Articles by "Μνήμη"


Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μνήμη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Μια ιδιαίτερα συγκινητική εκδήλωση μνήμης για τον πρόωρα αδικοχαμένο φίλο Λευτέρη Παπαδόπουλο, παρακολούθησα την περασμένη Παρασκευή 3/2/23 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Παρουσία της οικογένειας του και με συντονισμό της εκδήλωσης από την δημοσιογράφο Μαρία Στύλου, μια πλειάδα συνεργατών και φίλων του, όλων στελεχών του ΠΑΣΟΚ όπως και ο Λευτέρης, αναφέρθηκαν στον πηγαίο χαρακτήρα του, στην εντιμότητά του, την εργατικότητα, την οργανωτικότητα που τον διέκρινε, τον πρωτοπόρο ρόλο που διαδραμάτισε στην πρόληψη με τις εκπομπές για την υγεία αλλά και για την δημιουργία των "Γιατρών εντός Συνόρων" και τις παρεμβάσεις με επισκέψεις κλιμακίων σε παραμεθόριες περιοχές της χώρας που ακόμη είναι νωπές στη μνήμη των κατοίκων.

Κοινό το απόσταγμα της όμορφης και λιτής εκδήλωσης μνήμης πως ο Λευτέρης παραμένει ζωντανός και θα σηματοδοτεί την απλότητα, την αποτελεσματικότητα, την εντιμότητα και την δοτικότητα προς τους συνανθρώπους του.





Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


από τον José A. Morales García*

Όταν ο Οδυσσέας, βασιλιάς της Ιθάκης, δεν έχει νέα του για χρόνια και θεωρείται ότι σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, ο γιος του Τηλέμαχος επισκέπτεται τον Σπαρτιάτη βασιλιά Μενέλαο και τη σύζυγό του Ελένη, αναζητώντας πληροφορίες για τον πατέρα του. Παρακολουθεί ένα συμπόσιο στο οποίο ο Μενέλαος θυμάται τα κατορθώματα του Οδυσσέα.

Στο άκουσμα της μνήμης του, μια βαθιά θλίψη κατακλύζει τους καλεσμένους. Στη συνέχεια, η Ελένη ρίχνει στο κρασί τους "ένα βάλσαμο, το Nepenthe, που σας κάνει να ξεχνάτε τα δεινά σας", και αφού το πιουν, οι παρευρισκόμενοι στο συμπόσιο βρίσκουν χαρά στη ζωή. Πράγματι, "αυτός που έπινε αυτό το μείγμα δεν μπορούσε να χύσει άλλα δάκρυα (. . . ), ακόμη και αν η μητέρα και ο πατέρας του ήταν νεκροί, ακόμη και αν ο αδελφός του ή ο αγαπημένος του γιος σκοτώνονταν μπροστά του με ορείχαλκο, και αν το έβλεπε με τα μάτια του. "

Μπορεί κανείς πραγματικά, όπως μας λέει ο Όμηρος στο τραγούδι IV της Οδύσσειας, να ξεχάσει μια τραυματική ανάμνηση τόσο εύκολα;Τι λέει η επιστήμη;


Γιατί είναι τόσο εύκολο να θυμόμαστε άσχημα πράγματα

Η μνήμη μας καταγράφει πολλά από τα γεγονότα που βιώνουμε σε μια ημέρα, ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά ξεχνιούνται τελικά. Οι κακές αναμνήσεις, από την άλλη πλευρά, αποθηκεύονται με ανησυχητική ευκολία. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή έχει σημαντικό κόστος, καθώς το νευρικό μας σύστημα πρέπει να τροποποιήσει ορισμένα νευρωνικά κυκλώματα και για να το κάνει αυτό, πρέπει να παράγει πρωτεΐνες, γεγονός που συνεπάγεται δαπάνη ενέργειας.

Γιατί να καταβάλλετε τέτοια προσπάθεια για να αποθηκεύσετε μια ανάμνηση που μπορεί να αφήσει ψυχολογικά σημάδια ή, στη χειρότερη περίπτωση, να οδηγήσει στην ανάπτυξη διαταραχής μετατραυματικού στρες;

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι οι αρνητικές εμπειρίες συνδέονται έντονα με τα συναισθήματα. Ο εγκέφαλός μας ταξινομεί και αποθηκεύει τις αναμνήσεις ανάλογα με τη χρησιμότητά τους. Με αυτόν τον τρόπο, θεωρεί κατά κάποιο τρόπο ότι αυτά που συνδέονται με ισχυρά συναισθήματα είναι χρήσιμα για την επιβίωσή μας. Αν, ενώ περπατούσαμε στην πόλη, περάσαμε από μια επικίνδυνη περιοχή και φοβηθήκαμε ιδιαίτερα, ο εγκέφαλός μας θα φροντίσει να το θυμηθούμε, ώστε να μην ξανασυμβεί αυτή η επικίνδυνη κατάσταση.

Η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη όταν η εμπειρία είναι πραγματικά τραυματική. Σε αυτή την περίπτωση, ο εγκέφαλος τείνει να κρύβει αυτές τις εμπειρίες. Τα αποθηκεύει χωρίς να τα επεξεργάζεται, κατά κάποιο τρόπο.

Αυτό λειτουργεί αρκετά καλά ως ένας γρήγορος μηχανισμός άμυνας. Το πρόβλημα προκύπτει όταν, για οποιονδήποτε λόγο, οι κακές αναμνήσεις επανεμφανίζονται.Η ζημιά μπορεί να είναι πολύ σημαντική, καθώς πρόκειται για εμπειρίες που έχουν αποθηκευτεί χωρίς να έχουν περάσει από την κατάλληλη διαδικασία "προετοιμασίας".

Εξερευνώντας τους ρόλους του φωτός και του ήχου

Ποιοι είναι οι παράγοντες που κάνουν τον εγκέφαλό μας να αποφασίσει να διατηρήσει ή να διαγράψει μια μνήμη Για να το διαπιστώσει αυτό, η νευροεπιστήμη συναρμολογεί σταδιακά τα κομμάτια ενός πολύπλοκου παζλ.


Σε ορισμένες περιπτώσεις, απροσδόκητοι παράγοντες, όπως το φως, έχει αποδειχθεί ότι παίζουν ρόλο. Έχει αποδειχθεί ότι οι μύγες του ξυδιού (Droshopila melanogaster) που διατηρούνται στο σκοτάδι ξεχνούν τα τραυματικά γεγονότα. Η πρωτεΐνη που εμπλέκεται σε αυτή τη διαδικασία δρα ως ρυθμιστής της μνήμης. Από εξελικτικής άποψης είναι ιδιαίτερα διατηρημένος. Αυτό είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, διότι σημαίνει ότι υπάρχει σε όλα τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Με βάση αυτή την παρατήρηση, θα ήταν επομένως ενδιαφέρον να εξετάσουμε πώς το φως μπορεί να επηρεάσει ορισμένες εγκεφαλικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της μνήμης.


Ο ρόλος των ήχων είναι επίσης ενδιαφέρον να διερευνηθεί, ιδίως αυτών που αντιλαμβανόμαστε όταν κοιμόμαστε. Είναι γνωστό ότι ο ύπνος είναι απαραίτητη φάση για την καλή λειτουργία της μνήμης. Για να χρησιμοποιήσουμε μια μεταφορά με τον υπολογιστή, είναι σαν ο εγκέφαλός μας, έχοντας εγκαταστήσει εφαρμογές (μνήμες) κατά τη διάρκεια της ημέρας, να εκμεταλλεύεται τη νύχτα για να τις ενημερώσει. Έτσι, κατά τη διάρκεια της νυχτερινής μας ανάπαυσης οι νεοαποκτηθείσες μνήμες μετατρέπονται σε μακροπρόθεσμες μνήμες.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Γιορκ, στην Αγγλία, υπέθεσαν ότι είναι δυνατόν να αντιστραφεί αυτή η διαδικασία. Με άλλα λόγια, η χρήση ορισμένων ερεθισμάτων κατά τη διάρκεια του ύπνου (στην προκειμένη περίπτωση, ακουστικών ερεθισμάτων) για την "απεγκατάσταση" αναμνήσεων αρνητικών εμπειριών.


Αν και αυτού του είδους η μελέτη βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε, αν επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητά της, να είναι πολύ χρήσιμη για την ανάπτυξη μελλοντικών θεραπειών για την ανακούφιση των τραυματικών αναμνήσεων.

Ελπιδοφόρα φάρμακα

Δεν είναι ακόμη γνωστό αν οι θεραπείες με φως ή ήχο θα μπορέσουν ποτέ να καταπολεμήσουν τις κακές αναμνήσεις. Από την άλλη πλευρά, τα επιστημονικά ευρήματα δείχνουν ότι ορισμένα φάρμακα μπορεί ήδη να βοηθούν στη διαγραφή τραυματικών αναμνήσεων.

Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, με την προπρανολόλη, ένα μόριο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Η εξήγηση για αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε να βρίσκεται σε μια πρωτεΐνη στους νευρώνες που καθορίζει αν οι μνήμες πρέπει να τροποποιηθούν ή όχι.Εάν η πρωτεΐνη αυτή αποικοδομηθεί, οι αναμνήσεις γίνονται ευμετάβλητες, ενώ εάν είναι παρούσα, διατηρούνται.

Ομολογουμένως, η εργασία αυτή διεξάγεται επί του παρόντος μόνο σε πειραματόζωα. Ωστόσο, αποτελούν ένα εξαιρετικό μοντέλο για τη μελέτη του νευρικού συστήματος. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος, αν και παρόμοιος από ορισμένες απόψεις με εκείνον των ζώων που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτά τα πειράματα, είναι πολύ πιο πολύπλοκος. .


Ένα αντιφλεγμονώδες ως ασπίδα κατά των ενοχλητικών αναμνήσεων

Οι τραυματικές εμπειρίες είναι πολύ δύσκολο να ξεχαστούν και επηρεάζουν σοβαρά τους ανθρώπους που τις υφίστανται. Πρόσφατα δημοσιευμένα αποτελέσματα από ερευνητές του University College του Λονδίνου μπορεί να παρέχουν μια νέα θεραπευτική οδό για την αντιμετώπιση των συνεπειών.

Οι επιστήμονες μελέτησαν τις επιδράσεις της υδροξυκορτιζόνης στο πλαίσιο της μείωσης των παρεμβατικών αναμνήσεων, των επίμονων αναμνήσεων που προκύπτουν ανεξέλεγκτα μετά από ένα τραυματικό γεγονός, εισβάλλοντας στη συνείδηση του θύματος (η υδροξυκορτιζόνη είναι η φαρμακευτική ονομασία της κορτιζόλης, μιας ορμόνης που παράγεται από τα επινεφρίδια από τη χοληστερόλη και εμπλέκεται στο σωματικό και συναισθηματικό στρες).

Η μελέτη περιελάμβανε την παρακολούθηση από 120 συμμετέχοντες (υγιείς άνδρες και γυναίκες ηλικίας 18 έως 35 ετών) δύο σκηνών ακραίας βίας από την ταινία "Irreversible" (Studio Canal), προκειμένου να προκληθεί η εμφάνιση ενοχλητικών αναμνήσεων. Αμέσως μετά την προβολή, ορισμένοι τυχαία επιλεγμένοι συμμετέχοντες έλαβαν 30 mg υδροξυκορτιζόνης (χορηγούμενη από το στόμα), ενώ οι υπόλοιποι έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι οι συμμετέχοντες που έλαβαν υδροκορτιζόνη είχαν ταχύτερη μείωση της συχνότητας των καθημερινών εισβολών τραυματικών αναμνήσεων από εκείνους που δεν έλαβαν. Αυτό το φάρμακο, που χρησιμοποιείται σήμερα ως αντιφλεγμονώδες για τη θεραπεία της αρθρίτιδας, θα μπορούσε επομένως να βοηθήσει επίσης στη διαχείριση των παρεμβατικών αναμνήσεων, εάν χορηγηθεί μετά από ένα τραυματικό γεγονός.

Είναι ενδιαφέρον ότι το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό για τις γυναίκες και τους άνδρες, ανάλογα με το επίπεδο των ορμονών του φύλου στον οργανισμό τους. Έτσι, οι άνδρες με υψηλά επίπεδα οιστρογόνων είχαν αναπτύξει λιγότερες τραυματικές αναμνήσεις. Στις γυναίκες, από την άλλη πλευρά, τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων τις έκαναν πιο ευαίσθητες στις κακές αναμνήσεις μετά τη θεραπεία με υδροκορτιζόνη. Το εύρημα αυτό δείχνει ότι το ίδιο φάρμακο μπορεί να έχει αντίθετες επιδράσεις σε διαφορετικά άτομα, γεγονός που καθιστά σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη το φύλο σε αυτού του είδους τις έρευνες.


Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι η εργασία αυτή έχει ορισμένους περιορισμούς. Ειδικότερα, ο τρόπος με τον οποίο δημιουργούνται πειραματικά τα τραυματικά ερεθίσματα μπορεί να μην αντικατοπτρίζει το τι συμβαίνει μετά από μια αρνητική εμπειρία στην πραγματική ζωή και, επομένως, μπορεί να μην αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα των αναμνήσεων που προκύπτουν. Επιπλέον, η υδροκορτιζόνη έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής αποτελεσματική μόνο όταν χορηγείται εντός ωρών από το τραύμα ή πριν από τον ύπνο (ο οποίος, όπως είδαμε, παγιώνει τη μνήμη).

Ωστόσο, αυτού του είδους οι μελέτες ανοίγουν νέες προοπτικές στην αναζήτηση νέων θεραπειών για τα θύματα του μετατραυματικού στρες. Η επιστήμη συνεχίζει να εξελίσσεται και ελπίζεται ότι θα είναι δυνατόν, στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, να επιταχυνθεί η φυσική διαδικασία της λήθης και να περιοριστεί έτσι η μακροχρόνια ψυχολογική δυσφορία που μπορεί να προκύψει από μια τραυματική εμπειρία.Ίσως μια μέρα να μπορέσουμε να διαγράψουμε τις κακές αναμνήσεις που εμποδίζουν τα θύματα να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή, όπως στην περίφημη ταινία "Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού" του Michel Gondry σε σενάριο Τσάρλι Κάουφμαν.



* Ο Jose A. Morales-García είναι νευροβιολόγος στο Τμήμα Κυτταρικής Βιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Complutense. Είναι επίσης μέλος του Κέντρου Δικτυακής Βιοϊατρικής Έρευνας για τις Νευροεκφυλιστικές Ασθένειες (CIBERNED).


πηγή: The Conversation


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου



Πραγματοποιήθηκε σήμερα τελετή για την «Ημέρα Μνήμης Πεσόντων Πυροσβεστών» στις εγκαταστάσεις του Γραφείου Συντονιστή Επιχειρήσεων Κεντρικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με επικεφαλής της εκδήλωσης τον Συντονιστή Επιχειρήσεων Υποστράτηγο Πυροσβεστικού Σώματος Μάριο Σαβ. Αποστολίδη.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο Γιώργος Φεστερίδης ο οποίος κατάθεσε στεφάνι εις μνήμη των πεσόντων, εκπροσωπώντας τον Τομέα Προστασίας του Πολίτη του ΠΑΣΟΚ.





Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η οικογένεια Μαστροβασίλη σε συνεργασία με τους συλλόγους Ένωση Σκακιστών Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ) , Ένωση Σκακιστών Καλαμαριάς (ΕΣΚ) και τη Σκα.Ακαδ. «Γιώργος Ιωακειμίδης» διοργανώνει τουρνουά Rapid εις μνήμη του Γαβριήλ Μαστροβασίλη Σάββατο 8 Οκτωβρίου & Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022, ελβετικό σύστημα 9 γύρων , με χρόνο σκέψης 10’ + 3’’. Θα διεξαχθεί στο Συνεδριακό κέντρο «HELEXPO» , αίθουσα «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΡΙΑΔΗΣ» (Εγνατία 154, Θεσσαλονίκη 546 36)

Οι δηλώσεις συμμετοχών θα πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά στη πλατφόρμα https://forms.gle/fVzbbuSwUM6ThbWi7

Η επιβεβαίωση των συμμετοχών θα γίνεται αρχικά στο chess.results και οριστικά στο χώρο των αγώνων.

Οι πρώτες συμμετοχές είναι αναρτημένες στο : https://chess-results.com/tnr672724.aspx?lan=19

Όριο Συμμετοχών: Ορίζεται στα εκατό (100) άτομα με σειρά προτεραιότητας, με ευθύνη της Διεύθυνσης Αγώνων.
Προθεσμία δήλωσης έως Παρασκευή 07/10/2022, ώρα 12:00μ.μ.
Για περισσότερες πληροφορίες στο παρακάτω σύνδεσμο: http://mat-chess.gr/?p=1222&lang=el



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

ΠΕΜΠΤΗ 23 ΣΕΠΤ/20:00/ΚΑΠΠΑ 2000

“Θάλασσας μνήμες”

Ένα θεατρικό θαλασσινό ταξίδι με μουσική και τραγούδι από τον Σύλλογο Φίλων Θερμαϊκού,«ΑΠΟΛΛΩΝ».

Είσοδος δωρεάν με ηλεκτρονική πρόσκληση.


ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΣΕΠΤ/20:30/ΚΑΠΠΑ 2000

“Σαν τις χορδές του ανέμου...”

Συναυλία με μουσική Μεγάλων Ελλήνων Συνθετών“με τον Αλέξανδρο Τζοβάνι, την ΜέλαΓεροφώτη και μαέστρο τον Γρηγόρη Σημαδόπουλο με την ορχήστρα του.

Είσοδος δωρεάν με ηλεκτρονική πρόσκληση.


ΣΑΒΒΑΤΟ 25 ΣΕΠ/19:30

Λαμπαδηδρομία & Πολιτιστικό Αντάμωμα από τον Πολιτιστικό Οικολογικό Σύλλογος Περαίας.

19:30 έναρξη, 1ο Δημοτικό Περαίας.

20:00 κεντρική πλατεία παραλία Περαίας.


ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΣΕΠ


9:45 Δοξολογία

Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Άνω.Περαία.

10:30 Κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Προσφυγικής Μνήμης, παραλία Περαίας.


Με την στήριξη:ΕΘΟΠΑΚ, ΟΦΚΑΘ, ΑΙΑΣ, 6ο Σύστημα ΝαυτοπροσκόπωνΠεραίας, ΝΟΑΘ (Ναυτικός Όμιλος Ακτής Θερμαϊκού).


Το link για την ηλεκτρονική κράτηση όλων των εκδηλώσεων https://booking.open1.eu/thermaikos


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


Σήμερα Κυριακή 13 Ιουνίου έγινε η επίσημη έναρξη των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από τη Μάχη και το Ολοκαύτωμα των Βασιλικών. Στις 10 το πρωί 
πραγματοποιήθηκε δοξολογία στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου των Βασιλικών, χοροστατούντος του σεβασμιότατου μητροπολίτη Κασσανδρείας κ. Νικόδημου. Αμέσως μετά έγινε η έπαρση της σημαίας καθώς και του αυθεντικού λάβαρου της Επανάστασης το οποίο ύφαναν σε παλιό αργαλειό γυναίκες των Βασιλικών. Ακολούθησε  κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης, της Βουλής, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του δημάρχου Θέρμης Θεόδωρου Παπαδόπουλου, του προέδρου της Κοινότητας Βασιλικών Αστέριου Καρακώττα. Μετά τους σύντομους χαιρετισμούς, ο κ. Απόστολος Σινάκος, Δρ Ιστορίας-Αρχαιολογίας απηύθηνε ομιλία με θέμα “Το Ολοκαύτωμα και η Μάχη των Βασιλικών. Τα αίτια και οι συνέπειες”.

Στις 6 το απόγευμα, πρόκειται να γίνει πορεία Μνήμης, στα βήματα των μαχητών του 1821. Δεκάδες κάτοικοι κάθε ηλικίας θα βαδίσουν στη διαδρομή που ακολούθησαν οι μαχητές, από τα Βασιλικά μέχρι το σημείο όπου έγινε η ιστορική Μάχη.

Η ανεπίσημη έναρξη των εκδηλώσεων έγινε το βράδυ της Τετάρτης 9 Ιουνίου, ανήμερα της επετείου της Μάχης των Βασιλικών, με μία λαμπαδηδρομία στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες κάτοικοι, εθελοντές, μαθητές, αθλητές κ.ά. Με σβηστά φώτα στους δρόμους, με αναμμένους πυρσούς και κεριά και με τύμπανα να παίζουν σε πένθιμο ρυθμό, η λαμπαδηδρομία ξεκίνησε από το Μνημείο της Μάχης όπου και κατέληξε αφού περιηγήθηκε στους δρόμους των Βασιλικών. Ξεχωριστό τόνο έδωσαν οι μαθητές του Γυμνασίου Βασιλικών που σε μια σύντομη αλλά συγκινητική τελετή απήγγειλαν ποίημα για τη Μάχη, κατέθεσαν δάφνινα στεφάνια στο Μνημείο και έψαλλαν τον Εθνικό Ύμνο.

Δήλωση Στάρου Καλαφάτη για το ολοκαύτωμα των Βασιλικών

Ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας - Θράκης Σταύρος Καλαφάτης, παρέστη σήμερα στον εορτασμό για την 200η επέτειο της Μάχης των Βασιλικών στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Χαλκιδικής, ως Εκπρόσωπος της κυβέρνησης.

Μετά το Αρχιερατικό Μνημόσυνο, στο οποίο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μιλήτου Καθηγούμενος της Ι. Μονής Αγ. Αναστασίας κ.κ. Απόστολος, την επιμνημόσυνη δέηση στο χώρο του Μνημείου των Ηρώων και την κατάθεση στεφάνων, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Τιμούμε σήμερα τους αγωνιστές που έδωσαν τη μάχη των Βασιλικών. Τον καπετάν Χάψα, τους οπλαρχηγούς Παύλο Χαλάτη, Θεολόγο Τουρλάκη και Αυγερινό Καραγιάννη. Τους πολεμιστές από την Κασσάνδρα και τη Συκιά, που βρέθηκαν δίπλα τους. Τους γενναίους που έγραψαν τη δική τους σελίδα στην επανάσταση της Παλιγγενεσίας.

Με τη θυσία τους έδωσαν το χρόνο σε όσους είχαν καταφύγει στο μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας, να διαφύγουν προς τον Πολύγυρο κι από εκεί προς το Άγιον Όρος. Με το αίμα τους ανέδειξαν την ελληνική ψυχή που ενέπνευσε το επαναστατικό κίνημα της Χαλκιδικής.

Διακόσια χρόνια από την Εθνεγερσία, οι Έλληνες τιμούμε εκείνους που τόλμησαν το ανέφικτο και το έκαναν εφικτό. Αντλούμε ταυτόχρονα διδάγματα από τις σελίδες που έγραψαν, για να ορίσουμε τα βήματά μας στο μέλλον. Ότι ενωμένοι μπορούμε να κάνουμε θαύματα. Να συγκινούμε την ανθρωπότητα. Να πετυχαίνουμε στόχους που θεωρούνταν ανέφικτοι. Να μεγαλουργούμε».



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Αρχίζουν αύριο οι εκδηλώσεις για την επέτειο των 200 χρόνων από τη Μάχη και το Ολοκαύτωμα των Βασιλικών Το πρόγραμμα των δράσεων και των εκδηλώσεων τις οποίες διοργανώνει ο δήμος Θέρμης για να τιμήσει την επέτειο των 200 χρόνων από τη Μάχη και το Ολοκαύτωμα των Βασιλικών παρουσιάστηκε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου στη Θέρμη. Την παρουσίαση έκαναν ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος, η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής “Βασιλικά 200” και πρόεδρος της ΔΕΠΠΑΘ Αθηνά Παπαδάκη και ο πρόεδρος της κοινότητας των Βασιλικών Αστέριος Καρακώττας. 

Αναφερόμενος στην ιστορική σημασία της Μάχης και του Ολοκαυτώματος των Βασιλικών ο δήμαρχος Θέρμης τόνισε ότι “η συμβολή των Μακεδόνων και ειδικότερα η επανάσταση της Χαλκιδικής στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα μπορεί να είναι λιγότερο γνωστή, μπορεί να μην έχει προβληθεί στο βαθμό που της αξίζει, ίσως επειδή δεν ευδοκίμησε και τελικά πνίγηκε στο αίμα, ωστόσο συνετέλεσε αποφασιστικά στην έκβαση της επανάστασης καθώς εγκλώβισε για πολλούς κρίσιμους μήνες στη Μακεδονία τα οθωμανικά στρατεύματα, που θα μπορούσαν να είχαν μεταβεί στο Μοριά και να είχαν καταπνίξει τον αγώνα για την απελευθέρωση. 

Εδώ, στα δικά μας μέρη, έγινε η μεγάλη Μάχη των Βασιλικών και η θυσία του Καπετάν Χάψα και των παλικαριών του, για να ακολουθήσει το Ολοκαύτωμα των Βασιλικών, τα οποία πλήρωσαν βαρύ τίμημα. 

Αυτή την ιστορία, που μέχρι σήμερα παραμένει ουσιαστικά άγνωστη, φιλοδοξεί, με τη συμπλήρωση 200 χρόνων, να αναδείξει ο δήμος Θέρμης μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο παρεμβάσεων και εκδηλώσεων στον μαρτυρικό τόπο των Βασιλικών. 

Χρέος δικό μας, σήμερα, που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, είναι να τιμήσουμε τον αγώνα τους, την προσφορά τους, τη θυσία τους”. Όπως εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος “εμείς, ως δήμος Θέρμης, προετοιμαστήκαμε από την πρώτη στιγμή γι' αυτή την επέτειο. Αναθέσαμε σε μια ειδική Οργανωτική Επιτροπή το σχεδιασμό των εκδηλώσεων και των δράσεων οι οποίες είναι δεκάδες. Με τις εκδηλώσεις τις οποίες έχουμε σχεδιάσει επιδιώκουμε να αναδείξουμε το μέγεθος του ιστορικού γεγονότος της μάχης των Βασιλικών, να τιμήσουμε τα Βασιλικά ως πρωταγωνιστή του αγώνα κατά των Τούρκων το 1821 και να συμβάλουμε, μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις, ώστε να μάθουν οι νέοι την ιστορία του τόπου τους, προκειμένου να γίνουν αντάξιοι συνεχιστές της πολιτιστικής κληρονομιάς τους”.

Ο δήμαρχος Θέρμης σημείωσε ότι εκτός από τις δεκάδες εκδηλώσεις και δράσεις ο δήμος αξιοποιώντας το θεσμικό πλαίσιο ενέταξε στο πρόγραμμα “Ελλάδα 2021” και κάποιες παρεμβάσεις με στόχο την αισθητική αναβάθμιση της περιοχής. 

“Στο πλαίσιο αυτό ξεκινάμε την υλοποίηση του έργου της ανακατασκευής της κεντρικής πλατείας των Βασιλικών, στην οποία μάλιστα, θα ανεγερθεί και ένα καινούργιο μνημείο στη μνήμη των θυμάτων του 1821, το οποίο φιλοτεχνεί ο γλύπτης Γιώργος Τσάρας. Το έργο αυτό έχει συνολικό προϋπολογισμό περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ. Από αυτά, τα 600.000 θα τα αντλήσουμε από το πρόγραμμα “Ελλάδα 2021” στο οποίο έχουμε καταθέσει πρόταση για ένταξη του έργου και τα υπόλοιπα θα τα διαθέσει ο δήμος. 

Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες μας, επιδίωξή μας είναι να βάλουμε τα Βασιλικά στο χάρτη με τις περιοχές οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση της επανάστασης του '21. Να μάθει όλη η Ελλάδα το τι ακριβώς συνέβη εδώ και πόσο συνετέλεσε στην επιτυχία της ελληνικής επανάστασης. Παράλληλα, με τις παρεμβάσεις μας, βελτιώνουμε την εικόνα της περιοχής, την κάνουμε πιο ελκυστική στους επισκέπτες της καθώς, εδώ τριγύρω υπάρχουν αρκετά μέρη, ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία, περιοχές με μεγάλη φυσική ομορφιά, που μπορεί να επισκεφθεί κανείς”. 

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων παρουσίασε η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής “Βασιλικά 200”. Όπως εξήγησε η κ. Παπαδάκη οι δράσεις είναι δεκάδες και θα διαρκέσουν έως τον Οκτώβριο. 

Η αυλαία ανοίγει αύριο το βράδυ με λαμπαδηδρομία στο κέντρο των Βασιλικών από κατοίκους και εθελοντές συνοδεία του συστήματος προσκόπων Θέρμης. 

Η επίσημη τελετή έναρξης θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 13 Ιουνίου με δοξολογία στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου των Βασιλικών, κατάθεση στεφάνων στην πλατεία και έπαρση της σημαίας της επανάστασης, την οποία υφαίνουν οι γυναίκες των Βασιλικών. 

Το απόγευμα της ίδιας μέρας θα πραγματοποιηθεί πορεία μνήμης η οποία θα ξεκινήσει από την πλατεία Χάψα και θα καταλήξει στο σημείο της ιστορικής Μάχης των Βασιλικών. 

Η κ. Παπαδάκη σημείωσε ότι έχουν προγραμματιστεί και πολλές παράλληλες δράσεις, όπως εκθέσεις, μαθητικοί διαγωνισμοί, αθλητικό τουρνουά, ενώ πρόκειται να λειτουργήσει και Μόνιμο Κέντρο Ιστορικής Πληροφόρησης καθώς και infokiosk, επισκέψιμα από σχολεία και φορείς. Παράλληλα πρόκειται να εκδοθεί ιστορικό βιβλίο, το οποίο επεξεργάζεται η επιστημονική υποεπιτροπή. 

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της κοινότητας Βασιλικών, Αστέριος Καρακώττας τόνισε πως η τοπική κοινωνία περίμενε 200 χρόνια για να δικαιωθεί η ιστορία του τόπου. «Αποτίνουμε φόρο τιμής στους προγόνους μας που έδωσαν τη ζωή τους, αφήνουμε όμως και ένα μελλοντικό αποτύπωμα υποδομών, δίνουμε προοπτική για το μέλλον του τόπου». Παράλληλα ο κ. Καρακώττας υπογράμμισε τη μεγάλη ανταπόκριση και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στις εκδηλώσεις. 

Το πρόγραμμα εκδηλώσεων:


Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων καθώς και πλούσιο ιστορικό υλικό είναι αναρτημένο στο site της διοργάνωσης www.vasilika200.gr.


Ο Μάης δεν είναι μόνο ο μήνας που σφραγίζει την Άνοιξη. Είναι επίσης μήνας μνήμης και τιμής για τους αγώνες όσων έδωσαν το αίμα τους και θυσιάστηκαν διεκδικώντας το οχτάωρο και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας. Μιλάμε φυσικά για τους εργάτες του Σικάγο, το ματωμένο πουκάμισο των οποίων έγινε σύμβολο πάλης και θυσίας.

Η Εργατική Πρωτομαγιά γεννήθηκε στην Αμερική το 1886, με τη ματωμένη εξέγερση των εργατών του Σικάγου για 8 ώρες δουλιά, 8 ώρες ανάπαυση – μόρφωση, 8 ώρες ύπνο.

Δυο χρόνια μετά εκείνη την εξέγερση, το Διεθνές Συνέδριο του Λονδίνου έκανε δεκτή την πρόταση Βέλγου αντιπροσώπου για την πρώτη Κυριακή του Μάη ως μέρα Παγκόσμιας Εργατικής Εκδήλωσης για το 8ωρο. Η οριστική απόφαση για την καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως μέρας αγώνα και απεργίας την 1η Μάη, πάρθηκε στις 14 Ιούλη του 1889 στο 2ο Συνέδριο της Δεύτερης Διεθνούς.



Σικάγο 1886

Εκείνη τη μέρα, 1η Μαΐου του 1886, 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες, ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket. Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα οι οποίοι περίμεναν το σύνθημα για να δράσουν.

Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια βόμβα έσκασε κοντά στους αστυνομικούς οι οποίοι άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση. Είναι ακόμα άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες, επίσημα μόνο οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.



Η αστυνομία συλλαμβάνει εργατικά στελέχη και οκτώ παραπέμπονται σε δίκη. Οι 4 (Α. Σπάις, Α. Φίσερ, Τζ. Ενγκελ, Α. Πάρσον) καταδικάζονται σε απαγχονισμό και τους κρεμάνε στις 11 του Νοέμβρη του 1887. Ο Αύγουστος Σπάις στην απολογία του, μεταξύ άλλων, έλεγε στους κατηγόρους του: «Βαδίζετε κυριολεκτικά σε μια υπόγεια φωτιά. Μπορείτε να το αγνοείτε. Δε θα την αποφύγετε».

Η δίκη των συλληφθέντων ήταν μια σκέτη παρωδία. Δε δικάστηκαν οι πράξεις, αλλά οι ιδέες. Στις 9 Οκτώβρη 1886 ανακοινώθηκε η προαποφασισμένη ετυμηγορία. Για τους βασικούς κατηγορούμενους Σπάιτς, Φίσερ,΄Ενγκελ και ο Πάρσονς η απόφαση θάνατος δια απαγχονισμού.Η ποινή εξετελέσθη στις 11 Νοέμβρη του 1887. Για τους Φίλντεν και Σβαμπ ο κυβερνήτης μια μέρα πριν την εκτέλεση μετέτρεψε τη θανατική ποινή σε ισόβια κάθειρξη. Ενώ ο Λουί Λινγκ βρέθηκε νεκρός στο κελί του πριν οδηγηθεί στην αγχόνη…

Το ματωμένο πουκάμισο των εργατών του Σικάγου έγινε σύμβολο πάλης και θυσίας


Η πρώτη Πρωτομαγιά στην Ελλάδα και ο ματωμένος Μάης




Αθήνα 1893. Στις 2 του Μάη του 1893 οι οπαδοί του Στ. Καλλέργη, μέλη του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου, γιόρτασαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα την εργατική Πρωτομαγιά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Πήραν μέρος δύο χιλιάδες άτομα, ενέκριναν το ειδικό ψήφισμα με αιτήματα το 8ωρο, την κυριακάτικη αργία, τη σύνταξη.Επιδόθηκε στη Βουλή αλλά ο πρόεδρός της το παρουσίασε χλευαστικά στους βουλευτές. Ο Καλλέργης, εξοργισμένος, προσπάθησε να το διαβάσει απ’ το δημοσιογραφικό θεωρείο, όπου βρισκόταν. Αμέσως πιάστηκε και οδηγήθηκε στο αστυνομικό τμήμα. Κρατήθηκε και παραπέμφθηκε στο πλημμελειοδικείο, όπου καταδικάστηκε σε 10 μέρες φυλάκιση.


Μάης 1936, Θεσσαλονίκη




Οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, της Ξάνθης, της Δράμας και της Καβάλας κατεβαίνουν σε απεργία ζητώντας την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης. Στην απεργία πήραν μέρος 40.000 καπνεργάτες. Τις επόμενες μέρες ακολουθούν συγκρούσεις. Στις 9 του Μάη οι χωροφύλακες αρχίζουν επιθέσεις στις συγκεντρώσεις των απεργών.Οι αυτοκινητιστές είχαν κατέβει σε απεργία αλληλεγγύης στην Εγνατία. Για να αμυνθούν στήνουν οδοφράγματα. Οι χωροφύλακες χτυπάνε «στο ψαχνό». Πρώτος νεκρός ο Τάσος Τούσης. Ακολουθούν άλλοι τέσσερις. Αντί για σημαίες υψώνονται μαντίλια βουτηγμένα στο αίμα. Οι διαδηλωτές φωνάζουν: «Κάτω οι δολοφόνοι, να φύγει η κυβέρνηση Μεταξά». Λίγο πιο πέρα οι χωροφύλακες πυροβολούν άοπλο πλήθος. «Απολογισμός»: 20 νεκροί, 300 τραυματίες. Το απόγευμα γίνεται νέα διαδήλωση, τη νύχτα η κυβέρνηση Μεταξά στέλνει στρατιωτικές δυνάμεις από τη Λάρισα και τέσσερα αντιτορπιλικά.

Την επόμενη μέρα η κηδεία των θυμάτων είναι πραγματικός παλλαϊκός ξεσηκωμός. Στο νεκροταφείο συγκεντρώνονται 150.000 άνθρωποι. Στις 11 του Μάη κηρύσσονται απεργίες διαμαρτυρίας σε πολλές πόλεις της χώρας και στις 13 του Μάη πανελλαδική απεργία. Οι καπνέμποροι υποχωρούν στις περισσότερες οικονομικές διεκδικήσεις. Η κυβέρνηση Μεταξά αρνείται να ικανοποιήσει τα πολιτικά αιτήματα. Ο Γιάννης Ρίτσος, συγκλονισμένος απ’ τα γεγονότα, γράφει τον «Επιτάφιο».
Η Μητέρα του Τάσου Τούση θρηνεί το νεκρό γιό της.


Γιάννης Ρίτσος – Επιτάφιος (απόσπασμα)

Γιέ μου, σπλάχνο τῶν σπλάχνων μου, καρδούλα τῆς καρδιᾶς μου,
πουλάκι τῆς φτωχιᾶς αὐλῆς, ἀνθὲ τῆς ἐρημιᾶς μου,

πῶς κλείσαν τὰ ματάκια σου καὶ δὲ θωρεῖς ποὺ κλαίω
καὶ δὲ σαλεύεις, δὲ γρικᾷς τὰ ποὺ πικρὰ σοῦ λέω;

Γιόκα μου, ἐσὺ ποὺ γιάτρευες κάθε παράπονό μου,
Ποὺ μάντευες τί πέρναγα κάτου ἀπ᾿ τὸ τσίνορό μου,

τώρα δὲ μὲ παρηγορᾶς καὶ δὲ μοῦ βγάζεις ἄχνα
καὶ δὲ μαντεύεις τὶς πληγὲς ποὺ τρῶνε μου τὰ σπλάχνα;

Πουλί μου, ἐσὺ ποὺ μοῦ ῾φερνες νεράκι στὴν παλάμη
πῶς δὲ θωρεῖς ποὺ δέρνουμαι καὶ τρέμω σὰν καλάμι;

Στὴ στράτα ἐδῶ καταμεσὶς τ᾿ ἄσπρα μαλλιά μου λύνω
καὶ σοῦ σκεπάζω τῆς μορφῆς τὸ μαραμένο κρίνο.

Φιλῶ τὸ παγωμένο σου χειλάκι ποὺ σωπαίνει
κι εἶναι σὰ νὰ μοῦ θύμωσε καὶ σφαλιγμένο μένει.

Δὲ μοῦ μιλεῖς κι ἡ δόλια ἐγὼ τὸν κόρφο δές, ἀνοίγω
καὶ στὰ βυζιὰ ποὺ βύζαξες τὰ νύχια, γιέ μου μπήγω.






Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου



Με μια σεμνή τελετή μνήμης και κατάθεση στεφάνων στο δυστυχώς λερωμένο από τα πουλιά μνημείο Μνήμης της Περαίας γιορτάστηκε λιτά, λόγω κορονοϊού η επέτειος της Γενέθλιας μέρας της Περαίας.
Παρέστησαν ο Δήμαρχος Γιώργος Τσαμασλής, οι επικεφαλής των Δημοτικών παρατάξεων, η Πρόεδρος της Δημοτικής ενότητος Περαίας, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δώρα Αυγέρη.

Σχολιασμοί του γεγονότος από τον Δήμαρχο και τον Γιάννη Μαυρομάτη στους τοίχους τους στο fb.


Αντίξοες συνθήκες λόγω πανδημίας αλλά ποτέ δεν ξεχνάμε ,με ιδιαίτερα σεβασμό τιμούμε τους προγόνους μας.
Από την καταστροφή και τα συντρίμμια της Γενοκτονίας στην Αναγέννηση, την πρόοδο και την ανάπτυξη της Περαίας,
γιορτάσαμε και φέτος την γενέθλια μέρα της Περαίας

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΜΑΣΛΗΣ


ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΡΑΙΑΣ
Είναι γνωστό ό,τι η αναφορά και η μνήμη στις ρίζες,στην ιστορία,στην παράδοση μας,δυναμώνει τη συνείδηση και νοιώθουμε κοντά και ανάμεσα στους προγόνους μας.Αισθανόμενοι χαρά και λύπη μαζί τους.
Γιατί,βλέπουμε σ'αυτούς τα ίδια αισθήματα,τις ίδιες συνήθειες,τις ίδιες αδυναμίες,τις ίδιες ανησυχίες,τους ίδιους στοχασμούς που βρίσκουμε μέσα στους ίδιους τους εαυτούς μας.
Εξάλλου...λαός χωρίς ιστορία, λαός που δεν θυμάται και δεν τιμά την ιστορία του,είναι λαός χωρίς μέλλον.




Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

 






Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Σχεδόν 80 χρόνια πέρασαν για να αναγνωρισθεί η Μικρασιατική καταστροφή. Στις 24/2/1994 η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη σφαγή.Και τον Δεκέμβρη του 2007 η Διεθνής Ενωση Μελετητών Γενοκτονιών αναγνώρισε τη γενοκτονία,επισημαίνοντας ό,τι η Οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της Αυτοκρατορίας μεταξύ των ετών 1914 και 1923 συνιστά γενοκτονία.

Σήμερα σκύβουμε την ψυχή και το μυαλό μας,ακουμπαμε την καρδιά μας στην πηγή του πόνου.Θυμόμαστε τον αφανισμό,τον σφαγιασμό χιλιάδων Μικρασιατών ,Θρακιωτών και οχι μόνο.

Απο το 2014 στον προσφυγικό μας Δήμο θεσμοθετήσαμε γιορτές για να τιμήσουμε όλους τους προγόνους μας (Μικρασιάτες,Θρακιώτες,Ποντίους),αυτούς που έχασαν άδικα την ζωή τους αλλά και εκείνους που σαν απο θαύμα γλύτωσαν απο το μένος παίρνοντας το δρόμο της προσφυγιάς.Ήταν εκείνοι που χάραξαν τις περπατησιές που όλοι εμείς  βαδίζουμε.

Σαν σήμερα εφθασαν στην Περαία οι πρώτοι κάτοικοι της.  Σήμερα ανάβουμε για  όλους αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους ένα κεράκι μνήμης, ,ευγνωμοσύνης και μεγάλης αγάπης.Και μακάρι η περπατησιά όλων εκείνων εσαεί να αποτελεί αναφορά για ένα μέλλον ευοίωνο και ανθρώπινο.


Κι όταν θα σε ρωτήσουν:
«Πού χτυπά στους αιώνες, η καρδιά της Ελλάδας;»
Εσύ, δείξε τους το Καστελλόριζο!

Και πές τους για την δόξα, το κλέος, για τους καραβοκύρηδες του, που όργωναν την Μεσόγειο, για τα πλούτη του και για τον πανάρχαιο Ελληνικό πολιτισμό του!

Και πες τους, για τα απέραντα Καστελλορίζικα κτήματα που είχαν οι Καστελλοριζιοί, στην Ελληνική Γη των Μύρων της Λυκίας, ως τον ξεριζωμό του 1922!

Και πές τους για τους μεγάλους Καστελλοριζιούς Ευεργέτες, τους Σαντραπέ, και τόσους άλλους, που μέσα στην μαύρη σκλαβιά, έχτιζαν σχολεία Ελληνικά και μεγαλοπρεπείς Ελληνικούς Χριστιανικούς Ναούς!
Για να κρατήσουν όρθια, το Ελληνικό πνεύμα και την Ελληνική ψυχή των σκλαβωμένων Καστελλοριζιών!

Και πες τους, για την επανάσταση των Καστελλοριζιών στα 1913, ενάντια στον Τούρκο δυνάστη!

Και πές τους, για τον τρίχρονο ξεριζωμό-εξορία, 1942-1945, όλου του πληθυσμού του Καστελλορίζου!

Και πες τους, για την Κυρά της Ρω!

Και πές τους, για τον Καστελλοριζιό ήρωα Νικόλαο Σάββα, που εκτέλεσαν οι Ιταλοί στη Ρόδο!

Και πες τους για τα βάσανα, για τους βομβαρδισμούς, για τις προσφυγιές, τις πίκρες, τις καταστροφές, τους ξεριζωμούς, τις σκλαβιές, τις διώξεις, που υπέστησαν στους αιώνες των αιώνων οι Έλληνες Καστελλοριζιοί, για να απαρνηθούν την Πατρίδα τους!

Κι αυτοί, δεν λύγισαν ποτέ!
Στάθηκαν βράχοι ακλόνητοι πάνω στους βράχους τους, ζούσαν και ανέπνεαν, ζούν και αναπνέουν,
για την δοξασμένη Ελλάδα!

Ακούστε το μικρό βίντεο, μολονότι τελειώνει απρόοπτα! Στην επίσκεψη μου στο Καστελλόριζο τον Ιούλιο, με είδε η κυρία Μαρία που περιεργαζόμουν και φωτογράφιζα το μνημείο των Καστελλοριζιών προσφύγων που πνίγηκαν στο ναυάγιο του Empire Patrol στις 29-9-1945, καθώς επέστρεφαν στη πατρίδα τους, μετά από τρία χρόνια καθολικού ξεριζωμού και εξορίας, όλου του πληθυσμού! Με ρώτησε γιατί ενδιαφερόμουν, μου είπε ότι η ίδια ήταν στο ναυάγιο κι εγώ, άδραξα την ευκαιρία να την μαγνητοσκοπήσω! Η ίδια που ήταν στο ναυάγιο, επέζησε, αλλά έχασε τις δύο μικρότερες αδερφούλες της!

Προσκυνώ τα πάθη σου Λαέ μου!
Και δοξάζω την αδούλωτη Ελληνική ψυχή σου!

Αδούλωτο, υπερήφανο, Ελληνικό Καστελλόριζο!
Για πάντα!🇬🇷

Ευαγγελία Μ. Παναή
Φιλόλογος - Επιχειρηματίας
Παραδείσι Ρόδος
Πλεύση Ελευθερίας Δωδεκανήσου


Ναι. Πέρασαν 65 συναπτά έτη από τα Σεπτεμβριανά, το τρομερό πογκρόμ που οργάνωσε η κυβέρνηση του Αντνάν Μεντερές σε βάρος της Ρωμιοσύνης στην Πόλη, καθώς και ελληνικών-συμμαχικών στόχων στη Σμύρνη το απόγευμα-βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου του 1955. Τα γεγονότα φριχτά, ο απολογισμός αδιανόητος. Η άκρα ταπείνωση. Οι στόχοι που χτυπήθηκαν ήταν περίπου 8.140, μεταξύ των οποίων 72 χριστιανορθόδοξα εκκλησιαστικά συγκροτήματα, 3 κοιμητήρια, 26 σχολεία,11 κλινικές, 3.504 σπίτια, 21 εργοστάσια, 27 φαρμακεία, 4.348 μαγαζιά και 110 ζαχαροπλαστεία … Οι τάφοι που ανοίχτηκαν και συλήθηκαν ξεπερνούν τους 100, οι καταστροφές ή και κλοπές εικόνων κι άλλων πολύτιμων εκκλησιαστικών κειμηλίων ξεπερνούν τις 700, οι βιαιοπραγίες σε βάρος Ρωμιών αμέτρητες, ο διασυρμός ιερέων στις γειτονιές και η καύση Επιταφίων στα προαύλια των εκκλησιών κι άλλα αποτρόπαια περιστατικά που συνέβησαν μέσα σε 7-9 ώρες δεν έχουν προηγούμενο. Επίθεση δέχτηκε και ένας μικρός αριθμός αρμενικών και εβραϊκών περιουσιών, ορισμένες αρμενικές εκκλησίες και μία εβραϊκή συναγωγή.

Η ελληνική κυβέρνηση του βαριά ασθενούντος Αλ. Παπάγου, τον οποίο διαδέχθηκε τον Οκτώβριο του ’55 ο Κ. Καραμανλής, σιώπησε, διότι υπήρξαν έντονες συμμαχικές πιέσεις, ιδίως από τον Αμερικάνο υπουργό Εξωτερικών Τζων Φόστερ Ντάλλες, ο οποίος «κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συμφιλιωθούν» (!). 

Πέρασαν 65 χρόνια. Η σιωπή δεν είναι ούτε αυτοσυγκράτηση ούτε θετικό βήμα προς τη συμφιλίωση. Φαίνεται να αρχίζουμε να το συνειδητοποιούμε Ακόμα και οι ίδιοι οι Τούρκοι, επιστήμονες, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, έχουν αρχίσει να αναζητούν στοιχεία για να καταλάβουν τι έγινε. Όχι όλοι, βέβαια. Και όχι η επίσημη πλευρά. Μα η ίδια αφόρητη σιωπή εκφράζει και την επίσημη ελληνική πλευρά. Μόνο κάποιο άρθρο ανήμερα, μια αναφορά στην τραγωδία στα διάφορα μέσα –όποιο από αυτά το θυμηθεί, ίσως τώρα με περισσότερη πυκνότητα, λόγω της εξωφρενικής κατάστασης στη Μεσόγειο και των απειλών που εκστομίζουν ο Τούρκος πρόεδρος και οι πέριξ– κι ύστερα επιπίπτει η λήθη. Ούτε η αμερικανική πλευρά έχει μιλήσει μέχρι τώρα. Αφόρητη σιωπή, ένοχη λήθη. Στο έγκλημα της καταστροφής του ελληνισμού, έχει προστεθεί το έγκλημα της πλήρους αποσιώπησης. 

Προσοχή όμως: οι μεγαλόστομες ύβρεις σε βάρος του τουρκικού λαού, οι απαξιωτικές κρίσεις και οι υποτιθέμενες απειλές, τα σαρκαστικά επίθετα, τα ταπεινωτικά θέσφατα (σαν εκείνα που ακούμε τόσο συχνά από διάφορους πομφόλυγες) δεν τιμούν κανέναν, κυρίως αυτούς που τα ξεστομίζουν. Επιπλέον, δεν παρέχουν τίποτα θετικό. Ούτε βέβαια η εκδικητική διάθεση και τα θούρια. Τίποτα από αυτά δεν έχει ουσιαστικό αντίκρισμα – εκτός από στιγμιαία αύξηση της τηλεθέασης, της ψηφοθηρίας, των εφήμερων οπαδών, των καφενόβιων θαυμαστών του κάθε φωνακλά. 

Πρέπει όμως να μάθουμε. Για να καταλάβουμε. Εξήντα πέντε χρόνια μετά τα Σεπτεμβριανά, πρέπει να ξαναδούμε την υπόθεση από όλες τις άμεσα εμπλεκόμενες πλευρές. Την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο, τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Το πληρέστερο μελέτημα με λεπτομερή στοιχεία και εξαντλητική αρχειακή έρευνα σχετικά με την οργανωμένη επίθεση στο εμπορικό κέντρο του Πέρα, σε όλες τις χριστιανικές συνοικίες της Πόλης, τους βανδαλισμούς και τις καταστροφές των ορθοδόξων εκκλησιών είναι του αείμνηστου καθηγητή Σπύρου Βρυώνη, «Ο μηχανισμός της καταστροφής. Το τουρκικό πογκρόμ της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 και ο αφανισμός της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης» (εκδόσεις Εστία, Αθήνα 2007) το οποίο είχε κυκλοφορήσει το 2005 στα αγγλικά με τίτλο: ‘The Mechanism of Catastrophe: The Turkish Pogrom of September 6–7, 1955, and the Destruction of the Greek Community of Istanbul’. Και μόνο την Εισαγωγή των 40 σελίδων να διαβάσει κανείς, αντιλαμβάνεται πάρα πολλά.
Από τις εκδόσεις της Εστίας κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2006 (μεταφρασμένο από τα γερμανικά) και το πολύ ενδιαφέρον μελέτημα της ιστορικού Ντιλέκ Γκιουβέν, «Εθνικισμός, κοινωνικές μεταβολές και μειονότητες. Τα επεισόδια εναντίον των μη Μουσουλμάνων της Τουρκίας (6/7 Σεπτεμβρίου 1955)». Υπό μορφή μυθιστορήματος, αλλά με πάρα πολλά τεκμηριωμένα στοιχεία και συγκλονιστικές περιγραφές, κυκλοφορεί και το εξαιρετικό βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη «’55» (εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2013). Διαβάζεται απνευστί.
Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, με το τεκμηριωμένο μελέτημα: «Τα βακούφια των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων στον ευρωπαϊκό δρόμο της Τουρκίας» (εκδόσεις Βιβλιόραμα, Αθήνα 2011), κάλυψε σε μεγάλο βαθμό ένα τεράστιο κενό στην ελληνική βιβλιογραφία και στις γνώσεις μας γύρω από τη Ρωμιοσύνη του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα.
[Το κεφάλι της κόρης του 5ου π.Χ. αιώνα είναι από τις Συρακούσες και εκτίθεται στο Museo Regionale Paolo Orsi των Συρακουσών στη Σικελία. Θέλοντας να αποφύγουμε το πολυδημοσιευμένο και μοναδικό φωτ υλικό του Κωνσταντινουπολίτη φωτογράφου Δημήτρη Καλούμενου από τα Σεπτεμβριανά, γιατί δεν θέλουμε να προκαλέσουμε οργή και αποτροπιασμό, επιλέξαμε αυτό το τραγικό γλυπτό επειδή αποτυπώνει με τον δικό του τρόπο την «τρίτη Άλωση» όπως την αποκάλεσαν.] 

>>>>>>>>>> Δείτε και τη δημοσίευση που είχαμε κάνει στην Ιστοσελίδα μας το 2015 (κάθε χρόνο δημοσιεύουμε κάτι για αυτή την αποτρόπαιη ιστορία). Εκεί θα βρείτε και μία παραπομπή στο Αρχείο μας και μπορείτε να συνδεθείτε απευθείας με το αφιέρωμα που είχε κάνει για τα Σεπτεμβριανά το ένθετο «Επτά Ημέρες» της εφημερίδας «Η Καθημερινής της Κυριακής» στις 10 Σεπτ. του 1995. Μα ίσως κάποιοι να αναρωτηθούν σε τι χρησιμεύουν όλα αυτά τα παρελθόντα, αφού δεν γίνεται τίποτα. Πικρά και πικρόχολα. Ναι.
https://www.apan.gr/gr/component/k2/item/1338-1955-2015


πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Ένα συγκινητικό βιντεοαφιέρωμα προσφέρουμε σε μεγάλους και αγαπημένους ηθοποιούς, που ακόμα τους βλέπουμε σε παλιές αγαπημένες ταινίας στην τηλεόραση, και που τους χάσαμε νωρίς ....

Δείτε το βίντεο και αναπολήστε. Γιατί μέσα από τις παλιές ταινίες, πολλοί από μας (οι μεγαλύτεροι ναι) έχουμε και τις δικές μας αναμνήσεις.

Το βιντεάκι χρωστάμε στην ομάδα Χρώμα στο ασπρόμαυρο






Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου


του Βαγγέλη Δόνιου

Η απάντηση στην ερώτηση “πού βρίσκεται η Χονολουλού;” είναι σχετική. Και αυτό συμβαίνει επειδή στα τέλη του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα φτιάχτηκε ένα κτίριο σ’ ένα παραθαλάσσιο οικόπεδο της Αγίας Τριάδας, μια καλοκαιρινή ανάσα δρόμο από τη Θεσσαλονίκη. 

Ο μάστρο-Κάλλιας άρχισε να βάζει τα τούβλα το ‘να πάνω στ’ άλλο σχηματίζοντας ένα μεγάλο τετράγωνο πέριξ του άξονά του, κι όταν πια το είχε φτιάξει σε ένα ικανοποιητικό για εκείνον ύψος εμφανίστηκε ο αψηλός Μικρασιάτης εργοδότης του, καθόλου ικανοποιημένος απο το γεγονός οτι δεν είχε αφήσει πουθενά ανοίγματα για πόρτες και παράθυρα. “Μπρέ κιαρατά Κάλλια. Κι από πού θα μπαίνουμε μπρέ;” 

Κάπως έτσι φτιάχτηκε λοιπόν αυτό το κτίριο, με άμμο φερμένη απο την παραλία μαζί με τα κοχύλια της και την αρμύρα της, και με ελπίδες κι όνειρα και εύστοχες οικοδομικές παρατηρήσεις. Για τα θεμέλια του μη με ρωτάτε. Δεν ξέρω πού βασίστηκε, εκτός απο τις ελπίδες και τα όνειρα της οικογένειας που θα το ζούσε και θα το δούλευε. Προικό για την Άννα και τον Γιώργο, που ξεκίνησαν τη μαζί τους ζωή όπως ξεκίνησε το χωριό να γίνεται το πιό εξωτικό καλοκαιρινό θέρετρο της περιοχής. Εξωτικό το θέρετρο, εξωτικό και το όνομα του μαγαζιού: Χονολουλού. 

Το σχήμα που τελικά πήρε, με όλες τις πόρτες και τα παράθυρα στη σωστή τους θέση, εξυπηρετούσε έναν απλό σκοπό με πολύ λειτουργικό τρόπο. Μπρός μαγαζί και πίσω σπίτι, κι αργότερα απο πάνω 7 ενοικιαζόμενα δωμάτια για να στεγάσουν τα καλοκαιρινά τερτίπια των παραθεριστών. Οι παραθερισταί. 

Την χρυσή εποχή της απλότητας, τα πρόσωπα των χωριανών καθρεφτιζόντουσαν στις καλογυαλισμένες Μπιούικ και Κάντιλακ που κατηφόριζαν αργά τους δρόμους προς τη θάλασσα κάτω απο τον καλοκαιρινό ήλιο. Κολλημένοι πίσω απο τα τζάμια τους, εξ’ ίσου αποσβωλωμένες μύτες και παλάμες χάζευαν το δροσερό σκηνικό, με τα στραφταλίσματα της θάλασσας ν’ αντανακλάν πάνω στα μάτια και τους χουρχουριστούς ήχους των μηχανών να μπερδεύονται με τον φλοίσβο. 


Σιωπώντας οι μηχανές, άκουγες τα κλάκ απο τις πόρτες που άνοιγαν και απο μέσα έβγαιναν ηΤζίνα, η Τζέσυ, η Τζέφη και η Τζούλια. Και ο κύριος και η κυρία. Και η γκουβερνάντα. Και ο σωφέρ. Τα φουλάρια στο λαιμό ανέμιζαν για λίγο, μα σχεδόν αμέσως έπαυε η ανάγκη για λούσα. Τα άφηναν όλα μέσα απο το κλάκ της πόρτας. Βγαίναν τα τακουνάκια, λύνονταν τα φουλαράκια, τρέχαν στο νερό τα κοριτσάκια, κι ο φλοίσβος τώρα σιγοντάριζε χαχανητά και πλατσουρίσματα. 

Κατέβαινε κι ο απλός ο κοσμος, απο λεωφορεία κι απο κάρα κι απο κανένα κατσαριδάκι, κι απο καρότσες φορτηγών κι από τα καραβάκια, κατηφορίζοντας χωρίς να γυαλίζει τίποτ’ άλλο πέρα απο τον ιδρώτα στα μέτωπα, βαστώντας μπόγους και βαλιτσάκια που τα κράδαιναν ανυπόμονα ώσπου να πατήσουν αμμουδιά. Και πια σχεδόν δέν ξεχώριζες ποιος είν’ ο βιομήχανος και ποιος ο αγκομήχανος, ποιος είναι απο τζάκι και ποιος απο σόμπα ή μαγκάλι, γιατί πια τρέχαν να ξεφύγουν απο την ζέστη εκεί που η δροσιά ήταν δωρεάν για όλους. 

Όλοι αυτοί λοιπόν πρώτα κολυμπούσαν, και μετά πεινούσαν, και δέ χρειαζόταν να πάνε μακριά, μιας και ολόκληρο το παραλιακό μέτωπο της Αγίας Τριάδας ήταν γεμάτο ταβέρνες, κι έμοιαζε με φερμουάρ ακτογραμμής με φαγητογραμμή, που έκλεινε γύρω στο μεσημεράκι. Μία απο αυτές ήταν και η Χονολουλού. 

Τραπεζάκια λευκά, ψάθινες καρέκλες στη λιακάδα ή κάτω απο το καλαμένιο υπόστεγο στην άμμο για να μή πιάνει ο καφτερός ήλιος τις παγωμένες μπύρες και τις γυαλιστερές καράφλες, και βουή απο κουβέντες και πηρούνια που έκαναν κλάκα-κλούκα πάνω σε πιάτα. Και στο βάθος φλοίσβος. 

Στο πιο βάθος, μέσα στην κουζίνα της Χονολουλούς, άκουγες μονίμως ένα φσσσστ απο τις πετρογκάζ που τηγάνιζε η Άννα τα μύδια, τα καλαμαράκια, τον γαύρο και τις πατάτες σε κάτι μεγάλες χάλκινες μαρμίτες μαύρες απο τη φλόγα. Πιο κει μια μαντεμένια μασίνα με ξύλα για τα μαγειρευτά και τα φουρνιστά, όπου ο Πολίτης μαστρο-Θεόφιλος έκανε τα μαγικά του, και που είχε το χούι να μην αφήνει κανένα γκαρσόνι να σερβίρει φαγητό που έπρεπε να ξεκουραστεί για να δέσουν οι γεύσεις, όσο κόσμο και άν είχε το μαγαζί, παρά στεκόταν απο πάνω με μια κουτάλα και τους κοπάναγε τα χέρια άν έκαναν να τ’ απλώσουν. Όταν έφευγε πια απο ένα μαγαζί, τους έφτιαχνε ένα φαγητό που έκανε δυό μέρες να ετοιμαστεί και ήταν λέει φουρνιστο και είχε και ψάρια μέσα, κι ήταν ό,τι πιό νόστιμο είχανε φάει ποτέ τους. 

Και έτσι ξένοιαστα πέρναγαν τα χρόνια, που τα μετρούσαν όχι με τη βδομάδα ή με το μήνα, αλλα με τη σεζόν. Και φτιάχτηκε και πλάζ, και πίστα πατινάζ, και γράφτηκαν τραγούδια για κορίτσια που φορούσαν τυρκουάζ, κι ο Γιώργος έγινε κυρ-Γιώργος και η Άννα κυρ-Άννα. 


Στις σχάρες ψηνόντουσαν τα ψάρια και τα χταπόδια, και τα κρεατικά, που η κυρα- Άννα τα γύριζε με τα χέρια κι έλεγες, πώς διάολο δέν καιγόταν. Δίπλα ένα χοντρό κούτσουρο κοπής για τα κρέατα, με τη σατίρα του και το μπαλτά του για να κόβεις και να μαλακώνεις τις μπριζόλες, και μια αλουμινένια μηχανή του κιμά με μανιβέλα για να φτιάχνουν τα λουκάνικα και τα σουτζουκάκια, αλλά και τα φοβερά και τρομερά εκείνα μπιφτέκια, που όμοιά τους δεν ξαναβρίσκονται ποτέ. Ήταν, όπως έλεγε και ο κυρ-Γιώργης όταν ήθελε να σου δώσει να καταλάβεις ότι κάτι ήταν πρώτης τάξεως, «εφάμιλλα των Αθηνών». 

“Μπιφτέκι εκ μόνου κιμά”, έλεγε ο κατάλογος. Για να φτάσει να το λέει όμως, είχε μια φορά φτάσει ένας νεαρός εβραίος στο μαγαζί και ζήτησε δουλειά γκαρσόνι βαθιά μέσα στη σεζόν, που δεν είχε άλλες θέσεις η Χονολουλού. “Δεν έχω βρε δουλειά να σου δώσω”, του λεγε ο κυρ-Γιώργος. Τον παρακάλαγε εκείνος, και επέμενε, μ’ ένα πρόσωπο όλο μάτια. Σκούρα τα πράματα, όταν βάλεις στο ίδιο δωμάτιο έναν ανοιχτόμυαλο άνθρωπο και έναν πειστικό, και μιας και ο κυρ-Γιώργος ήταν καλύτερος άνθρωπος από ό,τι ήταν επιχειρηματίας, τον κράτησε γιατί τον λυπήθηκε κι ας μη χρειαζόταν παραπάνω χέρια. Κι όταν τέλειωσε η σεζόν, ο νεαρός εβραίος πήγε και τον έπιασε να τον ευχαριστήσει. “Μάστορα, μ’ έδωσες ψωμί να φάω όταν το είχα ανάγκη και με πήρες παραπανίσιο, και τώρα εγώ θα σε δώσω κάτι που θα φάς κι εσύ πολύ ψωμί απ΄αυτό”. Και του υπαγόρεψε μια συνταγή για μπιφτέκια, που την έγραψε σ ένα τεφτεράκι «ΑΣΤΗΡ», κι είχε μέσα κιμά απο ΧΧΧΧΧΧΧ και ΧΧΧΧΧΧΧ και ΧΧΧΧΧΧΧ, ΧΧ γραμμάρια ΧΧΧΧΧ, ΧΧΧ γραμμάρια ΧΧΧΧΧ και ΧΧ γραμμάρια ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ, και το ζύμωνες ώσπου να γίνει σα λάστιχο, και μετά έπλαθες ένα ένα τα μπιφτέκια και τα πάταγες ώσπου να γίνουν φαρδιά σάν πιάτα, και το τελευταίο το συστατικό δεν το έβαζες μες τον κιμά, αλλά χωρίς αυτό δεν είχε καμία αξία. 


Αυτά τα αγγελικά πλασμένα μπιφτέκια έμπαιναν σ ένα τεράστιο για παιδικά μάτια κόκκινο ψυγείο – βιτρίνα που έμοιαζε σα να είχε σκεμπέ, και χώριζε την κουζίνα απο τη σάλα του μαγαζιού, κι είχε απο πάνω ένα λευκό μάρμαρο όπου επάνω ακουμπούσαν τα κρασιά, και μέσα εκεί αν έχωνες τη μύτη σου μύριζε πάντα τζατζίκι, καθώς ανάμεσα στα λογής λογής πράγματα που δροσίζονταν μέσα στον σκεμπέ του ήταν κι ένα μεγάλο τάπερ τόσο άσπρο όσο το τζατζίκι που περιείχε. 

Το τζατζίκι, όπως και οι σαλάτες, ήταν δουλειά του κυρ-Γιώργου, που ακόμα και στο σπίτι, στα γιορτινά τραπέζια και τις οικογενειακές μαζώξεις τον έβλεπες να το φτιάχνει πάντα αυτός, σε μια τελετουργία που ολοκληρωνόταν πατώντας το μ’ ένα πηρούνι σ ένα μακρόστενο πιατάκι για να κάνει κυμματάκια, με μια ελιά στη μέση και λίγο ελαιόλαδο απο πάνω. Στη χωριάτικη, όταν ήθελε να περιποιηθεί ιδιαίτερα κάποιον πελάτη, έκοβε τη ντομάτα σε λεπτές φέτες αντί για ακαθόριστα κομμάτια, κι έστηνε ένα πιάτο που έμοιαζε με τεράστιο μεζέ. 

Εκεί στο πόστο για τις σαλάτες ήταν πάντα ένα σακκουλάκι με κάτι ελιές τόσο νόστιμες, που και να μην είχες καμία δουλειά να περάσεις απο εκεί μπροστά, πέρναγες ψάχνοντας κάτι μέσα στην κουζίνα που ούτε εσύ ο ίδιος δεν ήξερες τι ήταν, μόνο και μόνο για να τσιμπήσεις μια, και μια στο γυρισμό. Αμφίσσης, νομίζω. 

Το άλλο πόστο του κυρ-Γιώργη ήταν οι λογαριασμοί, που τους έκανε σ ένα γραφείο που έμοιαζε με δασκάλου, γκρί σιδερένιο με πράσινη δερμάτινη επιφάνεια και ήταν το πρώτο πράγμα που έβλεπες όταν έμπαινες στο μαγαζί καθώς βρισκόταν στο κέντρο της σάλας. Η μάλλον, το πρώτο πράγμα που έβλεπες ήταν η φαλάκρα του, καθώς σχεδόν πάντα ηταν σκυμμένος πάνω απο κανένα τεφτέρι. Αυτή τη φαλάκρα, με κάποιο περίεργο τρόπο κατάφερνε συνέχεια να την κοπανάει σε κανένα ντουλάπι ή σε ότι άλλη διαθέσιμη και αδιάθετη γωνία υπήρχε, και γι αυτό είχε μονίμως κάποιο σημαδάκι επάνω. Νόμιζες πια, πως αν είχε μαλλιά, δέν θα την κοπάναγε ποτέ. 

Όταν δέν τραυμάτιζε την φαλάκρα του στις γωνίες, έκανε και τα ψώνια για το μαγαζί. Φρέσκο ντόπιο ψαράκι, λαχανικά απο τον πλανόδιο με το φορτηγό που αντί να διαλαλεί τί πούλαγε, τραγουδούσε, και μόλις άκουγες το κινητό του μπουζουξίδικο έβγαινες να ψωνίσεις, κι άμα ήθελε ο κυρ-Γιώργης να του κάνει παράπονα για την ποιότητα των φρούτων, τον ρώταγε να του πεi τi είναι πιο φτηνό, τα πεπόνια γιa τα κολοκύθια, για να ξέρει τι να αγοράζει, αφού την ίδια γεύση ειχαν. 

Κάποια πιο εκλεκτά πράγματα τα ψώνιζε απο τη Θεσσαλονίκη. Εϊχε μια Φλορέτα που την φόρτωνε με κάτι καλαθούνες και γύριζε απο μαγαζί σε μαγαζί για να διαλέξει το κάθε πράγμα κι απο άλλον έμπορο στο Καπάνι και τη Μοδιάνο. Έτρωγε και μια μπουγάτσα στο αγαπημένο του μαγαζί και γύριζε στη Χονολουλού να συντονίζει τα γκαρσόνια και να φροντίζει να μηn μπερδεύονται ο ένας στα πόδια του άλλου. 

Μπερδευονταν καμιά φορά και οι γραμμές, και το μεγάλο κόκκινο τηλέφωνο που έμοιαζε λές και είχε φάει ένα καρπούζι ολόκληρο γιατί όλο το κάτω μέρος του ήταν η κοιλάρα για να τρώει τα κέρματα του κερματοδέκτη του, χτυπούσε και ποτέ δεν ήξερες ποιoν θα ζητήσουν να βρούν στη Χονολουλού. Σήκωνε το ακουστικό ο κυρ-Γιώργος: 
  • Ποιόν; Τώωωρα αυτός….πάει. 
  • Τi πάει; 
  • Πέθανε. 
  • Πέθανε; Πότε;! 
  • Προχθές είχαμε τα σαράντα. 

Έκλεινε το τηλέφωνο και έσκαγε στα γέλια. 


Είναι φοβερό πόσο κέφι και όρεξη για αστεία έχεις μέσα στη φούρια της δουλειάς, κι ο κυρ-Γιώργος δεν έχανε ευκαιρία. Μια φορά, κάποια πελάτισσα που έμενε σ ένα δωμάτιο στη Χονολουλού, τους έφτιαξε κρέμ καραμελέ και τους πρόσφερε να τους γλυκάνει, μα φαίνεται πως το λιγότερο που μπορεί να ειπωθεί για εκείνο το γλύκισμα είναι πως του λείπαν 99 δραχμές για να γίνει κατοστάρικο. Τι να πουν; ότι δεν ήταν νόστιμη; «Μμμμμμμμμμμ τι ωραίαααα….» έλεγαν απ’ έξω τους και απο μέσα σφάδαζαν. Εν τω μεταξύ, ένας πλανόδιος πωλητής λουκουμάδων που θα ‘ταν-δε θα ‘ταν 13-14 χρονών, άφηνε την μεγάλη ποσότητα λουκουμάδων πίσω στην αυλή της Χονολουλούς και ανεφοδίαζε το δίσκο του μόλις τους πουλούσε. Φαίνεται οτι πήγε για ανεφοδιασμό και άφησε τα λεφτά του δίπλα στην κούτα με τους λουκουμάδες και τα ξέχασε. Πήγε ο κυρ-Γιώργος να πάρει έναν τενεκέ πατάτες και τα είδε και τα πήρε. Κατάλαβε οτι το παιδάκι τα ξέχασε, και επειδή ήταν Κυριακή στην καρδιά του καλοκαιριού και ο κόσμος ήταν πολύς, κάποιος θα τα έπαιρνε. Σε λίγο ήρθε το παιδάκι στο μαγαζί με τα κλάμματα. «Θείο έχασα τα λεφτά μου.», κλαψούρισε. Και ο κυρ-Γιώργος:«Τι κλαις ρε χαζέ. Εδώ, εμείς κρέμ καραμελέ έφαγαμε και δεν κλαίμε. Εδώ τα έχω τα λεφτά σου». Κι ενώ το παιδάκι έκλαιγε και γελούσε ταυτόχρονα, όλοι κυλιόντουσαν στα πατώματα απο τα γέλια, απο την κουζίνα μέχρι τη λάτζα, και το παιδάκι που δεν ήξερε τι ακριβώς είχε συμβεί, μάλλον τους περασε για τρελούς. 

Εκείνα τα πατώματα, ήταν διακοσμημένα με ένα χρωματιστό μωσαικό με κάτι μεγάλους ρόμβους και κύκλους εδώ κι εκεί και κάτι άλλα σχέδια στα χρώματα του μαρουλιού,της πάπρικας και του τζατζικιού. Περίεργο πώς αποτυπώνεται στο μυαλό μια ανάμνηση με τον ήχο και την εικόνα δεμένα τόσο σφιχτά. Το μωσαικό και το φσσσσσστ απο τις πετρογκάζ, που δε σταματούσαν ποτέ όταν λειτουργούσε το μαγαζί. Άν βρεθείτε σήμερα στο ταβερνάκι «Αριστοτέλους» στο Βοσπόρειο Μέγαρο και καθίσετε στο μοναδικό τραπεζάκι μπορστά απο το ψυγείο-βιτρίνα τους, θα καταλάβετε τί εννοω. Ίδιο μωσαικό, ίδιος ήχος και ίδιες μυρωδιές. 

Τί μυρωδιές ήταν αυτές. Ακόμα και η ψωμιέρα, που ήταν σάν συρταροντούλαπο (μόνο έτσι μπορώ να περιγράψω τον τρόπο που άνοιγε), μοσχοβολούσε ψωμί. Ίσως είχαν ποτίσει τα ξύλα μυρωδιά, ίσως πάλι ήταν που είχε πάντα ψωμί μέσα, δεν ξέρω. Δίπλα της ήταν μια βρύση μονίμως ιδρωμένη στη ζέστα του καλοκαιριού, μιάς και απο κάτω της είχε ένα ψύκτη πιο παλιό ίσως και απο τη μαντεμένια μασίνα. Αθάνατα πράματα. Έβγαζε ένα νερό τόσο παγωμένο, που νομιζες οτι ερχόταν όχι απο τον ψύκτη, αλλά απο τις Άλπεις. Σ αυτόν τον ψύκτη κατέφευγαν πολλές φορές διάφοροι κορακιασμένοι λουόμενοι απο την παραλία, ζητώντας νερό. «Βόντα, βόντα», οι Σέρβοι. «Νέμα βόντα, νέμα βόντα», ο κυρ-Γιώργος. «Υδροπικίαση θα πάθετε, κιαρατάδες», αγανακτούσε μέσα στη φούρια της δουλειάς. Αυτοί δεν τον καταλάβαιναν, και μάλλον ούτε αυτός καταλάβαινε οτι η υδροπικίαση δε σχετίζεται με την κατανάλωση νερού. 

Με τόση δουλειά, αρκετή κατανάλωση νερού γινόταν και στη λάτζα, που ήταν ένα μικρό δωματιάκι στο πισω μέρος της σάλας φτιαγμένο ένα παράξενο ξύλο, κάτι σαν πλακέ χωρίς κόντρα. Απ έξω είχε μια ταπετσαρία πολυτελείας, κι απο μέσα έβλεπες τα δοκάρια και τα σανίδια. Για να μπεις, περνούσες δίπλα απο ένα βρυσάκι μ’ ένα νεροχύτη μικρό σα φλυτζάνι κι ένα καθρεφτάκι για να πλένονται τα γκαρσόνια, κι άνοιγες μια πορτούλα που ήταν γατζωμένη μ ένα μακρύ ελατήριο για να επανέρχεται στη θέση της όσο πιό αυτόματα γινόταν, κι έκανε έναν ήχο λές και γρατζουνούσες ακτίνες ποδηλάτου με πηρούνι. Μέσα μύριζε πούλπα, που ήταν ένας επαγγελματικός πολτός πλυσίματος πιάτων που θύμιζε κατίκι ανακατεμένο με άμμο, κι ο Γιωργάκης, ο λατζιέρης δέν μπορούσε να πει πολτό και το ‘λεγε μπουλντόγκ. «Κυρ-Γιώργο, τελείωσε το μπουλντόγκ». Άν ανέβαινες πάνω στον πισινό πάγκο της λάτζας, κανείς δε θα παραξενευόταν, μιας και εκεί το σουρεαλιστικό αρχιτεκτονικό μυαλό του μαστρο-Κάλλια είχε φτιάξει μια πόρτα που οδηγούσε πίσω στο σπίτι, για να μη χάνεις χρόνο ούτε για να κάνεις το γύρο του μαγαζιού όταν έπρεπε να γυρίσεις απο την ξεκούρασή σου. Σκαλίτσα δεν μπήκε ποτέ, κι έτσι η πόρτα απλά έχασκε στον αέρα, στην μέση της απόστασης μεταξύ ταβανιού και πατώματος. 

Πίσω το σπίτι είχε και μια όμορφη μικρή αυλή όπου φύτρωναν διάφορα ζαρζαβάτια και φρούτα, με μια μεγάλη τζιτζιφιά που είχε φυτευτεί μαζί με το κτίριο, και που ο γείτονας τής έριχνε πετρέλαιο όταν δεν τον έβλέπε -ή νόμιζε οτι δε τον έβλεπε- κανείς, γιατί του έκοβε τη θέα στη θάλασσα, και στο βάθος μια μαγική βυσσινιά που μάλλον ήταν λερναία. Ένα βύσσινο έκοβες, δύο έβγαιναν την άλλη τη μέρα. Και με τόσα βύσσινα δώστου η κυρα-Άννα να φτιάχνει γλυκό, και ποτό σε κάτι μεγάλα βάζα που λιάζονταν στα περβάζια, και βυσσινάδα, και τάρτες, και παντού πια στην κουζίνα του σπιτιού έβλεπες βάζα με βύσσινα σε διάφορα στάδια και μορφές. 

Δίπλα στην μαγική βυσσινιά ήταν η παράγκα, που την λέγανε παράγκα γιατί αυτό ακριβώς ήταν. Εκεί κοιμούνταν τα γκαρσόνια, κι αργότερα όταν έγινε αποθήκη, ακόμα υπήρχαν σφηνωμένα κάτι πακέτα Marlboro που τα έκανε συλλογή ο Λάκης το γκαρσόνι, αυτός ο ίδιος που διασκέδαζε τα εγγόνια του κυρ-Γιώργου και της κυρα-Άννας κάνοντας σαπουνόφουσκες με τον καπνό απο τα τσιγάρα του, συνδυάζοντας το παιδικο με το αντρικό χούι. 


Εκεί στην αυλή ξεκουραζόταν όταν προλάβαινε και η κυρα-Άννα, με το αετίσιο της μάτι που είχε ένα εκπληκτικό λογισμικό αναγνώρισης υποψήφιων πελατών για τα δωμάτια. Όχι μόνο σε έβλεπε απο μακριά και καταλάβαινε ότι έψαχνες δωμάτιο, αλλά μάντευε και την εθνικότητά σου, και σε χαιρετούσε στη γλώσσα σου ρωτώντας άν ψάχνεις δωμάτιο. Πριν από σας, για σας. 

Εκεί που δεν έφτανε το αετίσιο μάτι της, έστελνε τα εγγόνια αντιπροσώπους. «Πήγαινε να δεις Βαγγελάκη, τι παρέες έχουν τ’ άλλα τα μαγαζιά», καμιά φορά όταν είχε λιγότερη δουλειά απο το αναμενόμενο. Ήθελε να ξέρει αν δέν είχε κόσμο γενικά ή ειδικά. Μια, δυο τρεις, στο τέλος ο Βαγγελάκης ήξερε και πήγαινε να δει τι γινόταν γύρω γύρω χωρίς να του το ζητήσει, και έδινε την αναφορά του. 

Καλοδεχούμενη βέβαια και η ανάπαυλα καμιά φορά. Τότε υπήρχε η ευκαιρία να γίνει και τίποτα εκτός προγράμματος, όπως όταν ερχόταν η Βλαχοπούλου, που έμενε δίπλα στα δωμάτια της κυρα-Ζαφειρίτσας για να φάει μακαρονάδα. Ζήταγε να φτιάχνει τη σάλτσα μόνη της, και πήγαινε μαζί με την κυρα-Άννα στην κουζίνα κι έβαζε μες την κατσαρολα κιλά ολόκληρα ντομάτες, και τις έβραζε και τις έβραζε και τις έβραζε μέχρι που δεν έμενε ζουμί και γινόταν ένας πηχτός πολτός, που δέν ήξερες τι ήταν περισότερο, πεντανόστιμος, μοσχοβολιστός ή χάρμα οφθαλμών; 

Αυτή η κυρα Ζαφειρίτσα, που φιλοξενούσε την κυρία Ρένα (τη Βλαχοπούλου), έφτιαχνε τα πιο νόστομα τόστ που μπορεί να φανταστεί ανθρώπινος νούς, γιατί τα βουτύρωνε αδιάκοπα μέχρι που γινόντουσαν τραγανιστά σα πατατάκια, και θυμόταν λέξη προς λέξη όλα τα ποιήματα του σχολείου της, και ήξερε πάντα τι καιρό θα κάνει κοιτάζοντας τα σύννεφα ή από τον τρόπο που πονούσαν τα κόκκαλά της, και φορούσε όλο κάτι ρόμπες με μικροσκοπικά σχεδιάκια και κάτι παντόφλες που έκαναν φρουκ-φρούκ καθως τις έσερνε.

Ο κυρ-Γιώργος, τις ώρες αυτές τις ανάπαυλας έπαιρνε καμιά φορά τη βάρκα του τη Μελίνα και έναν μπλέ στρόγγυλο κουβά και πήγαινε σ ένα μέρος, που το έβρισκε ευθυγραμμίζοντας το τάδε δέντρο με την τάδε βουνοκορυφή και το τάδε βυζί στην παραλία, όπου βρισκόταν βυθισμένο ένα αεροπλάνο που κάποια στιγμή στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο θέλησε να δοκιμάσει τις ικανότητές του ώς υποβρύχιο. Σαν υποβρύχιο δέν τα κατάφερε και τόσο καλά, όμως είχε γίνει μιας πρώτης τάξεως ψαροφωλιά, κι έτσι ο κυρ-Γιώργος γύριζε με τον κουβά του γεμάτο ως πάνω σκουμπριά, και καμιά ζαργάνα αν τύχαινε. Αυτά τα σκουμπριά η κυρα-Άννα τα έκανε γούνες, δηλαδή τα ανοιγε στα δύο και έβαζε απο πάνω ντοματα και κρεμμύδι και τα έψηνε στα κάρβουνα. Δεν περιγράφω άλλο. 

Τα βράδια πια, κατα τις δύο, που τελείωνε η δουλειά, αν περνούσες απ’ έξω από τη Χονολουλού άκουγες γέλια και ξεκαρδίσματα. Ήταν η ώρα που φεύγει η υπερένταση και το παραμικρό προκαλούσε σπαστικά γέλια. Η κυρα-Άννα έφτιαχνε κακάο με νουνού για τα εγγόνια της και τους το βαζε σε κάτι κοντόχοντρα άσπρα φλυτζάνια που κι αυτά έμοιαζαν σα να είχαν σκεμπέ και το χερούλι τους ήταν σαν γαμψή ανάποδη μύτη, και πριν τον ύπνο πίσω στο σπίτι παρά την κούρασή της, έβρισκε κουράγιο να τους πει παραμύθια με χρυσά μήλα, πριγκήπισσες και νεράιδες, που τα ‘χε μάθει από τον πατέρα της τον Χουρμούζη, τον ψηλό Μικρασιάτη που έκανε τις οικοδομικές παρατηρήσεις με τις πορτες και τα παράθυρα. Ο κυρ-Γιώργος ήξερε μόνο ένα παραμύθι, αυτό με τον ελέφαντα και το ράφτη, αλλά ποτέ δε χόρταινες να το ακούς. 

Μεγαλώνοντας στην Χονολουλού, πώς να μην γίνεις γευσιλάγνος και φαγητοπαγής; Πώς να μη συνδέσεις την γεύση με τη ζωή, και τη ζωή με τη γεύση, κι όχι μόνο για φαγητό. Μπορεί να μην ήμασταν απο τζάκι, ήμασταν όμως απο κουζίνα. Η απάντηση λοιπόν στην ερώτηση «πού βρίσκεται η Χονολουλού:», είναι σχετική. Κι αυτό συμβαίνει επειδή ακόμα και σήμερα, η γεύση της βυσσινάδας μου φέρνει στο νου πολλά περισσότερα από όσα θα μπορούσα ποτέ να περιγράψω με λόγια. 


Τι απέγινε, μή με ρωτάτε. Δεν ξέρω, εκτός απο θεμέλιο της ζωής όσων μεγάλωσαν εκεί. Ακούς, παππού; Ακούς, γιαγιά; Εικόνες: Από το οικογενειακό αρχείο του Βαγγέλη Δόνιου 

πηγή 



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου