι που απευθύνεται στη μανούλα κάθε αδικοχαμένης ψυχής που βρισκόταν μέσα στο φονικό τρένο την 28η Φεβρουαρίου. Ένα μήνα ακριβώς μετά το τραγικό-εγκληματικό γεγονός, η Βιολέτα Νταγκάλου γίνεται η φωνή αυτών των ψυχών που είπαν στη μανούλα τους: "μανούλα μου θα στείλω σαν φτάσω, μην ανησυχείς", θέλοντας να φωνάξει πως δεν πρέπει να ξεχάσουμε!

Με τη μουσική να την υπογράφει ο ταλαντούχος νέος συνθέτης Κωνσταντίνος Ταγαρούλιας και τους στίχους να συνυπογράφουν μαζί με την ίδια, το σίγουρο είναι πως το τραγούδι "Μανούλα μου θα στείλω" δε θα αφήσει κανέναν ασυγκίνητο.

Στίχοι:

Ο ουρανός σκεπάζει,
το μαύρο χρώμα βάζει,
τ' αστέρια για στολίδι
στο μακρινό ταξίδι

Μανούλα μου θα στείλω
σαν φτάσω, μην ανησυχείς
Χαμόγελο θα γίνω
στα χείλη σου σαν θα με δείς
Μα από το πρόσωπό της, δάκρυ κύλησε στη γη
στο χώμα το νωπό της, χάθηκε κι αυτή μαζί

Ο ουρανός στενάζει,
το μαύρο χρώμα βάζει
Για εκείνο το ταξίδι
θα καίει το καντήλι

Μανούλα μου θ' αργήσω,
κοιμήσου, μην ανησυχείς
θα 'ρθω να σε φιλήσω
στον ύπνο σου σαν θα με δεις
Και τώρα πια κοιμάται
στα όνειρά της να με δει
για τρένα μη μιλάτε
δεν αντέχει, δεν μπορεί

Μανούλα μου θα φύγω,
της είπα μόνο μια στιγμή
κι απ' το βαγόνι δύο
ακούστηκαν δυο συριγμοί
Το εισιτήριό μου κράτους είχε υπογραφή
Με κόκκινο μελάνι είχε η θέση μου γραφτεί

Ακούστε το τραγούδι στο Youtube:

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αφιερώματα Εικαστικά Θερμαϊκός Μηχανιώνα ΡΟΗ ΤΟΠΙΚΑ

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΡΑΖΑΝΗΣ: Ένας αυτοδίδακτος και χαρισματικός ζωγράφος που ζει στη Νέα Μηχανιώνα

Ακτιβιστής στις 13.3.23 0

Ένας ταλαντούχος καλλιτέχνης ζει και δημιουργεί στον Θερμαϊκό.

Ζωγραφίζει εκπληκτικούς πίνακες από την εφηβική ηλικία του, χωρίς να έχει παρακολουθήσει μαθήματα εικαστικών τεχνών.Πρόκειται για ένα έμφυτο ταλέντο που συνθέτει στον καμβά αριστουργηματικές εικόνες που προκαλούν όμορφα συναισθήματα στον θεατή.
Αγαπημένο του θέμα η γυναίκα. Γιατί; Επειδή πιστεύει, όπως οι περισσότεροί μας, πως είναι το ομορφότερο πλάσμα στη γη. Με όλες τις μορφές και ιδιότητές της .... ως μάνα, ως σύντροφος, ως φίλη ή ως ερωτική εμμονή.

Το πορτφόλιό του απαρτίζεται από δεκάδες έργα που δυστυχώς δεν έχει εκθέσει ως τώρα, παρ'όλο που έχει πουλήσει αρκετά, χωρίς να επιδιώξει κανενός είδους προβολή, ίσως λόγω της ευαίσθητης και χαμηλών τόνων της φύσης του καλλιτέχνη. Χρησιμοποιεί λάδι ενώ παλαιότερα δούλεψε με ζωγραφική σε καμβά με άμμο.

Πληροφορίες που έχουμε λένε πως ίσως το φετινό καλοκαίρι πραγματοποιήσει την πρώτη ατομική του έκθεση στον Θερμαϊκό, στην Περαία ή στη Μηχανιώνα.

Σας αφήνουμε να θαυμάσετε ένα πολύ μικρό μέρος της δουλειάς του φίλου Παντελή Μπουραζάνη.

Αφιερώματα ΔΗΜΟΤΙΚΑ Θεσσαλονίκη Καλαμαριά Μουσική ΡΟΗ

Ο Δήμος Καλαμαριάς τιμά τον Σταύρο Κουγιουμτζή

Ακτιβιστής στις 24.1.23 0

Θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, Σταύρου Κουγιουμτζή, ο Δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης, εισηγήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο τη μετονομασία του Θεάτρου Χηλής, σε Θέατρο «Σταύρος Κουγιουμτζής». Η πρόταση έγινε ομόφωνα δεκτή κι έτσι την Κυριακή 29 Ιανουαρίου στις 6.30 μμ θα πραγματοποιηθεί, στον συγκεκριμένο χώρο, εκδήλωση για τη μετονομασία του θεάτρου.

Αμέσως μετά θα ακολουθήσει συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή στο δημοτικό θέατρο Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη» (Μεταμορφώσεως 9) με τη συμμετοχή της Πολυτονικής Ορχήστρας Κατερίνης υπό τη διεύθυνση του Παναγιώτη Λυμπανοβνού και της Μικτής Χορωδίας του Δήμου Καλαμαριάς υπό τη διεύθυνση του Γιάννη Κούκα. Θα τραγουδήσουν ο Κώστας Καψάλης και η ζωή Ανδρικοπούλου. Επιπλέον θα προβληθεί αρχειακό υλικό από τη διαδρομή του Σταύρου Κουγιουμτζή.

Μετά από πρόσκληση του κ. Δαρδαμανέλη τη συναυλία θα τιμήσει με την παρουσία του, ο Γιώργος Νταλάρας, όχι ως τραγουδιστής αυτή τη φορά, αλλά ως ένα από τα τιμώμενα πρόσωπα της βραδιάς, λόγω βαθιάς φιλίας και μακρόχρονης συνεργασίας με τον συνθέτη.

Με αφορμή το πολιτιστικό αυτό γεγονός, ο Δήμαρχος Καλαμαριάς είχε συνάντηση στο γραφείο του με τη σύζυγο του εκλιπόντος, Αιμιλία Κουγιουμτζή, τη Γενική Γραμματέα του Δήμου, την Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Τουρισμού και Διεθνών Σχέσεων και τον Αθανάσιο Γιώγλου, υπάλληλο του δήμου Καλαμαριάς, που συγκέντρωσε το αρχειακό υλικό, προκειμένου να συζητήσουν όλες τις λεπτομέρειες της εκδήλωσης. Η κα Κουγιουμτζή δεν έκρυψε τη συγκίνησή της και ευχαρίστησε τον κ. Δαρδαμανέλη για την πρωτοβουλία του.

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αλβανία Αφιερώματα Βαλκάνια Ιστορικά θέματα ΡΟΗ

Πώς ιδρύθηκε το αλβανικό κράτος;

Ακτιβιστής στις 10.12.22 0

του Μιχάλη Στούκα

Στις 28 Νοεμβρίου η Αλβανία γιόρτασε τη λεγόμενη ημέρα ανεξαρτησίας. Σε ενδιαφέρον άρθρο στο protothema.gr στις 30 / 11 / 2022 διαβάσαμε για τους πανηγυρισμούς των Αλβανών μεταναστών, πολλοί από τους οποίους επέβαιναν σε πολυτελή αυτοκίνητα, στο Λονδίνο για την ημέρα ανεξαρτησίας της χώρας τους. Πώς όμως φτάσαμε στην ημέρα αυτή, την 28η Νοεμβρίου 1912;

Το βορειοηπειρωτικό ζήτημα

Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα αναδείχθηκε ιδιαίτερα μετά το 1881. Βασική πτυχή του ήταν ότι πάντα Έλληνες και Αλβανοί διεκδικούσαν την ίδια περιοχή. Η Βόρειος Ήπειρος των Ελλήνων ήταν νότια Αλβανία για τους Αλβανούς. Οι ελληνικές απόψεις βέβαια στηρίζονταν σε πραγματικά στοιχεία: ιστορικά δικαιώματα, εθνικές, φυλετικές και θρησκευτικές συγγένειες, καθώς και σε στρατηγικούς λόγους.

Η ελληνική θέση ότι υπήρχε μια ελληνορθόδοξη πλειοψηφία στη Βόρεια Ήπειρο αντικρουόταν από τους Αλβανούς, που διεκδικούσαν με τη σειρά τους τμήματα της ελληνικής Ηπείρου, με τη δικαιολογία ότι κατοικούνταν από αλβανόφωνους Ορθόδοξους και Μουσουλμάνους. Το πρόβλημα προέκυψε από την πρακτική των Οθωμανών να κατατάσσουν τους λαούς ανάλογα με την θρησκεία τους.

Η τακτική αυτή των Οθωμανών να χρησιμοποιούν τη θρησκεία και όχι την εθνική συνείδηση ως κριτήριο καθορισμού της εθνότητας, δημιούργησε πολλές διαφωνίες μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών, όσοι από τους οποίους ανήκαν στην Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρούνταν Έλληνες, ενώ οι Μουσουλμάνοι κατατάσσονταν στους Τούρκους. Η οθωμανική εξουσία στην Ήπειρο, καθώς την ασκούσαν αποκλειστικά Μουσουλμάνοι Αλβανοί, απέβλεπε στη σκόπιμη σύγχυση των ορίων Ηπείρου και Αλβανίας, με τρόπο που έθιγε τα ελληνικά συμφέροντα.

Στην Ελλάδα πολλοί ήθελαν για ιστορικούς και όχι μόνο, λόγους τα σύνορα της Ελλάδας να φτάνουν ως τον ποταμό Γενούσο (Σκούμπη). Ο συγκεκριμένος ποταμός αποτελούσε κατά την αρχαιότητα όριο ανάμεσα στην Ήπειρο και την Ιλλυρία. Αντίθετα, οι Μουσουλμάνοι Αλβανοί, ιδιαίτερα όσοι κατοικούσαν νότια του Γενούσου, επέκτειναν τα όρια του αλβανικού κράτους ως τον Αμβρακικό Κόλπο.

Οι προσπάθειες για τη δημιουργία ελληνοαλβανικού δυαδικού κράτους μεταξύ 1881 – 1908 δεν καρποφόρησαν. Σημειώνουμε ότι ανάμεσα σε αυτούς που πρωταγωνίστησαν στην ελληνοαλβανική προσέγγιση τότε, ήταν ο Ισμαήλ Κεμάλ, ένας από τους δύο πρωτεργάτες, μαζί με τον Λουίτζι Γκουρακούκι της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της Αλβανίας στις 28 Νοεμβρίου.

Η επανάσταση των Νεότουρκων (1908)

Όλα άλλαξαν μετά την επανάσταση των Νεότουρκων το 1908. Η θέση των Αλβανών στην Οθωμανική αυτοκρατορία διαφοροποιήθηκε και ξεκίνησε ο αλβανικός εθνικισμός. Μέσα σε λίγους μήνες οι Αλβανοί ίδρυσαν σχολεία, λέσχες και πολιτιστικούς συλλόγους και εξέδωσαν εφημερίδες και περιοδικά. Οι Νεότουρκοι αντί να αναγνωρίσουν ότι οι Αλβανοί θα μπορούσαν να είναι πολύτιμοι σύμμαχοί τους, έσπευσαν άστοχα να τους ανταγωνιστούν, με αποτέλεσμα να σημειωθούν βίαιες επιθέσεις οι οποίες στόχευαν στον εκτουρκισμό της Αλβανίας.

Έτσι, από το καλοκαίρι του 1909 ως το ξέσπασμα του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου μεγάλες περιοχές της Βόρειας Αλβανίας ήταν σε συνεχή κατάσταση εξέγερσης. Οι Αλβανοί αντάρτες ήλπιζαν ότι θα εξαπλωνόταν η επανάστασή τους σε όλη τη χώρα και ότι θα επακολουθούσε ευρωπαϊκή μεσολάβηση και αναγνώριση της Αλβανίας. Όμως ούτε το 1911 ούτε το 1912 εξεγέρθηκαν οι πληθυσμοί του νότου της Αλβανίας.

Τον Ιούνιο του 1911 ελληνικές ένοπλες ομάδες εμφανίστηκαν στην Ήπειρο ως απάντηση στις αλβανικές. Όμως η ελληνική κυβέρνηση σε κατευθυντήριες γραμμές της προς τους προξενικούς της πράκτορες στην Ήπειρο και την Αλβανία τόνιζε ότι αυτές οι ομάδες έπρεπε να διαλυθούν και να μην τους δοθεί καμιά βοήθεια.

Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών σε μία πολύ σημαντική εγκύκλιο που έστειλε σε όλα τα προξενεία στην Ήπειρο και την Αλβανία 30 Ιουνίου 1911, υπογράμμιζε ότι η δημιουργία ενός ανεξάρτητου αλβανικού κράτους συνέφερε την Ελλάδα, γιατί από ανάγκη οι Αλβανοί θα ήταν πιστοί φίλοι και σύμμαχοι (Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών 1911, φάκελος Ε. 17007, ΥΠΕΞ προς προξενεία Ηπείρου και Αλβανίας, Αθήνα 30 Ιουνίου 1911).

Βέβαια η επιθυμητή ελληνοαλβανική συνεννόηση βασιζόταν στην υπόθεση ότι η ευρωπαϊκή Τουρκία θα διαλυόταν. Παρά τις προσπάθειες των Αλβανών εθνικιστών δεν έγινε καμιά εξέγερση μεταξύ των νότιων Αλβανών και των Ηπειρωτών. Η Ήπειρος είναι ελληνική περιοχή και οι Ηπειρώτες ήταν επιφυλακτικοί στο να επαναστατήσουν, καθώς θα κινδύνευαν να θεωρηθούν Αλβανοί και όχι Έλληνες.

Νέες προσπάθειες για τη δημιουργία ελληνοαλβανικού κράτους έγιναν στις αρχές του 1911 από τον Φαΐκ Κονίτσα, εκπρόσωπο των Αλβανών Καθολικών και τον κληρικό Φαν Νόλι (γεννημένος ως Θεοφάνης Στυλιανός Μαυρομάτης στην Ανατολική Θράκη). Ούτε αυτές όμως ήταν επιτυχείς, άλλωστε η κατάσταση είχε αλλάξει. Ο πόλεμος της Ιταλίας με την οθωμανική αυτοκρατορία, που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1911, έδωσε τη δυνατότητα στους Αλβανούς να οργανώσουν εξέγερση μεγάλης κλίμακας την άνοιξη του 1912.

Η επανάσταση οργανώθηκε από μια ομάδα Αλβανών πολιτικών παραγόντων στην Κωνσταντινούπολη, που αποφάσισαν να ξεκινήσει η εξέγερση από το Κοσσυφοπέδιο και στη συνέχεια να εξαπλωθεί. Έτσι τον Ιούνιο του 1912 οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών του Κοσσυφοπεδίου επαναστάτησαν. Οι Τούρκοι, αν και πολεμούσαν εναντίον της Ιταλίας, έστειλαν στρατεύματα για να πολεμήσουν τους Αλβανούς του Κοσόβου. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, τα στρατεύματα αυτά ενώθηκαν με τους Αλβανούς κάνοντας το έργο των τελευταίων πιο εύκολο.

Στο τέλος Ιουλίου 1912 οι Αλβανοί αντάρτες κυριαρχούσαν στην βόρεια Αλβανία, ενώ στις 12 Αυγούστου κατέλαβαν τα Σκόπια. Έτσι οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να τους παραχωρήσουν προνόμια. Σημαντικότερο και καθοριστικότερο όλων ήταν ο εδαφικός προσδιορισμός της Αλβανίας, που μέχρι τότε ήταν μια γεωγραφική περιοχή χωρίς ακριβή όρια. Η οθωμανική κυβέρνηση αναγνώρισε ότι τα βιλαέτια την Σκόδρας, των Ιωαννίνων, του Κοσσυφοπεδίου και του Μοναστηρίου ανήκαν στην Αλβανία. Αυτό θορύβησε τους Έλληνες, οι οποίοι πείστηκαν με σαφή καθυστέρηση, ότι οι Αλβανοί, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση αναλωνόταν σε ατελέσφορες συζητήσεις με (Αλβανούς) ιδιώτες, αγωνίζονταν για την δημιουργία αυτόνομου κράτους στα τέσσερα αυτά βιλαέτια. Αυτό προκύπτει από τα αρχεία του ΥΠΕΞ:Α.Υ.Ε., 1912, Β – 42, αρ. 1865, Γενικός Πρόξενος Ιωαννίνων προς το ΥΠΕΞ, Ιωάννινα 28 Αυγούστου 1912.

Γιατί όμως απέτυχε η δημιουργία του ελληνοαλβανικού κράτους; Ο βασικότερος λόγος ήταν ότι οι Έλληνες και οι Αλβανοί διεκδικούσαν την ίδια περιοχή, τη Βόρεια Ήπειρο. Έτσι ήταν αδύνατη η ελληνοαλβανική προσέγγιση. Υπήρχαν όμως κι άλλες αιτίες:α) η έλλειψη Αλβανών ηγετών με αναγνωρισμένο κύρος σε όλη τη χώρα ,β) οι συνεχείς προσπάθειες των Νεότουρκων να ενισχύσουν τις έριδες μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών και γ)η ιταλοαυστριακή παρέμβαση που αποσκοπούσε στην αποτροπή κάθε ελληνοαλβανικής συνεργασίας, επειδή θα αποτελούσε εμπόδιο για τις δικές τους φιλοδοξίες στην ίδια περιοχή.

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι

Η ελληνική κυβέρνηση ενθάρρυνε την δημιουργία ενός αυτόνομου αλβανικού κράτους εκτός Ηπείρου, ωστόσο αντιλαμβανόταν ότι μία αυτόνομη Αλβανία θα μπορούσε να γίνει όργανο της Αυστρίας και της Ιταλίας. Η έκρηξη του πρώτου Βαλκανικού πολέμου όμως τον Οκτώβριο του 1912 άλλαξε άρδην τα δεδομένα. Οι Αλβανοί εθνικιστές βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση. Σταδιακά γινόταν φανερό ότι οι Βαλκάνιοι σύμμαχοι σκόπευαν να διαμελίσουν την Αλβανία.

Έτσι οι Αλβανοί ηγέτες βλέποντας ότι η Τουρκία θα έχανε τον πόλεμο για να εξευμενίσουν τις Μεγάλες Δυνάμεις διακήρυξαν στις 16 Οκτωβρίου 1912 ότι ο αλβανικός λαός δεν θα πολεμούσε για να ενισχύσει την οθωμανική εξουσία στα Βαλκάνια, αλλά για την εδαφική ακεραιότητα της Αλβανίας και δήλωσαν ότι οι Αλβανοί θα δέχονταν για τα τέσσερα βιλαέτια που αναφέραμε παραπάνω, μόνο ενιαία διακυβέρνηση (Πηγή: Πανεπιστήμιο των Τιράνων, «Historia e Shquiperise ΙΙ», σελ. 353-354,Τίρανα 1965).

Έτσι οι αλβανικές δυνάμεις πολέμησαν στο πλευρό της Τουρκίας, όχι γιατί ήθελαν την συνέχιση της τουρκικής κυριαρχίας, αλλά επειδή πίστευαν ότι μαζί με τους Τούρκους θα μπορούσαν να υπερασπίσουν το έδαφός τους και να εμποδίσουν το διαμελισμό της Μεγάλης Αλβανίας που οραματίζονταν.

Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Αλβανίας – Ο ρόλος της Αυστρίας και της Ιταλίας

Οι επιτυχίες των Βαλκανίων συμμάχων επί των Τούρκων θορύβησαν την Αυστροουγγρική αυτοκρατορία, η οποία έβλεπε ότι οι χωρίς περιορισμούς εξέλιξη της Αλβανίας συνδεόταν με τα συμφέροντά της. Έτσι η Αυστρία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να υποστηρίξει την δημιουργία της ανεξάρτητης Αλβανίας. Στα τέλη Οκτωβρίου 1912 Γερμανοί και Ιταλοί συμφώνησαν με τους Αυστριακούς.

Οι Ιταλοί όμως δεν ήθελαν να περάσει κανένα τμήμα της ακτής της Αλβανίας σε άλλη χώρα, επειδή φοβούνταν ότι η Αυστρία θα διεκδικούσε ένα τμήμα για λογαριασμό της. Για την Αυστρία η δημιουργία ενός ανεξάρτητου αλβανικού κράτους ήταν ο πιο ασφαλής και αποτελεσματικός τρόπος για να αποκοπεί η Σερβία από την Αδριατική και να αποκλειστεί η επέκτασή της προς τα δυτικά.

Οι Τούρκοι βλέποντας ότι βρίσκονταν σε δεινή θέση ζήτησαν στις 4 Νοεμβρίου 1912 τη μεσολάβηση των Μεγάλων Δυνάμεων προκειμένου να πετύχουν την κατάπαυση των εχθροπραξιών. Όλες οι εμπόλεμες πλευρές δέχτηκαν την πρόταση για ανακωχή, εκτός από την Ελλάδα που δήλωσε ότι επιμένει στην παράδοση των Ιωαννίνων και τη διατήρηση του αποκλεισμού των ακτών της Αδριατικής με το δικαίωμα της νηοψίας.

11:13 πμ 5/12/2022Οι Αλβανοί εθνικιστές βλέποντας ότι η προέλαση των Ελλήνων στην Ήπειρο και των Σέρβων προς την Αδριατική συνεχιζόταν αποφάσισαν να αναλάβουν δράση για να αποφύγουν τον διαμελισμό της χώρας τους. Ο Ισμαήλ Κεμάλ (1844 – 1919), πρωταγωνιστής συζητήσεων τα προηγούμενα χρόνια για την ίδρυση ελληνοαλβανικού κράτους, βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη ως βουλευτής του κοινοβουλίου των Νεότουρκων όταν κηρύχθηκε ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος. Ο Ισμαήλ Κεμάλ Μπέι Βλόρα, παλαιότερα γνωστός ως Ισμαήλ Χακί Μπέι Βλόρα, γεννήθηκε στην Αυλώνα και σπούδασε στην Ζωσιμαία Σχολή των Ιωαννίνων πριν εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη το 1859.

Στη συνέχεια κατέλαβε διάφορες θέσεις στο οθωμανικό κράτος. Στα τέλη Οκτωβρίου 1912 έφυγε από την Κωνσταντινούπολη συνοδευόμενος από τον Λουίτζι Γκουρακούκι(1879 – 1925), απόγονο εξισλαμισμένων Καταλανών κατά τον Βασ. Γεωργίου, και κατευθύνθηκαν με εντολή των Τούρκων στην Βιέννη. Εκεί συναντήθηκαν με τον Αυστριακό Υπουργό εξωτερικών Μπέρτχολντ, φοβερό μισέλληνα και τους πρεσβευτές της Βρετανίας και της Ιταλίας. Σύμφωνα με τα απόρρητα αρχεία του Αυστριακού Υπουργείου Εξωτερικών, δόθηκε στις 15 / 11 / 1912 η εντολή στους Κεμάλ και Γκουρακούκι να κατευθυνθούν στην Ήπειρο και να κηρύξουν την ανεξαρτησία της Αλβανίας στην Αυλώνα ή το Δυρράχιο και παράλληλα να σχηματίσουν την πρώτη κυβέρνηση της Αλβανίας.

Ήταν τόση η βιασύνη των Ιταλών να αποτρέψουν την ελληνική προέλαση στην Ήπειρο ώστε στις 10 Νοεμβρίου 1912 πρότειναν να ανακηρυχθεί ως πρωτεύουσα του αλβανικού κράτους τα Γιάννενα που πολιορκούνταν από τον Στρατό μας. Ευτυχώς μικρές ευκίνητες ελληνικές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων υπήρχαν και πολλοί Κρητικοί εθελοντές και ντόπια αντάρτικα σώματα είχαν προχωρήσει στη Βόρεια Ήπειρο και στο τέλος Νοεμβρίου απελευθέρωσαν την Χιμάρα και την περιοχή των Αγίων Σαράντα.

Οι Κεμάλ και Γκουρακούκι, διευθυντής της Παιδαγωγικής Ακαδημίας του Ελμπασάν έφτασαν στις 21 Νοεμβρίου 1912 στο Δυρράχιο. Στην Αυλώνα δεν μπορούσαν να αποβιβαστούν, αφού ελληνικά στρατεύματα βρίσκονταν στα πρόθυρα της πόλης. Όμως και στο Δυρράχιο οι Κεμάλ, Γκουρακούκι και οι υπόλοιποι Αλβανοί δεν μπόρεσαν να παραμείνουν, καθώς πλησίαζαν στην πόλη σερβικά στρατεύματα για να εξασφαλίσουν διέξοδο της χώρας τους στην Αδριατική. Έτσι ο Κεμάλ όρισε ως νέο τόπο συγκέντρωσης την Αυλώνα. Εκεί στις 28 / 11 / 1912 χωρίς την παρουσία εκπροσώπων από καμιά επαρχία κηρύχθηκε η ανεξαρτησία της Αλβανίας και σχηματίστηκε η πρώτη αλβανική κυβέρνηση υπό τον Ισμαήλ Κεμάλ. Ο Ελληνικός Στρατός είχε πλέον φτάσει στα πρόθυρα της πόλης.

Όμως οι Ιταλοί απείλησαν ακόμα και με πόλεμο την χώρα μας αν καταλάμβανε την Αυλώνα. Η κυβέρνηση Κεμάλ έκανε γνωστή την παρουσία της στις ευρωπαϊκές δυνάμεις και την Τουρκία και έστειλε αντιπροσωπεία στη διάσκεψη των πρεσβευτών στο Λονδίνο. Εκεί ο Κεμάλ ζήτησε να δημιουργηθεί αυτόνομο αλβανικό κράτος υπό την κηδεμονία και την επικυριαρχία του σουλτάνου. Βέβαια ο εξοστρακισμός των Τούρκων από όλη σχεδόν την Βαλκανική στη συνέχεια άλλαξε τα σχέδια και στη συνέχεια η αυτονομία μετατράπηκε σε αίτηση πλήρους ανεξαρτησίας.

Τελικά η Αλβανία ανακηρύχτηκε κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος στις 29 Ιουλίου 1913 με την συνθήκη του Λονδίνου. Ορίστηκε διεθνής επιτροπή για να μελετήσει τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες το νέο κράτος θα έπαιρνε τη θέση του ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες και εκλέχθηκε ηγεμόνας της Αλβανίας ο Γερμανός αξιωματικός πρίγκιπας του Wied. Τα σύνορα της Αλβανίας προς νότο καθορίστηκαν με το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας στις 4 / 17 Δεκεμβρίου 1913, με το οποίο Δέλβινο, Χιμάρα, Άγιοι Σαράντα, Τεπελένι, Πρεμετή, καθώς και η Κορυτσά και το Αργυρόκαστρο, που ήταν τα βασικά ζητήματα της διαμάχης με την Ελλάδα θα περιέρχονταν στην Αλβανία.

Η σύνθεση του πληθυσμού στη Βόρεια Ήπειρο με βάση στοιχεία της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου (1913 - 1914)

Ποια ήταν όμως η σύσταση του πληθυσμού της Βορείου Ηπείρου εκείνη την εποχή; Ας δούμε τα επίσημα στοιχεία από τη Διεθνή Επιτροπή Εθνολογικού Ελέγχου ως τις 28/4/1914.Διοίκηση Καζάδων Κορυτσάς (3 συνολικά): 40. 080 Έλληνες, 28.600 Αλβανοί, σύνολο 60.680, 126 ελληνικά σχολεία, 2 αλβανικά. Καζάς Σταρόβου: 1.326 Έλληνες, 7.262 Αλβανοί, σύνολο 8.588, 27 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Κολόνιας: 14.269 Έλληνες,6.615 Αλβανοί, σύνολο 20.884, 35 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Αργυροκάστρου: 26. 440 Έλληνες, 15.000 Αλβανοί, σύνολο 41.440, 124 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Χιμάρας: 8.188 Έλληνες, 2.460 Αλβανοί, σύνολο 10.648, 34ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Δέλβινου: 19.295 Έλληνες, 2.645 Αλβανοί, σύνολο 21.940, 69 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Λεσκοβικίου: 7.455 Έλληνες,2.993 Αλβανοί, σύνολο 10.448, 19 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Τεπελενίου:8.093 Έλληνες, 4.727 Αλβανοί, σύνολο 12.820, 20 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό. Καζάς Πρεμετής: 12.251 Έλληνες, 10.823 Αλβανοί, σύνολο 23.074, 62 ελληνικά σχολεία, κανένα αλβανικό.

Επίλογος

Παρά τα συντριπτικά στοιχεία υπέρ των Ελλήνων, η Βόρεια Ήπειρος δόθηκε τελικά στην Αλβανία. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν εκτίμησαν σωστά τις διαθέσεις των Αλβανών και αναλώθηκαν σε ανούσιες συζητήσεις για ελληνοαλβανικό κράτος, την ίδια ώρα που οι Αλβανοί εθνικιστές ορέγονταν τα Γιάννενα ως πρωτεύουσα του νέου κράτους τους. Κατά την έναρξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, η Στρατιά Θεσσαλίας είχε επτά μεραρχίες και η Στρατιά Ηπείρου μία, που την αποτελούσαν 10.000 άνδρες.

Η βασική αποστολή της Στρατιάς Ηπείρου ήταν να αποτελεί τη δυτική πλαγιοφυλακή στον κύριο όγκο των ελληνικών δυνάμεων που θα προέλαυναν στη Μακεδονία και η επιθετική της αποστολή ήταν να καταλάβει τα υψώματα του Γριμπόβου από όπου οι Τούρκοι βομβάρδισαν την Άρτα το 1897 και να οχυρωθεί εκεί απασχολώντας όσο περισσότερες τουρκικές δυνάμεις μπορούσε.

Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι αν η κατάληψη των Ιωαννίνων δεν καθυστερούσε τόσο τα ελληνικά στρατεύματα θα μπορούσαν να έχουν φτάσει στον ποταμό Γενούσο προλαβαίνοντας κάθε αλβανική ενέργεια. Εκεί θα συναντούσαν τα στρατεύματα της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Θεωρούμε όμως ότι η επέμβαση Αυστροουγγαρίας και Ιταλίας θα δυσκόλευε κάτι τέτοιο. Άλλωστε με παρέμβαση Αυστριακών και Ιταλών οι Σέρβοι αποσύρθηκαν από το Δυρράχιο και οι Μαυροβούνιοι από τη Σκόδρα.

Το βέβαιο είναι ότι οι Αλβανοί εκμεταλλεύτηκαν άριστα τις περιστάσεις και τη βοήθεια των Μεγάλων Δυνάμεων και ανακήρυξαν την αυτονομία τους στις 28/11/1912. Ένα χρόνο αργότερα, η Βόρεια Ήπειρος, παρά τα συντριπτικά στοιχεία που συνηγορούσαν στην παραχώρησή της στην Ελλάδα, δόθηκε στην Αλβανία και οι χειρότερε προβλέψεις για τον ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου, δυστυχώς επαληθεύθηκαν…

Πηγές:
«Ήπειρος,4.000 Χρόνια Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού», Εκδοτική Αθηνών, 1997
Βασ. Γεωργίου, «Βόρειος ΄Ηπειρος - Η Συνεχιζόμενη Εθνική Τραγωδία», Εκδόσεις Ε. Ρήγα
Σχετική βιβλιογραφία:
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Α. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ, «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ-
ΗΠΕΙΡΟΣ», ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΑΔΕΛΦΩΝ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1992
ΣΤΑΥΡΟΣ Γ. ΝΤΑΓΙΟΣ, «ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΙΑ-50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΔΥΣΠΙΣΤΙΑΣ»,
ΕΚΔΟΣΕΙΣ Literatus, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2015
Δρ. ΙΩΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΦΛΩΡΑΤΟΣ, «Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ ΜΕΣΑ
ΑΠΟ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ, Α’ Έκδοση, 2018
ΣΠΥΡΟΥ ΣΤΟΥΠΗ, «ΗΠΕΙΡΩΤΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ», Ιωάννινα 1976

πηγή

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αφιερώματα ΗΠΑ Ινδιάνοι Ιστορικά θέματα ΡΟΗ

Η αληθινή και τραγική ιστορία της Ποκαχόντας που δεν θα σας έλεγε η Disney

Ακτιβιστής στις 20.10.22 0

1614, η ιθαγενής Αμερικανίδα πριγκίπισσα Ποκαχόντας με παραδοσιακή ενδυμασία, στο γάμο της με τον Τζον Ρόλφ. Ζωγραφική του Jean Leon Gerome Ferris (Φωτογραφία από Three Lions/Getty Images)

του Άλαν Μπέρενς / 8.8.2021

Λίγες φιγούρες της αμερικανικής αποικιακής ιστορίας είναι τόσο πανταχού παρούσες και ίσως τόσο παρεξηγημένες όσο η Ποκαχόντας, η κόρη ενός Ινδιάνου αρχηγού που παντρεύτηκε έναν Άγγλο και κατέληξε στην Αγγλία πριν πεθάνει ατυχώς σε νεαρή ηλικία.

Η ζωή της έχει απαθανατιστεί σε διάφορα έργα, μεταξύ των οποίων και δύο ταινίες της Disney κατά τη δεκαετία του 1990, οι οποίες παρουσίασαν σε μεγάλο βαθμό λανθασμένες και ανακριβείς απεικονίσεις. Εδώ αναφέρουμε την αληθινή της ιστορία, το πλαίσιο στο οποίο εντάχθηκε στην αγγλική κοινωνία και το ρόλο της στην ιστορία της πρώιμης αποικιακής Αμερικής[1]

Αγγλία και Βόρεια Αμερική

Ωστόσο, πριν εξετάσουμε σε βάθος τη ζωή της Ποκαχόντας, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε το πλαίσιο στο οποίο συνάντησε τους Ευρωπαίους αποίκους που θα διαμόρφωναν τη ζωή και τη μελλοντική κληρονομιά της.

Οι Άγγλοι εξερευνητές είχαν έρθει για πρώτη φορά σε επαφή με την ανατολική ακτή της Βόρειας Αμερικής στα μέσα του δέκατου έκτου αιώνα, καθώς προσπαθούσαν να αμφισβητήσουν την πρωτοκαθεδρία της Ισπανίας στην Αμερική.

Κατά συνέπεια, αποικιοκράτες πρωτοπόροι, όπως ο Χάμφρεϊ Γκίλμπερτ, προσπάθησαν να ιδρύσουν αποικίες στις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Ελισάβετ Α΄ (1558-1603), ιδίως ο σερ Ουόλτερ Ράλεϊ στη Βόρεια Καρολίνα στα μέσα της δεκαετίας του 1580.

Ωστόσο, αυτές απέβησαν άκαρπες και μόλις το 1607 ιδρύθηκε ο πρώτος μόνιμος αγγλικός οικισμός στην αμερικανική ενδοχώρα. Αυτό συνέβη στο Chesapeake Sound της Βιρτζίνια, και η τοποθεσία που επιλέχθηκε ονομάστηκε Jamestown από τον Άγγλο βασιλιά Τζέιμς Α΄.

Εδώ, περιτριγυρισμένοι από την ισχυρή συνομοσπονδία των Αλγκόνκιων με επικεφαλής τον αρχηγό τους, τον Πάουχαταν, οι Άγγλοι ζούσαν μια καταθλιπτική ζωή για αρκετά χρόνια, με λίγο περισσότερους από εκατό περίπου άνδρες αποίκους που συχνά βρίσκονταν στα πρόθυρα της πείνας. Αν δεν είχαν τη βοήθεια που έλαβαν από τους ντόπιους ιθαγενείς Αμερικανούς και τον αρχηγό τους, τον Πάουχαταν, ίσως να μην είχαν επιβιώσει[2]

Οι Έποικοι συναντούν τον Ποχονώτα

Η Ποκαχόντας, η οποία ήταν επίσης γνωστή ως Matoaka ή Amonute στις τοπικές διαλέκτους, ήταν μια ιθαγενής Αμερικανίδα πριγκίπισσα, κόρη του αρχηγού Powhatan Wahunsononacock.

Γεννήθηκε γύρω στο 1596 και έτσι βρισκόταν στην εφηβεία της καθώς η αποικία Τζέιμσταουν πάλευε να επιβιώσει. Το όνομα που είναι πιο γνωστό, Ποκαχόντας, μεταφράζεται χονδρικά σε "παιχνιδιάρα", αν και αργότερα, όταν παντρεύτηκε την αγγλική κοινωνία που αναπτύχθηκε στο Chesapeake Sound, έγινε γνωστή ως Rebecca Rolfe.

Από πολύ νωρίς, η Ποκαχόντας έπαιξε ρόλο στις αλληλεπιδράσεις των Αλγκόνκιων με τους Άγγλους στο Τζέιμσταουν, κυρίως με τον ενίοτε αρχηγό του οχυρού, τον καπετάνιο Τζον Σμιθ[3]

Φαίνεται ότι λειτούργησε ως μεσάζων για να παρακαλέσει τον πατέρα της να παράσχει βοήθεια στους Άγγλους αποίκους κατά τα πρώτα χρόνια της παραμονής τους στο Τζέιμσταουν, κατά τη διάρκεια των οποίων βρίσκονταν συχνά στα πρόθυρα της πείνας. Για κάποιο λόγο, οι άποικοι προτίμησαν να περάσουν όλο το χρόνο τους ψάχνοντας για χρυσό στον ποταμό Τζέιμς αντί να φυτέψουν καλλιέργειες.

Αργότερα ο Σμιθ θα έλεγε στη βασίλισσα της Αγγλίας ότι αν δεν υπήρχε η Ποκαχόντας, η αποικία δεν θα είχε επιβιώσει ποτέ από αυτή τη δύσκολη περίοδο.

Σύγκρουση μεταξύ εποίκων και φυλής

Η συμμετοχή της Ποκαχόντας στην αποικία του Τζέιμσταουν μειώθηκε προσωρινά όταν ο Σμιθ επέστρεψε στην Αγγλία το 1609 και ξέσπασε σύγκρουση μεταξύ των Άγγλων και των ιθαγενών Αμερικανών. Πράγματι, στις αρχές της δεκαετίας του 1610, παντρεύτηκε, αν και ήταν ακόμη έφηβη, έναν ντόπιο ιθαγενή Αμερικανό με το όνομα Kocoum.

Κατά πάσα πιθανότητα κατά την περίοδο του γάμου της και όπου και αν είχε εγκατασταθεί, συνελήφθη από μια αγγλική στρατιωτική ομάδα με επικεφαλής τον λοχαγό Σάμιουελ Άργκαλ.

Οι Άγγλοι είχαν αυξηθεί αριθμητικά στις αρχές της δεκαετίας του 1610, καθώς χρηματοδοτήθηκαν επιπλέον αποστολές στην Αμερική, κυρίως λόγω των τεράστιων κερδών που οι επενδυτές στο Λονδίνο είχαν συνειδητοποιήσει ότι θα μπορούσαν να αποκομίσουν από την καλλιέργεια του καπνού στη Βιρτζίνια. Το ναρκωτικό είχε επικρατήσει και οι Ευρωπαίοι είχαν αρχίσει να το δοκιμάζουν.

Ο Αργκάλ αιχμαλώτισε την Ποκαχόντας το 1613 και οι άποικοι του Τζέιμσταουν εκμεταλλεύτηκαν την αιχμαλωσία της ως μέσο για να εξαναγκάσουν τον αρχηγό των Πάουχαταν σε μια συνθήκη ειρήνης που θα διαρκούσε σχεδόν μια δεκαετία. Οι Άγγλοι άποικοι είχαν αρχίσει να παίρνουν το πάνω χέρι απέναντι στους Αλγκόνκιους, οι οποίοι είχαν κάνει τόσα πολλά για να τους βοηθήσουν μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα.

Η Ποκαχόντας παντρεύεται τον Τζον Ρολφ

Η Ποκαχόντας ασπάστηκε τον χριστιανισμό όσο βρισκόταν σε αιχμαλωσία στο Τζέιμσταουν. Στη συνέχεια, έχοντας αφομοιωθεί στην ευρωπαϊκή κοινωνία, παντρεύτηκε έναν από τους αποίκους που είχαν φθάσει πρόσφατα στη Βιρτζίνια για να αρχίσουν να καλλιεργούν εκεί καπνό, τον John Rolfe, έναν άνδρα που πλησίαζε τα τριάντα χρόνια και ήταν πρόσφατα χήρος.

Το 1614 βαφτίστηκε επίσης Ρεβέκκα. Αυτή και ο Rolfe παντρεύτηκαν τον Απρίλιο του 1614. Τον επόμενο χρόνο γέννησε έναν γιο, τον Τόμας Ρολφ, ίσως το πρώτο παιδί που γεννήθηκε από την ένωση ενός Άγγλου αποίκου με έναν ιθαγενή Αμερικανό, ή τουλάχιστον το πρώτο τέτοιο περιστατικό για το οποίο υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία.

Το ζευγάρι έγινε τώρα η πηγή μιας προπαγανδιστικής ευκαιρίας. Η Εταιρεία Βιρτζίνια του Λονδίνου, η οποία είχε τον έλεγχο και την εποπτεία της αποικίας Τζέιμσταουν, είδε στο νέο ζεύγος Ρολφ μια ευκαιρία να προωθήσει την αποικία της Βιρτζίνια πίσω στην Αγγλία σε εκείνους που τη θεωρούσαν ένα ανασφαλές μέρος γεμάτο δήθεν επικίνδυνους άγριους.

Η Ποκαχόντας θα μπορούσε να παρουσιαστεί στην αγγλική κοινωνία ως ζωντανή απόδειξη ότι οι ντόπιοι ιθαγενείς Αμερικανοί ήταν φιλικοί και, με τα κατάλληλα κίνητρα, θα μπορούσαν ακόμη και να υιοθετήσουν την ευρωπαϊκή "ευγένεια" και τους τρόπους συμπεριφοράς. Κατά συνέπεια, η Εταιρεία της Βιρτζίνια διέταξε τώρα να μεταφερθεί η Ποκαχόντας στην Αγγλία για να παρουσιαστεί στην υψηλή κοινωνία και στο Λονδίνο.

Ως αποτέλεσμα, το καλοκαίρι του 1616, η Ποκαχόντας και ο Ρόλφ έφτασαν στο Λονδίνο, μαζί με καμιά δεκαριά ακόμη Αλγκόνκιους, όπου τους ξενάγησαν και πολύ γρήγορα έγιναν θέμα συζήτησης στο Λονδίνο.

Ο βασιλιάς και η βασίλισσα την υποδέχθηκαν στο Γουάιτχολ και ο επίσκοπος του Λονδίνου παρέθεσε δείπνο προς τιμήν της Ποκαχόντας στο παλάτι Λάμπεθ, ακριβώς απέναντι από τον ποταμό Τάμεση, στο Ουέστμινστερ. Παράχθηκε ένα πορτρέτο της Ποκαχόντας, το οποίο ζωγράφισε ο Ολλανδός καλλιτέχνης Simon de Passe και το οποίο είναι σήμερα αρκετά διάσημο.

Στη συνέχεια, τις εβδομάδες που ακολούθησαν, το ζευγάρι αναχώρησε από το Λονδίνο και το επισκέφθηκε προσωρινά ο καπετάνιος Τζον Σμιθ, για τον οποίο η Ποκαχόντας είχε προηγουμένως μάθει ότι είχε πεθάνει, αλλά τώρα τον υποδέχτηκε σαν χαμένο φίλο.

Θάνατος και κληρονομιά της Ποκαχόντας

Κι όμως, όσο διαβόητη κι αν έγινε η επίσκεψη της Ποκαχόντας στην Αγγλία, θα είχε βίαιες συνέπειες. Η Ποκαχόντας, μη συνηθισμένη στο αγγλικό κλίμα, όπου οι έντονες μεταβολές της θερμοκρασίας μπορούσαν να σκοτώσουν ένα άτομο πολύ εύκολα, αρρώστησε το χειμώνα του 1616.

Όταν το ζευγάρι επιβιβάστηκε σε πλοίο για να επιστρέψει στη Βιρτζίνια, στις αρχές της άνοιξης του 1617, εκείνη έπασχε είτε από φυματίωση είτε από πνευμονία. Πολύ αδύναμη για να ταξιδέψει, αποβιβάστηκε τελικά στο Γκρέιβσεντ του Κεντ, όπου πέθανε στα μέσα Μαρτίου του 1617.

Η σορός της κηδεύτηκε στη συνέχεια στο ιερό της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Ο Τζον επέστρεψε στη Βιρτζίνια, όπου ξαναπαντρεύτηκε, αλλά στη συνέχεια σκοτώθηκε στη σφαγή των Ινδιάνων το 1622. Οι Αλγκόνκι, αντιλαμβανόμενοι καθυστερημένα την υπαρξιακή απειλή που αποτελούσαν πλέον οι Άγγλοι, προσπάθησαν να καταστρέψουν τις πολλές αποικίες που είχαν δημιουργηθεί γύρω από το Chesapeake Sound.

Συνολικά, η Ποκαχόντας ήταν μια εξαιρετικά σημαντική προσωπικότητα στην πρώιμη ιστορία της αποικιακής Αμερικής. Συνέβαλε ουσιαστικά στην επιβίωση της αποικίας Jamestown στα πρώτα και πιο επισφαλή χρόνια της. Στη συνέχεια βοήθησε στην εδραίωση των σχέσεων μεταξύ των Αλγκόνκιων και της αναδυόμενης αποικίας.

Υπήρξε επίσης ένας από τους κύριους υποστηρικτές της ιδέας της αγγλοποίησης για την προσαρμογή των νεοφερμένων. Με αυτόν τον τρόπο, έχει γίνει σύμβολο της πρώιμης επαφής μεταξύ των ιθαγενών και των νεοφερμένων σε μια χώρα που γνώρισε τόσο βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των δύο κατά τη διάρκεια των τριών αιώνων που ακολούθησαν[4]

Πηγές

[ 1] Για προηγούμενες μελέτες για την Ποκαχόντας και τη μυθοποίηση που την περιβάλλει, βλέπε Frances Mossiker, Pocahontas: The Life and Legend (Βοστώνη, 1977). Grace Steele Woodward, Pocahontas (Norman, 1969); Frederic W. Gleach, «Pocahontas: An Exercise in Mythmaking and Marketing», στο Sergei A. Kan and Pauline Turner Strong (eds), New Perspectives on Native North America: Cultures, Histories, and Representations (Lincoln, 2006), pp. 433–455.

[2] Helen C. Rountree, Pocahontas's People: The Powhatan Indians of Virginia Through Four Centuries (Norman, 1989); James Horn, A Land as God Made It: Jamestown and the Birth of America (Νέα Υόρκη, 2005).

[3] Philip L. Barbour, Pocahontas and Her World (Βοστώνη, 1970); Frederic W. Gleach, Powhatan's World and Colonial Virginia (Νεμπράσκα, 1997).

[4] Για τη μεταγενέστερη εντύπωση του Ποκαχόντας, βλέπε Robert S. Tilton, Pocahontas: The Evolution of an American Narrative (Cambridge, 1994).

πηγή

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου