Οι φιλικοί στην κυβέρνηση δημοσιογράφοι και οι επιρρεπείς στον κοινωνικό αυτοματισμό θέτουν το ερώτημα: «έχουν δικαίωμα οι αγρότες να κλείνουν δρόμους, λιμάνια και τελωνεία;», και ζητούν μετ’ επιτάσεως από όσους συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο να πάρουν θέση.
Η απάντηση είναι εύκολη, κανείς δεν έχει δικαίωμα να κάνει αποκλεισμούς εθνικών οδών. Αυτή όμως είναι η αρχή της συζήτησης και δεν απαντά στο βαθύτερο πρόβλημα στον πρωτογενή τομέα ούτε εξηγεί τι έπαθαν οι αγρότες και βγήκαν στον δρόμο. Δεν είναι οι συνήθεις εθιμοτυπικές κινητοποιήσεις των αγροτών στο ξεκίνημα της χρονιάς. Οι χιλιάδες παραγωγοί που έχουν στήσει τα μπλόκα εκπέμπουν κραυγή αγωνίας. Προειδοποιούν για τον δικό τους αφανισμό και την περαιτέρω αποσάθρωση του πρωτογενούς τομέα που όμως τελικά αφορά όλους μας.
Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ
Στην βάση του φετινού προβλήματος είναι το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ που καθυστερεί την καταβολή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Αντί να έχει δοθεί το 70% όπως γίνεται παντού στην Ευρώπη, έχει δοθεί περίπου το 44%. Κι αυτά με καθυστέρηση (έπρεπε να έχουν δοθεί στο τέλος Οκτωβρίου). Και πολλές φορές με προβλήματα γιατί ήταν δεσμευμένοι οι λογαριασμοί των αγροτών, λόγω καθυστέρησης στις πληρωμές του ΕΛΓΑ, που όμως οφειλόταν στο ότι δεν είχαν εισπράξει τις ενισχύσεις. Φαύλος κύκλος.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι τώρα αφορά περί τους 1050 δεσμευμένους λογαριασμούς, με ψεύτικα ΑΦΜ, παράνομα βοσκοτόπια και φανταστικά κοπάδια και συνολικό ποσό περί τα 22 εκ. ευρώ. Μπορεί στο τέλος τα ποσά να είναι μεγαλύτερα, αλλά όχι πολύ. Σε πολλές περιπτώσεις εκείνοι που εισέπρατταν δεν ήταν καν αγρότες. Αλλά το κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο και το πληρώνουν οι κανονικοί αγρότες και με τον έναν τρόπο ή τον άλλο μεταφέρεται στο σύνολο της κοινωνίας. Λόγω του σκανδάλου, η ΕΕ έχει ήδη επιβάλλει πρόστιμο 415 εκ. ευρώ που θα το πληρώσουμε όλοι μας. Παράλληλα όμως επέβαλε να γίνεται αναλυτικός έλεγχος σε όλους τους δικαιούχους, ενώ το κράτος δεν διαθέτει αντίστοιχο μηχανισμό ελέγχων. Με αποτέλεσμα τις καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις. Έτσι όμως οι αγρότες που δεν έχουν εισπράξει προκειμένου να πληρώσουν για το ξεκίνημα των καλλιεργειών, θα πρέπει να δανειστούν αυξάνοντας το κόστος τους, εάν μπορέσουν. Διαφορετικά εφέτος δεν θα καλλιεργήσουν και οι συνέπειες θα είναι αλυσιδωτές.
Το πρόβλημα είναι βαθύτερο
Το πρόβλημα των αγροτών διογκώθηκε από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά δεν εξαντλείται στην καθυστέρηση των επιδοτήσεων. Έχουν υψηλό κόστος παραγωγής: αυξημένες τιμές στην ενέργεια, ακριβοί σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, ζωοτροφές για τους κτηνοτρόφους, ακόμη και μεροκάματα όταν απαιτείται.
Η κυβέρνηση κάνει ότι δεν το βλέπει και αρνείται να πάρει μέτρα. Θα μπορούσε να μειώσει το κόστος της ενέργειας, να μειώσει το κόστος για τους σπόρους που γονατίζει τους καλλιεργητές, να μειώσει τον ΦΠΑ στους συντελεστές παραγωγής που τελικά μεταφέρεται και στην κατανάλωση. Θα μπορούσε να επισπεύσει τις πληρωμές από τον κρατικό προϋπολογισμό χρησιμοποιώντας τα υπερπλεονάσματα.
Οι συνέπειες της αποσάθρωσης του πρωτογενούς τομέα είναι ευρύτερες. Η μείωση της παραγωγής θα έχει συνέπειες στο ΑΕΠ, στην διατροφική αλυσίδα και στο κόστος στην κατανάλωση. Η ύπαιθρος θα συνεχίσει να ερημώνει και οι νέοι να μετακινούνται στις πόλεις για να αυξάνουν το σύγχρονο πρεκαριάτο ή να μεταναστεύουν. Υπάρχει και ένα ακόμη μεγάλο παράδοξο: παρά το υψηλό κόστος παραγωγής, οι τιμές που εισπράττουν για τα προϊόντα τους είναι χαμηλές και ασύμφορες. Όμως οι τιμές για τον καταναλωτή είναι εξαιρετικά υψηλές και επιβαρύνουν την ακρίβεια. Ευνοημένοι είναι μόνο οι μεσάζοντες, οι εισαγωγείς αντίστοιχων προϊόντων και τα σούπερ μάρκετ. Το φετινό πρόβλημα θα επιφέρει νέο κύμα ακρίβειας. Θα αυξηθούν κι άλλο τις τιμές στο κρέας, στα γαλακτοκομικά, στα φρούτα, στα οπωροκηπευτικά.
Γιατί δεν καταστρέφονται ήσυχα;
Το περίεργο είναι ότι ενώ από τις αρχές Οκτωβρίου η κυβέρνηση έβλεπε το πρόβλημα να έρχεται δεν έκανε τίποτε για να το προλάβει. Ακόμη και όταν οι δικοί της βουλευτές της περιφέρειας την προειδοποιούσαν, οι αρμόδιοι υπουργοί που χειρίζονται το ζήτημα έλεγαν “ας δείξουν υπομονή οι αγρότες και μην κάνουν σαν καλομαθημένα παιδιά”. Τι υπομονή να κάνει κάποιος παραγωγός που δεν έχει χρήματα για να ξεκινήσει τις καλλιέργειες της επόμενης χρονιάς;
Η κυβέρνηση επιχείρησε να αντιμετωπίσει ένα βαθύ πρόβλημα που ξεκινά από την παραγωγή και τις ενισχύσεις και φθάνει μέχρι την διάθεση των προϊόντων και την κατανάλωση, με επικοινωνιακούς όρους. Ακόμη και τώρα πετάει στον αέρα διάφορα ποσά που θα εισπράξουν οι τίμιοι αγρότες που θα είναι μεγαλύτερα και άλλα τινά περί της σημαντικότερης μεταρρύθμισης που θα αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα πληρωμών για το οποίο φυσικά δεν φταίει η ίδια αλλά οι παθογένειες του παρελθόντος… Η γνωστή συνταγή, πάντα φταίνε κάποιοι άλλοι. Κι ας είναι δικά της παιδιά οι εμπλεκόμενοι που κερδίζουν λαχεία και κληρονομούν Φεράρι. Ας είναι οι δικοί της υπουργοί και διοικητές που είτε έκαναν ότι δεν έβλεπαν είτε ήταν ανίκανοι.
Στο τέλος φταίνε οι αγρότες. Γιατί δεν κάθονται ήσυχα ήσυχα να καταστραφούν και να πεινάσουν αλλά κλείνουν τους δρόμους; Έλα ντε.
Σπύρος Γκουτζάνης • sgkoutzanis@naftemporiki.gr
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.