Search Result For "Ρομά"


Εμφάνιση αναρτήσεων ταξινομημένων κατά συνάφεια για το ερώτημα Ρομά. Ταξινόμηση κατά ημερομηνία Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τι αναφέρει εκπρόσωπος των Ρομά της περιοχής. Η στάση των κατοίκων και του δημάρχου στο πρόβλημα των καύσεων και η επόμενη ημέρα.


Ο ήχος των σφυριών αντηχεί στον οικισμό των Ρομά στα Τσαΐρια όπου τριάντα οικογένειες ξαναστήνουν τα παραπήγματα τους στον καταυλισμό. Ανάμεσα τους υψώνονται βουνά από μπάζα και τεντωμένα σκοινιά με απλωμένα ρούχα ενώ το μονότονο ρυθμό των εργασιών διακόπτει ανά διαστήματα η δυνατή μουσική κάποιου αγροτικού που θα περνάει από την περιοχή.

Ο Παναγιώτης Καραγκούνης, εκπρόσωπος των Ρομά της περιοχής και γραμματέας του συμβουλίου του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ρομά της Ανατολικής Θεσσαλονίκης, είναι ένας από αυτούς που επέστρεψαν στον καταυλισμό το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου μετά από τα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετώπισαν στο Μεσημέρι του Λαγκαδά όπου είχαν μετεγκατασθεί προσωρινά. Όπως αναφέρει, οι γονείς δεν έστελναν τα παιδιά τους στα ίδια σχολεία όπου φοιτούσαν οι μικροί Ρομά ενώ η βροχή πλημμύρισε το σημείο όπου βρίσκονταν.

Ο ίδιος ωστόσο δεν είναι καθόλου αισιόδοξος και για την κατάσταση που αντίκρισε επιστρέφοντας στα Τσαΐρια. Το τοπίο έχει αλλάξει πλήρως καθώς πλέον τα περισσότερα παραπήγματα έχουν καταστραφεί μετά την επιχείρηση κατεδάφισης του δήμου Θερμαϊκού και της αστυνομίας.

Τα πνεύματα στην περιοχή είναι αρκετά οξυμένα καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχει μια μηνυτήρια αναφορά κατοίκων της περιοχής για τις καύσεις πλαστικών και σπουπιδιών που ταλαιπωρούν για χρόνια τους δημότες, μια μηνυτήρια αναφορά των Ρομά για τις κατεδαφίσεις, ρατσιστικά σχόλια στον Τύπο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και μια απόφαση διοικητικής αποβολής που έχει λάβει το δημοτικό συμβούλιο.

Μιλώντας στη voria.gr ο Αλέξης Γεωργιάδης, ένας εκ των συντονιστών της Κίνησης Πολιτών Δήμων Θερμαϊκού και Θέρμης Ενάντια στην Περιβαλλοντική Ρύπανση, τόνισε πως οι καύσεις αποτελούν καθημερινό φαινόμενο μέχρι και σήμερα. «Είναι σαν να μας ρίχνουν χημικά», τόνισε ο ίδιος διευκρινίζοντας πως ειδικά τον τελευταίο χρόνο οι καύσεις είχαν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό.

Καταγγέλλουν δολιοφθορά

Ο κ. Καραγκούνης παραδέχεται πως γίνονται καύσεις διευκρινίζοντας πως συνήθως τα μέλη του καταυλισμού καίνε οικιακά σκουπίδια και κάποιες φορές καλώδια. Όπως εξηγεί, η αύξηση των καύσεων τον τελευταίο χρόνο συμπίπτει με τον ερχομό στον καταυλισμό «διερχόμενων», όπως τους αποκαλούν οι Ρομά, που σύμφωνα με τον ίδιο, έφεραν μεγάλα προβλήματα στον καταυλισμό με την παραβατική συμπεριφορά τους, όπως τις κλοπές, τα σκουπίδια αλλά και τις καύσεις.

Αυτό που υπογραμμίζει ωστόσο ο εκπρόσωπος των Ρομά είναι πως δεν προέρχονται όλες οι καύσεις από τους Ρομά, κάνοντας ευθέως λόγο για δολιοφθορά.

«Είδαμε έναν άντρα να βάζει τη φωτιά στο ρέμα 150 μέτρα μακριά από τον καταυλισμό. Έχει γίνει αυτοψία από την Πυροσβεστική, την κάλεσα προσωπικά, και θα ξεκινήσουμε και καταγγελία. Γιατί πήγαμε να τον πιάσουμε αλλά δεν μπορούσαμε γιατί πυροβόλησε. Είχε κυνηγετικό όπλο. Το έχουμε σε βίντεο. [...] Μπήκε στο αυτοκίνητό του και εξαφανίστηκε», τονίζει ο κ. Καραγκούνης για φωτιά που εκδηλώθηκε στα μέσα Οκτωβρίου. «Πλέον ελέγχουμε την περιοχή γιατί το ίδιο έγινε και στις κεραίες. Το ίδιο σκηνικό», σημειώνει προσθέτοντας πως πριν από ένα 20ήμερο είδε άτομα να έχουν δυο μπουκάλια οινόπνευμα στα χέρια και να βάζουν φωτιά.Ο κ. Καραγκούνης υποστηρίζει επίσης ότι επίτηδες μπήκε και η φωτιά στα 20 περίπου αυτοκίνητα που βρίσκονταν στο ρέμα ώστε να πάρει έκταση το θέμα. Όπως λέει, στο σημείο που εκδηλώθηκε η φωτιά πετούσαν εδώ και καιρό άτομα, Ρομά και μη, αυτοκίνητα εφόσον τα είχαν πρώτα απογυμνώσει από τα ανταλλακτικά. Ο ίδιος διευκρινίζει ότι και για αυτή την κατάσταση είχε ενημερώσει την αστυνομία η οποία ωστόσο δεν ενήργησε. Κάποια από τα αυτοκίνητα αυτά, όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, ήταν εκεί τόσα χρόνια που είχαν φυτρώσει χορτάρια. «Μετά άρχισαν να καίνε τα παραπήγματά μας», συνέχισε λέγοντας ότι μέρα μεσημέρι ξεκίνησαν να καίνε παραπήγματα ενώ οι οικοσκευές των κατοίκων τους ήταν ακόμα μέσα. «Ό,τι πρόλαβαν, έβγαζαν οι άνθρωποι».

Ο κ. Καραγκούνης αναφέρει πως η κοινωνία της Περαίας έχει εξαγριωθεί κατά των Ρομά στα Τσαΐρια, με αποτέλεσμα κάποια μέλη του καταυλισμού αλλά και τα ίδια τους τα παιδιά να πέφτουν θύματα ρατσισμού και bullying. Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος των Ρομά αναφέρθηκε σε ρατσιστικά σχόλια που αναγράφονται στη σελίδα της Κίνησης Πολιτών.


Ο κ. Γεωργιάδης, από πλευράς του, επισημαίνει πως αυτά τα σχόλια ήταν μετρημένα και έχουν πλέον σταματήσει, ενώ διευκρίνισε πως η ομάδα δεν στρέφεται κατά των Ρομά αλλά οποιουδήποτε ευθύνεται για τις καύσεις. Σε εκδήλωση ωστόσο που διοργάνωσε η Κίνηση στις 23 Οκτωβρίου, ο δήμαρχος Θερμαϊκού, Γιώργος Τσαμασλής αναφέρθηκε στην ομιλία του ξεκάθαρα στους Ρομά ως τους υπεύθυνους για το φαινόμενο των καύσεων.

Σε δηλώσεις του στη Voria.gr, ο κ. Τσαμασλής τόνισε ότι μετά την ψήφιση της διοικητικής αποβολής, οι Ρομά υποχρεωτικά θα φύγουν από το σημείο. «Δεν είναι δικιά τους η περιοχή, είναι προστασία της δημόσιας περιουσίας», υπογράμμισε λέγοντας πως στην περίπτωση του καταυλισμού θίγονται τρία βασικά θέματα, η προστασία του περιβάλλοντος, η προστασία της υγείας αλλά και η καταπάτηση δημόσιας περιουσίας. Σημειώνεται ότι ο δήμαρχος είχε αναφερθεί εκτενώς στο θέμα του καταυλισμού κατά την προεκλογική του εκστρατεία φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να πει ότι θα υψώσει τείχος.


Ο δήμος έχει πλέον κλείσει με χωμάτινα φράγματα τις οδούς που οδηγούσαν στον καταυλισμό αφήνοντας μόνο μία ανοιχτή. Αναφορικά με τη μετεγκατάσταση, επισημαίνει ότι ο δήμος δεν είναι υποχρεωμένος να φροντίσει για τη μετεγκατάσταση των Ρομά. Οι Ρομά ωστόσο διεκδικούν από τον δήμο μετεγκατάσταση σε ένα μέρος όπου θα υπάρχουν κάποιες βασικές δομές, καθώς ο σημερινός καταυλισμός δεν έχει πρόσβαση ούτε στο δίκτυο ύδρευσης αλλά ούτε στο δίκτυο ρεύματος. Μάλιστα, ο κ. Καραγκούνης υποστηρίζει πως ο ίδιος ο δήμαρχος είχε υποσχεθεί μετεγκατάσταση για τις οικογένειες που έμειναν. «Όσοι έχουν σπίτια έχουν φύγει, εμείς δεν έχουμε σπίτια», αναφέρει χαρακτηριστικά μιλώντας για τις περίπου 30 οικογένειες που έχουν επιστρέψει στον καταυλισμό.

Όπως αναφέρει ο δικηγόρος των οικογενειών των Ρομά που έχουν καταθέσει επίσης μηνυτήρια αναφορά, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διακηρύξεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η έξωση ειδικά σε περιπτώσεις όπως αυτή του καταυλισμού που μετράει περίπου 30 χρόνια στην περιοχή είναι παράνομη αν δεν συνοδεύεται από μέτρα προσωρινής μετεγκατάστασης. Ο ίδιος σημειώνει πως στην αναφορά τίθενται ερωτήματα για τη νομιμότητα της κατεδάφισης των παραπηγμάτων ενώ προσθέτει πως αν είναι μόνο οι Ρομά που βάζουν φωτιά αυτό πρέπει να το αποδείξει η δικαιοσύνη. «Όταν ακόμα δεν έχει καταδικαστεί ή διωχθεί κάποιος Ρομά για τη συγκεκριμένη πράξη, καλό είναι να μην γίνονται λογικά άλματα και να μην συγχεόνται τα πράγματα», υπογραμμίζει. Υπενθυμίζεται ότι σε αστυνομική επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε στις 31 Αυγούστου, ελέγχθηκαν 66 άτομα από τα οποία προσήχθησαν δέκα και τελικώς συνελήφθη μόνο ένας, καθώς εκκρεμούσε εις βάρος του καταδικαστική απόφαση για κλοπή. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν 14 έρευνες σε σπίτια και έγιναν έλεγχοι σε 34 οχήματα, ενώ βεβαιώθηκαν έξι τροχονομικές παραβάσεις

Τσαμασλής: Κανένας δολοφόνος, δεν δέχεται ότι δολοφόνησε

Σε ερώτηση της Voria.gr προς τον κ. Τσαμασλή για το γεγονός το ότι οι Ρομά υποστηρίζουν ότι δεν έχουν βάλει οι ίδιοι κάποιες φωτιές, η απάντηση του δημάρχου ήταν: «Κανένας δολοφόνος, δεν δέχεται ότι δολοφόνησε».

Οι κάτοικοι ισχυρίζονται πως οι καύσεις συνεχίζονται μέχρι και σήμερα αλλά με μειωμένη ένταση. Αντίστοιχα, οι κάτοικοι του καταυλισμού από πλευράς τους δηλώνουν ότι τυχόν καπνός προέρχεται από κομμάτια παραπηγμάτων τα οποία είχαν πάρει φωτιά και συνεχίζουν να καίνε παρά την κατεδάφισή τους και υποστηρίζουν ότι πλέον οι μόνες φωτιές που ανάβουν είναι για λόγους θέρμανσης ενώ οι ίδιοι πετούν πια τα σκουπίδια τους στους κάδους απορριμμάτων στην Περαία.

Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη υπό την Εισαγγελέα Θεσσαλονίκης με αρμοδιότητα σε θέματα περιβάλλοντος, ότι πρέπει να βρεθεί αμέσως χώρος προκειμένου να μετακινηθούν και να εγκατασταθούν οι Ρομά, όπως επίσης ότι υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση τα οποία οι δήμοι και η Περιφέρεια μπορούν να αξιοποιήσουν για να δρομολογηθεί η μετεγκατάστασή τους. Σύμφωνα δε με ανακοίνωση του δήμου Θερμαϊκού, η μετακίνηση των Ρομά αναμένεται να έχει πραγματοποιηθεί μέχρι τα Χριστούγεννα.


πηγή:voria.gr


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Δίνεται έμφαση σε επτά βασικούς τομείς: ισότητα, ένταξη, συμμετοχή, εκπαίδευση, απασχόληση, υγεία και στέγαση


«Ναι» σε νέο 10ετές σχέδιο, καθώς και σε πρόταση σύστασης του Συμβουλίου, για τη στήριξη των Ρομά στην ΕΕ είπε η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δίνεται έμφαση σε επτά βασικούς τομείς: ισότητα, ένταξη, συμμετοχή, εκπαίδευση, απασχόληση, υγεία και στέγαση.

Για κάθε τομέα η Επιτροπή έχει θέσει νέους στόχους και συστάσεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με τον τρόπο επίτευξής τους. Οι στόχοι και οι συστάσεις θα αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για την παρακολούθηση της προόδου και για να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο όσον αφορά την παροχή ζωτικής στήριξης που εξακολουθούν να χρειάζονται πολλοί Ρομά που ζουν στην ΕΕ.

Η αντιπρόεδρος για θέματα αξιών και διαφάνειας Βιέρα Γιούροβα,
όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ανέφερε ότι «πολλοί Ρομά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις και ρατσισμό. Δεν μπορούμε να δεχτούμε αυτή την κατάσταση. Σήμερα δίνουμε νέα ώθηση στις προσπάθειές μας για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση, με σαφείς στόχους και ανανεωμένη δέσμευση για την επίτευξη πραγματικής αλλαγής την επόμενη δεκαετία».

Η επίτροπος Ισότητας Χέλενα Ντάλι υπογράμμισε ότι «για να γίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση μια πραγματική Ένωση Ισότητας πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι εκατομμύρια
Ρομά  αντιμετωπίζονται ισότιμα, δεν αποκλείονται κοινωνικά και είναι σε θέση να συμμετέχουν στην κοινωνική και πολιτική ζωή χωρίς εξαιρέσεις. Με τους στόχους που θέσαμε σήμερα στο στρατηγικό πλαίσιο, αναμένουμε πραγματική πρόοδο έως το 2030 προς μια Ευρώπη στην οποία οι Ρομά θα αποτελούν πανηγυρικά μέρος της πολυμορφίας της Ένωσής μας, θα ανήκουν στις κοινωνίες μας και θα έχουν όλες τις ευκαιρίες για να συνεισφέρουν πλήρως στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της ΕΕ και να επωφεληθούν από αυτήν.»

Ο σκοπός είναι η πλήρης ισότητα και η Επιτροπή έχει προτείνει ελάχιστους στόχους για το 2030, με βάση την πρόοδο που σημειώθηκε στο προηγούμενο πλαίσιο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι εξής:
  • Μείωση του ποσοστού των Ρομά που έχουν υποστεί διακρίσεις τουλάχιστον κατά το ήμισυ
  • Διπλασιασμός του ποσοστού των Ρομά που προβαίνουν σε καταγγελία όταν αντιμετωπίζουν διακρίσεις
  • Μείωση του χάσματος φτώχειας μεταξύ των Ρομά και του γενικού πληθυσμού τουλάχιστον κατά το ήμισυ
  • Μείωση του χάσματος όσον αφορά τη συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση τουλάχιστον κατά το ήμισυ
  • Μείωση του ποσοστού των παιδιών Ρομά που φοιτούν σε διαχωρισμένα σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης τουλάχιστον κατά το ήμισυ στα κράτη μέλη με σημαντικό πληθυσμό Ρομά
  • Μείωση του χάσματος απασχόλησης και του χάσματος μεταξύ των φύλων στην απασχόληση τουλάχιστον κατά το ήμισυ
  • Μείωση του χάσματος όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής τουλάχιστον κατά το ήμισυ
  • Μείωση του χάσματος στη στέρηση στέγασης τουλάχιστον κατά ένα τρίτο
  • Εξασφάλιση ότι τουλάχιστον το 95 % των Ρομά έχουν πρόσβαση σε νερό βρύσης.


Για την επίτευξη αυτών των στόχων, είναι ζωτικής σημασίας τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κατάλληλες πολιτικές. Η Επιτροπή παρέχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη και έχει καταρτίσει κατάλογο μέτρων που πρέπει να ληφθούν από τα κράτη μέλη προκειμένου να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά. Η καθοδήγηση και τα μέτρα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη συστημάτων στήριξης για τους Ρομά που είναι θύματα διακρίσεων, τις εκστρατείες ευαισθητοποίησης στα σχολεία, τη στήριξη των στοιχειωδών χρηματοοικονομικών γνώσεων, την προώθηση της απασχόλησης των Ρομά σε δημόσιους οργανισμούς και τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτικές ιατρικές εξετάσεις, προσυμπτωματικό έλεγχο και οικογενειακό προγραμματισμό για τις γυναίκες Ρομά.


Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να υποβάλουν τις εθνικές στρατηγικές τους έως τον Σεπτέμβριο του 2021 και να υποβάλλουν έκθεση σχετικά με την εφαρμογή τους ανά διετία. Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την πρόοδο για την επίτευξη των στόχων για το 2030, αντλώντας στοιχεία από έρευνες που διενεργούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και από τις πληροφορίες της κοινωνίας των πολιτών. Θα υπάρξει επίσης σε βάθος ενδιάμεση αξιολόγηση του νέου 10ετούς σχεδίου στο σύνολό του.







Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Το παρακάτω κείμενο, του Σπύρου Κουζινόπουλου, το ανέσυρα από το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μου και είναι γραμμένο στις 2 Ιουλίου 2019. Είναι μια τοποθέτηση του Σπύρου στην τότε δήλωση του Γιώργου Τσαμασλή, σημερινού δημάρχου Θερμαϊκού, σχετικά με την ύψωση τείχους στην περιοχή του καταυλισμού Ρομά. Δεν το δημοσιεύω σήμερα για το "τείχος", αφού η δήλωση διασκεδάστηκε κι ανασκευάστηκε με κατοπινή διόρθωση του "δράστη" πως ήταν μεταφορική και όχι πραγματική η ύψωση του συγκεκριμένου τείχους. 
Αποκτά όμως, κατά την άποψή μας, ιδιαίτερη αξία η πρόταση που κι εμείς έχουμε (και την εκφράσαμε στη συγκέντρωση της Κίνησης Πολιτών την περασμένη Τετάρτη) για την ανάγκη υιοθέτησης και διεκδίκησης - από κοινού με Περιφέρεια, Γραμματεία Ένταξης των Ρομά του υπουργείου Εσωτερικών, των Δήμων Θερμαϊκού και Θέρμης και των ιδίων των ρομά - της μετεγκατάστασης όπως αυτή προτείνεται στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη. Ιδιαίτερα σήμερα με την εμπλοκή που ίσως προκύψει από την απόφαση για διοικητική αποβολή των Ρομά, στην οποία προχώρησε το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες καύσεις στον χώρο του καταυλισμού.
Δεν θα σχολιάσουμε την τοποθέτηση του Δημάρχου για τον ρόλο και τις αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη. Πιστεύουμε πως υπάρχουν άλλοι καταλληλότεροί μας να το κάνουν. Απλά μετά το πολύ ενδιαφέρον αυτό (μεταχρονολογημένο) άρθρο του Σπύρου Κουζινόπουλου, θα σας παρουσιάσουμε το σχετικό βίντεο και τη θεώρηση του Γιώργου Τσαμασλή, που όπως θα διαπιστώσετε έτυχε άφθονου κι αυθορμήτου χειροκροτήματος.

του Σπύρου Κουζινόπουλου


Απουσιάζοντας εκτός Θεσσαλονίκης τις τελευταίες ημέρες, λόγω κάποιων κοινωνικών υποχρεώσεων που έπρεπε να εκπληρώσω, πληροφορήθηκα καθυστερημένα με την επιστροφή μου τις απίστευτες δηλώσεις του νεοεκλεγμένου δημάρχου Θερμαϊκού Γιώργου Τσαμασλή, ότι θα χτίσει τείχος για να περιορίσει μέσα σ’ αυτό τους Ρομά που ζούνε στον πρόχειρο καταυλισμό, στα Τσαίρια της Περαίας,επικαλούμενος την παραβατική συμπεριφορά ορισμένων από αυτούς.

Στην αρχή, όταν διάβασα τις δηλώσεις του επικεφαλής του “ΘερμαΓικού”, σκέφτηκα όπως ίσως και κάποιοι άλλοι συμπολίτες μου, ότι ενδεχομ΄’ενως να ήταν μία υπερβολική έκφραση του νέου δημάρχου και ότι ίσως όταν έλεγε “τείχος”, να μην εννοούσε την ανέγερση, σώνει και καλά, κάποιου ντουβαριού, κατά τα πρότυπα του τείχους που θέλει να κατασκευάσει ο Τραμπ στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, ή τουφράχτη που έλεγε ότι θα σηκώσει ο Αντώνης Σαμαράς επί πρωθυπουργίας του στον Έβρο, για να αποτρέπει την είσοδο Σύρων προσφύγων στο ελληνικό έδαφος.

Δυστυχώς, βρισκόμαστε ήδη στην τέταρτη ημέρα από τις δηλώσεις του κ. Τσαμασλή στο “Ράδιο Θεσσαλονίκη” και δεν υπήρξε κάποια διορθωτική του δήλωση για το θέμα αυτό ή έστω κάποια διευκρίνησή του ότι η αναφορά στο “τείχος” είχε μεταφορική σημασία.

Το άσχημο είναι ότι οι δηλώσεις αυτές, όχι μόνο για το ντουβάρι στα Τσαίρια, αλλά και η αναπόδεικτη ετυμηγορία του κ. Τσαμασλή πως “ότι γίνεται στην περιοχή σε επίπεδο κλεψιάς, είναι από αυτους τους ανθρώπους”, έδωσαν την ευκαιρία σε διάφορα ακροδεξιά στοιχεία να βγουν από τα λαγούμια τους και σε αναρτήσεις στο διαδίκτυο να χρησιμοποιούν για τους Ρομά ρατσιστικές εκφράσεις του στυλ “βρωμιάρηδες” ή “σκατάνθρωποι”, με αποκορύφωμα τη διατύπωση ναζιστικού τύπου προτάσεων, ότι πρέπει να δημιουργηθεί…. “Νταχάου μέχρι να εξαφανιστεί αυτή η σκατόρατσα από προσώπου γης”.

Με το θέμα των Ρομά στα Τσαίρια, ασχολήθηκα αρκετά αυτά τα τελευταία πέντε χρόνια που μετείχα στο δημοτικό συμβούλιο Θερμαϊκού ως επικεφαλής της δημοτικής παράταξης “Συμπολιτεία Θερμαϊκού” που είχε λάβει στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές το 19% περίπου των ψήφων. Ως εκ τούτου, είχα μεταβεί αρκετές φορές στον καταυλισμό, συζήτησα με τον πρόεδρο των Ρομά κ. Καραγκούνη και αρκετούς ομοφύλους του, επικοινώνησα με κυβερνητικούς παράγοντες, δημόσιες υπηρεσίες, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τη διοίκηση του δήμου Θερμαϊκού, ενώ επίσης συναντήθηκα με αρκετούς κατοίκους που έχουν τα σπίτια τους στην άκρη της Περαίας, κοντά στον καταυλισμό και εισπνέουν τα αέρια από την καύση υλικών στην οποία επιδίδονται κατά καιρούς κάποιοι -και όχι όλοι- Ρομά που διαμένουν στα Τσαίρια.

Υπάρχει παραβατική συμπεριφορά από αυτούς τους κάποιους; Ασφαλώς και υπάρχει, κάτι που το επισημάναμε δημόσια κι εμείς αρκετές φορές, με τελευταία μία ερώτηση την οποία καταθέσαμε εγγράφως προς τη διοίκηση του δήμου Θερμαϊκού στις 15 Ιανουαρίου 2019 και που την παραθέτουμε ολόκληρη στο τέλος, όπως και τη σχετική απάντηση που λάβαμε από τη δημοτική αρχή. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλοι όσοι διαμένουν στα Τσαίρια, καίνε υλικά ή ότι όλοι συμμετέχουν σε κλοπές και άλλες αξιόποινες πράξεις. Με αυτή τη λογική μήπως, όταν διαπράξουν ένα αδίκημα ένας, δύο, πέντε Περαιώτες, Τουμπιώτες, Μηχανιώτες ή Συκεώτες, θα πρέπει να λέμε πως αυτομάτως όλοι οι Περαιώτες, Τουμπιώτες κλπ είναι εγκληματίες και πρέπει να τους εγκλωβίσουμνε με ένα τείχος τριγύρω τους; Οι γενικεύσεις αυτού του είδους είναι επιεικώς απαράδεκτες. Μόνο ως ρατσιστικές μπορεί να τις χαρακτηρίσει κανείς και να σκεφθεί ότι θυμίζουν άλλες εποχές.

Και τώρα πάμε στην καρδιά του θέματος. Υπάρχει λύση στο πρόβλημα με τον καταυλισμό των Ρομά που βρίσκεται στα Τσαίρια, δίπλα στο αεροδρόμιο “Μακεδονία”; ΝΑΙ ΥΠΑΡΧΕΙ. Και έχει ένα συγκεκριμένο όνομα που λέγεται μετεγκατάσταση. Προκειμένου και οι ίδιοι με τα εξαθλιωμένα παιδιά τιους να ζήσουν σε καλύτερες συνθήκες, αντί των τρισάθλιων όρων διαμονής και απουσίας κάθε ίχνους υγιεινής που βιώνουν σήμερα. Συνθήκες που για όποιον επισκέπτεται την περιοχή και βλέπει την αθλιότητα που επικρατεί, να ντρέπεται που λέγεται ανθρώπινο όν.

Με την ευκαιρία, πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες ευθύνες για το γεγονός ότι δεν προχώρησε μέχρι σήμερα το θέμα της μετεγκατάστασης του καταυλισμού των Ρομά, αν και υπήρξε βούληση της σημερινής κυβέρνησης και είναι διαθέσιμοι και οι απαιτούμενοι πόροι.

Όσοι παρακολουθήσαμε το Αναπτυξιακό Συνέδριο Κεντρικής Μακεδονίας, που είχε πραγματοποιηθεί στα τέλη Μαρτίου 2018 στο ξενοδοχείο Grant Hotel της Θεσσαλονίκης, είχαμε ακούσει από κοντά την αναπληρώτρια υπουργό Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου να δηλώνει δημόσια, από το βήμα του συνεδρίου, ότι υπάρχουν τα χρήματα για τη μετεγκατάσταση του συγκεκριμένου καταυλισμού και απομένει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και οι δήμοι Θέρμης (στον οποίο ανήκουν τα 2/3 της έκτασης στα Τσαίρια) και Θερμαϊκού (στον οποίο υπάγεται το υπόλοιπο 1/3), να επιλέξουν και να ορίσουν το χώρο όπου θα μεταφερθούν οι Ρομά, αφού προηγουμένως γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδομής και τοποθετηθούν οι απαιτούμενοι οικίσκοι.

Σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις στους οικισμούς των Ρομά συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και στην πρώτη φάση του προγράμματος αυτού, ενδεικτικού κόστους 53 εκατομμυρίων ευρώ, υπάγεται η μετεγκατάσταση των Ρομά της Περαίας και η μεταφορά τους σε οργανωμένο χώρο για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, ατομικής υγιεινής, ρύπανσης του περιβάλλοντος κλπ.

Η εξαγγγελία εκείνη της κυρίας Φωτίου, είχε συμπέσει με την έκδοση λίγες μέρες πριν, Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 412, τεύχος Β΄, αριθμ. οικ. ΡΟ64), που βελτιώνει το σχετικό νόμο 4483/2017 και προβλέπει ότι οι Ρομά βγαίνουν από τα παραπήγματα και ζούνε πλέον οργανωμένα, κάτι που θα ελαχιστοποιήσει και την παραβατικότητα.

Μάλιστα, σε εφαρμογή αυτής της ΚΥΑ και των κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, βρίσκονται σε εξέλιξη μετεγκαταστάσεις Ρομά στους δήμους Φαρσάλων, Κομοτινής, Δελφών, Άμφισσας κ.α.

Επομένως, εάν επιθυμεί σοβαρά ο κ. Τσαμασλής την επίλυση του ζητήματος με τον οικισμό των Ρομά στα Τσαίρια, ας εργαστεί, μόλις αναλάβει δήμαρχος Θερμαϊκού από 1ης Σεπτεμβρίου, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και το δήμο Θέρμης, για την άμεση εξεύρεση χώρου, προκειμένου να γίνει σύντομα εκεί ο νέος οικισμός των Ρομά, αντί να προσπαθεί να μιμηθεί τους Τραμπ και Σαμαρά με τη διατύπωση παρόμοιων ανατριχιαστικών ρατσιστικών απόψεων.

Υ.Γ. Αλήθεια, που βρίσκονται όλοι εκείνοι που τις παραμονές της δεύτερης Κυριακής των δημοτικών εκλογών έσπευσαν να μου επιτεθούν και να ξεδιπλώσουν εναντίον μου ένα πρωτοφανές μπούλινγκ, επειδή “τόλμησα” με άρθρο μου να ταχθώ κατά της εκλογής του κ. Τσαμασλή ως δημάρχου Θερμαϊκού; Συμφωνούν με το “τείχος”;



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

«Δεν ξέρω καμιά καταγεγραμμένη περίπτωση όπου Ρομά, Τσιγγάνοι,Ταξιδιώτες (Travellers) έχουν κλέψει παιδιά μη-Τσιγγάνων», δήλωσε ο καθηγητής Ιστορίας των Ρομά Τόμας Άκτον στην Guardian, ανατρέποντας την εικόνα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες μέρες από την υπόθεση της μικρής Μαρίας.

Σύμφωνα με δηλώσεις του καθηγητή στην Guardian,στην Ελβετία από το 1926 μέχρι το 1972 εκατοντάδες αγόρια και κορίτσια Ελβετών Ρομά πάρθηκαν από τα σπίτια τους δια της βίας από τις αρχές. Τα παιδιά τοποθετήθηκαν σε ορφανοτροφεία ή σε σπίτια για ανθρώπους με μαθησιακές δυσκολίες ενώ στις οικογένειές του απαγορευόταν κάθε επικοινωνία.

Τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι Ρομά ξεκίνησαν με το μου εισήλθαν στην Ευρώπη, από την Ινδία. Οι χώρες που τους δεχόταν πολλές φορές περνούσαν νόμους και μέτρα για να καταστείλουν την κουλτούρα τους και να τους κρατήσουν στο περιθώριο. Από τον μεσαίωνα, υπάρχουν μύθοι για το ότι οι τσιγγάνοι απαγάγουν παιδιά , παρόμοιες με εκείνες τις ιστορίες για τους εβραίους που καρφώναν παιδιά σε σανίδες για να τους πιουν το αίμα.

Η εικόνα όμως που βγάζει η αντιμετώπιση του θέματος της μικρής Μαρίας, θυμίζει πιο πολύ Μεσαίωνα και ένα πρωτοφανές «κυνήγι μαγισσών», παρά την εποχή που ζούμε.

Από την πρώτη κιόλας μέρα που βρέθηκε το κοριτσάκι στον καταυλισμό στα Φάρσαλα διάφοροι άνκορμεν και δημοσιογράφοι μιλούσαν για απαγωγείς και δίκτυα trafficking έχοντας μάλιστα προκαταβολικά καταδικάσει το ζευγάρι που κρατούσε το κοριτσάκι δείχνοντας πως πιο πολύ ενοχλούνται από το γεγονός ότι ήταν ένας ξανθός «άγγελος» σε έναν καταυλισμό Ρομά, παρά το ότι κάποιος το παράτησε εκεί.

Αυτό που δεν έχει αναφερθεί, σημειώνουν ξένοι δημοσιογράφοι, είναι πως η ανεπίσημη υιοθεσία είναι κάτι που συμβαίνει συχνά στις κοινωνίες των Ρομά που τα παιδιά μεγαλώνουν συλλογικά από οικογένειες με πολυάριθμα μέλη. Επίσης σε όλο τον κόσμο γονείς που δεν μπορούν να θρέψουν τα παιδιά τους τα αφήνουν στους παππούδες ή του θείους τους να τα μεγαλώσουν. Αυτό όμως αγνοείται από μία μεγάλη μερίδα του κόσμου που βιάστηκε να ξεστομίσει τις λέξεις «εμπόριο παιδιών» ανερυθρίαστα.

Το πρόβλημα όμως δεν υπήρξε μόνο στα media καθώς ο ίδιος ο ιδρυτής και πρόεδρος της οργάνωσης «Χαμόγελο του Παιδιού» Κώστας Γιαννόπουλος, με δηλώσεις του σκιαγράφησε ένα μάλλον αρνητικό προφίλ για τη φυλή των Ρομά. Σε σχόλιο του μάλιστα στην Daily Mail για ένα βίντεο που δείχνει το κοριτσάκι σε μια τοπική γιορτή, δήλωσε πως «χορεύει γύρω-γύρω σαν εκπαιδευμένη αρκούδα για χρήματα». Ο ίδιος σε συνέντευξή του στην Irish Times δήλωσε «Έχουμε τσιγγάνους που δουλεύουν στα χωράφια έχουν οικογένειες και αγαπούν τα παιδιά τους. Αλλά υπάρχουν και κάποιοι τσιγγάνοι που ακολουθούν άλλο δρόμο. Βλέπουν τους καταυλισμούς ως ένα κλειστό κύκλωμα όπου μπορεί να γίνει διακίνηση ναρκωτικών και άλλες παράνομες δραστηριότητες». Όταν ρωτήθηκε εάν έχει χρησιμοποιηθεί κάποιος διερμηνέας για να βοηθήσει την μικρή Μαρία να επικοινωνήσει, απάντησε: «Όχι, διότι δεν θέλαμε να το ρισκάρουμε. Αλλά η μικρή κατάφερε να μάθει πολλά ελληνικά αυτές τις μέρες και επικοινωνεί μέσα από ζωγραφιές και τις κούκλες τις».

Ο Παναγιώτης Δημητράς, ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων δηλώνει πως αυτό που γίνεται τις τελευταίες μέρες δημιουργεί μία λίστα ρατσιστικών στερεοτύπων για τους Ρομά.

Παρόλο που πιστεύει ότι η παράνομη δήλωση της Μαρίας στο ληξιαρχείο, με σκοπό την είσπραξη επιδόματος είναι μια σοβαρή υπόθεση, τονίζει ότι: «η κατηγορία για απαγωγή υπάρχει μόνο επειδή οι συλληφθέντες είναι Ρομά και αυτό είναι εντελώς ρατσιστικό».

«Κανείς δεν υποστηρίζει ότι το παιδί είναι θύμα απαγωγής», προσθέτει, λέγοντας πως η Ιντερπόλ επιβεβαίωσε αυτήν την εβδομάδα ότι κανείς με DNA που να ταιριάζει με αυτό της Μαρίας, δεν υπάρχει στην βάση δεδομένων ως αγνοούμενος.

Ο κ. Δημητράς δεν είναι ο μόνος που καταδικάζει, αυτήν την στάση καθώς ο επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Νιλς Μούιζνιεκς σε επιστολή του προς τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ, δήλωσε πως τα ΜΜΕ επιμένουν λανθασμένα και με επικίνδυνο τρόπο, να καλλιεργούν τον μύθο ότι οι Ρομά είναι από τη φύση τους εγκληματίες.

«Οι αναφορές επικεντρώθηκαν στην εθνικότητα των οικογενειών στις οποίες βρέθηκαν τα παιδιά σε οικογένειες Ρομά τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιρλανδία και οι Ρομά παρουσιάστηκαν ως απαγωγείς παιδιών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο», συμπλήρωσε. Επίσης πρόσθεσε «ότι η δαιμονοποίηση μιας ομάδας ανθρώπων μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει οδηγήσει σε φαύλες πολιτικές και δυσμενείς κοινωνικές συνέπειες».

«Πώς μπορούμε να περιμένουμε ότι οι Ρομά θα ενσωματωθούν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες όταν, σε κάθε περίπτωση, τα ΜΜΕ δεν χάνουν την ευκαιρία να τους υπενθυμίσουν ότι είναι ανεπιθύμητοι;», υπογράμμισε ο κ. Μούιζνιεκς.

Αξίζει να σημειωθεί πως από την στιγμή που βρέθηκε η μικρή Μαρία, υπάρχουν παρόμοιες υποθέσεις και σε άλλες χώρες, όπως η Ιρλανδία, όπου οι αρχές πήραν από μία οικογένεια Ρομά το ξανθό κοριτσάκι που ζούσε μαζί τους που τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν το φυσικό τους παιδί.

Σε αντιπαράθεση τείνουν να βρεθούν δήμος Θερμαϊκού και Δέλτα με αφορμή το θέμα της μετεγκατάστασης του καταυλισμού των Ρομά από τον πρώτο δήμο στο δεύτερο, μιας και στην περιοχή Κεραίες του δήμου Θερμαϊκού αναμένεται να ανεγερθεί κτήριο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

του Γιώργου Στάμκου

Η συγκλονιστική ιστορία της μικρής Μαρίας, του ξανθού τετράχρονου κοριτσιού με τα μπλε μάτια, που ανακαλύφθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 2013 σε οικισμό Ρομά (Τσιγγάνων) στα Φάρσαλα της Θεσσαλίας, εκτός του ότι έφερε στο προσκήνιο τις υποθέσεις απαγωγών, παράνομων υιοθεσιών και άλλων εγκληματικών πράξεων που αφορούν μικρά παιδιά, επανέφερε επίσης και το πρόβλημα της κατάστασης διαβίωσης των Ελλήνων Ρομά, που αποτελούσαν πάντοτε πολίτες β’ κατηγορίας στην Ελλάδα.
Βρισκόμενοι στο περιθώριο της ελληνικής κοινωνίας οι περίπου 300.000 Ρομά, που είναι Έλληνες πολίτες, ζουν σε κατάσταση μόνιμης κρίσης προτού η οικονομική κρίση κτυπήσει τη χώρα μας. Παραβλέποντας το γεγονός πως δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένοι από το ελληνικό κράτος ως ξεχωριστή μειονότητα, όπως συμβαίνει σε όλες τις βαλκανικές και ευρωπαϊκές χώρες, είναι μονίμως θύματα διακρίσεων και ρατσισμού, και στερούνται βασικών δικαιωμάτων, όπως είναι το δικαίωμα της απρόσκοπτης πρόσβασης στη δημόσια εκπαίδευση. Σε όποιες περιοχές τα παιδιά των Ρομά επιχείρησαν να πάνε σε σχολεία μαζί με τα υπόλοιπα ελληνόπουλα, υπήρχαν συνήθως έντονες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες, όπως π.χ. στην Περαία της Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να μην τελειώνουν καν τη βασική εκπαίδευση.
Η προβληματική ενσωμάτωσή τους στην ελληνική κοινωνία καθώς και το γεγονός πως τα παραδοσιακά επαγγέλματα των Ρομά (πλανόδιοι έμποροι, τεχνίτες, ανακυκλωτές κ.α.) δεν μπορούν πλέον να τους εξασφαλίσουν τη στοιχειώδη επιβίωση, οδηγούν πολλούς από αυτούς στην παρανομία.  Εκτιμάται πως 9 στις 10 παρανομίες, που οδηγούν τους Ρομά στα δικαστήρια ή στη φυλακή, σχετίζονται με την ανάγκη τους για επιβίωση, δηλαδή με τη φτώχεια. Οι διάφορες απάτες που ορισμένοι Ρομά αναγκάζονται να κάνουν π.χ. με πλαστά πιστοποιητικά για να εισπράξουν κάποιο επίδομα ή βοήθημα, δεν αποσκοπούν στον παράνομο πλουτισμό, αλλά απλά στην επιβίωση τους, δηλαδή στο να καλύψουν τις στοιχειώδες ανάγκες επιβίωσης. Αυτό θα ήταν φυσικά άχρηστο αν η Πολιτεία είχε σκύψει στα προβλήματά τους και βοηθούσε στην ενσωμάτωσή τους, πράγμα που δεν συνέβη ακόμη και στις καλύτερες εποχές, πόσο μάλιστα τώρα που η χώρα μας μαστίζεται από βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση.
Οι Ρομά της Ελλάδας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ζούσαν πάντοτε σε συνθήκες κρίσης, αλλά όμως η τρέχουσα κρίση επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση τους. Δεν χρειάζεται φυσικά να συμπληρώσουμε πως, αν δεν υπήρχαν οι μετανάστες στην Ελλάδα, οι Ρομά θα ήταν αναμφίβολα ο υπ’ αριθμόν ένα αποδιοπομπαίος τράγος στον οποίο θα στρέφονταν η ρατσιστική βία των εγχώριων Φασιστοναζί, όπως συμβαίνει άλλωστε σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία. Γιατί ο Ρομά ήταν πάντοτε  για την κοινωνία μας ο πιο κοντινός “Ξένος”, ο “μακριά από εμάς”, ο «Ανέγγιχτος», ο “Άλλος”. Κι όμως οι Ρομά της Ελλάδας δεν είναι νεοφερμένοι, δεν είναι μετανάστες, καθώς, όπως θα δούμε, ζουν αδιάλειπτα στην περιοχή μας τους τελευταίους επτά αιώνες.
Η ιστορία των Ρομά της Ελλάδας και των Βαλκανίων
Καταρχάς οι πιο «κοντινοί ξένοι» μας είναι γνωστοί με διάφορα ονόματα: Τσιγγάνοι (ή αθίγγανοι), ή Γύφτοι ή Ρομά (όπως και αυτοαποκαλούνται). Η καταγωγή τους καλύπτονταν ως πρόσφατα από ένα πέπλο μυστηρίου. Παλαιότερα πίστευαν πως η καταγωγή τους ήταν από την Αίγυπτο, γι’ αυτό και τους έδωσαν την ονομασία Γύφτοι (Αιγύπτιοι). Οι Τούρκοι τους ονόμαζαν Κipti – Kiptigan, επειδή νόμιζαν λανθασμένα πως οι Αθίγγανοι πήραν την ονομασία αυτή λόγω της καταγωγής τους από τους Χριστιανούς Κόπτες της Αιγύπτου. Στην πραγματικότητα όμως, όπως αποδείχθηκε κι από σχετικές έρευνες, οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Ευρώπης, προέρχονται από τη βόρειο Ινδία και συγκεκριμένα από την περιοχή του Ρατζαστάν και είναι απόγονοι της κατώτερης ινδικής κάστας των Ανέγγιχτων (εξού και η λέξη Αθίγγανος), που εκδιώχθηκε από τον Ινδία και μετανάστευσαν Δυτικά κατά κύματα από τον 7ο ως τον 10ο μ.Χ, αι.
Στη Μικρά Ασία οι Τσιγγάνοι (ή Ρομ) εμφανίστηκαν τον 11ο με 12ο αιώνα μ.Χ., ενώ στα Βαλκάνια είναι καταγεγραμμένη η παρουσία τους από τον 13ο και τις αρχές του 14ου αιώνα. Το 1322 ένας Φραγκισκανός μοναχός, ο Συμεών Simeonis, αναφέρει την ύπαρξη μιας κοινότητας «Ατσίγγανων» στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη. Το 1348, υπάρχουν μαρτυρίες για τους Cingarije στο Πρίζρεν (Κόσοβο), ενώ, από το 1385, ορισμένα κείμενα κάνουν λόγο για οικογένειες που ζουν σε καθεστώς σκλαβιάς στη Βαλαχία και στη Μολδαβία.
Η γλώσσα των Ρόμ, που συνεχίζει να μιλιέται από πάνω από δύο εκατομμύρια άτομα, είναι μια ινδική διάλεκτος και ανήκει στην Ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η ανάδυση ενός αισθήματος ενότητας μεταξύ των Ρομ διαφόρων χωρών ή ακόμη η συνειδητοποίηση της συγγένειας με τους Ινδούς.
Ζώντας μονίμως στο περιθώριο της κοινωνίας, κατατρεγμένοι, κυνηγημένοι, στιγματισμένοι, πριν καλά – καλά γεννηθούν με το σημάδι της «διαφοράς», οι Τσιγγάνοι προσπαθούν να επιβιώσουν και ν΄ αντέξουν, μέσα σε μια ζωή που μοιάζει περισσότερο με κυνήγι εξοστρακισμού. Στα Βαλκάνια ο Ρομά είναι αυτός που ενσαρκώνει όλες τις διαστροφές του κόσμου.
Η σημαία των Ρομά της Ευρώπης έχει το μπλε και πράσινο χρώμα και τη ρόδα του κάρου στη μέση, σύμβολο των συνεχόμενων μετακινήσεων τους.  Σε όλη την Ευρώπη ζουν από 6 ως 10 εκατομμύρια Ρομά. Ο πληθυσμός τους σε όλα τα Βαλκάνια κυμαίνεται από 2,5 ως 4 εκατομμύρια, ανάλογα με τις εκτιμήσεις. Είναι δε κατανεμημένος ως εξής (εκτίμηση):
Ρουμανία: 800.000 – 1,5 εκατομμύριο
Τουρκία: 600.000 – 800.000
Βουλγαρία: 400.000-500.000
Ελλάδα: 300.000
Σερβία: 200.000 – 300.000
Αλβανία: 150.000
ΠΓΔΜ: 100.000
Βοσνία: 50.000 – 100.000
Κροατία: 50.000
Κόσοβο: 40.000
Παρά τις διώξεις και τους κατατρεγμούς –παλιότερους και νεότερους– οι Ρομά επιβιώνουν, διασκορπίζονται σε όλο τον κόσμο και εγκαθίστανται μόνιμα σε πολλές περιοχές. Είναι ένας αρχαίος νομαδικός λαός χωρίς γραπτή γλώσσα, που στο πείσμα των αιώνων διατηρεί την παράδοση της περιπλάνησης. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι των Βαλκανίων, της πρώτης περιοχής που πέρασαν στην Ιστορία πριν συνεχίσουν προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι Τσιγγάνοι των Βαλκανίων αποτελούν μια σημαντική συνιστώσα της «βαλκανικής ταυτότητας».  Ο Τσιγγάνος ως ο «οικείος ξένος», ο «ανέγγιχτος», ο «μακρινός γείτονας», ο «Άλλος» και ταυτόχρονα ο «άνθρωπος για τις βρομοδουλειές», ο πανηγυρτζής, ο οργανοπαίκτης, ο «έξω καρδιά», ο ζωτικός και ενστικτώδης άνθρωπος…

Ο  λαϊκός πολιτισμός των Ρομά
Η μουσική και ο χορός κατέχει ξεχωριστή θέση στον πολιτισμό των τσιγγάνων. Ασυναγώνιστοι δεξιοτέχνες του βιολιού, του κλαρίνου, της κιθάρας, περιπλανώμενοι μουσικοί, περιζήτητοι στους γάμους, τις γιορτές και τα πανηγύρια, απέκτησαν φήμη, άνοιξαν καινούργιους δρόμους έκφρασης και ξεπερνώντας τα όρια της φυλής τους έφεραν στο προσκήνιο τον παλμό του ιδιαίτερου πολιτισμού τους. Στα Βαλκάνια λοιπόν οι Τσιγγάνοι είναι συνδεδεμένοι, εκτός από ορισμένα περιπλανώμενα επαγγέλματα (γυρολόγοι, γανωτές, καλαθοπλέκτες κ.α.) με το πανηγύρι, τη μουσική και το τραγούδι.
Στα χωριά σε γάμους και πανηγύρια, σε γλέντια, οι Τσιγγάνοι συμμετέχουν σαν μουσικοί ή κλαρινιτζήδες, βιολιτζήδες, λαουτάρηδες.  Οι ίδιοι έχουν υμνήσει τη «μάγισσα», τη «χαρτορίχτρα», τη «γιάτρισσα», την «ξελογιάστρα», τη «χορεύτρια» κ.α. Έχουν δημιουργήσει δικές τους μελωδίες. Με την παύση της φεουδαρχίας στη Δύση, η Τσιγγάνικη Mουσική μετουσιώθηκε σε δική της κουλτούρα. Μπήκε και αναπτύχθηκε στις Ευρωπαϊκές αυλές. Ο λαογράφος Τ. Γιαννακόπουλος λέει για την Τσιγγάνικη μουσική, πως «είναι γλυκιά, βίαιη, επαναστατική. Μοιάζει σαν βοή στην καταιγίδα».
Οι Τσιγγάνοι μουσικοποίησαν το δημοτικό τραγούδι στα Βαλκάνια. Το διατήρησαν, το προήγαγαν και το μετέδωσαν προοδευτικά από χωριό σε χωριό και από τόπο σε τόπο. Ας θυμηθούμε μόνο στην Ελλάδα τον Κώστα Χατζή, τον Σαλέα ή τον Γιώργο Μάγκα, την περίφημη Esma στα Σκόπια και τον Σάμπαν Μπαϊράμοβιτς στη Σερβία (στη Ρουμάνια ζούσε ο παγκοσμίου φήμης Τσιγγάνος βιολιστής Grigoraş Dinicu, 1889-1949), που η μουσική τους προσφορά είναι διεθνώς αναγνωρισμένη…
Θύματα διώξεων και εθνικισμού
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι Τσιγγάνοι των Βαλκανίων υπήρξαν τα πρώτα θύματα της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας και της πτώσης των κομμουνιστικών καθεστώτων. Λησμονημένοι από τις νέες κυβερνήσεις, έγιναν ακόμη φτωχότεροι εξαιτίας της οικονομικής μετάβασης, ενώ μετατράπηκαν σε στόχο των αναδυόμενων βίαιων εθνικισμών και σε αποδιοπομπαίους τράγους των διακοινοτικών συγκρούσεων.
Στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη ζούσαν πριν το 1990 πάνω από 200.000 Τσιγγάνοι, σήμερα ζει εκεί μόλις το 30% του προηγούμενου πληθυσμού.
Στο Κόσοβο κάποτε ζούσαν 120.000 Τσιγγάνοι αλλά μετά το 1999 έμειναν μόλις 40.000 Τσιγγάνοι ή το 1,8% του πληθυσμού –θύματα των διώξεων των Αλβανών εθνικιστών που εφάρμοσαν σε βάρος τους εθνοκάθαρσης με πρόσχημα ότι οι Τσιγγάνοι ήταν «συνεργάτες» της σέρβικης διοίκησης. «Μας απορρίπτουν και από τα δύο στρατόπεδα (σ.σ. Σέρβοι και Αλβανοί), σε βαθμό που ο γιος μου αναγκάστηκε να σταματήσει το σχολείο εξαιτίας της βίας που υφίστατο από τους αλβανούς συμμαθητές του», είναι το παράπονο ενός Τσιγγάνου πατέρα από το Οράχοβατς του Κοσόβου. Πολλοί απ’ αυτούς τους Κοσοβάρους Τσιγγάνους κατέφυγαν στα γειτονικά Σκόπια.
Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας
Η Ελλάδα είναι η πατρίδα περίπου τριακοσίων χιλιάδων Ρομά (που οι περισσότεροι Έλληνες τους αποκαλούν βέβαια Γύφτους ή Τσιγγάνους), καθώς ήταν μια από τις πρώτες χώρες από τις οποίες πέρασαν οι Τσιγγάνοι στο μεταναστευτικό δρόμο τους προς την Ευρώπη. Η παρουσία των Τσιγγάνων στο χώρο της σημερινής Ελλάδας μνημονεύεται τουλάχιστον από τις αρχές του 14ου μ.Χ. αιώνα. Οι πρώτοι Τσιγγάνοι που εγκαταστάθηκαν στον ελλαδικό χώρο ήταν Χριστιανοί στο θρήσκευμα (είχαν εκχριστιανιστεί κατά την παραμονή τους στη Μικρά Ασία τον 11ο μ.Χ. αιώνα), ενώ σταδιακά με την επέκταση των Οθωμανών Τούρκων στα Βαλκάνια άρχισαν να εξισλαμίζονται. Γενικά οι περιπλανώμενοι και μονίμως κατατρεγμένοι Τσιγγάνοι έτειναν να υιοθετούν τη θρησκεία των κυρίαρχών τους.
Σήμερα ο αριθμός των Τσιγγάνων που ζουν στην Ελλάδα εκτιμάται από 200.000 (επίσημη εκδοχή) ως 400.000, όπως υποστηρίζουν οι τσιγγάνικες οργανώσεις. Στον αριθμό αυτό έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια και Τσιγγάνοι που μετανάστευσαν από άλλες, φτωχότερες χώρες των Βαλκανίων και κυρίως από την Αλβανία και τη Βουλγαρία.
Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας ζουν διεσπαρμένοι σε όλη τη χώρα, ηπειρωτική και νησιωτική. Οι μισοί τσιγγάνοι της Ελλάδας είναι σκηνίτες και ζουν διασκορπισμένοι σε 70 περίπου καταυλισμούς: Αλάν Κόγιου της Κομοτηνής, Ασπρόπυργος, Χωματερή των Λιοσίων, Μενίδι, Ζεφύρι, Χαλάνδρι, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Ριγανόκαμπος Πάτρας, Τρίπολη, Νέα Κίος, Καλαμάτα, Καρδίτσα, Σοφάδες, Φάρσαλα, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Νέα Ιωνία Βόλου, Σέρρες, Δράμα, Διδυμότειχο, Παραλίμνη Ιωαννίνων, Πρέβεζα, Άρτα και αλλού. Σχεδόν σε κάθε ελληνική πόλη υπάρχει και μια τσιγγάνικη γειτονιά. Στην Αθήνα ο μεγαλύτερος συνοικισμός των Τσιγγάνων είναι η Αγία Βαρβάρα και στη Θεσσαλονίκη ο Δενδροπόταμος. Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας είναι κατά 85% χριστιανοί και κατά 15% μουσουλμάνοι, κυρίως όσοι ζουν ή προέρχονται από τη Δυτική Θράκη. Αν και κοινωνικά αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι από το Κράτος και τους υπόλοιπους Έλληνες –δεν είναι σπάνια τα ρατσιστικά επεισόδια σε βάρος τους καθώς και οι προσπάθειες των Δημοτικών αρχών να διαλύσουν με τη βία τσιγγάνικους καταυλισμούς– οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας, που είναι Έλληνες πολίτες, έχουν συνεισφέρει πολύ στον σύγχρονο ελληνικό λαϊκό πολιτισμό, κυρίως μέσω της λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής αλλά και μέσω ορισμένων γραφικών και παραδοσιακών επαγγελμάτων (γανωτές, καλαθοπλέκτες, ανακυκλωτές κ.α.). Γνωστοί Έλληνες Τσιγγάνοι είναι ο Κώστας Χατζής (Μουσικός, τραγουδιστής), ο Βασίλης Παϊτέρης (Μουσικός, τραγουδιστής), ο Μάκης Χριστοδουλόπουλος  (Τραγουδιστής), η  Ελένη Βιτάλη (Τραγουδίστρια), ο Μανώλης Αγγελόπουλος (Τραγουδιστής) και ο Χρήστος Πατσατσόγλου (Ποδοσφαιριστής) κ.α.
Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας δυστυχώς ακόμη και σήμερα είναι αποκλεισμένοι. Δεν έχουν πλήρη πρόσβαση στην παιδεία και στις υπηρεσίες υγείας (τα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας είναι μεταξύ τους ακόμη υψηλά) του ελληνικού κράτους, αντιπροσωπεύοντας έτσι την εικόνα μιας «Τριτοκοσμικής Ελλάδας» που αποτελεί αντίθεση στην βιτρίνα της «Ευρωπαϊκής Ελλάδας» που πασχίζουν οι κυβερνώντες να καλλιεργήσουν τα τελευταία χρόνια…
Αν η Ελλάδα αποτύχει να ενσωματώσει ομαλά τους γηγενείς Τσιγγάνους της, που ζουν σ’ αυτά τα εδάφη εδώ και επτά αιώνες, πως θα τα καταφέρει άραγε να ενσωματώσει τους νεοφερμένους μετανάστες της, κυρίως από Ασία και Αφρική, που κουβαλούν κουλτούρες και πολιτισμούς εντελώς διαφορετικούς από την ελληνική πραγματικότητα; Οι συμπολίτες μας Ρομά αποτελούν το κριτήριο για το πόσο πραγματικά ανεκτική δημοκρατία είναι ή θέλει να είναι η σύγχρονη Ελλάδα.
Το σίγουρο πάντως είναι πως σ’ αυτόν τον τομέα έχουμε πολύ ακόμη δρόμο μπροστά μας για να διανύσουμε…
* Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com)είναι συγγραφέας και δημιουργός του περιοδικού Ζενίθ(www.zenithmag.wordpress.com).
Rom 1
του Γιώργου Στάμκου *
Η συγκλονιστική ιστορία της μικρής Μαρίας, του ξανθού τετράχρονου κοριτσιού με τα μπλε μάτια, που ανακαλύφθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 2013 σε οικισμό Ρομά (Τσιγγάνων) στα Φάρσαλα της Θεσσαλίας, εκτός του ότι έφερε στο προσκήνιο τις υποθέσεις απαγωγών, παράνομων υιοθεσιών και άλλων εγκληματικών πράξεων που αφορούν μικρά παιδιά, επανέφερε επίσης και το πρόβλημα της κατάστασης διαβίωσης των Ελλήνων Ρομά, που αποτελούσαν πάντοτε πολίτες β’ κατηγορίας στην Ελλάδα.
Βρισκόμενοι στο περιθώριο της ελληνικής κοινωνίας οι περίπου 300.000 Ρομά, που είναι Έλληνες πολίτες, ζουν σε κατάσταση μόνιμης κρίσης προτού η οικονομική κρίση κτυπήσει τη χώρα μας. Παραβλέποντας το γεγονός πως δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένοι από το ελληνικό κράτος ως ξεχωριστή μειονότητα, όπως συμβαίνει σε όλες τις βαλκανικές και ευρωπαϊκές χώρες, είναι μονίμως θύματα διακρίσεων και ρατσισμού, και στερούνται βασικών δικαιωμάτων, όπως είναι το δικαίωμα της απρόσκοπτης πρόσβασης στη δημόσια εκπαίδευση. Σε όποιες περιοχές τα παιδιά των Ρομά επιχείρησαν να πάνε σε σχολεία μαζί με τα υπόλοιπα ελληνόπουλα, υπήρχαν συνήθως έντονες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες, όπως π.χ. στην Περαία της Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να μην τελειώνουν καν τη βασική εκπαίδευση.

Η προβληματική ενσωμάτωσή τους στην ελληνική κοινωνία καθώς και το γεγονός πως τα παραδοσιακά επαγγέλματα των Ρομά (πλανόδιοι έμποροι, τεχνίτες, ανακυκλωτές κ.α.) δεν μπορούν πλέον να τους εξασφαλίσουν τη στοιχειώδη επιβίωση, οδηγούν πολλούς από αυτούς στην παρανομία. Εκτιμάται πως 9 στις 10 παρανομίες, που οδηγούν τους Ρομά στα δικαστήρια ή στη φυλακή, σχετίζονται με την ανάγκη τους για επιβίωση, δηλαδή με τη φτώχεια. Οι διάφορες απάτες που ορισμένοι Ρομά αναγκάζονται να κάνουν π.χ. με πλαστά πιστοποιητικά για να εισπράξουν κάποιο επίδομα ή βοήθημα, δεν αποσκοπούν στον παράνομο πλουτισμό, αλλά απλά στην επιβίωση τους, δηλαδή στο να καλύψουν τις στοιχειώδες ανάγκες επιβίωσης. Αυτό θα ήταν φυσικά άχρηστο αν η Πολιτεία είχε σκύψει στα προβλήματά τους και βοηθούσε στην ενσωμάτωσή τους, πράγμα που δεν συνέβη ακόμη και στις καλύτερες εποχές, πόσο μάλιστα τώρα που η χώρα μας μαστίζεται από βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση.

Οι Ρομά της Ελλάδας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ζούσαν πάντοτε σε συνθήκες κρίσης, αλλά όμως η τρέχουσα κρίση επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση τους. Δεν χρειάζεται φυσικά να συμπληρώσουμε πως, αν δεν υπήρχαν οι μετανάστες στην Ελλάδα, οι Ρομά θα ήταν αναμφίβολα ο υπ’ αριθμόν ένα αποδιοπομπαίος τράγος στον οποίο θα στρέφονταν η ρατσιστική βία των εγχώριων Φασιστοναζί, όπως συμβαίνει άλλωστε σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία. Γιατί ο Ρομά ήταν πάντοτε για την κοινωνία μας ο πιο κοντινός “Ξένος”, ο “μακριά από εμάς”, ο «Ανέγγιχτος», ο “Άλλος”. Κι όμως οι Ρομά της Ελλάδας δεν είναι νεοφερμένοι, δεν είναι μετανάστες, καθώς, όπως θα δούμε, ζουν αδιάλειπτα στην περιοχή μας τους τελευταίους επτά αιώνες.



Η ιστορία των Ρομά της Ελλάδας και των Βαλκανίων

Καταρχάς οι πιο «κοντινοί ξένοι» μας είναι γνωστοί με διάφορα ονόματα: Τσιγγάνοι (ή αθίγγανοι), ή Γύφτοι ή Ρομά (όπως και αυτοαποκαλούνται). Η καταγωγή τους καλύπτονταν ως πρόσφατα από ένα πέπλο μυστηρίου. Παλαιότερα πίστευαν πως η καταγωγή τους ήταν από την Αίγυπτο, γι’ αυτό και τους έδωσαν την ονομασία Γύφτοι (Αιγύπτιοι). Οι Τούρκοι τους ονόμαζαν Κipti – Kiptigan, επειδή νόμιζαν λανθασμένα πως οι Αθίγγανοι πήραν την ονομασία αυτή λόγω της καταγωγής τους από τους Χριστιανούς Κόπτες της Αιγύπτου. Στην πραγματικότητα όμως, όπως αποδείχθηκε κι από σχετικές έρευνες, οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Ευρώπης, προέρχονται από τη βόρειο Ινδία και συγκεκριμένα από την περιοχή του Ρατζαστάν και είναι απόγονοι της κατώτερης ινδικής κάστας των Ανέγγιχτων (εξού και η λέξη Αθίγγανος), που εκδιώχθηκε από τον Ινδία και μετανάστευσαν Δυτικά κατά κύματα από τον 7ο ως τον 10ο μ.Χ, αι.

Στη Μικρά Ασία οι Τσιγγάνοι (ή Ρομ) εμφανίστηκαν τον 11ο με 12ο αιώνα μ.Χ., ενώ στα Βαλκάνια είναι καταγεγραμμένη η παρουσία τους από τον 13ο και τις αρχές του 14ου αιώνα. Το 1322 ένας Φραγκισκανός μοναχός, ο Συμεών Simeonis, αναφέρει την ύπαρξη μιας κοινότητας «Ατσίγγανων» στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη. Το 1348, υπάρχουν μαρτυρίες για τους Cingarije στο Πρίζρεν (Κόσοβο), ενώ, από το 1385, ορισμένα κείμενα κάνουν λόγο για οικογένειες που ζουν σε καθεστώς σκλαβιάς στη Βαλαχία και στη Μολδαβία.

Η γλώσσα των Ρόμ, που συνεχίζει να μιλιέται από πάνω από δύο εκατομμύρια άτομα, είναι μια ινδική διάλεκτος και ανήκει στην Ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η ανάδυση ενός αισθήματος ενότητας μεταξύ των Ρομ διαφόρων χωρών ή ακόμη η συνειδητοποίηση της συγγένειας με τους Ινδούς.

Ζώντας μονίμως στο περιθώριο της κοινωνίας, κατατρεγμένοι, κυνηγημένοι, στιγματισμένοι, πριν καλά – καλά γεννηθούν με το σημάδι της «διαφοράς», οι Τσιγγάνοι προσπαθούν να επιβιώσουν και ν΄ αντέξουν, μέσα σε μια ζωή που μοιάζει περισσότερο με κυνήγι εξοστρακισμού. Στα Βαλκάνια ο Ρομά είναι αυτός που ενσαρκώνει όλες τις διαστροφές του κόσμου.

Η σημαία των Ρομά της Ευρώπης έχει το μπλε και πράσινο χρώμα και τη ρόδα του κάρου στη μέση, σύμβολο των συνεχόμενων μετακινήσεων τους. Σε όλη την Ευρώπη ζουν από 6 ως 10 εκατομμύρια Ρομά. Ο πληθυσμός τους σε όλα τα Βαλκάνια κυμαίνεται από 2,5 ως 4 εκατομμύρια, ανάλογα με τις εκτιμήσεις. Είναι δε κατανεμημένος ως εξής (εκτίμηση):

Ρουμανία: 800.000 – 1,5 εκατομμύριο
Τουρκία: 600.000 – 800.000
Βουλγαρία: 400.000-500.000
Ελλάδα: 300.000
Σερβία: 200.000 – 300.000
Αλβανία: 150.000
ΠΓΔΜ: 100.000
Βοσνία: 50.000 – 100.000
Κροατία: 50.000
Κόσοβο: 40.000

Παρά τις διώξεις και τους κατατρεγμούς –παλιότερους και νεότερους– οι Ρομά επιβιώνουν, διασκορπίζονται σε όλο τον κόσμο και εγκαθίστανται μόνιμα σε πολλές περιοχές. Είναι ένας αρχαίος νομαδικός λαός χωρίς γραπτή γλώσσα, που στο πείσμα των αιώνων διατηρεί την παράδοση της περιπλάνησης. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι των Βαλκανίων, της πρώτης περιοχής που πέρασαν στην Ιστορία πριν συνεχίσουν προς την υπόλοιπη Ευρώπη.

Οι Τσιγγάνοι των Βαλκανίων αποτελούν μια σημαντική συνιστώσα της «βαλκανικής ταυτότητας». Ο Τσιγγάνος ως ο «οικείος ξένος», ο «ανέγγιχτος», ο «μακρινός γείτονας», ο «Άλλος» και ταυτόχρονα ο «άνθρωπος για τις βρομοδουλειές», ο πανηγυρτζής, ο οργανοπαίκτης, ο «έξω καρδιά», ο ζωτικός και ενστικτώδης άνθρωπος…


Ο λαϊκός πολιτισμός των Ρομά

Η μουσική και ο χορός κατέχει ξεχωριστή θέση στον πολιτισμό των τσιγγάνων. Ασυναγώνιστοι δεξιοτέχνες του βιολιού, του κλαρίνου, της κιθάρας, περιπλανώμενοι μουσικοί, περιζήτητοι στους γάμους, τις γιορτές και τα πανηγύρια, απέκτησαν φήμη, άνοιξαν καινούργιους δρόμους έκφρασης και ξεπερνώντας τα όρια της φυλής τους έφεραν στο προσκήνιο τον παλμό του ιδιαίτερου πολιτισμού τους. Στα Βαλκάνια λοιπόν οι Τσιγγάνοι είναι συνδεδεμένοι, εκτός από ορισμένα περιπλανώμενα επαγγέλματα (γυρολόγοι, γανωτές, καλαθοπλέκτες κ.α.) με το πανηγύρι, τη μουσική και το τραγούδι.

Στα χωριά σε γάμους και πανηγύρια, σε γλέντια, οι Τσιγγάνοι συμμετέχουν σαν μουσικοί ή κλαρινιτζήδες, βιολιτζήδες, λαουτάρηδες. Οι ίδιοι έχουν υμνήσει τη «μάγισσα», τη «χαρτορίχτρα», τη «γιάτρισσα», την «ξελογιάστρα», τη «χορεύτρια» κ.α. Έχουν δημιουργήσει δικές τους μελωδίες. Με την παύση της φεουδαρχίας στη Δύση, η Τσιγγάνικη Mουσική μετουσιώθηκε σε δική της κουλτούρα. Μπήκε και αναπτύχθηκε στις Ευρωπαϊκές αυλές. Ο λαογράφος Τ. Γιαννακόπουλος λέει για την Τσιγγάνικη μουσική, πως «είναι γλυκιά, βίαιη, επαναστατική. Μοιάζει σαν βοή στην καταιγίδα».

Οι Τσιγγάνοι μουσικοποίησαν το δημοτικό τραγούδι στα Βαλκάνια. Το διατήρησαν, το προήγαγαν και το μετέδωσαν προοδευτικά από χωριό σε χωριό και από τόπο σε τόπο. Ας θυμηθούμε μόνο στην Ελλάδα τον Κώστα Χατζή, τον Σαλέα ή τον Γιώργο Μάγκα, την περίφημη Esma στα Σκόπια και τον Σάμπαν Μπαϊράμοβιτς στη Σερβία (στη Ρουμάνια ζούσε ο παγκοσμίου φήμης Τσιγγάνος βιολιστής Grigoraş Dinicu, 1889-1949), που η μουσική τους προσφορά είναι διεθνώς αναγνωρισμένη…



Θύματα διώξεων και εθνικισμού

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι Τσιγγάνοι των Βαλκανίων υπήρξαν τα πρώτα θύματα της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας και της πτώσης των κομμουνιστικών καθεστώτων. Λησμονημένοι από τις νέες κυβερνήσεις, έγιναν ακόμη φτωχότεροι εξαιτίας της οικονομικής μετάβασης, ενώ μετατράπηκαν σε στόχο των αναδυόμενων βίαιων εθνικισμών και σε αποδιοπομπαίους τράγους των διακοινοτικών συγκρούσεων.

Στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη ζούσαν πριν το 1990 πάνω από 200.000 Τσιγγάνοι, σήμερα ζει εκεί μόλις το 30% του προηγούμενου πληθυσμού.

Στο Κόσοβο κάποτε ζούσαν 120.000 Τσιγγάνοι αλλά μετά το 1999 έμειναν μόλις 40.000 Τσιγγάνοι ή το 1,8% του πληθυσμού –θύματα των διώξεων των Αλβανών εθνικιστών που εφάρμοσαν σε βάρος τους εθνοκάθαρσης με πρόσχημα ότι οι Τσιγγάνοι ήταν «συνεργάτες» της σέρβικης διοίκησης. «Μας απορρίπτουν και από τα δύο στρατόπεδα (σ.σ. Σέρβοι και Αλβανοί), σε βαθμό που ο γιος μου αναγκάστηκε να σταματήσει το σχολείο εξαιτίας της βίας που υφίστατο από τους αλβανούς συμμαθητές του», είναι το παράπονο ενός Τσιγγάνου πατέρα από το Οράχοβατς του Κοσόβου. Πολλοί απ’ αυτούς τους Κοσοβάρους Τσιγγάνους κατέφυγαν στα γειτονικά Σκόπια.


Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας

Η Ελλάδα είναι η πατρίδα περίπου τριακοσίων χιλιάδων Ρομά (που οι περισσότεροι Έλληνες τους αποκαλούν βέβαια Γύφτους ή Τσιγγάνους), καθώς ήταν μια από τις πρώτες χώρες από τις οποίες πέρασαν οι Τσιγγάνοι στο μεταναστευτικό δρόμο τους προς την Ευρώπη. Η παρουσία των Τσιγγάνων στο χώρο της σημερινής Ελλάδας μνημονεύεται τουλάχιστον από τις αρχές του 14ου μ.Χ. αιώνα. Οι πρώτοι Τσιγγάνοι που εγκαταστάθηκαν στον ελλαδικό χώρο ήταν Χριστιανοί στο θρήσκευμα (είχαν εκχριστιανιστεί κατά την παραμονή τους στη Μικρά Ασία τον 11ο μ.Χ. αιώνα), ενώ σταδιακά με την επέκταση των Οθωμανών Τούρκων στα Βαλκάνια άρχισαν να εξισλαμίζονται. Γενικά οι περιπλανώμενοι και μονίμως κατατρεγμένοι Τσιγγάνοι έτειναν να υιοθετούν τη θρησκεία των κυρίαρχών τους.

Σήμερα ο αριθμός των Τσιγγάνων που ζουν στην Ελλάδα εκτιμάται από 200.000 (επίσημη εκδοχή) ως 400.000, όπως υποστηρίζουν οι τσιγγάνικες οργανώσεις. Στον αριθμό αυτό έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια και Τσιγγάνοι που μετανάστευσαν από άλλες, φτωχότερες χώρες των Βαλκανίων και κυρίως από την Αλβανία και τη Βουλγαρία.

Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας ζουν διεσπαρμένοι σε όλη τη χώρα, ηπειρωτική και νησιωτική. Οι μισοί τσιγγάνοι της Ελλάδας είναι σκηνίτες και ζουν διασκορπισμένοι σε 70 περίπου καταυλισμούς: Αλάν Κόγιου της Κομοτηνής, Ασπρόπυργος, Χωματερή των Λιοσίων, Μενίδι, Ζεφύρι, Χαλάνδρι, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Ριγανόκαμπος Πάτρας, Τρίπολη, Νέα Κίος, Καλαμάτα, Καρδίτσα, Σοφάδες, Φάρσαλα, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Νέα Ιωνία Βόλου, Σέρρες, Δράμα, Διδυμότειχο, Παραλίμνη Ιωαννίνων, Πρέβεζα, Άρτα και αλλού. Σχεδόν σε κάθε ελληνική πόλη υπάρχει και μια τσιγγάνικη γειτονιά. Στην Αθήνα ο μεγαλύτερος συνοικισμός των Τσιγγάνων είναι η Αγία Βαρβάρα και στη Θεσσαλονίκη ο Δενδροπόταμος. Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας είναι κατά 85% χριστιανοί και κατά 15% μουσουλμάνοι, κυρίως όσοι ζουν ή προέρχονται από τη Δυτική Θράκη. Αν και κοινωνικά αποκλεισμένοι και περιθωριοποιημένοι από το Κράτος και τους υπόλοιπους Έλληνες –δεν είναι σπάνια τα ρατσιστικά επεισόδια σε βάρος τους καθώς και οι προσπάθειες των Δημοτικών αρχών να διαλύσουν με τη βία τσιγγάνικους καταυλισμούς– οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας, που είναι Έλληνες πολίτες, έχουν συνεισφέρει πολύ στον σύγχρονο ελληνικό λαϊκό πολιτισμό, κυρίως μέσω της λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής αλλά και μέσω ορισμένων γραφικών και παραδοσιακών επαγγελμάτων (γανωτές, καλαθοπλέκτες, ανακυκλωτές κ.α.). Γνωστοί Έλληνες Τσιγγάνοι είναι ο Κώστας Χατζής (Μουσικός, τραγουδιστής), ο Βασίλης Παϊτέρης (Μουσικός, τραγουδιστής), ο Μάκης Χριστοδουλόπουλος (Τραγουδιστής), η Ελένη Βιτάλη (Τραγουδίστρια), ο Μανώλης Αγγελόπουλος (Τραγουδιστής) και ο Χρήστος Πατσατσόγλου (Ποδοσφαιριστής) κ.α.

Οι Τσιγγάνοι της Ελλάδας δυστυχώς ακόμη και σήμερα είναι αποκλεισμένοι. Δεν έχουν πλήρη πρόσβαση στην παιδεία και στις υπηρεσίες υγείας (τα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας είναι μεταξύ τους ακόμη υψηλά) του ελληνικού κράτους, αντιπροσωπεύοντας έτσι την εικόνα μιας «Τριτοκοσμικής Ελλάδας» που αποτελεί αντίθεση στην βιτρίνα της «Ευρωπαϊκής Ελλάδας» που πασχίζουν οι κυβερνώντες να καλλιεργήσουν τα τελευταία χρόνια…

Αν η Ελλάδα αποτύχει να ενσωματώσει ομαλά τους γηγενείς Τσιγγάνους της, που ζουν σ’ αυτά τα εδάφη εδώ και επτά αιώνες, πως θα τα καταφέρει άραγε να ενσωματώσει τους νεοφερμένους μετανάστες της, κυρίως από Ασία και Αφρική, που κουβαλούν κουλτούρες και πολιτισμούς εντελώς διαφορετικούς από την ελληνική πραγματικότητα; Οι συμπολίτες μας Ρομά αποτελούν το κριτήριο για το πόσο πραγματικά ανεκτική δημοκρατία είναι ή θέλει να είναι η σύγχρονη Ελλάδα.

Το σίγουρο πάντως είναι πως σ’ αυτόν τον τομέα έχουμε πολύ ακόμη δρόμο μπροστά μας για να διανύσουμε…

* Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας και δημιουργός του περιοδικού Ζενίθ (www.zenithmag.wordpress.com).
«Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει νασαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος… 
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι, τόσο που έκαμες, μεγάλη η δόξα…»

Ο Δενδροπόταμος στο Υπουργείο
στέλνει περήφανο χαιρετισμό
μιας νέας ζωής χτυπά η καμπάνα
μηνούν τα γράμματα το λυτρωμό…
Στα γράμματα στα γράμματα
Εμπρός στον αγώνα
Για την πολύτιμη τη μόρφωση…
ασδασφδασφασδφασ
Ο δάσκαλος Γ. Χατζηπαύλου με  τον Γιάννη μαθητή
Με αυτούς τους  στίχους -σε παράφραση του γνωστού τραγουδιού της Αντίστασης- μας χαιρέτισε η 65χρονη κ. Ευαγγελία Αντωνίου στην τελετή απονομής των απολυτηρίων δημοτικού σχολείου, που οργανώθηκε στο 5ο Διαπολιτισμικό σχολείο Μενεμένης στο Δενδροπόταμο.
Την Δευτέρα 13 Ιουνίου στο Δενδροπόταμο οργανώθηκε ειδική εκδήλωση απονομής απολυτηρίων εξετάσεων σε 19 ενήλικες άνδρες και γυναίκες Ρομά και μη Ρομά. Χρόνια τώρα στο σχολείο οργανώνουμε απογευματινά μαθήματα γραμματισμού για γονείς θείους/ες, παππούδες και γιαγιάδες μαθητών/τριών μας σε εθελοντική βάση-αλλά συστηματικά- οι δάσκαλοι Άγγελος Χατζηνικολάου και Γιώργος Χατζηπαύλου. Φέτος αποφοίτησαν 19 άτομα, αφού στο τέλος της διαδικασίας γραμματισμού συμμετείχαν στις απολυτήριες εξετάσεις για απόκτηση απολυτηρίου τίτλου, όπως ορίζει ο νόμος.
Δάσκαλοι και μαθητές/τριες ενήλικες/οι του τμήματος γραμματισμού θεωρούμε σημαντική τη διαδικασία απόκτησης απολυτηρίου Δημοτικού Σχολείου, όχι μόνο ως επιστέγασμα των προσπαθειών τους, αλλά επιπλέον ως μια διαδικασία επικύρωσης του γραμματισμού στη βάση: Πρώτον, σεβασμού του δικαιώματος της εκπαίδευσης και των όποιων πλεονεκτημάτων (μικρών ή μεγάλων αντιστοιχούν με την απόκτηση του απολυτηρίου). Δεύτερον, ως δικαίωμα των ανθρώπων να συμμετέχουν σε ευκαιρίες ζωής που τους παρέχεται μέσω ενός τίτλου εκπαίδευσης (π.χ. εργασία, συμμετοχή σε επιδοτούμενα σεμινάρια ανέργων γυναικών κ.λπ). Και, τρίτο και πιο ουσιαστικό, όπως το έθεταν και όλοι/ες στα μαθήματα μας, για το δικαίωμά τους να συμμετέχουν σε ευκαιρίες συνέχισης σπουδών, στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας.
σδαδασδασφσδφσα
Παρά την αγωνία επιβίωσής τους (και όχι απλώς διαβίωσης), δεν το «έβαλαν, κάτω»- δεν παραιτήθηκαν. Με χιόνια, βροχές και κρύο μετά από δουλειά σε κάποια λαϊκή ή στην καθαριότητα του Δήμου προσπαθούσαν κάθε Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη από τις 4:30 -6:30 να είναι παρούσες/ντες. Και σαν να μην έφτανε αυτό συμμετείχαν και σε σχολικές εκδηλώσεις μαζί με τα παιδιά ή τα εγγόνια τους ως «ηθοποιοί». Πείσμωναν και κάθε μορφωτική διαδικασία τη ζούσαν, γιατί γνώριζαν ότι μέσα από αυτήν κερδίζουν μορφωτικά και δεν πρέπει να τη χάσουν Συνεχώς έκριναν ότι η προσωπική τους εκπαίδευση και των παιδιών τους είναι ό,τι σπουδαιότερο στη ζωή τους, γι’ αυτό και δεν σταματούσαν μπροστά στα καθημερινά οδοφράγματα, που ορθώνονταν. Έκαναν τα αδύνατα δυνατά να τα προσπελάσουν. Κάποτε αυτά ήταν που τους στέρησαν την «πολύτιμη τη μόρφωση» και την προσωπική λύτρωση και αξιοπρέπεια. Όλες/οι (οι γυναίκες/και άνδρες Ρομά) είναι  η απάντηση στον κυρίαρχο λόγο που χρόνια τώρα προσπαθεί να επιβάλλει ιδεολογήματα περί δήθεν πολιτισμικής ασυμβατότητας των Ρομά με την εκπαίδευση: «Οι Ρομά δεν αγαπάνε τα γράμματα, δεν τα έχουν στο αίμα τους, στον πολιτισμό τους, στην κουλτούρα τους». Φράσεις που ακούγονται πολλές φορές και από «επίσημα χείλη» προκειμένου να καλύψουν τη σκόπιμη -πολλές φορές διαχρονική- αδιαφορία των θεσμών και της πολιτείας εις βάρος των Ρομά. Γι αυτό και «ο Δενδροπόταμος στο Υπουργείο (παιδείας) στέλνει περήφανο χαιρετισμό» συνειδητοποίησης. Ο κύριος Κωσταντίνος Τεμέλογλου, μη Ρομά μαθητής και αυτός στα 58 του χρόνια, στον χαιρετισμό του στην τελετή θα πει: «Έτσι ξαφνικά από το πουθενά βρέθηκα να πηγαίνω Σχολείο. Δεν είναι τίποτε αφύσικο, αλλά για ένα άτομο στα 58 του χρόνια να πηγαίνει στο σχολείο δεν είναι και τόσο φυσικό…..έτσι βρέθηκα μαθητής στα σχολικά θρανία και η έκπληξή μου ήταν μεγάλη, γιατί όλοι οι συμμαθητές μου ήταν Ρομά. Ξέρετε ότι τους Ρομά η κοινωνία τους έχει υποβαθμισμένους. Αλλά εγώ που τους έζησα σαν συμμαθητές έχω διαφορετική άποψη. Είναι άξιοι και αξιότεροι από πολλούς γκατζιέ (μη Ρομά)».
δρτδρφηφγξητφρεδ
Η φοίτηση και η προσπάθεια τους έδωσε ιδιαίτερη αξία στο σχολείο, αλλά και στο έργο μας, των δασκάλων (και προσωπικά τού γράφοντος). Πλούτισαν με τη  δυναμική τους την κοινωνική διάσταση του ρόλου του σχολείου. Ένα σχολείο που φέρει τον επιθετικό προσδιορισμό «διαπολιτισμικό» στη συνοικία του Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης με 80% πληθυσμό Ρομά. Η συμμετοχή τους σε εκδηλώσεις του σχολείου διαμόρφωσαν το πραγματικό περιεχόμενό του, όπως αυτό τίθεται στη συνείδηση των ανθρώπων ως ιστορικός προορισμός του σχολείου: Ένα σχολείο της υπόσχεσης και της ελπίδας. Ταυτόχρονα πλούτισαν την κοινωνική και πολιτική διάσταση της ιστορίας του σχολείου ως έναν ανθρώπινο θεσμό, ανοιχτό στην κοινωνία με στόχο την κοινωνική δικαιοσύνη, τον καθημερινό αγώνα για διεύρυνση της Δημοκρατίας και ένα σχολείο ευαίσθητο στην αγωνία των ανθρώπων για μόρφωση.
Για όλα αυτά πέρα από τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια, που αξίζουν στην/στον καθεμιά/ένα, τις/τους πρέπει (τους αφιερώνουμε) οι στίχοι από το ποίημα «Το πρώτο σκαλί» του Καβάφη (κάτι που κάναμε και τα προηγούμενα χρόνια σε άλλους/ες περίπου 50 Ρομά, που συμμετείχαν στα προγράμματα γραμματισμού).
«Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει
νασαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι,
τόσο που έκαμες, μεγάλη η δόξα.
Κι ακόμη αυτό το σκαλί το πρώτο
πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει.
Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο
Πρέπει με το δικαίωμά σου νασαι
Πολίτης εις των ιδεών την πόλι….»
ασδασδσαδαασδασφαφασ
Οι δάσκαλοι ‘Α. Χατζηνικολάου & Γ. Χατζηπαύλου και μαθητές & μαθήτριες Ρομά

Η εκδήλωση έχει μια ιδιαίτερη σημασία. Στην επίσημη γλώσσα των θεσμών της εκπαίδευσης λέγεται τελετή απόδοσης απολυτηρίων (πτυχίων). Λές και κάποιος τα χαρίζει. Σε μια τελετή χωρίς επισήμους, γιατί επίσημοι είναι οι ενήλικες/οι μαθήτριες/τες τα απολυτήρια δεν τα παραδίδει κανείς/μια. «Δεν τους τα χαρίζουν, τους τα χρωστούσαν». Τα πήραν με την αξία, τη θέλησή τους «και με το σπαθί τους» κατά τη λαϊκή ρήση.
Αν ήταν να τους τα παραδώσει κάποιος ή κάποια, έπρεπε να αναρωτηθεί: γιατί τώρα και σε αυτήν την ηλικία; Ποιες οι ευθύνες μου; Ξέρω ότι ανέβηκαν αργά στο σκαλί και το ανέβηκαν αργά τουλάχιστον τέσσερις από το βάρος των χρόνων των πόνων και των κόπων της δουλειάς. Ως δάσκαλος οφείλω, αν μπορώ να εκπροσωπήσω το σύνολο της εκπαίδευσης ύστερα από 32 χρόνια υπηρεσίας, να ζητήσω συγγνώμη γι’ αυτήν την καθυστέρηση, γιατί ξέρω πως ο χαμένος χρόνος χωρίς το δικαίωμα στην εκπαίδευση δεν γυρίζει πίσω και δεν προστίθεται.

Του Άγγελου Χατζηνικολάου (δάσκαλος στο 5ο  Διαπολιτισμικό Δημοτικό σχολείο Μενεμένης στο Δενδροπόταμο, δρ παιδαγωγικής ΠΤΔΕ/ΑΠΘ)

Ολοκληρώθηκε σήμερα η διαδικασία ακρόασης στο ειρηνοδικείο της Θεσσαλονίκης για την υπόθεση της διοικητικής αποβολής που κατατέθηκε από το δήμο Θερμαϊκού σχετικά με τον καταυλισμό Ρομά στα Τσαΐρια. Η εκδίκαση της υπόθεσης ήταν προγραμματισμένη να γίνει πριν από τις γιορτές, ωστόσο το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης είχε κάνει δεκτή την αίτηση προσωρινής διαταγής για την παραμονή των Ρομά στον οικισμό, μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης. Στην αίθουσα του ειρηνοδικείου παραβρέθηκε ο δήμαρχος Θερμαϊκού Γιώργος Τσαμασλής αλλά και Ρομά του οικισμού.

Η εκπρόσωπος του δήμου Θερμαϊκού ζήτησε την απομάκρυνση όσων διαμένουν στα Τσαΐρια, καθώς όπως στήριξε έχουν καταλάβει παράνομα το οικόπεδο που ανήκει στο δήμο. Επίσης, τόνισε πως εντός του οικισμού γίνονται καύσεις απορριμμάτων, καλωδίων αλλά και αυτοκινήτων, που ρυπαίνουν την περιοχή και προκαλούν προβλήματα υγείας στους κατοίκους του δήμου Θερμαϊκού.

Ο συνήγορος των Ρομά Γιώργος Τσιάκαλος υποστήριξε πως είναι συγκεκριμένοι αυτοί που προχωρούν σε καύσεις εντός του οικισμού και ανέφερε πως δεν είναι μόνο Ρομά αλλά και άλλοι πολίτες, ενώ σημείωσε πως γίνονται ρίψεις σκουπιδιών από άλλους δήμους στο σημείο. Επίσης, συνέδεσε την εκδίωξη των Ρομά με το τεχνολογικό πάρκο που πρόκειται να γίνει στη περιοχή, λέγοντας πως «θέλουν να τους διώξουν και να πετάξουν το μπαλάκι σε άλλη περιοχή».

«Το μόνο που ζητάμε είναι να μην μείνουμε έκθετοι σε κινδύνους, στο κρύο. Αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει να βρουν ένα μέρος για να ζουν, να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο και να μην δημιουργηθεί πάλι ο φαύλος κύκλος της αποτροπής στην κοινωνική τους ενσωμάτωση» δήλωσε μετά το τέλος της ακρόασης ο κ. Τσιάκαλος, σημειώνοντας για την απόφαση που αναμένεται να βγει σε περίπου έναν μήνα ότι «συνήθως όσες μισαλλόδοξες και ανυποστήρικτες αιτιάσεις απόδοσης συλλογικής παραβατικότητας η δικαιοσύνη τις αποκρούει. Μετριούνται, ζυγίζονται και πάντα θεωρούνται ότι είναι ελλιπείς. Πιστεύουμε στην ελληνική δικαιοσύνη και οι άνθρωποι αυτοί ζητούν την μετεγκατάσταση τους. Δεν θέλουν να μείνουν αφού δεν τους θέλουν κι αυτοί». 


Γ. Τσαμασλής: Δεν κοιμάμαι σπίτι μου

Εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη δείχνει και ο δήμαρχος Θερμαϊκού Γιώργος Τσαμασλής, δηλώνοντας στο makthes.gr ότι θα συνεχίσει τον αγώνα για την προστασία της περιοχής. «Ευελπιστούμε στην απόφαση δικαίωσης της σημερινής διαδικασίας του ειρηνοδικείου. Δεν υπάρχει περίπτωση να ελαχιστοποιήσουμε κατά το ελάχιστο τον αγώνα μας για την προστασία του περιβάλλοντος, της υγείας και της δημόσιας περιουσίας» είπε στο makthes.gr μετά το τέλος της διαδικασίας, ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν είναι υπεύθυνος ο δήμος Θερμαϊκού να βρει τον τόπο όπου θα μετεγκατασταθούν οι Ρομά».




Ο δήμαρχος Θερμαϊκού μίλησε και στη διαδικασία ακρόασης, εκτός πρακτικών, στηρίζοντας ότι κάνει αυτό που είναι νόμιμο, ζητώντας να εκκενωθεί η περιοχή που διαμένουν τα Ρομά και να αξιοποιηθεί για την ανέγερση λυκείου.

Αναφερόμενος στις απειλές που δέχθηκε, όπως υποστηρίζει από Ρομά του καταυλισμού, δήλωσε πως πλέον δεν κοιμάται σπίτι του. «Δεν κοιμάμαι σπίτι μου για λόγους ασφαλείας, σε συνεννόηση με τις αρχές. Η οικογένειά μου δεν μπορεί να κινηθεί ελεύθερα, γιατί;» διερωτήθηκε. «Απειλούμαι με όπλα, με εκφράσεις που δημιουργούν ψυχολογικό εκβιασμό, ώστε να λειτουργώ με το φόβο και να μην μπορώ να ασκώ τα καθήκοντά μου ελεύθερα» τόνισε ο δήμαρχος Θερμαϊκού.

Ο κ. Τσαμασλής υποστήριξε πως γνωρίζει ποιοι τον απειλούν και απέδωσε ευθύνες σε αυτούς που καίνε αυτοκίνητα μέσα στον καταυλισμό. «Είναι αυτοί οι τρεις που ξέρω εγώ, που μήνυσα που με απειλούν. Κινδυνεύει η ζωή μου γιατί προσπαθώ να εφαρμόσω τη νομιμότητα».

Το λόγο αμέσως μετά πήρε ο Παναγιώτης Καραγκούνης, που διαμένει στον οικισμό των Ρομά, και εκπροσώπησε τους 10 κατοίκους που βρέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου. «Στον οικισμό μένουμε περίπου 30 οικογένειες. Είμαστε 10 εδώ γιατί δεν μπορούσαμε να καλύψουμε τα έξοδα περισσότεροι» ξεκαθάρισε.

Δηλώνοντας ο κ. Καραγκούνης πως υπάρχει και διαμάχη μέσα στον καταυλισμό με αυτούς που πραγματοποιούν καύσεις, στήριξε πως δεν απείλησαν ποτέ το δήμαρχο. «Εμείς θέλουμε να φτιάξει η σχέση μας με το δήμαρχο. Από σήμερα κιόλας μπορώ να τον αγκαλιάσω» είπε χαρακτηριστικά.

«Από το 2018 συνεργάζομαι με το δήμο και στέλνω στοιχεία για αυτούς που καίνε. Είναι και Ρομά αλλά και μη» είπε ο Παναγιώτης Καραγκούνης. Επίσης ανέφερε ότι είχε προχωρήσει σε συμφωνία με το δήμαρχο Θερμαϊκού να μετεγκατασταθούν προσωρινά και έπειτα θα τους παραχωρούσε χώρο. «Με τον κ. Γιώργο συμφωνήσαμε να φύγουμε προσωρινά από την περιοχή, ώστε να διώξει όλους τους άλλους και μετά θα μας έβαζε σε ένα άλλο μέρος» δήλωσε. Ο ίδιος πρότεινε να βρεθεί μια έκταση για τη μετεγκατάστασή τους μέσα στον ιστό της πόλης, ώστε να μπορούμε να ενταχθούμε στην κοινωνία.


Θεολόγος Ηλιού

πηγή

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

του Βασίλη Παπαναστασούλη

Απάντηση σε όσα έχουν ακουστεί, δια του Τύπου και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, για την επικείμενη εκδίωξη τους από την περιοχή όπου διαμένουν επί δεκαετίες δίνουν οι Ρομά του καταυλισμού «Τσαΐρια» με μηνυτήρια αναφορά που υπέβαλαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης. Στρέφονται κατά παντός υπευθύνου για αδικήματα- με ή χωρίς ρατσιστικό χαρακτήρα- που ισχυρίζονται ότι τελούνται εις βάρος τους και ζητούν την προστασία της Δικαιοσύνης για επικείμενες πράξεις υποκινούμενες από μίσος.

Σήμερα οι Ρομά δηλώνουν ότι φοβούνται για τις επικείμενες ενέργειες που αποσκοπούν στην έξωση τους από τα σπίτια όπου διαμένουν εδώ και 30 χρόνια ενώ ανησυχούν και για τα σχόλια που αναγράφονται καθημερινά στα ΜΜΕ, εκφράζοντας τουλάχιστον την απόδοση συλλογικής παραβατικότητας για όλους τους Ρομά που διαβιούν στο συγκεκριμένο χώρο. Στον καταυλισμό Τσαΐρια Περαίας ήδη έχουν εισέλθει μπουλντόζες και κατέστρεψαν παραπήγματα και ισοπέδωσαν τον χώρο αφήνοντας μόνο μία είσοδο ενώ πλησίον της εισόδου είναι διατεταγμένες δυνάμεις της Αστυνομίας (ΜΑΤ), όπως αναφέρουν.

Στη μηνυτήρια αναφορά αναγράφουν ότι: Έχουμε μείνει μόνο 25-30 οικογένειες, ασχέτως που στα δημοσιεύματα αναφέρονται μόνο 5-6 παραπήγματα, ενώ 100 οικογένειες έχουν ήδη εκδιωχθεί ήδη από τις 5 Σεπτεμβρίου 2019 από το φόβο που έχουν υποστεί. Τα παραπήγματα αυτά ήταν τα περισσότερα των ανθρώπων που τα εγκατέλειψαν προσωρινά λόγω φόβου, και είχαν αφήσει μέσα και όλα τα οικιακά σκεύη και αντικείμενα. Εμείς δεν έχουμε λάβει κάποιο έγγραφο που να μας ενημερώνει για την διοικητική αποβολή μας, παρά μόνο προειδοποιήσεις ένθεν κακείθεν ότι θα εκδιωχθούμε με όποιο πρόσφορο μέσο.

Οι Ρομά επισημαίνουν ότι εάν εκδιωχθούν θα μείνουν άστεγοι και έκθετοι σε αντίξοες συνθήκες ενώ κινδυνεύει η υγεία των παιδιών τους, των ηλικιωμένων και των ασθενών, οι οποίοι έως σήμερα και εδώ και πλέον 30 χρόνια υφίστανται τις πιο αντίξοες και τριτοκοσμικές συνθήκες διαβίωσης με έλλειψη νερού και αποχέτευσης, θέρμανσης και παντελή έλλειψη αποκομιδής απορρίμματος. Για τις δε καύσεις και την περιβαλλοντική ρύπανση υποστηρίζουν ότι δεν έχει καταδικαστεί η διωχθεί κανένας από τους Ρομά του καταυλισμού, όμως συνεχίζεται η απόδοση συλλογικής ευθύνης σε όλους τους Ρομά.

«Ήμαστε θύματα μίας εχθροπραξίας, της απόδοσης συλλογικής παραβατικότητας, αντι-τσιγγανισμού, στερεοτυπικών αντιλήψεων και ρητορικής μίσους που εδραιώνουν και διασπείρουν τον διχασμό και την ρατσιστική βία και εμποδίζουν την κοινωνική ένταξη μας. Κανένας μας δεν έχει διωχθεί, πολλώ δε μάλλον καταδικαστεί για περιβαλλοντική ρύπανση ή όποιο άλλο αδίκημα σχετίζεται με τις καύσεις» αναφέρεται στην μηνυτήρια αναφορά των Ρομά που υποβλήθηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης την περασμένη Παρασκευή.

«Πιστεύουμε στη Δικαιοσύνη και στον ειρηνευτικό και προληπτικό ρόλο της. Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι εντολείς μου προχώρησαν στην υποβολή μηνυτήριας αναφοράς είναι για την εξάλειψη της οπτικής – τούνελ , δηλαδή της προκατάληψης και της μονοδιάστατης παρουσίασης των γεγονότων που ουσιαστικά ενισχύουν τον αποκλεισμό τους και δυσχεραίνουν την κοινωνική τους ένταξη. Η μηνυτήρια αναφορά αποτελεί μια πρωτοβουλία για να γίνει κατανοητό ότι προστατεύονται όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας κλπ» ανέφερε στο Grtimes o δικηγόρος τους, Γιώργος Τσιάκαλος.

Ακόμη επισήμανε ότι «θέλουν και οι ίδιοι (οι Ρομά)την παρέμβαση της Πολιτείας για όσους όντως παραβιάζουν το νόμο είτε είναι Ρομά είτε μη Ρομά».

Σε προγενέστερη μηνυτήρια αναφορά τους, 551 κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής έκαναν λόγο για «περιβαλλοντική υποβάθμιση», τονίζοντας ότι η περιοχή δίπλα στον καταυλισμό έχει μετατραπεί σε «απέραντη χωματερή» από ογκώδη και αδρανή υλικά, ενώ εξέφρασαν την ανησυχία τους για «ατμοσφαιρική ρύπανση που τελείται με τις συνεχείς καύσεις διαφόρων αντικειμένων και υλικών που καταλήγουν σε μάντρες ανακύκλωσης και συχνά προκαλούν την κινητοποίηση της πυροσβεστικής». Με βάση αυτή την καταγγελία η εισαγγελέας Ποινικής Δίωξης Γεσθημανή Χατζηπαρασίδου παρήγγειλε τη διενέργεια επείγουσας προκαταρκτικής έρευνας.
πηγή

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου